Εδώ θα δείτε την παρουσίαση του νέου δίσκου του Βασίλη Παπακωνσταντίνου με τίτλο "Αφετηρία", με 12 tracks (11 τραγούδια + 1 μουσικά επενδυμένο κείμενο), όλα του Οδυσσέα Ιωάννου ως προς το λόγο. Ως προς τη μουσική, είχαμε 3 συνθέσεις που υπογράφουν τα Κίτρινα Ποδήλατα, 1 ο ίδιος ο Βασίλης, 1 ο Σταμάτης Κραουνάκης (επανέκδοση) και τα υπόλοιπα 7 ήταν από νέους δημιουργούς, οι οποίοι επιλέχθηκαν από τον ανοιχτό διαγωνισμό "Γράψτε εσείς τη μουσική στο νέο δίσκο του Βασίλη" μέσω της ιστοσελίδας "Το στέκι των φίλων του Βασίλη Παπακωνσταντίνου" (vasilisp.com).
Στα σχόλια της παραπάνω παρουσίασης του Ανδρέα (guevara), υπάρχει και το εξής δικό μου:
Ως ένας από τους εκατοντάδες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και έστειλαν συνθέσεις τους πάνω στους στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου, θέλω να επιβεβαιώσω την πραγματικά σπουδαία προσπάθεια και συμβολή στη δημιουργία αυτού του δίσκου από τον iocastis και τους υπόλοιπους συντελεστές του σπουδαιότερου site στην Ελλάδα που είναι αφιερωμένο σε έλληνα τραγουδιστή και είναι αντικειμενικά το vasilisp.com. Επίσης, να εκφράσω την αναγνώριση και παραδοχή μου ότι όλη αυτή η ιδέα από το Βασίλη και τον Οδυσσέα, ήταν πραγματικά πρωτοποριακή. Μακάρι να τους μιμηθούν και άλλα μεγάλα ονόματα, που είναι πρακτικά απρόσιτα στους νέους δημιουργούς. Πρέπει να "τους βγάλουμε το καπέλο", ανεξάρτητα από τον τελικό βαθμό επιτυχίας του εγχειρήματος.
Επρόκειτο λοιπόν για 761 προτάσεις-μελοποιήσεις στην πρώτη και κύρια φάση, για τα τραγούδια: 1) Μονόλογος του Μεθυσμένου (έγινε τελικά "Μονόλογος στο Μπαρ"), 2) Καινούρια Μέρα, 3) Όλα σου τα Μάγια, 4) Κάθε Βήμα, 5) Αφετηρία, 6) Στροφή, 7) Ελεύθερος και Μόνος. Ο αριθμός 761 έφτασε να γίνει αργότερα 980, επειδή για ένα τραγούδι, το "Στροφή", καμία πρόταση δεν ικανοποίησε Βασίλη και Οδυσσέα όταν έληξε ο διαγωνισμός, οπότε δόθηκε παράταση ώστε να σταλούν επιπλέον demo-μελοποιήσεις ειδικά για αυτό το τραγούδι. Δείτε μάλιστα και κάποια ενδιαφέροντα στατιστικά που είχα στείλει με την ολοκλήρωση της κανονικής φάσης του project "Γράψτε εσείς τη μουσική στο νέο δίσκο του Βασίλη" (κλικ στα γραφήματα για μεγέθυνση). Εκεί λοιπόν είχα γράψει:
"...οφείλουμε όλοι να παραδεχτούμε ότι η όλη διαδικασία ήταν υποδειγματική, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι δεν έχει ξαναγίνει κάτι παρόμοιο μέχρι σήμερα. Είμαι σίγουρος ότι ο Βασίλης και ο Οδυσσέας, βλέποντας όλη αυτή την κινητοποίηση τόσων ανθρώπων (εκείνων που έγραψαν μουσικές αλλά και όσων αναλάβατε τις πρακτικές διαδικασίες), θα εκτιμήσουν όλο αυτό τον κόπο επιβραβεύοντας όλους, μέσω της σοβαρής και προσεκτικής ακρόασης όλων των συμμετοχών, όσο «βουνό» κι αν πράγματι είναι αυτό (όποιος βάλει τον εαυτό του στη θέση τους, μπορεί να το καταλάβει)."
Ευχαριστώ κι εγώ από μέρους μου τον Guevara για την όμορφη παρουσίαση και - καθώς ήταν το πρώτο του άρθρο - να του δώσω τα συγχαρητήριά μου για το θάρρος της γνώμης του, σε όποιο ποσοστό κι αν συμφωνεί ή διαφωνεί ο καθένας μας. Τα άρθρα παρουσιάσεων δίσκων ΠΡΕΠΕΙ να δίνουν την άδολη γνώμη του συγγραφέα, είτε επαινεί, είτε "θάβει" το δίσκο, αλλιώς δεν έχει νόημα και αντί να είμαστε site άποψης, θα είμαστε site δημοσίων σχέσεων. Από κει και πέρα, ο καθένας έχει αυτιά να ακούσει μόνος του και να κρίνει.
Όσο τέλος για την προσωπική μου άποψη για το δίσκο, δε θεωρώ σωστό να γράψω οτιδήποτε εδώ, ως "εμπλεκόμενος" (αφού συμμετείχα στο διαγωνισμό). Καθώς όμως κατέθεσα και χρόνο και κόπο και αγάπη για την ιστορία αυτή, αν κάποιος ενδιαφέρεται για τη γνώμη μου, ας επισκεφτεί το blog μου.
Τέλος, είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί (με ό,τι αυτό σηματοδοτεί για την ελληνική δισκογραφία) ότι ακόμη και ο δίσκος ενός Βασίλη Παπακωνσταντίνου, με το σπουδαίο ποιοτικά και ποσοτικά κοινό (και φανατικό, σε μεγάλο ποσοστό του), κυκλοφόρησε μέσω εφημερίδας*!
*(της Real News στην προκειμένη περίπτωση)
Συνεχίζω λοιπόν εδώ, αυτό που υποσχέθηκα.
Σήμερα, ένα σχεδόν χρόνο μετά τη λήξη του διαγωνισμού κι αφού πια τα τραγούδια του δίσκου έχουν ευρέως δημοσιευτεί, θέλω να γράψω τη γνώμη μου. Αν κάποιος σκεφτεί ότι δεν είμαι αντικειμενικός κριτής (ως συμμετέχων και μη επιλεχθείς), ας μην συνεχίσει να διαβάζει. Απ' τη μεριά μου πιστεύω ότι αφ' ενός έχω την ωριμότητα, το μυαλό αλλά και την εμπειρία να βλέπω τα πράγματα (όσο το δυνατόν) πιο αντικειμενικά, αφ' ετέρου έχω δικαίωμα να καταθέσω προσωπική άποψη για κάτι που αφιέρωσα - όπως προανέφερα - πολύ χρόνο και αγάπη.
Θα συμφωνήσω λοιπόν με τον αρθρογράφο της παρουσίασης (τον Ανδρέα -guevara), ότι δεν αποτελεί έναν από τους δίσκους-σταθμούς του Βασίλη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχει αξιοπρεπέστατο επίπεδο. Όμως, οι "μεγάλοι" δίσκοι σε ξετρελαίνουν με το 1ο άκουσμα, δεν χρειάζονται να τους βάζεις σε repeat 10-20 φορές για να τους συμπαθήσεις (ειδικά όταν ακόμη και σε ψαλμωδίες ή τσάμικα να άκουγε το Βασίλη όποιος τον αγαπά αληθινά, πάλι θα μαγευόταν). Ομολογώ όμως πως το γεγονός ότι δεν έχουμε τελικά ένα δίσκο-σταθμό, για μένα ήταν έκπληξη. Και εξηγώ αμέσως το λόγο.
Έστω μια χώρα (οποιαδήποτε του κόσμου, ακόμη και μία με πολύ χαμηλό επίπεδο μουσικοσυνθετών και τραγουδοποιών) και έστω ένας διαγωνισμός μελοποίησης προκαθορισμένων στίχων ενός σπουδαίου -κατά πολλούς- στιχουργού της χώρας αυτής, για τον επόμενο δίσκο του μεγαλύτερου -κατά ακόμη πιο πολλούς- τραγουδιστή της ίδιας χώρας. (Μη σκέφτεστε Ελλάδα, σκεφτείτε οποιαδήποτε χώρα). Συγκεντρώνονται εύκολα λοιπόν 1000 μελοποιήσεις - συμμετοχές (γιατί οι πάντες αγαπούν τους 2 σπουδαίους καλλιτέχνες και θεωρούν τεράστια τιμή και όνειρο να επιλεγούν από αυτούς). Η διαδικασία επιλογής συνθέσεων προφανώς είναι αυστηρότατη, όχι από παραξενιά, αλλά γιατί αυτό και τίποτα λιγότερο αξίζει στο μέγεθος της φήμης, της αξίας και της αποδοχής τραγουδιστή και στιχουργού. Ας βάλουμε λοιπόν ένα αυστηρότατο σενάριο: κρίνεται ας πούμε ότι όχι τα μισά, όχι το 60%, το 70% και το 80%, αλλά το 90% των μελοποιήσεων είναι επιεικώς για τα μπάζα! Έξω όλες αυτές! Μένει το υπόλοιπο μικρό 10%. Έστω τώρα ότι κι από αυτό, το σχετικό 90% (και απόλυτο 9%) είναι συνθέσεις μέτριες έως απλά καλούτσικες. Έξω κι αυτές. Άρα τι μένει; Το 1% επί του συνόλου μόνο, δηλαδή 10 τραγούδια στα 1000, τα οποία όμως, τουλάχιστον αυτά, με τα αυστηρότερα φίλτρα, δεν μπορεί παρά να είναι πραγματικά ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ καλά. Στατιστικά λοιπόν, ακόμη και υπό αυτό το υπερ-αυστηρό σενάριο, θα είχαμε τουλάχιστον μια δεκάδα από demo-συνθέσεις το λιγότερο "πάρα πολύ καλές". Και προσέξτε τώρα το εξής: όταν προστεθεί στη δεκάδα αυτή 1) η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ηχογράφηση (όχι απλά μια ηχογράφηση επιπέδου demo που έστειλαν οι διαγωνιζόμενοι), 2) η ψαγμένη ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΗ μιας από τις γνωστότερες μπάντες της οποιασδήποτε χώρας έβαλε ο καθένας στο μυαλό του, καθώς και το κυριότερο, 3) η ΦΩΝΑΡΑ του μεγάλου αυτού τραγουδιστή της ίδιας χώρας, είναι σίγουρο πως αυτά τα 10 τραγούδια θα έφταναν στον τελικό δίσκο να είναι όχι απλά πάρα πολύ καλά, αλλά το λιγότερο εξαιρετικά, γιατί όχι και αριστουργήματα, έστω ως προς τη μουσική τους! Αν το παραπάνω παράδειγμα το συγκεκριμενοποιήσουμε στην περίπτωσή μας (χώρα η Ελλάδα, στιχουργός ο Οδυσσέας Ιωάννου, group τα Κίτρινα Ποδήλατα και τραγουδιστής ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου) και ακούσετε προσεκτικά τη συγκεκριμένη όχι δεκάδα, αλλά εφτάδα κομματιών, τι λέτε εσείς, συνέβη αυτό; Είναι από μουσική άποψη τόσο εξαιρετικά, όσο βάσει λογικής και πιθανοτήτων θα έπρεπε να κάνει η τελική ενορχήστρωση και το τραγούδισμα από το Βασίλη της αφρόκρεμας τόσων πολλών διαγωνιζομένων συνθέσεων, δηλαδή των καλύτερων 7 από συνολικά ~1000;
Τα παραπάνω είναι ψυχρή στατιστική, δεν είναι υποκειμενική άποψη. Με μία απαραίτητη όμως προϋπόθεση: σοβαρότατο, προσεκτικότατο και αρκετές φορές άκουσμα και ξανα-άκουσμα όλων των συμμετοχών. Τρομερό έργο, αναμφισβήτητα! Αλλά μάλλον το αξίζει όλη αυτή η κινητοποίηση εκατοντάδων νέων παιδιών που επένδυσαν το όνειρο τους (χώρια τα έξοδα των περισσοτέρων για τις - έστω - ερασιτεχνικές demo ηχογραφήσεις). Δεν θα "κολλήσω" λοιπόν στο ότι ένας π.χ. από τους 7 συνθέτες που επιλέχθηκε ήταν ο Ευτύχης Ζαρμπ, στου οποίου το δίσκο είχε πρόσφατα ο Βασίλης ερμηνεύσει ένα κομμάτι. Αυτά είναι και ανθρώπινα και φυσιολογικά, άλλωστε δεν έχω λόγο να μη δεχτώ πως ο Ευτύχης παρότι είχε ήδη γνωριμία και συνεργασία με το Βασίλη, θέλησε αντί άλλου πλάγιου τρόπου, να συμμετέχει στο δίσκο θέτοντας εαυτό σε δοκιμασία όπως όλοι οι άλλοι που δεν έτυχε να γνωρίζουμε προσωπικά το Βασίλη. Θα μπορούσα να πω "μαγκιά του" (έστω και αν εγώ στη θέση του Βασίλη θα έβαζα το τραγούδι του Ευτύχη στο δίσκο με άλλο στίχο, ως επιπλέον κομμάτι, εκτός των 7 του διαγωνισμού). Αυτό όμως που σίγουρα πιστεύω, είναι ότι η 7άδα συνθέσεων που επιλέχθηκε, ενώ δεν ήταν κακή, δεν ήταν ούτε και της εξαιρετικής μελωδικής/συνθετικής αξίας, όπως θα περίμενε κανείς βάσει της λογικής και των πιθανοτήτων.
Και σκέφτομαι τι μπορεί να συνέβη... Μήπως η ακρόαση των κομματιών έγινε κάπως πρόχειρα; Μήπως η ακρόαση ήταν αντικειμενικά αδύνατο να γίνει ενδελεχώς λόγω του όγκου της; Είναι λογικό άλλωστε, όταν έχεις μια χιλιάδα κομμάτια να ακούσεις! Γιατί αν θεωρήσουμε ότι και ο Βασίλης και ο Οδυσσέας έκαναν τον άθλο να ακούσουν με ΜΕΓΑΛΗ προσοχή ΟΛΑ τα κομμάτια και ΑΡΚΕΤΕΣ φορές, τότε δε μένει, παρά να δεχτούμε πως η νέα γενιά συνθετών στην Ελλάδα έχουμε τέτοιο μέτριο επίπεδο, που είναι φυσιολογικό το ανώτερο ποιοτικά 0,7% (!) των υποψηφίων συνθέσεων να οδηγήσει σε ένα αλλού μέτριο και αλλού καλό (αλλά πουθενά καταπληκτικό) αποτέλεσμα. Όσο άσχημη άποψη κι αν έχει κανείς για το συνθετικό δυναμικό της νέας γενιάς, δύσκολα στέκει στη λογική κάτι τέτοιο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Με βάση την παραπάνω ανάλυση, υποστηρίζω ότι από ~1000 συνθέσεις που πήραν στα χέρια τους οι συντελεστές, άνετα θα μπορούσε να βγει ένας καταπληκτικός (κι όχι ένας συμπαθητικός, ή απλά καλός) δίσκος, τουλάχιστον μιλώντας από μουσική άποψη, γιατί οι στίχοι ήταν δεδομένοι και έχουν να κάνουν με την υποκειμενική κρίση του καθενός (στη μορφή που μας τους διέθεσαν όταν άρχισε ο διαγωνισμός, τους διαβάζετε εδώ). Όταν "ξεσηκώνεις" τόσες εκατοντάδες ανθρώπων, χρειάζεται περισσότερος κόπος στην προσεκτική ακρόαση (όχι ότι δεν κόπιασαν, αλλά με βάση το αποτέλεσμα, χρειαζόταν ακόμη μεγαλύτερος κόπος και προσοχή). Κρίνοντας από την επαφή μου με νέους δημιουργούς που φιλοξενώ κάθε εβδομάδα στην κυριακάτικη εκπομπή μου στο Musicheaven Radio περίπου 2 χρόνια τώρα, έχω μεγάλη εκτίμηση στο ταλέντο της νέας γενιάς παιδιών που γράφουν σήμερα μουσική, για να δεχτώ ότι το βέλτιστο που μπορούσαν να κάνουν για το Βασίλη ήταν αυτό που ακούμε στο δίσκο.
ΠΡΟΣΟΧΗ ΟΜΩΣ: αυτό δε σημαίνει ότι από την ομάδα των συγκεκριμένων δημιουργών που επιλέχθηκαν δεν υπάρχουν κάποια εξαιρετικά ταλέντα, που περιμένουμε να μας δείξουν την πραγματική αξία τους στο μέλλον! Γιατί αυτό θα ήταν ισοπεδωτικό και άδικο. Μακάρι λοιπόν η πόρτα που τους άνοιξε ο Βασίλης και ο Οδυσσέας, να αποτελέσουν την ΑΦΕΤΗΡΙΑ για σπουδαία πράγματα!
Ό,τι είτε δεν έχει σχέση με τη μουσική, είτε το θεωρώ αρκετά ιδιαίτερο ή προσωπικό για να ξεκινήσω σχετικό θέμα στο forum.
Musicheaven Διαγωνισμός τραγουδιού Μουσική