Έχει ενδιαφέρον να προσέξει κανείς ότι μιλάμε για τον κομμουνισμό και την κεφαλαιοκρατία με όρους απρόσωπους ως και θεολογικούς: το σύστημα αυτό, το κεφάλαιο εκείνο...
Αλβέρτο, προσωπικά βλέπω τα "πολιτικά συστήματα" ως συστήματα επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Δεν υφίσταται μεταφυσική έννοια του καπιταλισμού, αλλά η προσαρμογή των ανθρώπων επάνω σε μία λογική συνθήκη: ατομική ελευθερία (πολιτική). Η ατομική ελευθερία περιλαμβάνει φυσικά τη λέξη ελευθερία, που είναι μία έννοια της οποίας τα ρητά χαρακτηριστικά αλλάζουν ανάλογα με τις συνθήκες και το υποκείμενο. Και φτάνει σε οξύμωρα σχήματα, όπως λ.χ. το να θεωρεί κανείς ελευθερία κάτι που όταν πράξει θα του στερήσει την ελευθερία... (π.χ. χρήση ναρκωτικών ουσιών).
Σήμερα ο άνθρωπος αναφέρεται στο κεφάλαιο, το χρήμα, την πολιτική κλπ. καθώς θα δόξαζε θεολογικές οντότητες. Υπάρχουν και πλανώνται στον αέρα καθορίζοντας την τύχη του. Χρήμα, λοιπόν, είναι μία μονάδα κτητικού συσχετισμού μεταξύ των ανθρώπων. Και κεφάλαιο είναι η αγοραστική ισχύς του υποκειμένου, δηλαδή η συσσωρευμένη κτητική ισχύς του ανθρώπου. Οι έννοιες αυτές δεν μας ήρθαν από τον Άρη ή από κάποιο μακρινό γαλαξία, αλλά στην πραγματικότητα προέκυψαν ως ανάγκες αποδέσμευσης του ανθρώπου από την κεκτημένη γη. Κι όσο ο άνθρωπος "εμπορεύεται" μή υλικές υπηρεσίες (δεδομένα, γνώση, πληροφορική, μάνατζμεντ) τόσο το χρήμα και το κεφάλαιο αποκτούν ισχύ, ώστε να εξισορροπηθεί η δυναμική της κτήσης υλικών αγαθών (ακίνητα, προϊόντα, μηχανήματα κ.ο.κ.), με την ισχύ επιρροής του πλασματικού κεφαλαίου.
Στην πραγματικότητα είναι ουτοπιστής εκείνος που πιστεύει στο εμπόριο της πνευματικής ιδιοκτησίας κάθε τύπου (ακόμη και πνευματικής εργασίας) και δεν πιστεύει στο κεφάλαιο. Γιατί, ο μόνος τρόπος για να συσσωρεύσει αγοραστική δύναμη απέναντι στους κατόχους των αγαθών είναι μία πλασματική αξία που ονομάζεται χρήμα. Αυτήν τη διαπίστωση έκανε ο ίδιος ο Μαρξ όταν προσαθούσε απεγνωσμένα να καθορίσει "τί είναι αξία".
"Τί να κάνω... Ήτανε γραφτό ό,τι γράφω για να τραγουδώ
να το πουλώ, να ζήσω."
(Ν. Άσιμος- Ο μηχανισμός)
Όσο για τις μετοχές και τις "offside" (κι όχι offshore) εταιρείες, κάποια στιγμή θα καταλάβουμε ότι είναι απλά το τίμημα των μισθωμένων υπηρεσιών του παγκόσμιου εμπορίου. Ο άνθρωπος με τον άνθρωπο φτιάχνουν εταιρεία. Η εταιρεία με την εταιρεία σχηματίζουν συνεταιρισμό. Οι συνεταιρισμοί συγκροτούν όμιλο κ.ο.κ. Και κάθε βαθμίδα συγχώνευσης/σύζευξης χρησιμοποιεί το δικό της σύστημα δυναμικής επιρροής: νόμισμα, μετοχή κ.ο.κ. Κι αν δεν υπήρχε πχ. η όποια Microsoft να μου κάνει τη ζωή "πατίνι" με τα λογισμικά των 300ων ευρώ, τώρα θα συζητούσα με τον Αλβέρτο με μηνύματα δεμένα στο πόδι ταχυδρομικού περιστεριού (που πιθανότατα θα με 'μάζευαν' για κατοχή καναβουριού...).
Το κωμικοτραγικό βέβαια της υπόθεσης είναι ότι όλοι πιστεύουν πως οι κεφαλαιούχοι περνούν "ζωήν τε και όρνιθα" μέσα στις βίλλες με τα τζακούζι. Προσωπική μου άποψη είναι πως εκεί απάνω (ή κάτω ανάλογα με το πώς θα το δει ο καθένας) γίνεται ένας πόλεμος επιρροής και συσχετισμών εφάμιλλος του Β' Π.Π. Κι ο εκάστοτε ηττημένος έχει τη μοίρα εκείνου που ηγήθηκε των στρατευμάτων του Τρίτου Ράιχ. Πίσω από τις κάμερες και τα φώτα, υπάρχει ένας κόσμος σκιάς, όπου το χρήμα και η μετοχή ταυτίζεται με την ύπαρξη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα υπάρχουν πολλά, μεταξύ των οποίων ο ατυχής Γερμανός μεγιστάνας Άντολφ Μερκλ.
Όπως συμβαίνει στις συζητήσεις περί των Θείων, στις οποίες διαπιστώνει εύκολα κάποιος ότι στην πραγματικότητα εκείνοι που αντιμάχονται τις υπάρχουσες θρησκείες έχουν στο μυαλό τους κάποιες νέες (διαπίστωση Νίτσε), έτσι και στην πολιτική η αναρχία είναι μάλλον προφατική στην πλειονότητα των περιπτώσεων.
Πού θέλω να καταλήξω; Προφανώς πουθενά καθώς δεν υπάρχει ορισμένη κατάληξη στην εξέλιξη του ανθρώπου. Απλά, θα μπορούσα να συμπεράνω πως δεν μπορεί να υπάρχει μή κοσμική πολιτική μέσα σε κοσμική ζωή. Το να αντιμάχεται κανείς την έννοια του κεφαλαίου με όπλα τα ίδια τα προϊόντα του κεφαλαίου μάλλον ονομάζεται αυτοφασκέλωμα. Αν κάποιος θέλει πραγματικά να πολεμήσει το κεφάλαιο, τουλάχιστον από τη δική του πλευρά, ας φροντίσει να αγοράζει τομάτες από τον διπλανό του αγρότη, να μην καταναλώνει το μεγαλύτερο ή σημαντικό μέρος του μισθού του σε προϊόντα πολυεθνικών εταιρειών, κι αντί να αγοράζει ένα κινητό τηλέφωνο το μήνα ας φροντίσει να δίνει τα χρήματα εκείνα σε κάποιον που πεινά, έστω κι έναντι μισθωμένων υπηρεσιών (καθαριότητα σπιτιού, μαγείρεμα κ.ο.κ.). Όπως έγραψε κι ο Αλβέρτος, στον καπιταλισμό (συστήμα με κώδικα επικοινωνίας την αγοραστική ισχύ), κάθε άνθρωπος φέρει το βάρος και τις συνέπειες των Επιλογών και του τρόπου ζωής του. Αντίστοιχα, στον κομμουνισμό (σύστημα με κώδικα επικοινωνίας την παραγωγική ισχύ) φέρει το βάρος και τις συνέπειες της Ιδέας και του τρόπου ζωής που εκείνη έχει προαποφασίσει. Και σε ένα ερμαφρόδιτο σύστημα καπιταλοσοσιαλισμού ο άνθρωπος δεν ξέρει τί του γίνεται κουτουλώντας μεταξύ των Ατομικών Επιλογών και της Ιδέας.
Συμπέρασμα: Τα στρουμφάκια κολλάνε και στον καπιταλισμό.