ΕΝ-ΣΤΑΣΕΙΣ Του ΚΩΣΤΑ ΖΟΥΡΑΡΙ

"ο πραττεις εσβεσε τον ηλιον" η τα καθηκοντα του εκσυγχρονισμου "...

ο φοβος ιος εστιν ανδρειας ...καθηκοντα εφασαν ειναι, οσα λογος αιρει και πρεπει ποιειν, οιον ...υπερ πατριδος κινδυνευειν..." (Ηγεμων Βλαχιας, Νικ. Μαυροκορδατος: "Περι των καθηκοντων βιβλος", εν Βουκουρεστιω αψιθ )

"...η συνειδηση της πνευματικης υποστασης μου με βοηθησε να υπηρετησω τον τοπο με μεγαλυτερη φροντιδα και γνωση της παραδοσης μας και του λαου μας - πραγματα που, δυστυχως, στη γενια μου δεν τα παιρναν στα σοβαρα οι περισσοτεροι απο τους δημοσιους λειτουργους. "Στην πολιτικη μου ζωη ενιωσα, τις περισσοτερες φορες, μεγαλη αηδια. Ομως ποτε δεν επαψα να δινω, μ' ολη τη θερμη της καρδιας μου, την πιστη μου στον Ελληνισμο, που ειναι η αλλη οψη του ανθρωπισμου μου... Τον ελληνισμο τον εβλεπα να κατεχει ενα πολυ μεγαλο χωρο. Οσο για τους συγχρονους ελλαδικους φορεις του, αισθανομουνα πως τον υπηρετουσαν καλυτερα οι αδιδαχτοι απο τους σπουδασμενους. Τους τελευταιους τους προσεξα πολυ και τους βρηκα χαλασμενους τις περισσοτρες φορες".1

"Το διλημμα ειναι αμειλικτο: ειτε θ' αντικρύσουμε το δυτικο πολιτισμο, που ειναι κατα μεγα μερος και δικος μας, μελετωντας με λογισμο και με νηφαλιο θαρρος τις ζωντανες πηγες του - κι αυτο δε βλεπω πως μπορει να γινει αν δεν αντλησουμε τη δυναμη απο τις δικες μας ριζες και χωρις ενα συστηματικο μοχθο για τη δικη μας παραδοση... " ...Πως ειναι δυνατο ο νεος που θα εχει τελειωσει τουλαχιχτον το γυμνασιο (εξαχρονο) ... (...το κατωτερο οριο ηλικιας που πρεπει να εχουν τα παιδια μας οταν αντικριζουν την ξενη ανατροφη) ...πως ειναι δυνατο ν' αναπτυχθει ομαλα στο ξενο σχολειο και να μην περιπεσει καποτε σε πολυ δυσαρεστες ακροτητες, αν δεν εχει λαβει στον τοπο του, τα απαραιτητα θεμελια;... " ...Ετσι δημιουργουνται τα διαφορα συμπλεγματα κατωτεροτητας απεναντι των ξενων, ανωτεροτητας απεναντι των ντοπιων, και ο πνευματικος νεοπλουτισμος, που ειναι απο τα συνηθισμενα χαρακτηριστικα των μορφωμενων μας".2

"Ωστοσο απο το μετωπο ενθουσιασμος κι αισιοδοξια: - Θα πολεμησουμε μ' οποιον μας χτυπησει... Κριμα! να μην υπαρχουν αλλοι ανθρωποι πιο γενναιοι για τετοιο λαο... Πρωι αισιοδοξο... Ομως το βραδυ στη ""Μπρετανια'' - πηγα να συννενοηθω για το ανακοινωθεν του Εδεν - προσωπα πεθαμενατζηδων.3

"...Ο φοβος κερδιζει ολοενα εδαφος μεσα τους σαν γαγγραινα"...4

"Θα προτιμουσα να ειχα καλυτερη εντυπωση απο τους Αγγλους... οταν την αυγη εκαναν γυμνασια ναυαγοσωστικα, αφου εδειξαν στους δικους τους τις βαρκες, ειπαν, βλεποντας τις γυναικες μας να πλησιαζουν: ""Οι αλλοι θα τα καταφερουν οπως μπορουν''...".5

"...ο λαος εκανε μονος του αυτο που εκανε - ΜΟΝΟΣ του... Απο το ενα μερος ενα ανθισμα, μια ΑΝΩΝΥΜΗ ανασταση; και απο το αλλο μερος ο καρκινος της ""Μπρετανιας...''.6

"Γραμμα του Ελυτη απο το μετωπο: ""...ποιητικη διαθεση αφανταση... κι αν σημερα ποθω τοσο να ζησω ειναι για να μπορεσω να δωσω, εστω και μετα, διεξοδο σ' αυτη τη γονιμοτητα''. Γραφει απο την πρωτη γραμμη. Τον χαιρομαι και τον ζηλευω".7

"Δυστυχη Ελλαδα, να 'ταν οι ξενοι μοναχα; μα και οι Ελληνες; Και καλα, οι Ελληνες γενικα; μα και οι πιο κοντινοι μας, οι ""διανοουμενοι''; Να βλεπουν τον τοπο τους με συγκαταβαση...; Επειδη τα Πανεπιστημια δεν ειχαν συγχρονισμενα εργαστηρια, για να μην πω: κι επειδη τα ουρητηρια δε διαθετανε ηλεκτρονικο ματι;

Ε, λοιπον κι εγω θα εξομολογηθω: ενιωθα ενας αριστοκρατης που ειχε ο μονος που ειχε το προνομιο να λεει τον ουρανο ""ουρανο'' και τη θαλασσα ""θαλασσα'', ακριβως οπως η Σαπφω, ακριβως οπως ο Ρωμανος... και μονον ετσι να βλεπω αληθεια το γαλαζιο του αιθερος η ν' ακουσω το ροχθο του πελαγους... Ενας που με καταλαβαινε, και με ζηλευε μαλιτα για την ιδιοτητα μου του Ελληνα, ηταν ο Ψηαρ...".8

"Μιλω για μιαν αριστοκρατικη αντιληψη, που συμβαινει να μην την εχουν διολου οι αριστοκρατες και να την εχουν με το παραπανω οι μικροι πληθυσμοι του Αρχιπελαγουσ; οι κυρ Γιαννηδες κι οι κυρα- Μαριες".9

"...Θα πρεπει να βγαινει απο την κυανη και λευκη Μεγαλη του Γενους Σχοη και ν' αντανακλα ολο φως πανω στην πισσα της Ευρωπης που θαβουμε σημερα...".10

"Ποια Δυση; Ενα υπερρεαλιστης εχει μουντζωσει αναδρομικα κι εξακολουθει να μουντζωνει δια βιου τη Δυση κι ολοκληρο τον πολιτισμο της".11

"Την ημερα που συνειδητοποιησα οτι στην ελληνικη γλωσσα δεν υπαρχει κιαρο-σκουρο καταλαβα ποσο ευλογη ειναι η αδυναμια μας να δεχθουμε την Αναγεννηση, κι ειδα να φευγει και το τελευταιο στοιχειο που μ' εμποδιζε να κατανοησω τη βαθυτερη ενοτητα της τεχνης στην Αρχαια Ελλαδα, στο Βυζαντιο και στα νεοελληνικα χρονια".12

"Αληθεια, εδω η ψυχη σου νιωθει θεοσκεπαστη. Απο την εισοδο της μικρης εκκλησιας αριστερα κι αναμεσα στα χρυσα φωτα και τις ψαλμωδιες... Ολος ο χρονος, ο πριν, ο μετα, εκμηδενισμενοι, καμωμενοι αθανασια. Μυριζει βρεμενο σωμα Ελλαδας και Μητερα πανγλυκη".13

Επειδη στην εποχη μας, ξεπεσαν πια οι τριτοκοσμικοι, οι φτηνιαρηδες λαικιστες κι ηρθαν οι παρα- μορφωμενοι εκσυγχρονιστες, τους παρεχω ως πιστωση δωροχρονου τα ως ανω, χαρισματα απο τους δυο πιο Ευρωπαιους εκσυγχρονιστες Ελληνες του 20ου αιωνα. Ειδικοτερα, στους συνεχως "τετρομαγμενους" .14

Καλη χωνεψη, εκσυγχρονιστικη.

(1. Γ. Σεφερης: "Χειρογραφο Σεπ. '41", τομος Γ , σελ. 22, "Δοκιμες", εκδ. Ικαρος. 2. Γ. Σεφερης: "Ελληνικη και Ευρωπα ικη παιδεια", οπ. παρ. σελ. 289, 290. 3. Γ. Σεφερης: "Μερες" Δ, σελ. 34, 35, εκδ. Ικαρος. 4. Γ. Σεφερης: οπ. παρ. σελ. 28. 5. Γ. Σεφερης: οπ. παρ. σελ. 63, 64. 6. Γ. Σεφερης: οπ. παρ. σελ. 75. 7. Γ. Σεφερης: οπ. παρ. σελ. 28. 8. Οδ. Ελυτης: "Το χρονικο μιας δεκαετιας", Ανοιχτα χαρτια, σελ. 447, εκδ. Ικαρος. 9. Οδ. Ελυτης: "Αναφορα στον Ανδρ. Εμπειρικο", Εν Λευκω, σελ. 146, εκδ. Ικαρος. 10. Οδ. Ελυτης: "Τα δημοσια και τα ιδιωτικα", οπ. παρ. σελ. 351. 11. Οδ. Ελυτης: "Τα μικρα Εψιλον", οπ. παρ. σελ. 226. 12. Οδ. Ελυτης: "Πρωτα Πρωτα", Ανοιχτα χαρτια, σελ. 29. 13. Οδ. Ελυτης: "Χρονος Δεσμωτης και χρονος λυομενος", Εν Λευκω, σελ. 380. 14. Γ. Σεφερης: "Μερες", Δ, σελ. 34.)

ο πίνακας της φωτογραφίας έιναι κολάζ που δημιούργησε ο ιδιος ο Οδυσσέας Ελύτης.