Σχόλια

Giorgos: Να 'στε καλά, παιδιά. Χαρά μου είναι να μπορώ να προβάλλω τέτοιους διαδικτυακούς τόπους όπως τους αρμόζει. Ειλικρινά, έχω βαρεθεί την σοβαροφάνεια που πρέπει σώνει και καλά να συνοδεύει οποιονδήποτε φτασμένο καλλιτέχνη. Αν κάποιος από αυτούς νιώθει ότι απορρέει μέσα από την ψυχή του και το ταμπεραμέντο του να προβάλλει με χιούμορ την ιστοσελίδα του, τότε ας το κάνει με τις ευλογίες όλων μας. Κι εγώ άκουγα χρόνια τώρα που επισκέπτομαι το εν λόγω site "Μα είναι δυνατόν μια Γαλάνη να το παίζει Superman και Βatman κλπ. κλπ.". Σας πληροφορώ ότι αφενός κανείς τους δεν έχει χιούμορ κι αφετέρου δεν μπορεί να διακρίνει το παιδί που ζει μέσα στη Δήμητρα, η οποία οδηγεί την Γαλάνη. Γιατί έτσι πρέπει να συμβαίνει, κι όχι το αντίστροφο. Δεν ξέρετε πόσο καιρό ήθελα να γράψω για αυτό το site (και να είναι καλά κι ο Jorge που μου έδωσε την δυνατότητα).

Αυτό το πηγαίο χιούμορ προέρχεται από την αυθεντικότητα της καλλιτέχνιδος, που έχει μείνει αλώβητη τόσα χρόνια. Κι αν είναι να πάει μπροστά η ελληνική μουσική, τότε μαζί με το ταλέντο και τη δουλειά, έχει ανάγκη και την αυθεντικότητα του καλλιτέχνη, σε μια εποχή που όλοι μαϊμουδίζουν και έχουν σαν κριτήριο επιτυχίας το να συμβαδίζουν με τη μόδα και να αντιγράφουν άλλα κακέκτυπα. Μακάρι να υπάρξουν κι άλλες τέτοιες προσπάθειες στο χώρο του Διαδικτύου.

Giorgos: Πολλά και θερμά συγχαρητήρια μέσα από την καρδιά μου για την ολοκλήρωση του δίσκου που τόσον καιρό περιμέναμε με ανυπομονησία, αλλά και για την επικείμενη συναυλία στο Μ.Μ.Α. Από όσο μπορώ να κρίνω με το ταπεινό αυτί μου, το αποτέλεσμα που έχω ακούσει ως τώρα από την Νεκταρία είναι μαγευτικό. Έχω ακόμα στο νου μου την πρώτη φορά που σε άκουσα στο σπίτι σου από κασσέτα...είχα μείνει άφωνος. Υπηρετείς ένα πολύ δύσκολο είδος μουσικής, αναμφισβήτητα το δυσκολότερο για φωνή (μαζί με το Θιβετιανό μέλος). Εκτός του ότι το ταλέντο ενυπάρχει έμφυτο, πρέπει να τονιστεί η σκληρή δουλειά που το έχει συνοδεύσει και του έδωσε φτερά, ώστε να αναπτυχθεί και να αναδειχθεί. Τώρα, αν συνυπολογίσει κανείς και την εξω-μουσική σου μόρφωση και παιδεία, τότε τα συγχαρητήρια υπερδιπλασιάζονται. Το να συνυπάρχεις με τόσα ιερά τέρατα του ελληνικού τραγουδιού σε έναν τέτοιο χώρο θα μπορούσε να είναι το ιδανικό φινάλε μιας καριέρας. Και όμως...είναι το βάπτισμα του πυρός! Η συνέχεια ποια θα είναι δηλαδή...

Είμαι πεπεισμένος ότι ολόκληρο το Μ/Η θα αγκαλιάσει αυτή την προσπάθεια, τόσο του δίσκου με τον γλυκύτατο κο Χρόνη (ένας τέτοιος δάσκαλος δεν θα μπορούσε παρά να έχει μια τόσο άξια μαθήτρια, οπότε δεν με εκπλήσσει καθόλου) όσο και της συναυλίας στο Μ.Μ.Α.

Χαίρομαι διπλά γιατί μ' αυτά και μ' αυτά, θα σε απορροφήσει -μοιραία και απολύτως δίκαια- η μουσική, οριστικά. Έλεος πια με τους νομικάριους! Θα ήταν κρίμα κι άδικο να σε χάσει η Τέχνη!

Τα υπόλοιπα από κοντά. ;)

Giorgos: ¶λλο ένα εξαιρετικό κείμενο που σε φέρνει κοντά σε αντικείμενα που, παρόλο που ήταν πολύ ενδιαφέροντα, φάνταζαν τελείως απόμακρα. Συγχαρητήρια και από μένα, Νεκταρία.

Και μιας και το ζήτησε ο Jorge, ιδού και η μετάφραση του ύμνου στον Ιωάννη τον Πρόδρομο (μου πήρε πολύ περισσότερη ώρα απ' ό,τι φανταζόμουν, λόγω της...εντελώς ανάποδης σειράς των λέξεων -που έτσι κι αλλιώς έχει η λατινική γλώσσα, απλά εδώ...παραείναι, προφανώς λόγω στιχουργικής- αλλά και των παρελθόντων ετών από την εποχή που ασχολούμουν μανιωδώς με την γλώσσα. Το παραθέτω σε μια πιο ορθόδοξη σειρά, ώστε να μπορέσουν οι εξ ημών λατινομαθείς να κάνουν την αντιστοιχία με μεγαλύτερη άνεση):

"Ut queant famuli resonare mira gestorum tuorum laxis fibris, solve reatum polluti labii, Sancte Ioannes."

Μετάφραση: "Για να μπορέσουν οι δούλοι (σου) να εξυμνήσουν τα θαύματα των έργων σου με χαλαρές φωνητικές χορδές, ξέπλυνε την ενοχή από τα ακάθαρτα χείλη (τους), ¶γιε Ιωάννη."

Giorgos: Για τεχνικούς λόγους, η Ζωή δεν μπορεί να συνδεθεί στο Internet, παρόλο που θέλει πολύ να γράψει κάποιο σχόλιο. Έτσι λοιπόν, μεσολαβώ μεταξύ εκείνης και του Μ/Η και παραθέτω δυο δικά της λόγια που θα επιθυμούσε να πει πάνω στο συγκεκριμένο θέμα:

"Ευχαριστώ πάρα πολύ όλους σας για τα καλά σας λόγια. Ο ρόλος μου δεν είναι τόσο καθοριστικός, υπάρχουν κι άλλα άτομα που έχουν αφιερώσει πολλές ώρες για αυτήν την εκπομπή, ωστόσο, η διάθεσή μου να προσφέρω στην ομάδα είναι μεγάλη. Ευχαριστώ ιδιαίτερα το MusicHeaven για την προβολή της εκπομπής αλλά και όλα τα μέλη του για την υποστήριξη σε αυτήν την ξεχωριστή πρωτοβουλία. Ελπίζω να σας δικαιώσω."

Μας έχεις ήδη, Ζωίτσα.

Giorgos: Λοιπόν, καταρχάς να δηλώσω ότι χαίρομαι πάρα πολύ για την ευτυχή τροπή που έχει πάρει η σχέση σας, Ανδρεά και Έρη. Γενικώς, νιώθω όμορφα να διαβάζω σκέψεις και συναισθήματα που απορρέουν κατευθείαν από την καρδιά κάποιου και εύχομαι ειλικρινά να πάνε όλα κατ' ευχήν!

Εγώ απλά θα προτείνω στους πολυαγαπημένους μου Jorge (λέγε με Don Corleone) και Νεκταρία (καλά στέφανα) να αφήσουν τον χρόνο να κυλήσει και τα πράγματα να εξελιχθούν από μόνα τους, σε μια προσπάθεια να προσγειώσω λίγο την κατάσταση και να μην αποπροσανατολιστούν τα παιδιά (ρε σεις, πάλι ο κακός της παρέας γίνομαι και δεν το θέλω...τς τς τς...).

Aυτά. Πάω τώρα να βάλω το "Νονό ΙΙ" στο DVD :P:P:P

Giorgos: Αν γνωρίζεις κάποιον από κοντά και γίνεσαι φίλος μαζί του, ε όπως και να έχει θα χαρείς αν κυκλοφορήσει κάποιο δίσκο. Από το "κάποιος φίλος βγάζει δίσκο" μέχρι το "πόσο ωραίος πρέπει να είναι αυτός ο δίσκος", η απόσταση είναι τεράστια. Πιστεύω πως όταν συνδυάζονται τα 2 παραπάνω, τότε έχουμε το ιδανικό. Έτσι νιώθω κι εγώ, και παρόλο που γνωρίζω για την δημιουργία του επερχόμενου δίσκου αρκετό καιρό τώρα και παρόλο που έχουμε μιλήσει κατ' ιδίαν περί αυτού, νιώθω την ανάγκη να εκφράσω δημόσια την χαρά μου και να προεξοφλήσω την καλλιτεχνική του αξία, μιας και είμαι από τους τυχερούς που έχουν ακούσει την Νεκταρία. Είμαι βέβαιος πως η προσπάθεια αυτή θα αγκαλιαστεί από το κοινό όπως της αξίζει. Εμείς πάντως από το Μ/Η θα κάνουμε ότι μπορούμε για την κατάλληλη προβολή του δίσκου, επειδή -το τονίζω- είναι κάτι που αξίζει έτσι κι αλλιώς.

Giorgos: Το έχω αναφέρει ήδη πολλάκις, όσον αφορά στο θέμα του βυζαντινού μέλους που ακούγεται στο ναό, η ίδια η Εκκλησία στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι εκείνη που απωθεί το κοινό με την προχειρότητα και την υπερβολή του ύφους των ύμνων. Τονίζω ότι δεν εξετάζω το ζήτημα από θεολογικής πλευράς (δυστυχώς είναι ίσως ο πιο σημαντικός τομέας στον οποίο δεν θα μάθουμε ενδεχομένως ποτέ τίποτα με σιγουριά). Εξετάζω την μουσική σκοπιά στην οποία μπορώ να εκφέρω άποψη. Προσωπικά, αν στον εκάστοτε ορθόδοξο ναό άκουγα ένα ευχάριστο ηχητικά και μουσικά αποτέλεσμα, σίγουρα θα ήμουν συχνός θαμών (αν όχι πιστός). Διότι έχοντας την τύχη να ακούσω λίγες αλλά εξαιρετικές φωνές (δεν σκόπευα να σε παινέσω, Νεκταρία, επειδή γνωρίζω πώς νιώθεις, αλλά μάλλον δεν γίνεται να το αποφύγω...μακάρι να ήταν γεμάτες οι Εκκλησίες με φωνές σαν την δικιά σου), αν δεν πιστεύω στο Χριστιανικό Ορθόδοξο Δόγμα (για να μην παρεξηγηθώ και αν κάποιος αναρωτιέται για τα πιστεύω μου, να δηλώσω απλά ότι εν οίδα, ότι ουδέν οίδα επί του θέματος, ούτε Χ.Ο. ούτε καθολικός ούτε Μουσουλμάνος ούτε αιρετικός ούτε άθεος, πάντως κατηγορηματικά όχι Σαϊεντολόγος ή Ιεχωβάς, απλά, παιδιά, δεν γνωρίζω τίποτα με σιγουριά), ωστόσο αυτό που έχουν καταφέρει εκείνες οι φωνές είναι να με κάνουν να νιώσω αγαλλίαση και να ξεχάσω τα προβλήματά μου. Θαρρώ πως και μόνο η ψυχολογική αυτή ανάταση είναι κάτι πολύ σημαντικό, κι ας λείπει ενδεχόμενα η πίστη στο δόγμα. Λοιπόν, και σε αυτό το σημείο η Εκκλησία υστερεί. Το ίσο τις περισσότερες φωνές καταφέρνει να σου συντονίσει τα αυτιά και να σου προκαλέσει πονοκέφαλο, οι κορώνες είναι για κλάμματα, όσο για την ένρινη χροιά, ε εδώ πια μιλάμε για το αποκορύφωμα της υπερβολής.

Το βυζαντινό μέλος είναι -μαζί με το Θιβετιανό- το δυσκολότερο είδος τραγουδιού. Αν η Εκκλησία πιστεύει ότι μπορεί να τα βγάλει πέρα, καλώς. Αλλιώς, θεωρώ πολύ καλύτερο το να εισχωρήσει ο Δυτικός τρόπος (μουσικός τρόπος, εννοώ) στο ορθόδοξο τελετουργικό. Και ασφαλώς δεν εννοώ τον τρόπο που γίνεται η λειτουργία στην Καθολική Εκκλησία. Ας πάρουμε το παράδειγμα της Ορθόδοξης Ρωσικής Εκκλησίας (με τους Ρώσους είμαστε ομόδοξοι), στο λειτουργικό της οποίας υπάρχουν εξαιρετικοί ύμνοι -ναι, σύμφωνοι, είναι γραμμένοι στο Τονικό Σύστημα και ΝΑΙ, οι Ρώσοι είχαν και έχουν εξαιρετικές φωνές, αυτό όμως είναι και το θέμα. Δεν το προτείνω αυτό ως ρεαλιστική λύση, φυσικά δεν θα γίνει ποτέ και αν γίνει (που θα είναι κρίμα), θα χαθεί όλη η μαγεία του Βυζαντινού Μέλους, που αν ξέρεις να το τραγουδήσεις, είναι θεϊκό το μουσικό αποτέλεσμα. Αυτό που τονίζω όμως είναι ότι οι τόνοι και οι εντάσεις στην Εκκλησία θα πρέπει να πέσουν. Να αφαιρεθεί όλη η βαβούρα και η φασαρία, να βγουν όλες οι κακές φωνές, και κυρίως ο στόμφος. Με λίγα λόγια, χρειαζόμαστε να έχουμε στο μικρόφωνο ψάλτες που προηγουμένως να είναι ικανοί ακροατές, γιατί πολύ φοβάμαι ότι με τον καιρό έχουμε ξεχάσει να ακούμε. Και οπωσδήποτε, απλότητα και λιτότητα.

Εκεί πιστέυω πως είναι το μεγαλείο της Βυζαντινής μουσικής: πρόκειται για ένα είδος κατ' εξοχήν μονοφωνικό και άνευ συνοδείας οργάνων (ας αφήσουμε κατά μέρος το ίσο που κρατούν οι ψάλτες και το κανονάκι όσον αφορά τα όργανα). Αντίθετα, το Τονικό Σύστημα το οποίο είναι φυσικά πολυφωνικό, ενθαρρύνει τις δυνατές εντάσεις στον ήχο, τις "μανούβρες" στην φωνή και την δεξιοτεχνία των εκτελεστών, καθώς και την πληθώρα των οργάνων (ενδεικτικά, βλ. Ορατόρια και Ρωσικές Λειτουργίες για τους Καθολικούς και τους Ρώσους Ορθόδοξους αντίστοιχα). Το βέβαιο είναι πως με τις παρούσες συνθήκες, οι στίχοι χάνονται εντελώς. Ας αποφασίσει λοιπόν η Εκκλησία ποιο θέλει να είναι το κοινό της: παππούδες, γιαγιάδες και στενόμυαλα νεώτερα άτομα που δεν καταλαβαίνουν τι ακούν ή πραγματικούς ακροατές. Σίγουρα, έτσι όπως έχουν τα πράγματα, η νεολαία είναι "εκτός παιχνιδιού".

Θεωρώ εξαιρετικά σημαντική την διαφορά αυτή μεταξύ μονοφωνικού και πολυφωνικού είδους, γι' αυτό και θα ήθελα, Νεκταρία, έναν σχολιασμό κατά πόσο αντιλαμβάνομαι ορθώς αυτό που έγραψα περί αναγκαίας σύνδεσης της μονοφωνίας με την απλότητα και, αντίστοιχα, της πολυφωνίας με τον πλούσιο ήχο, προκειμένου να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα και στις 2 περιπτώσεις.

Giorgos: Αφού μπαίνεις στον κόπο να γράψεις κάτι για τον Νταλάρα κρατώντας -σκωπτικά- το επώνυμο του πατέρα του...τόνισέ το τουλάχιστον σωστά.

Giorgos: Πραγματικά όμορφο...αληθινά συγκινητικό...

Giorgos: "Ο Wolfgang Amadeus Mozart πέθανε νέος, τριάντα πέντε χρόνων, από άγνωστη ασθένεια. Οι περισσότεροι ιστορικοί θεωρούν ότι πρέπει να έπασχε από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια λόγω των λοιμώξεων που όπως προαναφέραμε ήταν ίσως και αποτέλεσμα ανοσοκαταστολής, συνέπεια της κόπωσης που του προκάλεσαν τα ασταμάτητα ταξίδια στην Ευρώπη."

Το παραπάνω είναι ψευδές. Πριν λίγα χρόνια βρέθηκε το κρανίο του Μοzart εντελώς τυχαία στη Βιέννη σε ένα παλιό μαγαζί που πουλούσε αντίκες...Εδώ θα πρέπει να ανοίξω μια μικρή παρένθεση για να εξηγήσω κάποια πράγματα : Tην εποχή που έζησε ο Μοzart, συνηθίζετο να ξεθάβουν τις ιδιοφυίες της εποχής μετά το πέρας 10 τουλάχιστον ετών (προκειμένου να έχουν μείνει μόνο τα οστά από το νεκρό σώμα) και να αγοράζουν το κρανίο πλούσιοι ιδιώτες, για να το προσθέσουν στην συλλογή τους από άλλα πολύτιμα αντικείμενα (κειμήλια, πίνακες ζωγραφικής, χειρόγραφα διάσημων συγγραφέων, χειρογραφες παρτιτούρες κτλ.). Ακριβώς αυτό συνέβη και στην περίπτωση του "Amadeus", με την διαφορά ότι το κρανίο άλλαξε πάρα πολλά χέρια μέχρι να καταλήξει στα αζήτητα ενός μαγαζιού με αντίκες της αυστριακής πρωτεύουσας, χωρίς φυσικά από ένα σημείο και μετά να γνωρίζουν σε ποιον ανήκε το συγκεκριμένο κρανίο.

Εντελώς τυχαία, πριν λίγα χρόνια, έπεσε στα χέρια ενός επιστήμονα ο οποίος είχε κάποιες πληροφορίες ότι εκείνο το κρανίο υπήρχε περίπτωση να είναι του Mozart. Με την συνεργασία και άλλων διαπρεπών συναδέλφων του αναπλάσαν το πρόσωπο όπως θα ήταν στην πραγματικότητα (η μέθοδος αυτή είναι γνωστή εδώ και 20 χρόνια) και τα αποτελέσματα ήταν απίστευτα: Eίχε σχηματιστεί το ακριβές πρόσωπο της μεγαλύτερης μουσικής ιδιοφυίας, όπως απεικονίζεται σε πορτραίτα της εποχής! Δεν υπήρχε η παραμικρή αμφισβήτηση για το ότι επρόκειτο για το κρανίο του Mozart.

Προχωρώντας όμως ακόμα παρακάτω, οι επιστήμονες εξέτασαν το κρανίο για να αντλήσουν περαιτέρω πληροφορίες. Βρήκαν λοιπόν μια σοβαρή ρωγμή στο πίσω μέρος του, η οποία είχε προκληθεί από πτώση από σημαντικό ύψος. Το κάταγμα ήταν βαθύ και ιδιαίτερα μεγάλο σε έκταση. Και πράγματι, ο Μοzart, όταν ήταν 7 χρονών, είχε πέσει από μια μεγάλη σκάλα και είχε χτυπήσει στο κεφάλι του. Είναι γνωστό από την ιατρική ότι όσα χρόνια κι αν περάσουν, ένα σοβαρό τραύμα στο κεφάλι μπορεί να βασανίζει για χρόνια ένα άτομο με έντονους πονοκεφάλους, ζαλάδες, κόπωση κτλ., ακόμα και να οδηγήσει στον θάνατο λόγω θρόμβωσης κάποιας αρτηρίας, το γνωστό μας εγκεφαλικό. Όντως, σε όλες τις βιογραφίες του, αναφέρεται ότι όσο ο καιρός περνούσε, ο Μοzart διαμαρτυρόταν συνεχώς για έντονους πονοκεφάλους που τον καταπονούσαν και τον τρέλλαιναν στον πόνο, σε σημείο που από την ηλικία των 30 ετών και ως τον θάνατό του να αναγκάζεται να κοιμάται πολλές ώρες ακόμα και κατά την διάρκεια της ημέρας, ενώ η όρεξη του να συνθέτει είχε μειωθεί στο ελάχιστο, ειδικά τα τελευταία 2 χρόνια της ζωής του.

Ο μαθητής του, που του στάθηκε ως την στιγμή που ο Mozart ξεψύχησε, Franz Xaver Sussmayr, στον οποίο οφείλουμε την σπουδαία ενορχήστρωση του Requiem, αναφέρει ότι ο δάσκαλός του γκρίνιαζε συνέχεια για τον αφόρητο πόνο που του προκαλούσαν οι συνεχείς πονοκέφαλοί του, και πως πριν πεθάνει, ένιωσε έντονη ζαλάδα, παράλυση των μελών του και ότι όταν μιλούσε, ψεύδιζε έντονα. Όλα αυτά οδηγούν με πάρα πολύ μεγάλη ασφάλεια στο συμπέρασμα ότι ο θάνατος του Μοzart οφείλεται σε εγκεφαλικό επεισόδιο -και πάντως αποκλείεται παντελώς η περίπτωση της νεφρικής ανεπάρκειας ως αίτιο θανάτου. Αν κανείς συνυπολογίσει το πόσο σπάνιο είναι ένα άτομο να πάθει εγκεφαλικό σε ηλικία μόλις 35 ετών, τότε καταλήγουμε ότι μόνο ένα ισχυρό χτύπημα στο κεφάλι μπορεί να προκαλέσει τέτοιο θάνατο. Και όντως, το κρανιακό κάταγμα που είχε αποκτήσει στην ηλικία των 7 ετών, με τα συνεχή ταξίδια, την κόπωση, το ποτό και την κραιπάλη, είχαν ως αποτέλεσμα να επιδεινώσουν την κατάσταση του εγκεφάλου του και μοιραία να προκαλέσουν θρόμβωση αρτηρίας, που τον οδήγησε στον θάνατο.