… Η μόρφωση ήταν λίγη όσο κι η ανεξαρτησία σ’ αυτή τη χώρα (σ.σ. Βιετνάμ), κι η απόχτησή της δύσκολη όσο και η απόχτηση της λευτεριάς.

Ο πρώτος στόχος κάθε καταχτητή ήταν τα σχολεία. Τα σχολεία ήταν κάτι παράξενα εργαστήρια που βγάζανε κακοκέφαλους. Κάτι «οχιές που δηλητηριάζανε το φιλήσυχο λαό».

Ήξεραν καλά ότι πίσω από κάθε λαϊκή εξέγερση ήταν κάποιος που ήξερε ν’ ανάβει τα μυαλά. Και πως την τέχνη αυτή την έμαθε στο σχολείο. Φωτιά λοιπόν στα σχολεία και να μην μείνει ούτε ένα όρθιο καλάμι απ’ αυτά τα καταραμένα μαγαζιά που πουλάνε ψύλλους για τ’ αυτιά του χωριάτη.

Είναι γνωστό πως η ρόδα της ιστορίας κολλά στη λάσπη όταν δεν έχει φωτεινούς οδηγούς.

[…]

Σ’ ένα υπόδουλο λαό καλύτερα να του δώσεις βόλια παρά γράμματα. Τα βόλια θα τα ρίξει μια φορά πάνω σου, θα του σωθούν, και θα πάει να τρυπώσει στο καλύβι του. Ενώ τα γράμματα όχι μόνο είναι ανεξάντλητα αλλά και κληρονομικά. Περνούν από κεφάλι σε κεφάλι. Τα γράμματα έπρεπε να γίνουν μόνο για τους βασιλιάδες και τους μανδαρίνους. Στους άλλους έπρεπε ν’ απαγορεύονται με ποινή θανάτου. Τώρα τα κυλούν από καλαμόσπιτο σε καλαμόσπιτο και τα βρωμίζουν. Το κεφάλι που γεμίζει μ’ αυτά τα καταραμένα κουνούπια γίνεται ανήσυχο και δεν μπαίνει καλά στο ζυγό.

ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣΥΝΗ

Η πρώτη επίθεση κατά της αγραμματοσύνης άρχισε μαζί με την επανάσταση. Τόσο ήταν το πάθος τους για το ξερίζωμα του αναλφαβητισμού, που όταν οι στρατιώτες βρισκόντουσαν σε πορεία κρεμούσαν στην πλάτη τους από ένα σανίδι με γράμματα για να το μελετούν οι κατοπινοί.

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΛΟΥΝΤΕΜΗΣ, Μπάτ-Τάι (Δος μου να σου σφίξω το χέρι)-Οδοιπορικό στο Βιτνάμ, εκδόσεις Δωρικός.