1η Δεκέμβρη. Μία ημέρα διόλου τυχαία. Καταρχάς, είναι η πρώτη μέρα του τελευταίου μήνα του έτους. Κάτι σαν... την αρχή του τέλους. Και ως είθισται, λόγω των επικείμενων Χριστουγέννων, οι μεγαλουπόλεις μας, φοράνε τα καλά τους φώτα για να σκιάσουν την ασχήμια τους. Δεύτερον, είναι η μέρα που η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (Π.Ο.Υ.) με απόφασή της το 1988 και ακολούθως η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) καθιέρωσαν «Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS».

Άραγε, οι – διαφόρων θεμάτων – παγκόσμιες ημέρες έχουν ως στόχο την αφύπνιση του κόσμου για πολύ σοβαρά – ανά την υφήλιο - προβλήματα ή αντιθέτως, αποσκοπούν στην επετειακή εκτόνωση της συνείδησης των ανθρώπων του Δυτικού κόσμου; Αυτή είναι μία απάντηση, η οποία προκύπτει από τον τρόπο που προσεγγίζεται το θέμα, μεταξύ άλλων, και από τις τηλεοράσεις. Δίπλα από το λογότυπο των καναλιών, δεσπόζει το διεθνές σήμα ευαισθητοποίησης για το AIDS (red ribbon). Παράλληλα, προβάλλονται και συνήθη διαφημιστικά σποτ, όπου δύο νέοι άνθρωποι με εμφάνιση αψεγάδιαστη, βγαλμένη από περιοδικό υπονοούν με κάποιο ευφυολόγημα την αναγκαιότητα της χρήσης προφυλακτικού κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Επιπλεόν, σε πιο χαλαρές εκπομπές, παρουσιάζονται οι «επώνυμοι» που πέθαναν από aids, ξεχνώντας τα εκατομμύρια ανώνυμων σε χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου, λες και αξίζουν λιγότερο.

Εξέχον ρόλο, σε πιο σοβαρές εκπομπές έχουν οι παρουσιάσεις αριθμών και στατιστικών που περιγράφουν την εξέλιξη του προβλήματος. Και κάπου εδώ επανέρχεται το μέγα ερώτημα. Ως πότε θα αναπαράγεται η περιγραφή του μεγέθους ενός προβλήματος ως η αιτία της δημιουργίας ή του δυσεπίλυτου χαρακτήρα του;

Οι εξελίξεις στην ιατρική και φαρμακευτική επιστήμη, έχουν συμβάλλει στην επιβράδυνση της εξάπλωσης του ιού. Μάλιστα, στις αρχές του 2015, 15.000.000 άνθρωποι λάμβαναν αντιρετροϊκή θεραπεία, έναντι 1.000.000 το 2001. Επιπλέον, η παγκόσμια προσπάθεια αντιμετώπισης του HIV εκτιμάται ότι απέτρεψε 30.000.000 νέες μολύνσεις και σχεδόν 8.000.000 θανάτους από το 2000.

Ωστόσο, τα στοιχεία που διαθέτουν ο Π.Ο.Υ., η UNICEF και η UNAIDS, είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά.

• Παγκοσμίως περίπου 36.900.000 άνθρωποι είναι σήμερα οροθετικοί, εκ των οποίων 2.600.000 παιδιά.
• Εκτιμάται ότι 2.000.000 άνθρωποι μολύνθηκαν από τον HIV το 2014.
• Υπολογίζεται ότι 34.000.000 άνθρωποι πέθαναν λόγω του HIV και του AIDS, από τους οποίους 1.200.000 υπέκυψαν το 2014.
• Οι θάνατοι εφήβων και παιδιών από AIDS έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία 15 χρόνια.
• Το AIDS είναι η υπ' αριθμόν ένα αιτία θανάτου των εφήβων στην Αφρική και η δεύτερη αιτία θανάτου της ίδιας πληθυσμιακής κατηγορίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
• Στην υποσαχάρεια Αφρική, την περιοχή όπου καταγράφεται η μεγαλύτερη εξάπλωση της επιδημίας, τα επτά στα δέκα νέα κρούσματα στην ηλιακή ομάδα 15-19 ετών είναι κορίτσια.
• Παρά την ευρεία διαθεσιμότητα εξετάσεων για τον HIV, μόλις το 51% των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί από τον HIV γνωρίζουν ότι είναι οροθετικοί.

Η UNAIDS, η υπηρεσία του Ο.Η.Ε. για την καταπολέμηση του AIDS, τονίζει ότι «το τέλος της επιδημίας του AIDS δεν είναι πλέον απλώς ένα όραμα, μπορεί να γίνει πραγματικότητα έως το 2030», μία αισιόδοξη τοποθέτηση που αναδεικνύει και τα επιτεύγματα της επιστήμης. Βεβαίως, αυτό μπορεί αν γίνει πραγματικότητα, εφόσον πέρα από τη δυνατότητα υπάρξει και η ουσιαστική βούληση για την επίτευξη αυτού του στόχου.

Η αλήθεια, πάντως, είναι, πως ακόμη κι αν υπάρχει η βούληση από ευαισθητοποιημένους ανθρώπους, επιστήμονες, κοινωνικές οργανώσεις κτλ. η μέχρι τώρα πρακτική αυτών που διαχειρίζονται και κερδοσκοπούν τα επιστημονικά επιτεύγματα (βλ. φαρμακοβιομηχανίες) επιθυμεί να φρενάρει αυτό το στόχο. Ένα πολύτιμο εργαλείο των φαρμακοβιομηχανιών αποτελεί η «Συμφωνία για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου» (TRIPs), η οποία έχει κυρωθεί και στην Ελλάδα (ν.2290/1955). Με τη συγκεκριμένη συμφωνία δίνεται η δυνατότητα σε μία φαρμακοβιομηχανία να αποκτήσει πατέντα στη δημιουργία ενός νέου φαρμάκου επί μία 20ετία. Δηλαδή, στην ουσία να έχει το μονοπώλιο στην παραγωγή του.

Χαρακτηριστική περίπτωση που σχετίζεται με τη συμφωνία TRIP, αποτελεί η αγορά φαρμάκου στην Ινδία, της οποίας η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία αποτελεί παγκοσμίως τη μεγαλύτερη παραγωγό σε «αντίγραφα» φαρμάκων, τα λεγόμενα και ως «γενόσημα» τα οποία θεωρούνται εξίσου θεραπευτικά εφόσον τηρούνται οι εγγυήσεις ποιοτικής βιοδιαθεσιμότητας. Βεβαίως, σε αυτές τις περιπτώσεις, η τιμή πώλησης του γενόσημου φαρμάκου μπορεί να μειωθεί μέχρι και 95% συγκριτικά με την τιμή του πρωτότυπου. Πρόκειται για μία πολύ σημαντική μείωση δεδομένου ότι το 30% του πληθυσμού της Ινδίας ζει κάτω από όριο της φτώχειας (σ.σ. κάτω από 2 δολάρια την ημέρα)

Ασφαλώς, οι φαρμακοβιομηχανίες της Ινδίας μαζί με την πολιτική ηγεσία της χώρας, δεν λειτουργούν σε αυτήν την κατεύθυνση λόγω της φιλευσπλαχνίας τους για τον φτωχό ασθενή, αλλά προκειμένου να ενισχύσουν τη θέση τους έναντι του οικονομικού ανταγωνισμού στο διεθνή αγορά φαρμάκου αυξάνοντας την κερδοφορία τους.

Στην Ινδία, λοιπόν, για χρόνια διεξήχθη μία δικαστική διαμάχη ανάμεσα στο Ινδικό κράτος και την μεγαλύτερη φαρμακοβιομηχανίας τον κόσμο, την Ελβετική Novartis, επειδή η πρώτη αρνήθηκε να χορηγήσει πατέντα για ορισμένα φάρμακα, μεταξύ αυτών και αντιρετροϊκά.

Ανάλογες μηνύσεις έχουν καταθέσει μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες και εναντίον της Βραζιλίας και της Νοτίου Αφρικής για την άρνηση χορήγησης πατέντας σε φάρμακα για την αντιμετώπιση του HIV.

Στην περίπτωση της Ινδίας, το Ινδικό δικαστήριο απέρριψε το αίτημα της NOVARTIS για τη χορήγηση της πατέντας. Όμως, ο ανταγωνισμός, η κερδοσκοπική διάθεση δεν επαναπαύονται ποτέ, ανακαλύπτοντας διαρκώς νέους τρόπους δράσης. Στην προκειμένη περίπτωση, η έννοια του evergreening πρόκειται για μία πρακτική, σύμφωνα με την οποία μία φαρμακοβιομηχανία μπορεί να αιτηθεί εκ νέου χορήγηση πατέντας για ένα ήδη υπάρχον φάρμακο, αλλάζοντας την τυποποίησή του έστω και αν δεν αλλάζει η δραστικότητά του.

Σε κάθε περίπτωση οι ασθενείς των 2 δολαρίων την ημέρα, αδυνατούν να λάβουν είτε την πανάκριβη είτε την φθηνότερη απαιτούμενη φαρμακευτική αγωγή.

Η κατάσταση στις ανεπτυγμένες χώρες της ΕΕ από διαφορετικό δρόμο φέρνει το ίδιο δεινό αποτέλεσμα. Στην Ελλάδα, συχνά πυκνά τα δημόσια νοσοκομεία – κυρίως την τελευταία 5ετία – ανακοινώνουν ελλείψεις σε αντιρετροϊκά φάρμακα (βλ. ΑΧΕΠΑ). Επιπλέον, στη Ρουμανία παρατηρείται αύξηση των θανάτων από τον ιό του AIDS, που οφείλεται στην αδυναμία συνέχισης της θεραπευτικής αγωγής των ασθενών για λόγους καθαρά οικονομικούς.

Στο πλαίσιο των καπιταλιστικών ανταγωνισμών μπορεί όλα τα ανωτέρω να φαίνονται μονόδρομος και πράγματι έτσι είναι. Στον αντίποδα, ας δούμε ποιος μπορεί να είναι ο άλλος δρόμος, σε κοινωνίες που στόχος είναι το όφελος προς όλους και όχι το κέρδος για τον έναν, δηλαδή εκεί όπου οι σχέσεις παραγωγής δεν είναι καπιταλιστικές. Και σε αυτό το δρόμο δεν θα μας οδηγήσει κάποιο ιδεολογικό μανιφέστο ή εγχειρίδιο, αλλά η ίδια η πραγματικότητα, αφού στις 30 Ιουνίου του 2015, η Κούβα έγινε η πρώτη χώρα που κηρύχθηκε επισήμως ότι κατάφερε να εξαλείψει πλήρως τη μετάδοση του HIV από τις μητέρες στα νεογνά.

Η εξέλιξη της ασθένειας στην Κούβα, παρουσιάζει ιδιαιτερότητα καθώς έχει 21 διαφορετικά στελέχη σε σχέση με τις ΗΠΑ. Είναι το τίμημα του αληθινού «διεθνισμού» που πληρώνει η Κούβα, λόγω των πολυπληθών αποστολών της (στρατιώτες, γιατροί, δάσκαλοι, μηχανικοί) σε διάφορες χώρες της Αφρικής, όπως στην περίπτωση του ιού Έμπολα.

Όμως, τι μπόρεσε να κάνει το μικρό και απομονωμένο νησί της Κούβας που δεν έχουν καταφέρει να κάνουν οι υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες;

Το κλειδί βρίσκεται σε μία από τις βασικές αρχές της Επανάστασης και δεν είναι άλλη από την «Καθολική και δωρεάν βασική ιατρική περίθαλψη». Πρόκειται για ένα σύστημα υγείας που αποτελείται από 535.000 εργαζομένους υγείας και όπου ο κάθε πολίτης έχει επίσημα τον οικογενειακό του γιατρό.

Ήδη από το 1983 – δύο χρόνια πριν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοινώσει επίσημη τη λέξη aids, ο Φ. Κάστρο είχε δώσει εντολή στον υπεύθυνο του Ινστιτούτου Pedro Kouri, του νοσοκομείο τροπικών ασθενειών της Κούβας, να ξεκινήσει έρευνες για να κρατήσει το AIDS μακριά από την Κούβα, πιστεύοντας ότι θα εξελισσόταν στην επιδημία του αιώνα. Έτσι, το ιατρικό δυναμικό της Κούβας αντέδρασε γρήγορα.

• Πετάχτηκαν όλες οι εισαγόμενες μονάδες αίματος, αποφεύγοντας την καταστροφή που υπέστησαν οι αιμοφιλικοί πληθυσμοί στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία.
• Πραγματοποιήθηκαν αποστολές γιατρών στη Βραζιλία και τη Γαλλία για τη μελέτη περιπτώσεων
• Οι οικογενειακοί γιατροί της χώρας διατάχθηκαν να παρακολουθήσουν  λοιμώξεις που δείχνουν το AIDS, όπως το σάρκωμα Kaposi ή πνευμονία από Pneumocystis carinii. Το 1986, εμποδίστηκε από το «εμπάργκο» το αμερικανικό τεστ, κι έτσι η Κούβα αγόρασε 750.000 γαλλικά τεστ για τον ιό.
• 11 εκατομμύρια πολίτες της Κούβας έχουν ελεγχθεί 43 εκατομμύρια φορές.
• Το 2011 έγιναν περισσότερα από δύο εκατομμύρια τεστ.
• Οι Κουβανοί που  επιστρέφουν από το εξωτερικό όπως είναι οι έγκυες γυναίκες, οι φυλακισμένοι, στρατιώτες, οι νοσηλευόμενοι ασθενείς, επαγγελματίες υγείας δοκιμάζονται σε τακτική βάση.
• Τα τεστ για τον ιό είναι ανώνυμα και διαθέσιμα σε 700 κλινικές και νοσοκομεία. Όποιος είναι θετικός στο τεστ κάνει ένα ραντεβού με νοσοκόμο της επιδημιολογίας, ο οποίος ζητά τα ονόματα αυτών που ο οροθετικός είχε σεξουαλικές επαφές. Σύμφωνα με το νόμο, η απάντηση είναι εθελοντική. Αν δε θέλει κάποιος δεν απαντά, ωστόσο είναι θεμιτό να παρθούν τα ονόματα των ατόμων για να γίνει επίσκεψη στο σπίτι τους και να ενημερωθούν από τους ειδικούς της επιδημιολογίας. Οι οροθετικοί μιλούν με ψυχολόγους και μαθαίνουν να ζουν με τον HIV με υπευθυνότητα.
• Γίνεται τακτική ενημέρωση για τα προφυλακτικά στο πλαίσιο της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Η κυβέρνηση μοιράζει πάνω από 100 εκατομμύρια προφυλακτικά ετησίως.

Εντέλει, αυτό που κατάφερε η Κούβα, όπως δήλωσε η Δρ. Καρίσα Ετιέν, διευθύντρια του Παναμερικανικού Οργανισμού Υγείας, «δείχνει ότι μία οικουμενική πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική κάλυψη είναι δυνατή και πράγματι είναι το κλειδί της επιτυχίας ακόμη και για την καταπολέμηση τόσο τεράστιων προκλήσεων όπως το AIDS».

Παγκόσμια ημέρα κατά του AIDS, λοιπόν. Και για να προσπαθήσουμε ενεργά ώστε η συγκεκριμένη μέρα να αποκτήσει νόημα και ουσία, θα πρέπει καταρχήν ο καθένας μέσα του να αναλογιστεί σε συνδυασμό με όσα προαναφέρθηκαν, κάτι που γράφτηκε σε μια παλιότερη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών πριν μερικά χρόνια: «εάν εκατομμύρια Αφρικανοί μολύνονται ακόμα με τον ιό, έως το 2025, δεν θα οφείλεται στο ότι δεν είχαν άλλη επιλογή, αλλά στην έλλειψη πολιτικής βούλησης για αλλαγή συμπεριφοράς σε όλα τα επίπεδα».

Υ.Γ. Για επίδοξους ρατσιστές ή - έστω - ανασφαλείς που θα βρεθούν απέναντι ή δίπλα σε κάποιον οροθετικό… ο HIV δεν μεταδίδεται με το άγγιγμα, σάλιο, από δάγκωμα ή από τη χρήση κοινών μαχαιροπίρουνων.

==============================================================

"Azisenzeni Na" - Πρόκειται για ένα τραγούδι σχετικά με τον HIV, που έγραψε ο Bongani Magatyana (ο άνδρας με το δερμάτινο σακάκι) και ηχογραφήθηκε στο Guguletu, Western Cape, South Africa.

"What have we done to deserve this, Lord? Children go to bed without food, because HIV/AIDs has taken their dad. What have we done to deserve this, Lord?" 

Ήταν κατακαλόκαιρο 16 Αυγούστου του 1936, όταν το ολίγων ημερών δικτατορικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου του Ιωάννη Μεταξά, προέβη σε κάψιμο βιβλίων σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, μιμούμενο αντίστοιχες πράξεις του χιτλερικού καθεστώτος.

Η μεταξική χούντα μετά την εδραίωση της στην εξουσία, έλαβε μέτρα για να επιβάλλει τις φασιστικές ιδέες της, εντείνοντας τις διώξεις αριστερών και προοδευτικών συνδικαλιστών και αγωνιστών. Παράλληλα, απαγορεύτηκε σε μειονοτικούς – κυρίως σλαβόφωνους - πληθυσμούς της χώρας, να μιλούν την τοπική τους διάλεκτο σε δημόσιο χώρο. Επιπλέον, σε διάφορες πόλεις προχώρησε σε μαζικό κάψιμο "αντεθνικών" και κομμουνιστικών - προφανώς - βιβλίων. Στην Αθήνα, το κάψιμο έλαβε χώρα στους Στύλους του Ολυμπίου Διός και στα Προπύλαια.

Στον Πειραιά, το κάψιμο έλαβε χώρα στο Πασαλιμάνι, κατόπιν επίσημης πρόσκλησης των νέων της εποχής να συμμετάσχουν στην… τελετή: «Η Εθνική Φοιτητική Νεολαία Πειραιώς προβαίνουσα εις την εξαφάνισιν δια πυράς ολοκλήρου σειράς κομμουνιστικών εντύπων την προσεχή Κυριακήν και ώραν 8μμ και εν τη πλατεία Πασαλιμανίου Πειραιώς προσκαλεί άπαντας τους εθνικόφρονας νέους, όπως προσέλθουν εν τη πλατεία Τερψιθέας 7μμ ίνα εν σώματι μεταβούν και συμμετέχουν εις την τελετήν»

Ήδη, η σχολική διδασκαλία ορισμένων από τους τίτλους των βιβλίων που κάηκαν είχε απαγορευτεί επίσημα, όπως η «Αντιγόνη» του Σοφοκλέους και ο «Επιτάφιος» του Περικλέους, για να μην τον εκλάβουν οι μαθητές ως έμμεση αποδοκιμασία των μηχανισμών του κράτους.

Ακόμη, ορισμένα από τα βιβλία που κάηκαν ήταν τα εξής:

• Η «Ζωή εν Τάφω» του Στρατή Μυριβήλη, πιθανώς επειδή ήταν αντιπολεμικό βιβλίο
• Έργα του Πλάτωνα, του Θουκυδίδη και του Ξενοφώντα.
• Για προφανείς λόγους, το συνολικό έργο του Καρλ Μαρξ, καθώς και άλλα βιβλία με μαρξιστικό περιεχόμενο.
• Η «Καταγωγή των Ειδών» του Δαρβίνου, έργο που απαγορεύτηκε κατά περιόδους ανά τον κόσμο και συνάντησε αντιδράσεις από την Εκκλησία, συντηρητικούς φορείς κλπ., λόγω της θεωρίας του Δαρβίνου περί συγγένειας του ανθρώπου με τον πίθηκο. (σ.σ. Θεωρία που αντιτίθεται με τις ναζιστική ιδεολογία και τις παραφυάδες της, όπως η μεταξική)
• Έργα του Σίγκμουντ Φρόιντ (προφανώς οι ψυχοσεξουαλικές θεωρίες του κρίθηκαν ανήθικες), του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο (λόγω του κοινωνικού σχολιασμού των έργων του), του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, του Ανδρέα Καρκαβίτσα, του Ανατόλ Φρανς, του Χάινριχ Χάινε, των Μαξίμ Γκόρκι, Λέον Τολστόι και Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι (και μόνο η εθνικότητά τους ήταν αρκετή), του Γκαίτε και του Ιμάνουελ Καντ.

Η λογοκρισία και η απαράδεκτη καύση του συγγραφικού λόγου είναι ενδεικτικά για την αξιολόγηση του ήθους και της πρακτικής ενός φασιστικού καθεστώτος όπως το Μεταξικό, που ήθελε να επιβάλλει το συντηρητισμό με το στανιό και να καταστήσει τους πολίτες αμόρφωτους χωρίς κριτική σκέψη.

Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα ομιλίας του Ιωάννη Μεταξά σε φοιτητές του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, όπου μεταξύ άλλων είχε πει: «Σας απαγορεύω να έχετε διαφορετικές ιδέες από αυτές του Κράτους. Σας ζητώ όχι μόνο να έχετε τις ίδιες ιδέες, αλλά να πιστεύετε σ' αυτές και να δουλεύετε γι’ αυτές με ενθουσιασμό. Αν κάποιος από σας έχει διαφορετικές ιδέες, καλύτερα να μείνει αμόρφωτος».

Εξίσου σημαντική είναι και η μαρτυρία του Κάρολου Κουν: "Με κάλεσαν στην Ασφάλεια του Μεταξά, για απολογία επειδή "παρουσιάζω κομμουνιστικά έργα". Τους ρώτησα να μου πουν, ποιά έργα που ανεβάζω είναι κομμουνιστικά και μου απάντησαν:

"Ο ΠΛΟΥΤΟΣ του Αριστοφάνη και ο ΚΑΤΑ ΦΑΝΤΑΣΙΑΝ ΑΣΘΕΝΗΣ του Μολιέρου".

Η υιοθέτηση παρόμοιων με το ναζιστικό καθεστώς πρακτικών, φαντάζει αντιφατική με το περιβόητο "ΟΧΙ", που ειπώθηκε από τα χείλη του δικτάτορα Μεταξά εφόσον επρόκειτο για ομοϊδεάτη του Μουσολίνι και του Χίτλερ. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέψουμε δύο σημαντικούς παράγοντες που τον ανάγκασαν να πει αυτό το «ΟΧΙ».

Ο ένας παράγοντας, που υπερέβη τη στενή ιδεολογική συγγένεια του μεταξικού και ναζιστικού καθεστώτος, ήταν το γεγονός ότι η αστική τάξη της εποχής είχε συμφέρον να ταχθεί στο πλευρό των βρετανικών δυνάμεων προκειμένου να στηρίξει τα επιχειρηματικά σχέδιά της και ο Μεταξάς, ως γνήσιος πολιτικός εκπρόσωπος της αστικής τάξης έκανε το καθήκον του.

Ο δεύτερος και καταλυτικός για τις εξελίξεις παράγοντας, ήταν η μεγάλη πίεση που άσκησε ο Ελληνικός λαός και στον οποίο ανήκει η ουσία του «ΟΧΙ», ώστε να μην υποδουλωθεί. Μία διάθεση που εξέφρασε κατά τη διάρκεια του πολέμου, όταν εξαθλιωμένος συνέχισε να πολεμά στα βουνά με αυταπάρνηση, τη στιγμή που τα ανώτερα στελέχη του στρατεύματος και η πολιτική εξουσία στην Αθήνα, ήδη υπέγραφε τη συνθηκολόγηση, αλλά και την περίοδο της Κατοχής, όταν η αστική τάξη, στην καλύτερη περίπτωση εθελοτυφλούσε, αν δεν στρεφόταν εναντίον του λαού που έκανε αληθινή αντίσταση στις πόλεις και στα χωριά.

Κι αν οι πολιτικοί απόγονοι του Μεταξά, σήμερα (σ.σ. χρυσαυγίτες και λοιπά φασιστοειδή), αποκτήσουν τόση δύναμη για να κάνουν τα ίδια, ας έχουν στο νου τους πως τα όμορφα βιβλία, όμορφα καίγονται.

Καπνός γίνεται μόνο το χαρτί, η φλόγα των ιδεών παραμένει άσβεστη και απλώς μεταλαμπαδεύεται.

Όσο για τους ψηφοφόρους και υποστηρικτές τους που δηλώνουν, αγανακτισμένοι, εξοργισμένοι, και όλα αυτά στο όνομα ενός αόριστου πατριωτικοεθνικισμού, ας έχουν κατά νου τους στίχους ενός τραγουδιού των XTC:

"And you know where they burn books 

People are next"

Πηγές:

• Άρθρο της Κατερίνας Θωΐδου στην εφημερίδα "Εργατική Αλληλεγγύη", 01.08.2012
• Άρθρο της Δέσποινας Βαρσάμη στο περιοδικό "Ιστορικά θέματα", τ. 16, Μάρτιος 2003
• Άρθρο του Λάρκου Λάρκου, καθηγητή φιλολογίας στα "ΝΕΑ", 18.10.1984
• Άρθρο του Κωνσταντίνου Τζήκα στη εφημερίδα "Χρονικά", 24.09.2012
• www.902.gr, Στήλη «Σαν σήμερα»
• Αφήγηση Κάρολου Κουν στην ΕΡΤ 1, 12 Σεπτ. 1984.

Σήμερα, αισίως, κλείνουν 90 χρόνια ζωής για το Μίκη Θεοδωράκη, ενός συνθέτη, αγωνιστή, στοχαστή, πνευματικού ανθρώπου που στάθηκε πάντα πλάι στους πρώτους εκείνης της γραμμής που όποιος την υπερέβη, έγινε – πέρα από αιώνιος - αειθαλής και παντοτινός… για τα έργα του.

Άλλωστε, ο ίδιος ο Μίκης, επιστρατεύοντας το γνωστό αυτοσαρκαστικό του χιούμορ, δήλωσε για τη βιολογική του ηλικία, σε συνέντευξη που έδωσε τον περασμένο Μάρτιο:

«Πόσες φορές έχω χορέψει με το χάρο;

Πόσες φορές έχω πιει κρασί με το χάρο;

Και πόσες φορές τον νίκησα το χάρο;

Ε, δεν θα ΄ρθει μια μέρα να με νικήσει;

Αυτό λέει η Βιολογία!

Λέτε να περάσω και τα όρια της Βιολογίας;»

Στα - προ δεκαετίας - γενέθλια του Μίκη, ο ίδιος θέλησε να χαρίσει τρία ανεκτίμητα μουσικά «δώρα» αποκαλύπτοντας ορισμένα μυστικά, σε επετειακή εκπομπή για τα 80 χρόνια του. Τρία τραγούδια που είναι βγαλμένα από τις αληθινά «κόκκινες» γραμμές της Ιστορίας του Ελληνικού λαού…

Εθνική Αντίσταση – Δεκεμβριανά – Εμφύλιος – Χούντα…

Η ικανότητα του Γιώργου Ανανδρανιστάκη να διαστρεβλώνει θέσεις και στάσεις - κυρίως του ΚΚΕ - έχει αναδειχτεί από παλιότερα άρθρα του, όπου φαίνεται πως έχει αναλάβει εργολαβικά έναν τέτοιο ρόλο.

Με αφορμή άρθρο του στην Αυγή στις 8.7.2015 με τίτλο «Παναγόπουλος - Κουτσούμπας, ηττημένοι και ντροπιασμένοι», και στην προσπάθειά του να τσουβαλιάσει το «ΝΑΙ» του εργοδοτικού συνδικαλισμού, όπως εκφράζεται από τις τάξεις της ηγεσίας της ΓΣΕΕ και του αληθινού, ξεκάθαρου «ΟΧΙ» του ΚΚΕ, προκύπτουν ορισμένες απορίες.

Πρώτον, φαίνεται πως ο κύριος Ανανδρανιστάκης, δεν ενημερώθηκε για τη στάση του ΚΚΕ στη συζήτηση εντός του κοινοβουλίου για το δημοψήφισμα, ούτε είδε το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ, αλλά ούτε άκουσε καλά τη δήλωση του Δημήτρη Κουτσούμπα "πάνω από την κάλπη", η οποία ανέφερε:

«Η εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα της πατρίδας μας με ενότητα και σε συμμαχία, με ετοιμότητα και εγρήγορση, πρέπει να αντιμετωπίσουν τις οποιεσδήποτε εξελίξεις. Είτε αυτές οδηγήσουν σε μια νέα συμφωνία - καρμανιόλα, μνημόνιο ουσιαστικά με σκληρά μέτρα, είτε δρομολογήσουν εξελίξεις εξόδου απ’ το ευρώ, διπλού νομίσματος με χρεοκοπημένο το λαό μας. Το ΚΚΕ θα συνεχίσει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα, έτσι ώστε ο λαός μας να ανακουφιστεί από άμεσα προβλήματα επιβίωσης, να ανοίξει ο δρόμος για να καταργηθούν όλα τα αντιλαϊκά μέτρα, σε ρήξη με την ΕΕ, το κεφάλαιο και την εξουσία τους, για μια νέα κοινωνία με λαϊκή ευημερία για όλους»

Δεύτερο, ο κύριος Ανανδρανιστάκης δεν έχει ακούσει ποιοι εγκαλούν το ΚΚΕ και το ΠΑΜΕ για τη διοργάνωση δικής του ξεχωριστής συγκέντρωσης και τη μη συμμετοχή του στις συγκεντρώσεις της ΓΣΕΕ, της οποίας η ηγεσία εκπροσωπεί τις συνδικαλιστικές παρατάξεις της ΠΑΣΚΕ και της ΔΑΚΕ, αλλά και ποιες άλλες συνδιακλιστικές παρατάξεις συμπορεύονται μαζί της; Δεν γνωρίζει ποιοι μπαίνουν μέσα στα γραφεία όταν η ΓΣΕΕ με τον «κοινωνικό εταίρο» της, το ΣΕΒ "διαπραγματευέται" με τον… ταξικό εχθρό αυξήσεις πείνας, αλλά και το βαθμό στον οποίο θα γίνουν αποδεκτές οι μειώσεις μισθών;

Τρίτο, δεν γνωρίζει ότι στην εργοδοτική τρομοκρατία εναντίον εργαζομένων για τη στήριξη του «ΝΑΙ», ήταν το ΠΑΜΕ που οργάνωσε διαμαρτυρία έξω από το ΣΕΒ στις 3 Ιουλίου;

Τέταρτο, δεν γνωρίζει ότι η εφημερίδα ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ καθημερινά δημοσίευε ποιες επιχειρήσεις έπαιρναν αντεργατικά μέτρα προκειμένου να επηρεάσουν την ψήφο των εργαζομένων; Ο κατάλογος μακρύς και περιλαμβάνει επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων:

- Σε τηλεφωνικά κέντρα: ON LINE SALES, On Call centrer, CQS, ΩΘΗΣΗ, TELEPERFORMANCE

- Στην Πληροφορική: Sieben, INFO QEST, Cosmos Business net

- Στο Χρηματοπιστωτικό: ΣΙΟΥΦΑΣ, ΜΕΛΛΟΝ, F.CALL - ICAP – FBS

- Εμπόριο - Υπηρεσίες: ΟΜΙΛΟΣ INDITEX (ZARA - BULL&BEAR - MASSIMO DUTTI - BERSHKA - OYSHO), NOTOS, ΝΙΣΣΑΝ Θεοχαράκης, ICAP

- Τρόφιμα: ΦΑΓΕ, ΕΒΓΑ, ΝΕΣΤΛΕ, ΕΛΜΠΙΣΚΟ, ΠΑΥΛΙΔΗΣ

- Τύπος - Χαρτί: ΣΚΑΓΙΑΣ, ΣΟΦΤΕΞ, ΡΟΗΣ, ΠΛΑΣΤΙΚΑ, ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ

- Φάρμακο: NOVARTIS

- Κλωστοϋφαντουργία - Ιματισμός - Δέρμα: ΚΕΜ, ΦΕΙΔΑΣ

- Χημική Βιομηχανία: DALCOCHEM

- Μέταλλο: ΜΕΒΑΚΟ

Σημειωτέων, ότι παρά τις καταγγελίες, το Υπουργείο Εργασίας αρκέστηκε σε ένα Δελτίου Τύπου, όπου αόριστα δήλωσε ότι «όλες οι ονομαστικές καταγγελίες θα ελεγχθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες και ότι θα επιβληθούν οι κυρώσεις που προβλέπει η κείμενη νομοθεσία»

Πέμπτο, ο κύριος Ανανδρανιστάκης δεν γνωρίζει ούτε συναγελάζονταν με το πρώην προεδρείο του ΣΕΒ, ούτε τα ευχολόγια της νυν ηγεσίας του υπό τον Θόδωρο Φέσσα, προς τον Αλέξη Τσίπρα μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου, όπου μεταξύ άλλων δήλωνε ότι «ο Σύνδεσμος, ως ο κατ’ εξοχήν εκπρόσωπος των οργανωμένων ελληνικών επιχειρήσεων, θα είναι δίπλα στην κυβέρνηση […]», αλλά ούτε άκουσε τον Αλέξη Τσίπρα, οποίος προεκλογικά κιόλας, το Μάη του 2014 στο συνέδριο του ΣΕΒ, να ομιλεί για την υγιή επιχειρηματικότητα, για την ανάγκη φτηνού βιομηχανικού ρεύματος και κυρίως να δηλώνει για τη χώρα ότι «θα την επανενώσουμε όλοι μαζί και θα την οδηγήσουμε στο ασφαλές και γόνιμο έδαφος της ανασυγκρότησης και της ανάπτυξης»

Το άρθρο μιλάει για το τέλος της ταξικής πάλης και πως αυτό επήλθε συνδυαστικά από τη στάση της ΓΣΕΕ και του ΚΚΕ.

Ξεπερνάει την κοινή λογική πως είναι δυνατόν να συνιστά τέλος της πάλης των τάξεων, η ξεκάθαρη δήλωση του Κουτσούμπα και η στάση του ΚΚΕ για αποδέσμευση από την ΕΕ και το ευρώ, μονομερή διαγραφή του χρέους και κατάργηση των μνημονιακών νόμων (όπου είναι όλοι σε ισχύ) και των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής;

Ωστόσο, αφού ο αρθρογράφος φαίνεται πως έχει διάθεση να μιλήσει για την ταξική πάλη, αναρωτιέμαι μήπως δεν έχουν υποπέσει στην αντίληψή του ή μήπως δεν θεωρεί τέλος της ταξικής πάλης τα παρακάτω;

«Εν έτη 2015, μετά από πέντε χρόνια καταστροφικής ύφεσης όπου όλοι είναι θύματα, σε τελική ανάλυση, ελάχιστοι είναι οι επιτήδειοι που έχουν κερδίσει απ’ αυτή την κρίση. Η εποχή στην οποία μια κυβέρνηση της Αριστεράς ήταν εξ ορισμού αντίθετη με τον χώρο της επιχειρηματικότητας έχει παρέλθει. Αν φτάσουμε σε ένα σημείο όπου θα αναπτυσσόμαστε, τότε μπορεί να ξαναρχίσουμε να μιλάμε για συγκρουόμενα συμφέροντα εργασίας και κεφαλαίου. Σήμερα είμαστε μαζί» - Δήλωση του πρώην Υπουργού Οικονομικών και νυν ήρωα, Γ. Βαρουφάκη στις 24 Απριλίου 2015

"Η πρόσφατη ετυμηγορία του Ελληνικού Λαού δεν συνιστά εντολή ρήξης, αλλά εντολή συνέχισης και ενίσχυσης της προσπάθειας για την επίτευξη μιας κοινωνικώς δίκαιης και οικονομικώς βιώσιμης συμφωνίας. Προς αυτή την κατεύθυνση η Κυβέρνηση αναλαμβάνει την ευθύνη για την συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Και ο κάθε Πολιτικός Αρχηγός θα συμβάλλει, αντιστοίχως, στο πλαίσιο του θεσμικού και πολιτικού του ρόλου." Απόσπασμα από το κοινό ανακοινωθέν των αρχηγών των κομμάτων (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΠΟΤΑΜΙ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ - πλην του ΚΚΕ), δηλαδή των κομμάτων του «ΝΑΙ» και του «ΟΧΙ», μία μέρα μετά το δημοψήφισμα.

Στο – εν λόγω – άρθρο γίνεται αναφορά στο τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου, «Ολαρία, ολαρά» για να περιγράψει ενδυματολογικά την άποψή του ο δημοσιογράφος.

Πώς βρέθηκαν, άραγε, στην ίδια όχθη οι ωφελημένοι και οι βλαμμένοι; «Ολαρία ολαρά, γύρω-γύρω τα παιδιά / ο μαρκήσιος Ντε Σαντ μ' ένα χίπη / ο φονιάς με το θύμα αγκαλιά / ο γραμματέας μαζί με τον αλήτη / κι η παρθένα με τον σατανά».

Οι συγκεκριμένοι στίχοι, επάξια επιστρέφονται στον κύριο Ανανδριστάκη και στον πολιτικό φορέα που εκπροσωπεί, συντροφιά με τους στίχους ενός άλλου τραγουδιού του Διονύση Σαββόπουλου με τον τίτλο «Σημαία από νάιλον».

«Πολλά ήταν τα ψέματα

που είπαμε ως εδώ

ας πούμε και μια αλήθεια

κι ας πέσει στο γιαλό.»

Η δημοκρατικότητα ενός δημοψηφίσματος εξαρτάται κυρίως από την ενημέρωση και τη διαφάνεια, δηλαδή από δυο στοιχεία των οποίων η ύπαρξη είναι ουσιαστική ώστε ο λαός ανεπηρέαστα να καθορίσει την ψήφο του.

Το δημοψήφισμα όπως αποφασίστηκε να τεθεί με το ερώτημα «Συμφωνείτε ή όχι με την πρόταση των ΕΕ,ΕΚΤ,ΔΝΤ», έχει δύο εναλλακτικές:

«ΝΑΙ»: Σύμφωνα και με τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα η απόφαση θα γίνει σεβαστή. Σε αυτή την περίπτωση θα έρθει μία συμφωνία με μέτρα-κόλαση για το λαό. Επομένως, πράγματι η κυβέρνηση θα είναι συνεπής με βάση τη λαϊκή εντολή που πήρε για παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως εξάλλου δηλώνουν σε κάθε τοποθέτησή τους, οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης και οι βουλευτές των κομμάτων που τη στηρίζουν.

Ωστόσο, αυτή η συνέπεια θα χαρακτηρίζεται από μερικότητα, δεδομένου, ότι η λαϊκή εντολή δεν περιείχε συνέχεια της επιβολής του ΕΝΦΙΑ, της περικοπής μισθών και συντάξεων, της αύξησης του ΦΠΑ, της μη κατάργησης των μνημονίων που είναι σε ισχυ (ν.4172, ν.4174, ν.4024 κτλ). Τελικά, η ουσία είναι πως από όλη την πολιτική τακτική, επιχειρηματολόγια και αφήγηση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν θα έχει επιτύχει κανένα αποτέλεσμα.

«ΟΧΙ»: Η άρνηση – και ορθά θα πρέπει να έχει τέτοιο πρόσημο – της πρότασης των δανειστών, όπως φαίνεται και από τις δηλώσεις και των δύο κομμάτων (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ) με εξέχουσα την δήλωση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ, ανοίγει το δρόμο ώστε να αξιοποιηθεί ως έμμεση συναίνεση για την επαναφορά της ελληνικής πρότασης που περιλαμβάνει ελαφρώς λιγότερα αντιλαϊκά μέτρα από την πρόταση των δανειστών.

Η δήλωση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Φίλη, έξω από το Μέγαρο Μαξίμου ότι το "ΟΧΙ" στην πρόταση των δανειστών, θα είναι "ΝΑΙ" στην ελληνική πρόταση δεν ήταν η μόνη σχετική δήλωση.

«Λέμε ναι στις ελληνικές προτάσεις, εντός του ευρώ, και όχι στις εισαγόμενες». - Δημήτρης Καμμένος - ειδικός αγορητής των ΑΝΕΛ

«Εάν οι Θεσμοί αποδεχτούν την ελληνική πρόταση θα μπορούσε το δημοψήφισμα να αποσυρθεί». Πάνος Καμμένος – Πρόεδρος ΑΝΕΛ

«Θα είναι ανοησία να πάμε σε δημοψήφισμα, αφού έχουμε μια λαϊκή εντολή και τεράστια αποδοχή. Ποιος ο λόγος, αφού η εντολή του ελληνικού λαού είναι τόσο πρόσφατη;» – Γιάννης Βαρουφάκης – Συνέντευξη στον Ν. Χατζηνικολάου (18/5/2015)

«Αν υπάρξει αλλαγή στην πρόταση θα μπορούσαμε να συστήσουμε στους πολίτες να ψηφίσουν υπέρ της πρότασης των δανειστών». – Γιάννης Βαρουφάκης – Υπουργός Οικονομικών

Από την αντίπερα όχθη, βεβαίως, των κομμάτων της αντιπολίτευσης (πλην... Λακαιδεμονίων, δηλ. ΚΚΕ) επικρατεί άμεση και αήθης τρομοκράτηση του κόσμου, αποδίδοντας στο κόμμα της κυβερνητικής πλειοψηφίας, ανύπαρκτες ιδιότητες και προθέσεις περί ρήξης προκειμένου να βγει η χώρα εκτός ΕΕ και ευρώ, συμβάλλοντας έτσι στον εγκλωβισμό του λαού σε ένα ημιτελές μέχρι και κάλπικο δίλημμα.

Άραγε το ερώτημα θα μπορούσε να είναι διαφορετικό;

Το ΚΚΕ κατέθεσε πρόταση συμπλήρωσης στο ερώτημα του δημοψηφίσματος ώστε να διαμορφωθεί ως εξής:
1. ΟΧΙ στις προτάσεις για συμφωνία των ΕΕ - ΔΝΤ - ΕΚΤ αλλά και της ελληνικής Κυβέρνησης
2. Αποδέσμευση από την ΕΕ - Κατάργηση των μνημονίων και όλων των αντιλαϊκών εφαρμοστικών τους νόμων

Μάλιστα, ζήτησε και ονομαστική ψηφοφορία επί της προτάσεώς του, προκειμένου να αναλάβει έκαστος τις ευθύνες του. Την πρόταση αυτή, το Προεδρείο της Βουλής, αρνήθηκε να αποδεχτεί, απορρίπτοντάς την ασυζητητί. Όπως απορρίπτει - μέχρι τώρα - να φέρει προς συζήτηση την πρόταση του ΚΚΕ για κατάργηση όλων των μνημονιακών νόμων.

Η αλήθεια είναι πως αν γινόταν ονομαστική ψηφοφορία επί της προτάσεως του ΚΚΕ για το δημοψήφισμα, ορισμένοι θα έρχονταν σε δύσκολη θέση.

Αν η Αριστερή Πλατφόρμα για την οποία το νόμισμα ή η ΕΕ δεν είναι ταμπού, ψήφιζε την πρόταση του ΚΚΕ, κατά συνέπεια αυτό θα σήμαινε, πως το ερώτημα της κυβέρνησης είναι - όπως αναφέρθηκε παραπάνω - η έμμεση συναίνεση που ζητάει, προκειμένου να επαναφέρει τη δική της αντιλαϊκή πρόταση.

Αν πάλι δεν τη ψήφιζε, τότε θα ήταν ασυνεπής απέναντι στους ψηφοφόρους της και σε όσους έχουν ήδη βγει στα κάγκελα να κατακρίνουν το ΚΚΕ παραποιώντας συνειδητά ή από άγνοια τη στάση και τις τοποθετήσεις του.

Ο Πρωθυπουργός, μάλιστα, κατηγόρησε το ΚΚΕ ότι παίζει μικροπολιτικά παιχνίδια, αναφέροντας ότι δεν έχει σαφή θέση στο κυρίαρχο δίλημμα (σ.σ. του δημοψηφίσματος) με τα συμφέροντα του Ελληνικού λαού, του εργαζόμενου λαού, της εργατικής τάξης ή με τα συμφέροντα αυτών που θέλουν να διαλύσουν την κοινωνία.

Από τη δήλωσή του είναι σαφές, πως εννοεί ότι το «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα εξυπηρετεί «τα συμφέροντα αυτών που θέλουν να διαλύσουν την κοινωνία», ενώ το «ΟΧΙ» υπερασπίζεται «τα συμφέροντα του Ελληνικού λαού, του εργαζόμενου λαού, της εργατικής τάξης».

Με αφορμή την ερμηνεία του δημοψηφίσματος από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, και δεδομένου ότι το «ΟΧΙ» έχει να κάνει με την υπεράσπιση της Ελληνικής πρότασης, ας απολαύσουμε τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται τα συμφέροντα του λαού και της εργατικής τάξης μέσα από ενδεικτικά σημεία της πρότασή της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία αποτελεί και «καλή βάση» κατά τη γνώμη των δανειστών:

- Αύξηση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης (που θα καταργούταν)
- Διατήρηση του ΕΝΦΙΑ (που θα καταργούταν)
- Αύξηση ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων
- Αύξηση ασφαλιστικών εισφορών κύριων και επικουρικών συντάξεων

Ακριβώς, επειδή η κυβέρνηση αρνήθηκε την ονομαστική ψηφοφορία που πρότεινε το ΚΚΕ, αποκαλύπτοντας έτσι την πραγματική διάσταση του «ΟΧΙ», γι αυτό και καταψήφισε την πρότασή για δημοψήφισμα ως προς το συγκεκριμένο ερώτημα που αφορά μόνο την πρόταση των δανειστών και όχι την, επίσης, αντιλαϊκή πρόταση της κυβέρνησης. Τόνισε, δε, ότι σαφώς ο λαός πρέπει να πεί ένα βροντερό και συνολικότερο «ΟΧΙ» και στις δυο προτάσεις.

Με βάση τα παραπάνω , επιτέλους, απαντήθηκε και η απορία του Υπουργού Οικονομικών όπως την εξέφρασε προ ολίγων η μερών σε συνέντευξή του, στο Νίκο Χατζηνικολάου:

"Θα είναι ανοησία να πάμε σε δημοψήφισμα, αφού έχουμε μια λαϊκή εντολή και τεράστια αποδοχή. Ποιος ο λόγος, αφού η εντολή του ελληνικού λαού είναι τόσο πρόσφατη;"

Υπουργέ, αν το δημοψήφισμα είναι ανοησία, τότε με τη μορφή του συγκεκριμένου ερωτήματος θα το χαρακτηρίζαμε ως…ασύστολη μαλακία.

Φαίνεται πάντως, πως ήταν καλά διαβασμένος αφού η απορία του ήταν εύλογη σύμφωνα και με την άποψη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, περί δημοψηφίσματος προ 4 ετών...για το άλλο δημοψήφισμα που είχε προκριθεί από τον - τότε - Πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου:

"Αν επιχειρήσει ο πρωθυπουργός να διενεργήσει δημοψήφισμα και να θέσει στον λαό το δίλημμα ευρώ και μέτρα ή έξοδος, τότε η κατάρρευση της οικονομίας, η πτώχευση της χώρας θα έρθει πολύ πριν την κάλπη. Αυτό δεν θα είναι δημοψήφισμα, θα είναι μια επικίνδυνη ζαριά για τη χώρα μας... πιο δημοκρατικός τρόπος έκφρασης της λαϊκής βούλησης είναι οι εκλογές και όχι το δημοψήφισμα...».

Τέλος, την πλέον ουσιαστική απάντηση στο Υπουργό, μπορεί να δώσει μόνο ο λαός, μετατρέποντας το μισό «ΟΧΙ» του δημοψηφίσματος σε ολοκληρωτική άρνηση να αλλοιωθεί η ψήφος του και να νοθευτεί η περηφάνεια του.

==============================================================
Σημ. Εδώ οι κακές λεξούλες μπαίνουν ολόκληρες, αφού δεν παρεμβαίνει το λογοκριτικό ψαλίδι της δήθεν αριστερής και προοδευτικής ιστοσελίδας iskra.gr, που δημοσιεύει σχόλια κατ’ επιλογήν και εφόσον δεν ξεμπροστιάζουν το κόμμα στο οποίο πρόσκειται.

Μένουμε Ευρώπη!!!

Γιατί η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ είναι αδιαπραγμάτευτη - Α. Σαμαράς

Γιατί το "ναι" στο ευρώ είναι αδιαπραγμάτευτο - Φ. Γεννηματά

Γιατί η Ελλάδα δεν έχει επιλογή αυτή την στιγμή. Για την Ελλάδα υπάρχει μόνο ευρώ και με σκληρούς όρους – Ν. Μιχαλολιάκος

Γιατί είναι αδιαπραγμάτευτη η υπόθεση της Ευρώπης και του ευρώ – Στ. Θεοδωράκης

Γιατί η συμμετοχή της χώρας στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ είναι αδιαπραγμάτευτη – Α. Τσίπρας

Γιατί οι προηγούμενοι τρομοκρατούν για τις πιθανές ελλείψεις προϊόντων που θα επιφέρει η έξοδος από το ευρώ. (Βούλτεψη, Μπακογιάννη, Γεωργιάδης)

Γιατί οι νυν, τρομοκρατούν έμμεσα, δηλώνοντας πως «μία ρήξη δεν συμφέρει κανένα» (Παπαδημούλης, Μηλιός, Κουρουμπλής, Κορωνάκης, Πανούσης, Μπαλάφας)

Μένουμε Ευρώπη!!!

Όσο αφήνουμε τους άλλους να διαπραγματεύονται στο όνομά μας, αλλά προς όφελος τρίτων και ολίγων.

Όσο η εργασία των ανθρώπων μετατρέπεται σε εμπόρευμα γεμίζοντας τους λογαριασμούς των αφεντικών τους.

Όσο ανεχόμαστε αυτό το σύστημα, του οποίου η φιλελευθερία εξαντλείται σε αυτά που επιλέγουμε ελεύθερα να μην κάνουμε αδυνατώντας να ανταποκριθούμε οικονομικά και όχι σε αυτά που δικαιούμαστε ελεύθερα να έχουμε.

Δηλαδή, πάνω από όλα, «μένουμε Ευρώπη» όσο επικρατούν οι ίδιες συνθήκες κοινωνικής, οικονομικής και παραγωγικής οργάνωσης, ΕΝΤΟΣ αλλά και ΕΚΤΟΣ Ευρώπης. 

* Το τραγούδι "Παραμύθι" ερμηνεύει ο Πάνος Μπούσαλης σε δικούς του στίχους και μουσική.

Επέστρεψε από σήμερα 11 Ιουνίου 2015, η ΕΡΤ, 2 χρόνια μετά την απαράδεκτη και πλέον αυταρχική απόφαση της προηγούμενης κυβέρνηση Σαμαρά με την οποία έκλεισε όλες τις λειτουργίες της Ελληνικής Ραδιοτηλεόρασης, ρίχνοντας «μαύρο» στις οθόνες. Από σήμερα, λοιπόν, οι τηλεθεατές στους τηλεοπτικούς δέκτες της δημόσιας τηλεόρασης θα βλέπουν και πάλι το ιστορικό λογότυπο της ΕΡΤ. Ενδεχομένως, κάποιες από τις παλιές εκπομπές θα ξαναπροβληθούν συνεχίζοντας την πορεία τους στα τηλεοπτικά δρώμενα. Εξάλλου, κάποιες συνέχιζαν την καριέρα τους και στην προηγούμενη διετία, μέσω των υβριδίων της ΔΤ και της ΝΕΡΙΤ.

Ήδη το πρώτο σποτάκι για το κεντρικό νυχτερινό δελτίο έκανε την εμφάνισή του και έχει ανακοινωθεί το βασικό ενημερωτικό πρόγραμμα που είναι γεγονός ότι περιλαμβάνει καταξιωμένους δημοσιογράφους και όχι τηλεοπτικούς αστέρες… για την ώρα τουλάχιστον.

Μάλιστα, σε πανηγυρικό κλίμα θα διεξαχθεί συναυλία από τα μουσικά σύνολα της ΕΡΤ, με τη συμμετοχή γνωστών καλλιτεχνών, στο προαύλιο του ραδιομεγάρου στη Μεσογείων.

Έτσι, λοιπόν, περιχαρής η κυβέρνηση ευαγγελίζεται το νέο της επανασύστασης της ΕΡΤ. Και πρόκειται, σαφώς, για μία πρώτη ηθική δικαίωση των εργαζομένων που όλο το προηγούμενο διάστημα επέμειναν στον αγώνα τους και μέσω της openert. Βεβαίως, ένα θέμα προς συζήτηση και προβληματισμός είναι αν η επανασύσταση είναι ουσιαστική και στη σωστή κατεύθυνση. Κυρίως, δε, εξαρτάται από το τηλεοπτικό κοινό στο οποίο απευθύνεται, δηλαδή από τον Ελληνικό λαό και βασικά από το είδος της δημόσιας τηλεόρασης την οποία θέλει και δικαιούται να έχει. Θεωρητικά, τουλάχιστον - πιστεύω και πρακτικά - ο διετής αγώνας των εργαζομένων της ΕΡΤ και ο ελληνικός λαός που κατέκλυσε το ραδιομέγαρο, όσο του επέτρεψε το αγωνιστικό του φρόνημα, δεν αγωνίστηκε απλά για το σήμα που θα βλέπει πάνω αριστερά στην οθόνη του. Εκτός, αν όλα τελικά, ανάγονται σε συμβολισμούς.

Η «επανασύσταση» της ΕΡΤ

Η τωρινή κυβέρνηση, προεκλογικά, πρωτοστάτησε (χωρίς να είναι η μόνη) στο θέμα της ΕΡΤ. Μάλιστα, ο ΣΥΡΙΖΑ που έχει και την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, είχε δώσει στη δημοσιότητα (σ.σ. 8/10/2014) την προγραμματική πρότασή του για την επαναλειτουργία της ΕΡΤ, η οποία είναι πολύ χρήσιμη σε συνδυασμό με το τελικώς ψηφισθέν νομοσχέδιο 4324/2015. Συγκριτικά σημεία των δυο κειμένων είναι εξόχως βοηθητικά, ώστε να δούμε στην πράξη και επί της ουσίας, αν πρόκειται για εν μέρει ή εν όλω, επανασύσταση της ΕΡΤ.

Διαβάζοντας προσεκτικά το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, την αιτιολογική έκθεσή του κτλ, δεν υπάρχει καμιά αναφορά σε κατάργηση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης αριθ. οικ. 02/11.6.2013. Πρόκειται για την ΚΥΑ με την οποία στις 11 Ιουνίου 2013, προ διετίας, έπεσε το κατάπτυστο «μαύρο» στην τότε ΕΡΤ. Επομένως, εφόσον δεν γίνεται καμιά αναφορά στη συγκεκριμένη απόφαση, ευνόητο είναι ότι δεν έχει καταργηθεί. Σημειωτέον, ότι μία μόλις μέρα μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ (σ.σ. 12.6.2013), από θέσης αξιωματικής αντιπολιτεύσεως, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε καταθέσει πρόταση νόμου σύμφωνα την οποία:

«1. Η κοινή υπουργική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό με αριθμό OIK.02/11.6.2013 Κατάργηση της δημόσιας επιχείρησης «Ελληνική Ραδιοφωνία-Τηλεόραση, Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ − Α.Ε.)» (ΦΕΚ Β 1414) καταργείται από τότε που εκδόθηκε, μαζί με όποιες άλλες πράξεις της από 11.06.2013 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ Α 139) και αίρονται όλες οι συνέπειές τους.

2. Η από 11/6/2013 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ Α’ 139) δεν κυρώνεται και παύει να ισχύει από τότε που εκδόθηκε.»

Από αναλήψεως κυβερνητικής θέσεως, έχει καταστεί σύνηθες φαινόμενο, η κυβέρνηση για τα ίδια θέματα να φέρνει προς ψήφιση νομοσχέδια άρδην διαφορετικά από αυτά που έφερνε ή υποστήριζε ως αξιωματική αντιπολίτευση (κατάργηση μνημονιακών νόμων, κατώτατος μισθός κτλ)

Άρα, σήμερα έχουμε την έναρξη λειτουργίας μίας νέας ΕΡΤ, εφόσον ο νόμος 4324/2015 αντικαθιστά άρθρα του ν.4173/2013 με τον οποίο συστάθηκε η ΝΕΡΙΤ.

Είναι χαρακτηριστική η σημερινή ανακοίνωση στο ertopen.gr, σύμφωνα με την οποία: «Η ΕΡΤ που ''ανοίγει'' έχει άλλο ΑΦΜ, ΓΚΠ, Οργανόγραμμα και κυρίως άλλο ιδρυτικό νόμο από την ΕΡΤ, και απαρτίζεται κυρίως από προσωπικό της ΝΕΡΙΤ και όχι από αυτούς που κράτησαν την ΕΡΤ ανοιχτή 2 χρόνια τώρα.

Όλα τα παραπάνω (ΑΦΜ, Ιδρυτικός νόμος, προσωπικό, ΓΚΠ) είναι της ΝΕΡΙΤ, πράγμα ανακόλουθο με τις προεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης.»

Η ΕΡΤ, όπως προϋπήρχε, είχε θέματα και παθογένειες, που βεβαίως δεν οφείλονταν στους εργαζόμενους, στο διοικητικό και τεχνικό προσωπικό, αλλά κυρίως θέματα παρεμβατικότητας και χειραγώγησης (πολιτικής, ιδεολογικής κτλ) από την εκάστοτε εξουσία στο ειδησεογραφικό και ευρύτερο πρόγραμμα, όπως επίσης και θέματα κατασπατάλησης των χρημάτων της από διευθυντικά και άλλα μεγαλοστελέχη. Άραγε, το νομοσχέδιο για τη νέα ΕΡΤ, διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχουν τέτοια φαινόμενα;

Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου αναφέρεται ότι «δύνανται να ενταχθούν στον ενιαίο φορέα το σύνολο των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών (εθνικών και περιφερειακών) που λειτουργούσαν την 11η Ιουνίου 2013 (ΕΤ 1, ΝΕΤ, ΕΤ 3 )».

Πρόκειται για μία σαφέστατη... δημιουργική ασάφεια, που δεν ξεκαθαρίζει αν πράγματι η ΕΡΤ θα λειτουργήσει με όλες τις προηγούμενες δομές της. Ενδεχόμενο περισσότερο επισφαλές, εφόσον στη ραχοκοκαλιά του νομοσχεδίου τίθεται το θέμα των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και της ανταγωνιστικότητας. Για παράδειγμα, ο τοπικός δημόσιος σταθμός σε μία ακριτική περιοχή να μην επανέλθει κρινόμενος ως ζημιογόνος, ανεξαρτήτως αν είναι ουσιωδώς αναγκαίος για την ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας.

Περί ανεξαρτησίας, αυτονομίας και αυτοδιαχείρισης

Κατά κοινή ομολογία, το μεγάλο θέμα - και ταυτόχρονα κοινή απαίτηση - σχετικά με τη δημόσια τηλεόραση είναι κατά πόσο είναι ανεξάρτητη, λειτουργεί αυτόνομα και σε καθεστώς αυτοδιαχείρισης και μάλιστα σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε σε προηγούμενα χρόνια.

Από την προεκλογική πρόταση της κυβέρνησης για την ΕΡΤ διαβάζουμε ωραίες ιδέες:

• Ενσωμάτωση στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ΕΡΤ, των χαρακτηριστικών που αναδείχθηκαν κατά την περίοδο της αυτοδιαχείρισης και ιδιαίτερα α) της οριζόντιας ιεραρχίας, της ομαδικότητας και ατομικής ευθύνης, β) της πολυφωνίας και πολυθεματικότητας, καθώς και γ) της αμφίδρομης δικτύωσης με τα νέα μέσα.
• Στόχος του νέου θεσμικού πλαισίου είναι ένα μοντέλο διοίκησης της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης που να την προστατεύει από την αυθαιρεσία, τις κυβερνητικές παρεμβάσεις αλλά και την γραφειοκρατία την ίδια στιγμή που θα αξιοποιεί την εμπειρία της εξάμηνης αυτοδιαχείρισης αλλά και να αυξάνει την διαδραστικότητα με την ελληνική κοινωνία και τους φορείς της. Σε ότι αφορά πάντως την αξιοποίηση της εμπειρίας της αυτοδιαχείρισης αυτό μπορεί να γίνει κυρίως μέσω της υιοθέτησης ενός ριζοσπαστικού εσωτερικού κανονισμού και οργανογράμματος για την λειτουργία της ΕΡΤ.
• Η ΕΡΤ διοικείται από ένα εποπτικό συμβούλιο που διορίζεται με καθοριστική συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Το εποπτικό συμβούλιο είναι αρμόδιο για τον διορισμό του Διοικητικού Συμβουλίου το οποίο και εποπτεύει καθώς και για τον μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό της ΕΡΤ.
• Επιλέγει το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΡΤ με ανοιχτή προκήρυξη και σαφή και προσδιορισμένα αξιοκρατικά κριτήρια που προσιδιάζουν στο χαρακτήρα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Έχει δικαίωμα να ανακαλεί το διοικητικό συμβούλιο με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του.

Αλλά και στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου υπάρχουν αναφορές σχετικά με την ανεξαρτησία της ΕΡΤ:

«[…] η ανεξαρτησία του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα, δεν επιτυγχάνεται μέσω αόριστων πολιτικών ευχών και προσχηματικών νομοθετικών προβλέψεων. Με το παρόν σχέδιο νόμου, ο διορισμός των πέντε εκ των επτά μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, θωρακίζεται μέσω της διαδικασίας της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, με ανάλογη εφαρμογή της διαδικασίας του άρθρου 49 Α του Κανονισμού της Βουλής, ο οποίος, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να τροποποιηθεί, προκειμένου να προβλεφθεί μια ειδική διαδικασία που θα αφορά την εκλογή των μελών του ΔΣ του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα μέσω της ευρύτερης δυνατής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.» (παρ. 2, άρθ. 9, ν.4172/2013, όπως αντικαθίσταται με το ν.4324/2015)

Στις διατάξεις του ψηφισθέντος νομοσχεδίου πάντως, υπάρχουν ορισμένα σημεία, που καθιστούν λίγο θολή τη πραγμάτωση της περιβόητης ανεξαρτησίας. Πιο συγκεκριμένα:

«Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του αρμόδιου για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, Υπουργού Επικρατείας, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εγκρίνεται το Καταστατικό της εταιρείας […]» (παρ. 3, άρθ. 1, ν.4173/2013, όπως αντικαθίσταται με την παρ. 3, άρθ. 1, ν.4324/2015)

«1. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Επικρατείας, αρμόδιου για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, εγκρίνεται ο προϋπολογισμός της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε..» (παρ. 4, άρθ. 6, ν.4173/2013 όπως αντικαθίσταται με την παρ. 2, άρθ. 5, ν.4324/2015)

«Στη Γενική Συνέλευση των μετόχων της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. το Ελληνικό Δημόσιο εκπροσωπείται από:

α) τον Υπουργό Οικονομικών,

β) τον Υπουργό Επικρατείας, αρμόδιο για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης και

γ) τον Αναπληρωτή Υπουργό Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, αρμόδιο για θέματα Πολιτισμού.» (άρθ. 7 του ν. 4173/2013 όπως αντικαθίσταται με το άρθ. 6, ν.4324/2015)

«Η Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο απαρτίζεται από:

α) τον Πρόεδρο,

β) τον Διευθύνοντα Σύμβουλο,

γ) τρία (3) μέλη, τα οποία λόγω των ειδικών γνώσεων και της πείρας τους μπορούν να συμβάλλουν στην εκπλήρωση του σκοπού της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε..[…]

δ) δύο (2) μέλη, τα οποία εκπροσωπούν τους εργαζομένους της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε., εκ των οποίων το ένα έχει δημοσιογραφική ιδιότητα.»

2. Τα μέλη των περιπτώσεων α' , β' και γ' της παραγράφου 1, επιλέγονται ως εξής: ο αρμόδιος για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης Υπουργός Επικρατείας απευθύνει δημόσια πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, η οποία δημοσιοποιείται με κάθε πρόσφορο μέσο, και μετά την κατάθεση των δηλώσεων ενδιαφέροντος υποβάλλει εισήγηση στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, η οποία διατυπώνει τη γνώμη της με ανάλογη εφαρμογή της διαδικασίας των παραγράφων 3 έως 5 του άρθρου 49Α του Κανονισμού της Βουλής των Ελλήνων.

3. Τα μέλη της περίπτωσης δ' της παραγράφου 1 εκλέγονται με άμεση, μυστική και καθολική ψηφοφορία από τους εργαζόμενους της εταιρείας.

4. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου διορίζονται με απόφαση του Υπουργού Επικρατείας που είναι αρμόδιος για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης μετά την τήρηση των διαδικασιών των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρθρου.» (άρθ. 9, ν.4173/2013 όπως αντικαθίσταται με το άρθ. 7, ν.4324/2015)

Άλλοι είδαν σε απευθείας μετάδοση και οι περισσότεροι ενημερώθηκαν από δελτία ειδήσεων, εφημερίδες κτλ, τη – μέχρι εξαντλήσεως - 18ωρη ανάκριση των προτεινόμενων για τη θέση του Προέδρου του ΔΣ Διονύση Τσακνή και του Διευθύνοντα Συμβούλου Λάμπη Ταγματάρχη (αυτός πραγματικά επανασυστάθηκε!!), η οποία δικαιολογήθηκε ως απαραίτητη, εφόσον πρόκειται για ένα σοβαρό ζήτημα. Βεβαίως, παρά την αρνητική ψήφο προς το πρόσωπο του τελευταίου που έδωσε η πρόεδρος της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου, να θυμίσουμε ότι:

• Στη συγκεκριμένη Επιτροπή υπάρχει πάντα κυβερνητική πλειοψηφία.
• Η απόφασή της είναι απλώς γνωμοδοτική.

Επιπλέον, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Φίλης, ο οποίος στη συνεδρίαση της επιτροπής έδωσε θετική ψήφο «υπό δοκιμή» στο προτεινόμενο ΔΣ, στη συζήτηση στο κοινοβούλιο, εξέφρασε την άποψή του, η οποία είναι χαρακτηριστική για το πώς αντιλαμβάνεται την ανεξάρτητη δημόσια ραδιοτηλεόραση: «Αυτή είναι η ενημέρωση και αυτό έχει μεγάλη σημασία, διότι όλα τα άλλα, η ικανότητα να διαπραγματευόμαστε και με τους έξω και με τους μέσα, να συγκρουόμαστε και με τους έξω αλλά και με τους μέσα, προϋποθέτει να έχουμε τη δυνατότητα για απευθείας, αδιαμεσολάβητη επικοινωνία με τους πολίτες. Γι' αυτό προτάσσουμε την ΕΡΤ, όχι γιατί θέλουμε να φέρουμε πίσω χίλιους πεντακόσιους εργαζόμενους».

Εν ολίγοις, ακόμη, και η διάταξη των 2 διορισμένων μελών από τους εργαζόμενους, χάνει το νόημά της, δεδομένου, ότι την πλειοψηφία θα έχουν ανέκαθεν τα 5 υπόλοιπα μέλη που θα έχουν διοριστεί από τον Υπουργό Επικρατείας

«Το Διοικητικό Συμβούλιο (σ.σ. εκλεγμένο κατά τον τρόπο που αναφέρεται παραπάνω) εκπονεί στρατηγικό σχέδιο για την οργάνωση και λειτουργία του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα, θέτοντας οικονομικούς και ποιοτικούς στόχους αναφορικά με την εκπλήρωση του σκοπού και της αποστολής της εταιρείας μετά από διαβούλευση ιδίως με τους εκπροσώπους των εργαζομένων της Ε. Ρ.Τ. Α.Ε. και αντιπροσωπευτικών φορέων της επιστήμης, της τέχνης, του πολιτισμού και της δημοσιογραφίας. Το σχέδιο αυτό υποβάλλεται στον Υπουργό Επικρατείας, αρμόδιο για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης»

Οι διαβουλεύσεις με εκπροσώπους, φορείς κτλ. έχουν αποδείξει στην πράξη ότι έχουν τυπική υπόσταση, όπως3 συμβαίνει με τη δημόσια διαβούλευση των σχεδίων νόμου, που απλώς δημοσιεύονται στη «Διαύγεια», συνήθως την τελευταία στιγμή, ίσα ίσα για να πληρούνται οι προϋποθέσεις περί διαφάνειας, χωρίς να δίνεται η δυνατότητα  περί ουσιαστικής παρέμβασης.

Όσον αφορά, δε, την έννοια της αυτοδιαχείρισης, η σχετική διάταξη για τον κανονισμό λειτουργίας είναι ενδεικτική εφόσον αυτός καταρτίζεται από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο και εγκρίνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο, κατόπιν απλής γνωμοδότησης των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων της εταιρείας. (άρθ. 14, ν.4173/2013 όπως αντικαθίσταται με το άρθ. 11, ν.4324/2015)

Η «αποκατάσταση» των εργαζομένων

Πολύς λόγος έχει γίνει για την αποκατάσταση των εργαζομένων της παλιάς ΕΡΤ αλλά και αυτών της ΝΕΡΙΤ. Πράγματι, αποκαθίστανται, ωστόσο μερικώς, όπως προκύπτει από την… ιχνηλάτηση των διατάξεων του… ψηφισθέντος νόμου.

Στην προεκλογική πρόταση της – τότε- αξιωματικής αντιπολίτευσης και νυν κυβέρνησης αναφερόταν:

«Όλοι οι εργαζόμενοι που επιστρέφουν με σύμβαση αορίστου χρόνου εισπράττουν τους μισθούς υπερημερίας από τις 11/06/2013 έως την επιστροφή τους και επιστρέφουν (με συμψηφισμό) τα ποσά που τους έχουν καταβληθεί για αποζημίωση και για επίδομα ανεργίας. Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζόμενους της ΕΡΤ με σύμβαση αορίστου χρόνου κατά την 11/06/2013, οι οποίοι εν τω μεταξύ συνταξιοδοτήθηκαν.»

Τελικώς, το νομοσχέδιο (παραδόξως !!) είχε μία απόκλιση, εφόσον «οι κάθε είδους συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αόριστου χρόνου ή έμμισθης εντολής του προσωπικού, το οποίο την 11η Ιουνίου 2013 απασχολείτο στην Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. και οι οποίες λύθηκαν, με το άρθρο 3 της 2/11.6.2013 κοινής απόφασης του Υπουργού Οικονομικών και του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό (Β' 1414), όπως ισχύει, αναβιώνουν από την ημέρα δημοσίευσης του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως […]. Οι μισθοί του προσωπικού του προηγούμενου εδαφίου ρυθμίζονται από τις διατάξεις του Κεφαλαίου Β' του ν. 4024/2011 (Α' 226), προκειμένου δε, για δημοσιογράφους από την κ.υ.α. 2/17805/0022 (Β' 662).» (παρ. 1, άρθ. 16Α, ν.4173/2013 όπως προστέθηκε με το άρθ. 14,ν 4324/2015)

Από τη συγκεκριμένη διάταξη επισημαίνονται τρία θέματα:

1. Το θέμα της αναβίωσης από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου σε ΦΕΚ και όχι από τις 11.6.2013, θέτει ερωτήματα για το βαθμό αναγνώρισης εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, χρόνων προϋπηρεσίας κτλ
2. Δεν υπάρχει ξεκάθαρα κανένα θέμα αναδρομικότητας και καταβολής μισθών υπερημερίας για το διάστημα από 11.6.2013 μέχρι την 29.4.2015
3. Οι μισθοί των εργαζομένων θα ρυθμίζονται με τον μνημονιακό νόμο 4024/2011, ο οποίος εφαρμόστηκε και για τους εργαζόμενους στη ΝΕΡΙΤ από την προηγούμενη κυβέρνηση και που έφερε τις τεράστιες ανατροπές στα εργασιακά δικαιώματα τα προηγούμενα χρόνια και θεσμοθέτησε μεταξύ άλλων για το δημόσιο, την εφεδρεία στο δημόσιο και την απομάκρυνση μετά τη λήξη της, χωρίς αποζημίωση, καθώς και το ενιαίο μισθολόγιο στο δημόσιο, από 1.11.2011, οδηγώντας στην τεράστια μείωση των μισθών των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα, με ταυτόχρονη σύνδεση του μισθού με το νέο βαθμολόγιο.

Παρεμπιπτόντως, στις 31/10/2012 είχε συζητηθεί στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, η πρόταση νόμου του ΚΚΕ για την «Κατάργηση των μνημονίων, του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015 και των εφαρμοστικών τους νόμων -καταγγελία των δανειακών συμβάσεων που έχουν ως προαπαιτούμενο την εφαρμογή των μνημονίων», όπου, μεταξύ άλλων, καταργούσε τον ν.4024/2011.

Μάλιστα, σε άρθρο της ιστοσελίδας iskra.gr που πρόσκειται στην Αριστερή Πλατφόρμα την ίδια μέρα της συζήτησης υπήρξε εκτενές άρθρο, σύμφωνα με το οποίο:

«Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, βουλευτής Κερκύρας Στέφανος Σαμοΐλης, τόνισε με σαφήνεια και κατηγορηματικότητα στην εισήγησή του ότι υπερψηφίζει την πρόταση του ΚΚΕ και ανέλυσε τεκμηριωμένα τους λόγους για τους οποίους η ακύρωση των μνημονίων, των συναφών εφαρμοστικών νόμων και η απόρριψη μιας χρηματοδότησης με τους γνωστούς ληστρικούς και επαχθείς όρους, που συνοδεύεται και με μνημονιακές δεσμεύσεις, συνιστά προϋπόθεση για μια προοδευτική διέξοδο από την κρίση.

Μιλώντας στη Συνεδρίαση, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ «χαιρέτισε την πρωτοβουλία του ΚΚΕ να καταθέσει αυτήν την πρόταση νόμου, η οποία ήρθε προς συζήτηση σε μια πολύ κρίσιμη και επίκαιρη στιγμή, που η συγκυβέρνηση επιχειρεί να περάσει από τη Βουλή το καταστροφικό πακέτο των 14 δισ. και της τελικής θεσμικής διάλυσης των εργασιακών σχέσεων».

Ο Παν. Λαφαζάνης υπογράμμισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψηφίζει ολόθερμα την πρόταση νόμου του ΚΚΕ όχι κατ’ οικονομία ή κατά παραχώρηση και συμβατικά αλλά γιατί η ακύρωση των μνημονίων και των εφαρμοστικών τους νόμων, μαζί με την απόρριψη χρηματοδοτήσεων με ληστρικούς, επαχθείς, αποικιακούς και μνημονιακούς όρους, συνιστούν εξ αρχής την καρδιά της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ και τα πρώτα μεγάλα και αναντικατάστατα βήματα για την εφαρμογή από μια κυβέρνηση της συμπαραταγμένης Αριστεράς, που θα στηρίζεται στο εργατικό - λαϊκό κίνημα, ενός προγράμματος προοδευτικών μετασχηματισμών με σοσιαλιστικό ορίζοντα.[…]»

Βέβαια, στην προγραμματική προεκλογική πρόταση τον Οκτώβριο του 2014, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ ήδη είχε αρχίσει να παρεκκλίνει, ανέφερε σχετικά:

«Βασικά στοιχεία για τη βιωσιμότητα και την παραγωγικότητα της νέας ΕΡΤ θα αποτελέσουν η συγκρότηση δίκαιου μισθολογίου για όλους τους εργαζόμενους, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες της κρίσης […]».

Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ο αριθμός των υπαγομένων στην παράγραφο 1 του αρθ. 16Α, ο οποίος ανέρχεται σε 2.411 άτομα και υπολογίζεται ως εξής:

«Την 11η Ιουνίου 2013 το προσωπικό της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. ανερχόταν σε 2.911 άτομα, εκ των οποίων οι 2.655 αποτελούσαν το τακτικό προσωπικό, 202 εργάζονταν με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, και 55 σε ειδικές θέσεις (διοίκηση, σύμβουλοι, μετακλητοί κτλ). Από τους 2.911 υπαλλήλους της πρώην Ε.Ρ.Τ. 420 έχουν υποβάλει αιτήσεις συνταξιοδότησης. Από αυτές οι 70 αιτήσεις είναι για πρόωρες συνανταξιοδοτήσεις. Συνεπώς, το σύνολο των εργαζομένων της πρώην Ε.Ρ.Τ. πλην των οριστικά συνταξιοδοτημένων είναι 2.305. Από τους 2.305 τακτικούς υπαλλήλους της πρώην Ε.Ρ.Τ. πλην των οριστικά συνταξιοδοτημένων είναι 2.305. Από τους 2.305 τακτικούς υπαλλήλους της πρώην Ε.Ρ.Τ. εξακολουθούν να απασχολούνται και να μισθοδοτούνται από την Ειδική Διαχείριση (ΔΤ) του Υπουργείου Οικονομικών 652 άτομα, εκ των οποίων 629 είναι εργαζόμενοι αορίστου χρόνου της καταργηθείσας Ε.Ρ.Τ. ενώ άλλοι 94 απασχολούνται στην ΝΕΡΙΤ. Το τελικό σύνολο των υπαγομένων στην παράγραφο 1 του άρθρου 16Α του παρόντος ανέρχεται περίπου σε 2.411 άτομα. […]»

Από την αναβίωση των συμβάσεων των πρώην εργαζομένων στην ΕΡΤ, υπάρχουν και ορισμένες κατηγορίες που εξαιρούνται (παρ. 3, άρθ.16Α). Ορθά, λοιπόν, εξαιρούνται «το προσωπικό ειδικών θέσεων και οι ειδικοί σύμβουλοι (μετακλητοί υπάλληλοι)» και βεβαίως, όσοι κατά δήλωσή τους δεν επιθυμούν την επιστροφή τους.

Αν και στον παραπάνω υπολογισμό της αιτιολογικής έκθεσης περιλαμβάνονται στα υπαγόμενα πρόσωπα της παρ. 1 του αρθ. 16Α, ωστόσο εξαιρούνται και όσοι έχουν λάβει μειωμένη σύνταξη (70 άτομα) με οριστική απόφαση οποιουδήποτε ασφαλιστικού φορέα. Πρόκειται για ανθρώπους κάποιας ορισμένης ηλικίας, οι οποίοι πετάχτηκαν στο δρόμο από την κυβέρνηση του Σαμαρά με το κλείσιμο της ΕΡΤ, και υπό την ανασφάλεια και το φόβο της ανεργίας και της αβεβαιότητας, αναγκάστηκαν να βγουν σε μειωμένη σύνταξη, καθώς δεν είχαν εξασφαλίσει πλήρη συνταξιοδοτικά δικαιώματα.

Επίσης, μένουν τελείως εκτός, οι 202 εργαζόμενοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, αν και καταφεύγοντας πάλι στην προεκλογική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί τα γραπτά μένουν: «Όλοι οι εργαζόμενοι που υπηρετούσαν στην ΕΡΤ Α.Ε. ως συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου στις 31/12/2012 και η σύμβασή τους είχε λήξει έως τις 11/06/2013, επανέρχονται με το ίδιο είδος σύμβασης.»

Επιπλέον, έχουν προσμετρηθεί στους «αποκαταστηθέντες», τα 652 άτομα της ειδικής διαχείρισης (δηλ. πρώην εργαζόμενοι της ΕΡΤ που εργάστηκαν στη μεταβατική ΔΤ και εξακολουθούν να εργάζονται). Σε αυτό το σημείο, έρχεται πάλι το θέμα της μη κατάργησης της ΚΥΑ που έκλεισε την ΕΡΤ να περιπλέξει τα πράγματα, αφού σύμφωνα με την οποία, οι συμβάσεις των συγκεκριμένων εργαζόμενων είναι ορισμένου χρόνου και δεν μπορούν να μετατραπούν σε αορίστου χρόνου.

Μέσα σε αυτό ασαφές πλαίσιο ίσως βρει χώρο εφαρμογής και η δήλωση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Στάθη Παναγούλη, ο οποίος κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή, δήλωσε, ότι: «Η ΕΡΤ πρέπει να ανοίξει όλα τα προγράμματά της, κύριε Υπουργέ. Πρέπει να αποκαταστήσει όλους τους εργαζόμενους και ιδιαίτερα να αποκαταστήσει όλους εκείνους που αγωνίστηκαν για να έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία».

Τέλος, «με κοινή απόφαση του αρμόδιου, για θέματα Ραδιοτηλεόρασης, Υπουργού Επικρατείας και του Υπουργού Οικονομικών ρυθμίζονται τα κάθε είδους θέματα που προκύπτουν από την κατά την προηγούμενη παράγραφο αναβίωση συμβάσεων και ιδίως τα θέματα που αφορούν:

α) εκκρεμείς οικονομικές απαιτήσεις του προσωπικού της Ε. Ρ.Τ. Α.Ε. που καταργήθηκε με την αναφερόμενη στην παράγραφο 1 κοινή υπουργική απόφαση […]». Πρόκειται για μία διάταξη, κινούμενη επίσης στο πλαίσιο της δημιουργικής ασάφειας, αφού αφήνει ανοιχτό το περιθώριο η εκάστοτε κοινή υπουργική απόφαση να παραγκωνίζει τυχόν δικαστικές αποφάσεις που αφορούν σε προσφυγή εργαζομένων για οικονομικές απαιτήσεις, ορισμένες εκ των οποίων ήδη εκκρεμούν.

Δημόσια τηλεόραση με ιδιωτικούς κανόνες;;

Ως βασικός στόχος του νομοσχεδίου είναι να καταστεί επιτυχής «ο πραγματικός οικονομικός και διοικητικός εξορθολογισμός και ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας να γίνει ανταγωνιστικός».

Εν ολίγοις, ένας φορέας δημόσιος, να μπει στη μάχη του οικονομικού ανταγωνισμού με τα υπόλοιπα ιδιωτικά κανάλια που ως γνώμονα στη λειτουργία τους, έχουν τη μεγιστοποίηση του κέρδους για τον ιδιοκτήτη τους και όχι το όφελος για το τηλεοπτικό κοινό, δηλαδή το λαό.

Επίσης, σε πολλά σημεία του νόμου κάνει την εμφάνισή της μία γνώριμη έννοια που τα τελευταία χρόνια ακούμε διαρκώς από την τρόικα (νυν θεσμοί). Η έννοια των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη «Οι όροι του βαθμολογικού και μισθολογικού καθεστώτος του προσωπικού της εταιρείας, το οποίο προσλαμβάνεται με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου, καθορίζονται με συλλογική σύμβαση εργασίας, μεταξύ της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. που εκπροσωπείται από το Δ.Σ. και των αρμόδιων κατά το νόμο εκπροσώπων των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων και στο πλαίσιο τήρησης ισοσκελισμένων εταιρικών προϋπολογισμών».

Για έναν δημόσιο φορέα και μάλιστα κοινής ωφέλειας, το συγκεκριμένο πλαίσιο, στατιστικά έχει αποδειχτεί ότι βαρύνει τους ίδιους τους εργαζόμενους, προκειμένου να επιτευχθεί.

Άλλωστε, υπάρχει το κλασσικό παράδειγμα της ΔΕΗ, όπου η εκάστοτε κοστολογική αύξηση σε πρώτες ύλες κτλ, μετακυλίεται στους καταναλωτές. Μία μέθοδος που κάλλιστα μπορεί να έχει εφαρμογή και στην περίπτωση της ΕΡΤ σε ότι αφορά το ανταποδοτικό τέλος και προκειμένου να επιτευχθεί η προϋπόθεση του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, αφού «με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Επικρατείας, αρμόδιου για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε., το ποσό του ανταποδοτικού τέλους μπορεί να αναπροσαρμόζεται, λαμβάνοντας υπόψη το καθαρό κόστος και την προϋπολογιζόμενη δαπάνη για την παροχή της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας […]»

Επιπλέον, η εξαίρεση από την καταβολή του ανταποδοτικού τέλους για όσους καταναλωτές ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ορίζεται δυνητικά χωρίς καμία αποσαφήνιση, παρέχοντας το δικαίωμα στους Υπουργούς Οικονομικών και Επικρατείας να ρυθμίσουν σχετικά με κοινή υπουργική απόφαση. Επομένως, ίσως εκδοθεί κάποια σχετική απόφαση, αν το επιτρέψουν τα οικονομικά…

Τέλος, προεκλογικά η σημερινή κυβέρνηση διακήρυσσε την «αυτονομία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης έναντι της κυβέρνησης και του πολιτικού συστήματος, αλλά και έναντι των οργανωμένων ιδιωτικών οικονομικών συμφερόντων».

Με το άρθ. 12 του ν.4324/2015 υπάρχει ξεκάθαρη σύμπραξη με ιδιωτικές εταιρείες εφόσον «επιτρέπεται, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου ύστερα από εισήγηση του Διευθύνοντος Συμβούλου, και αφού έχει προηγηθεί σχετική δημόσια προκήρυξη στον ιστότοπο της εταιρείας, η ανάθεση έργου ή παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, για την παραγωγή ή την επεξεργασία ή την παρουσίαση συγκεκριμένου ραδιοφωνικού, τηλεοπτικού ή διαδικτυακού προϊόντος για την εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής της εταιρείας, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και του Καταστατικού της. Το κόστος των έργων και υπηρεσιών που ανατίθενται και παρέχονται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά ποσοστό της τάξεως του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του ετήσιου προϋπολογισμού των παρεχόμενων από την εταιρεία ραδιοτηλεοπτικών και διαδικτυακών προϊόντων στο πλαίσιο τήρησης ισοσκελισμένων εταιρικών προϋπολογισμών».

Ας υποστηρίξει κάποιος ότι αυτή τη δυνατότητα, δεν θα εκμεταλλευτούν ιδιωτικά συμφέροντα προκειμένου να επωφεληθούν από άυλες παροχές όπως δωρεάν διαφημιστικός χρόνος, έμμεσα έσοδα από σπόνσορες κτλ. Το παράδειγμα της σύμπραξης με ιδιώτες για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό της Eurovision είναι ενδεικτική. Ίσως, βέβαια, τώρα η… αριστερή κυβέρνηση να μη θελήσει να συμμετέχει η χώρα σε έναν τέτοιο αντιδραστικό ευρωπαϊκό θεσμό υποκουλτούρας. Στο πλαίσιο, πάντα της σκληρής πίεσης και αταλάντευτης στάσης της στη διαπραγμάτευση με τους ευρωπαίους «εταίρους» μας…

Καλοδεχούμενοι, λοιπόν, οι συμβολισμοί καθώς έχουν τη σημασία τους, όμως είναι σημαντικό να μην παραβλέπουμε την ουσία που κρύβεται από πίσω, διότι χωρίς την ευκρινή ανάδειξή της, το αποτέλεσμα των συμβολισμών γρήγορα μένει κενό περιεχομένου.

Κλείνοντας, την καλύτερη απάντηση σε όλους αυτούς τους παραπάνω προβληματισμούς ίσως (προφητικά;) τη δίνει ο ίδιος ο Πρόεδρος του ΔΣ της ΕΡΤ… κάνοντας μας να αναρωτηθούμε «πως άξαφνα του ήρθε...»

==============================================================

Το τραγούδι «Φορέας» περιλαμβάνεται στο δίσκο «Ή ταν ή επι τας» του 1993, σε στίχους Διονύση Τσακνή & Μιχάλη Μουστάκη, μουσική Διονύση Τσακνή και σε πρώτη εκτέλεση Διονύση Τσακνή & Λάκη Λαζόπουλου

Πώς άξαφνα μου ήρθε δεν ξέρω
ν' αλλάξω το φως της ημέρας
να γίνω μια φρίκη, μια μπόρα, ένα τέρας
το χάος στη χώρα να φέρω

Αόρατος να μπαίνω τα βράδια
σε τράπεζες και υπουργεία
να κάνω βουτιά στα ταμεία
να φεύγω και αυτά να 'ναι άδεια

Να βγαίνω τις νύχτες στο δρόμο
γεμάτες με κόσμο οι πλατείες
κι αφού θα οργανώνω πορείες
μετά να επιβάλω το νόμο

Εγώ είμαι το όνειρο που όλοι ζητάτε
μιας χώρας μεγάλης κι ωραίας
με θέση ακλόνητη και μην το γελάτε
είμαι ένας δημόσιος φορέας

Να μπαίνω κρυφά σε συσκέψεις
και 'κει που θα βρίσκουν τη λύση
με λόγια γαλίφη θα σπέρνω τα μίση
αλλάζοντας όλων τις σκέψεις

Το κράτος να κάνω σμπαράλια
τον Νέρωνα του δάσους προστάτη
κι ενώ θα τους κλείνω το μάτι
να βάζω κοριούς στα κανάλια

Ασύλληπτος θα μένω για χρόνια
του νόμου έχω την προστασία
μ' ανθρώπους και θέσεις ψηλές κι εξουσία
και μια ιστορία αιώνια

Εγώ είμαι το όνειρο που όλοι ζητάτε
μιας χώρας μεγάλης κι ωραίας
με θέση ακλόνητη και μην το γελάτε
είμαι ένας δημόσιος φορέας

Πριν από ένα μόλις μήνα, έγιναν συζητήσεις επί συζητήσεων σχετικά με τη συναυλία που πραγματοποιήθηκε στο Δήμο Ν. Σμύρνης προς τιμήν του μεγάλου μας συνθέτη Μίκη Θεδωράκη. Αφορμή, βεβαίως, δεν στάθηκε η μουσική του ίδιου του Μίκη, αλλά το γεγονός ότι ως ερμηνευτής των λαϊκών τραγουδιών του Άξιον Εστί σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη, επιλέχτηκε ο Σάκης Ρουβάς.

Η πολεμική που στήθηκε γύρω από το συγκεκριμένο θέμα είχε πολλών ειδών αντιμαχόμενους. Διάφοροι έντεχνοι, «κουλτουριάρηδες» που κόπτονταν για το αν ο Ρουβάς θα ανταπεξέλθει και αν έχει τις φωνητικές δυνατότητες να προσεγγίσει ερμηνευτικά ένα έργο σαν το Άξιον Εστί. Άλλοι πάλι, ας τους χαρακτηρίσουμε πιο σκληροπυρηνικούς σέρβιραν την κριτική τους με ιδεολογικό περιτύλιγμα αναδεικνύοντας την αντίφαση ανάμεσα στο μουσικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη και αυτού πρεσβεύει ο Ρουβάς (βλ. Lifestyle κτλ) με το «καλλιτεχνικό» του έργο. Επίσης, άλλοι τηλεοπτικοί αστέρες και τηλε-παραθυρολογούντες βρήκαν την ευκαιρία να αναδείξουν μία υπερδημοκρατική ευαισθησία, μιλώντας για τη δυνατότητα κάθε καλλιτέχνη να ερμηνεύει ό,τι θέλει αφού έτσι κι αλλιώς πρόκειται για ένα μουσικό έργο που ανήκει σε όλη την Ελλάδα. Τέλος, πολύς λόγος έγινε υπέρ της άποψης ότι η επιλογή του Σάκη Ρουβά, θα συμβάλλει ώστε να γίνει γνωστό το έργο του Μίκη Θεοδωράκη στη νεολαία. Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η έμμεση και άμεση υπερδιαφημίση της συγκεκριμένης εκδήλωσης από δεκάδες επώνυμους και ανώνυμους bloggers, lifestyle τηλεοπτικές εκπομπές, δελτία ειδήσεων κτλ.

Βεβαίως, ο ίδιος ο Μίκης, φρόντισε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους με την επιστολή του, σύμφωνα με την οποία έλεγε ότι «Η χειρότερη εκτέλεση είναι καλύτερη από μια απαγόρευση».

Σήμερα, στις 3 Ιουνίου ένα μήνα μετά, μία ακόμη πολιτιστική εκδήλωση θα γίνει στο θέατρο Πέτρας στην Πετρούπολη με ελεύθερη είσοδο προς τιμή των 90 χρόνων του Μίκη. Αυτή τη φορά, η συναυλία διοργανώνεται από την Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ. Όπως έχει ανακοινωθεί, στην εκδήλωση θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ο Δημήτρης Κουτσούμπας, και θα παρευρεθεί και ο ίδιος ο συνθέτης, όπου θα απευθύνει χαιρετιστήριο μήνυμα. Επιπλέον, θα προβληθεί βίντεο – αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη και κατόπιν θα ακολουθήσει συναυλία με τραγούδια από διάφορα έργα του συνθέτη.

Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι το γεγονός, πως ξαφνικά, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, αφού ενδεχομένως δεν μπορούν να απαγορεύσουν, επιλέγουν να σωπάσουν…

Φαίνεται πως όλοι εκείνοι που νοιάζονται για την προώθηση του έργου του Μίκη, αλλά και την καλλιτεχνική αισθητική της παρουσίασης του, δεν θεωρούν άξια λόγου την ενημέρωση για μία συναυλία στην οποία θα ακουστεί ο λόγος των Γ. Θεοδωράκη, Γ. Ρίτσου, Μ. Αναγνωστάκη, Κ. Βάρναλη, Τ. Λειβαδίτη, Γ. Σεφέρη, Ο. Ελύτη και σε στίχους των Λ. Παπαδόπουλου, Μ. Ελευθερίου, Μ. Κακογιάννη, Ι. Καμπανέλλη, Μ. Θεοδωράκη με όχημα τις φωνές των Μαρία Φαραντούρη, Λάκης Χαλκιάς, Βασίλης Λέκκας, Γεράσιμος Ανδρεάτος, Μίλτος Πασχαλίδης, Ρίτα Αντωνοπούλου.

Άραγε αυτές οι φωνές με την καλλιτεχνική πορεία τους, αλλά και με τον εκάστοτε κοινωνικό τους λόγο, στο βαθμό που τους αναλογεί, δεν αφορούν κανένα, δεν μπορούν να προωθήσουν το έργο του συνθέτη στη νέα γενιά ή μήπως είναι άλλη η αιτία της αποσιώπησης;

Σε χτεσινή του συνέντευξη στο ραδιόφωνο, ο Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, τόνισε ότι η εκδήλωση είναι αντίστοιχη του μεγέθους του έργου του μεγάλου συνθέτη, αλλά και τις αδιάλειπτης και συνεχούς σχέσης που έχει με το ΚΚΕ.Επισήμανε ακόμα την αποσιώπηση της εκδήλωσης από την πλειοψηφία των ΜΜΕ, χαρακτηρίζοντάς την επιλογή, γιατί η εκδήλωση έχει πολιτικό μήνυμα, υπενθυμίζοντας ότι «Είναι πρόσφατο το κάλεσμα του Μίκη στα συλλαλητήρια που διοργάνωσε το ΚΚΕ ενάντια στη συμφωνία παράτασης της δανειακής σύμβασης».

Όλοι όσοι εξαίρουν όχι μόνο το μουσικό φαινόμενο Μίκης Θεοδωράκης αλλά και τον πολιτικά σκεπτόμενο, κοινωνικά ενεργό και στοχαστή Μίκη, αδιαφορούν απέναντι σε μία μουσική εκδήλωση που γίνεται προς τιμήν του, και η οποία, πέρα από πολιτιστικό, θα έχει σαφές πολιτικό στίγμα που υπερβαίνει το πλαίσιο του κόμματος που οργανώνει την εκδήλωση και αγκαλιάζει ολόκληρο το λαό, όπως ακριβώς η μουσική του Μίκη.

==============================================================

Δήλωση του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας για τη συμπλήρωση των 90 χρόνων από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη

«Μίκης Θεοδωράκης: Ο πολυτάλαντος, ο πολυδιάστατος, ο πολυσύνθετος, ο πολυδύναμος. Είναι απ’ αυτούς που ''όταν χορεύουν στην πλατεία / μέσα στα σπίτια τρέμουν τα ταβάνια / και κουδουνίζουμε τα γυαλικά στα ράφια''. Ρωμιός. Γνήσιος Ρωμιός. Κι έχει πάντα κρεμασμένο στον κόρφο του, σε χοντρό, λαϊκό, τσαγκαράδικο σπάγκο (κι όχι χρυσή αλυσιδίτσα) γκόλφι του την Ελλάδα. Κι η Ελλάδα αναγνωρίζει στο έργο του το πρόσωπό της''.

Αυτά τα λόγια του Γιάννη Ρίτσου δεν θα μπορούσα να τα καταλάβω όταν 10χρονο παιδί, το 1965, έβλεπα και άκουγα για πρώτη φορά τον Μίκη στη μεγάλη συναυλία του στο Δημοτικό Θέατρο στη Λαμία. Τότε που ζητούσα να μου δώσουν να φορέσω κι εγώ την κονκάρδα με το Ζ, που φόραγαν οι Λαμπράκηδες, για να θυμίζουν σε όλους ότι ο Λαμπράκης ΖΕΙ. Είχε προηγηθεί η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη.

Όμως αυτά τα λόγια μπορούν όσα χρόνια και να περάσουν να μιλήσουν για τον Μίκη Θεοδωράκη που για περισσότερα από εβδομήντα χρόνια ευτύχησε να δει τα έργα του να ριζώνουν στην καρδιά και το μυαλό ενός ολόκληρου λαού γιατί σ’ αυτά τα έργα είναι χαραγμένα οι αγωνίες, οι πόθοι, τα οράματά του.

Και οι ρίζες είναι τόσο βαθιές γιατί το έργο που δημιούργησε ο Μίκης είναι ζυμωμένο με τους ιστορικούς αγώνες του λαού μας. Αγώνες που ο ίδιος ο Μίκης έβαλε τη σφραγίδα όχι μόνο με τη μουσική αλλά και με την προσωπική συμμετοχή και δράση του.

Αυτά τα έργα με το γνήσιο ανθρωπισμό αναδύουν αυτό που έλεγε και ο Μπρεχτ: ''Το πιο σημαντικό μάθημα που έμαθα, ήταν πως το μέλλον της ανθρωπότητας μπορεί να ιδωθεί μόνον «από τα κάτω», από τη σκοπιά των καταπιεζόμενων και των εκμεταλλευόμενων. Μόνο όποιος αγωνίζεται μαζί τους, αγωνίζεται για την ανθρωπότητα''.

Ο μεγάλος μας μουσικοσυνθέτης που έβαλε στα χείλη μας και την καρδιά μας, για να ''πολεμάμε και να τραγουδάμε'', τους στίχους των μεγάλων μας ποιητών όπως του Γιάννη Ρίτσου, ''Μικρός λαός και πολεμά, δίχως σπαθιά και βόλια, για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι'', αλλά και … ''τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις, εκεί που πάει να σκύψει… νάτη πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει…'', είναι παρών με το έργο του σε όλους τους μικρούς και μεγάλους αγώνες του λαού μας.

Σήμερα είναι μαζί μας, δίνει το παρών του στη μεγάλη εκδήλωση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ για τα 90 χρόνια των γενεθλίων του. Τον ευχαριστούμε από καρδιάς».

==============================================================

Συνέντευξη με τον ενορχηστρωτή της εκδήλωσης Μανώλη Ανδρουλιδάκη

-- Η ΚΕ του ΚΚΕ πήρε την πρωτοβουλία να τιμήσει τα 90 χρόνια ζωής του μεγάλου μας μουσικοσυνθέτη, με μια μεγάλη εκδήλωση - συναυλία. Πείτε μας κάποια πράγματα για το μουσικό κομμάτι της εκδήλωσης, στο οποίο είστε ο ενορχηστρωτής.

Είναι αδύνατο να καλύψεις σε μια δίωρη συναυλία το έργο του Μίκη Θεοδωράκη. Στη συναυλία, κατόπιν επιθυμίας του ίδιου, δε θα ακουστούν συμφωνικά έργα του. Θα ακουστούν κυρίως λαϊκά τραγούδια: η «Δραπετσώνα», το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», ο «Ζορμπάς», τραγούδια από τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου, τραγούδια από το «Άξιον εστί» του Ελύτη κ.λπ. Δε θα μπορούσαν να λείψουν, βέβαια, λυρικότερα τραγούδια: η «Όμορφη πόλη», τραγούδια από την μπαλάντα του «Μαουτχάουζεν» (με την καταλυτική παρουσία της Μαρίας Φαραντούρη), τραγούδια του αγώνα, όπως το «Θα σημάνουν οι καμπάνες», αλλά και το τραγούδι της εξορίας «Θάλασσες μας ζώνουν».

Η ορχήστρα αποτελείται από 14 εξαιρετικούς έμπειρους επαγγελματίες μουσικούς*, εξειδικευμένους σε αυτό το είδος μουσικής, μια διευρυμένη λαϊκή ορχήστρα, όπου δίπλα στα μπουζούκια, τις κιθάρες, το ακορντεόν και το πιάνο, ακούγονται φλάουτο, φαγκότο, φυσαρμόνικα, χάλκινα πνευστά και κρουστά συμφωνικής ορχήστρας. Επεδίωξα οι ενορχηστρώσεις να είναι κοντά στην αισθητική λογική των πρώτων εκτελέσεων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποτελούν πιστή αντιγραφή τους.

Οι τραγουδιστές που συμμετέχουν είναι άνθρωποι συνειδητοποιημένοι, με εξαιρετικές φωνές και βαθιά γνώση αυτού που ερμηνεύουν.

Ολοι οι συντελεστές συμμετέχουν αφιλοκερδώς, με ενθουσιασμό και εξαιρετική διάθεση, για χάρη του Μίκη, της σπουδαίας μουσικής του και του Κόμματος.

--Πώς αισθάνεστε γι' αυτήν τη συμμετοχή σας σε αυτή τη συναυλία;

Έχω μεγαλώσει με τα τραγούδια του Θεοδωράκη - φυσικά και των άλλων σπουδαίων συνθετών μας, αλλά κυρίως με Θεοδωράκη - και αυτό από μόνο του καθιστά, για μένα, τη συγκεκριμένη εκδήλωση ιδιαίτερη. Η τιμή και η ευθύνη της ενορχήστρωσης και διεύθυνσης μιας τέτοιας συναυλίας είναι διπλή: αφενός, γιατί η πρόσκληση έγινε από το ΚΚΕ, που έχει μακρά ιστορία αγώνων και υψηλό πολιτιστικό υπόβαθρο, αφετέρου η συναυλία αφορά τον σημαντικότερο εν ζωή Έλληνα συνθέτη, μία από τις σπουδαιότερες καλλιτεχνικές μορφές του 20ού αιώνα και του αιώνα που διανύουμε, του οποίου το έργο αποτελεί έμπνευση και στήριγμα για το λαό μας και άλλους λαούς. Δικαίως, πολλοί φορείς διοργανώνουν φέτος αντίστοιχες εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα με αφορμή τα 90 χρόνια του Μίκη Θεοδωράκη.

Η συγκεκριμένη εκδήλωση, όμως, θεωρώ ότι είναι ξεχωριστή, γιατί υπάρχει τρόπον τινά, αντιστοιχία ανάμεσα στο μουσικό έργο του συνθέτη, της ιδεολογίας που κουβαλά αυτό το έργο και την ουσία αυτού που αποτελεί το ΚΚΕ. Δηλαδή, ο Θεοδωράκης είναι ένας απόλυτα καταρτισμένος συνθέτης με ευρωπαϊκή παιδεία και βαθιά γνώση της μουσικής, που εμπνέεται από λαϊκούς μουσικούς δρόμους και ρυθμούς και επιστρέφει πίσω στο λαό (απ' όπου κατάγεται και εκπορεύεται) μια τέχνη λαϊκή, τέχνη των ποιητών, εξυψωμένη και αυθεντική. Αντίστοιχα το ΚΚΕ, οπλισμένο με την επιστημοσύνη του μαρξισμού, γεννιέται μέσα από το λαό, εμπνέεται από τους αγώνες του, εξυψώνει και καθοδηγεί το μαζικό κίνημα.

Επίσης, οι σχεδόν συνομήλικοι ΚΚΕ και Θεοδωράκης, βίωσαν μαζί τους αγώνες, τις διώξεις, τις εξορίες, το αντάρτικο, τον εμφύλιο, τα δεινά που πέρασε αυτός ο τόπος και αυτό από μόνο του καθιστά τη συγκεκριμένη εκδήλωση ξεχωριστή.

Τέλος, η παρουσία του ίδιου του Θεοδωράκη, είναι λογικό να φορτίζει όλη την εκδήλωση. Εκ μέρους όλων των συντελεστών, θα ήθελα να ευχαριστήσω το ΚΚΕ για τη συμμετοχή μας σε αυτήν την, κατά τη γνώμη μου, ιστορική στιγμή.

(*) Οι μουσικοί της παράστασης είναι οι εξής: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΤΣΟΥΝΗΣ (τρομπέτα), ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΦΑΛΑΚΟΣ (φυσαρμόνικα- φαγκότο), ΝΙΚΟΣ ΚΡΕΤΣΗΣ (μπουζούκι), ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΥΡΙΔΗΣ (μπάσο), ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΣ (τρομπόνι), ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΓΙΟΛΑΣ (μπουζούκι) ΝΕΟΚΛΗΣ ΝΕΟΦΥΤΙΔΗΣ (πιάνο), ΘΥΜΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (πνευστά) ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΗΣ (ακορντεόν), ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΡΙΚΟΣ (ντραμς), ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΡΙΚΟΣ (κρουστά), ΤΑΣΟΣ ΒΙΤΣΕΝΤΖΑΤΟΣ (τρομπέτα), ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ (κιθάρα)

==============================================================

Το βιογραφικό του συνθέτη

Ο Μίκης Θεοδωράκης, Κρητικός στην καταγωγή, γεννήθηκε στις 29 Ιουλίου 1925 στη Χίο.

Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε σε διάφορες επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας: στη Λέσβο και στην Κεφαλονιά, στον Πύργο και στην Πάτρα, όπου πήρε τα πρώτα του μουσικά μαθήματα και κυρίως στην Τρίπολη, όπου δημιούργησε χορωδία, έδωσε την πρώτη του συναυλία παρουσιάζοντας το έργο του Κασσιανή και πήρε μέρος στην αντίσταση κατά των κατακτητών.

Το 1943, συλλαμβάνεται από τον αρχηγό της ιταλικής αστυνομίας Φεστούτσιο. Αφήνεται ελεύθερος χάρη στη μεσολάβηση του πατέρα του. Οργανώνεται στο ΕΑΜ και αγωνίζεται κατά των Γερμανών κατακτητών. Συγχρόνως, σπουδάζει στο Ωδείο Αθηνών με καθηγητή τον Φιλοκτήτη Οικονομίδη. Συμμετέχει στη Χορωδία Αθηνών. Επίσης, δίνει εξετάσεις και περνά στη Νομική.

Ο Μ. Θεοδωράκης συμμετείχε ενεργά στις μεγάλες μάχες και στην ηρωική αντίσταση του λαού μας στην κρίσιμη ταξική σύγκρουση του Δεκέμβρη του 1944. Αυτές οι μέρες τον σημάδεψαν τόσο πολύ, που δήλωσε πρόσφατα: «Στον τάφο μου θέλω να γράφει «"Πολέμησε τον Δεκέμβρη. Πάντα είχα μέσα μου τον ήχο της μάχης"»

Τέσσερις περίοδοι δοκιμασίας περίμεναν τον Μίκη Θεοδωράκη λίγο μετά την απελευθέρωση:

• 1947 εξορία στην Ικαρία,
• 1948 παράνομη δράση στην Αθήνα,
• 1948-49 και πάλι Ικαρία και τέλος
• 1949-50 Μακρόνησος.

Η στέρηση της ελευθερίας, οι κακουχίες, η βία και ο φόβος του μαρτυρίου και του θανάτου αναδιαμόρφωσαν τον ψυχικό του κόσμο, του έδωσαν πλούσιο υλικό δημιουργίας.

Το 1950 τελειώνει το Ωδείο με δίπλωμα αρμονίας, αντίστιξης και φούγκας.

Από το 1950 έως το 1954 γράφει μουσική για το ραδιόφωνο και τον κινηματογράφο.

Το 1954 φεύγει με υποτροφία στο Παρίσι, όπου εγγράφεται στο Conservatoire και παρακολουθεί μαθήματα μουσικής ανάλυσης με καθηγητή τον Olivier Messiaen και διεύθυνσης ορχήστρας με καθηγητή τον Eugene Bigot.

Η περίοδος 1954- 1960 είναι μια εποχή έντονης καλλιτεχνικής δραστηριότητας στην Ευρώπη. Γράφει μουσική για φιλμ, για το Covent Garden, το Stuttgard Ballet, το μπαλέτο της Λοντμίλα Τσερίνα.

Κυριότερα έργα του μέχρι το 1960 είναι: «Τρίο», «Μαργαρίτα» (Ορατόριο), «Σεξτέτο», «Το πανηγύρι της Αση- Γωνίας» (συμφωνικό), «Πρώτη Συμφωνία», «Ελληνική Αποκριά», «Κύκλος» (για φωνή και πιάνο), «Σονατίνα για πιάνο», «Σουίτα αρ. 1, αρ. 2 και αρ. 3» (για ορχήστρα), «Σονατίνα αρ. 1» και «Σονατίνα αρ. 2 για βιολί και πιάνο», «Αντιγόνη» (μπαλέτο), «Έρως και θάνατος» (για φωνή και ορχήστρα εγχόρδων), «Οι εραστές της Τερουέλ» (μπαλέτο), «Οιδίπους Τύραννος» (για ορχήστρα εγχόρδων) και «Κοντσέρτο για πιάνο».

Από το 1960 αρχίζει να επισκέπτεται συχνά την Ελλάδα και ηχογραφεί εδώ τον πρώτο του κύκλο τραγουδιών, τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου.

Το 1962 επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα, ιδρύει τη Μικρή Ορχήστρα Αθηνών και το Μουσικό Οργανισμό Πειραιά και δίνει πολλές συναυλίες, ενώ το 1963 ιδρύει τη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη και εκλέγεται πρόεδρός της.

Το 1964 εκλέγεται βουλευτής.

Βασικά έργα της περιόδου αυτής είναι:

α) Κύκλοι τραγουδιών: «Αρχιπέλαγο», «Πολιτεία», «Επιφάνεια»

β) Μουσική για θέατρο: «Ένας όμηρος» (Μπρένταν Μπήαν), «Το τραγούδι του Νεκρού Αδερφού», «Όμορφη Πόλη», «Γειτονιά των Αγγέλων».

γ) Μουσική για κινηματογράφο: «Ζορμπάς» του Μ. Κακογιάννη

δ) Ορατόρια: «Άξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη

Το 1966 μελοποιεί την «Ρωμιοσύνη», σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου.

Από το 1967, που ξεσπά η Δικτατορία, ο Μίκης Θεοδωράκης περνά στην παρανομία ιδρύοντας μαζί με άλλους το Πατριωτικό Μέτωπο. Συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και αργότερα εκτοπίζεται μέχρι το 1970, όταν μετά από έντονη πίεση προσωπικοτήτων και επιτρόπων στο εξωτερικό, που δημιουργήθηκαν με σκοπό την απελευθέρωσή του. Φεύγει στο Παρίσι.

«Αποφασίσαμεν και διατάσσομεν: απαγορεύονται καθ' άπασαν την Επικράτειαν και καθ' οιονδήποτε τρόπον η μετάδοσις ή εκτέλεσις μουσικής και ασμάτων του κομμουνιστού Μίκη Θεοδωράκη, αρχηγού της κομμουνιστικής Νεολαίας Λαμπράκη, τα οποία, εκτός των άλλων, αποτελούν και μέσον συνδέσμου μεταξύ των κομμουνιστών». Με αυτή τη διαταγή του Ιούνη του 1967, η δικτατορία των συνταγματαρχών απαγόρεψε να ακούγονται τραγούδια του Μ. Θεοδωράκη.

Στο μεταξύ έχει συνθέσει μεταξύ άλλων:

α) τους κύκλους τραγουδιών: «Ο Ήλιος και ο Χρόνος», «Τα Λαϊκά», «Οι δέκα Αρκαδίες», «Τα τραγούδια του αγώνα», «Τα τραγούδια του Ανδρέα», «Νύχτα Θανάτου».

β) τα ορατόρια: «Επιφάνεια Αβέρωφ», «Κατάσταση Πολιορκίας», «Πνευματικό Εμβατήριο», «Raven».

Στο εξωτερικό αγωνίζεται για την πτώση της δικτατορίας και την ενότητα των αντιστασιακών δυνάμεων. Δίνει αμέτρητες συναυλίες σ' όλο τον κόσμο, αφιερωμένες στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα.

Τα βασικά έργα αυτής της περιόδου είναι:

α) οι κύκλοι τραγουδιών «18 Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας» και «Μπαλάντες».

β) το ορατόριο «Canto General» του Πάμπλο Νερούντα.

Από το 1974 με την πτώση της δικτατορίας επιστρέφει στην Ελλάδα και συνεχίζει τη συνθετική του δραστηριότητα, τις περιοδείες του με συναυλίες, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, ενώ παράλληλα συμμετέχει πάντα στα κοινά (βουλευτής 1981- 1986 και 1989 μέχρι 1993). Αναλαμβάνει καθήκοντα Γενικού Διευθυντή Μουσικών Συνόλων ΕΡΤ 1993- 1994. Παραιτείται.

Τα κυριότερα έργα αυτής της περιόδου είναι:

α) Κύκλοι τραγουδιών: «Τα Λυρικά», «Χαιρετισμοί», «Διόνυσος». «Φαίδρα». «Η Βεατρική στην οδό Μηδέν», «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική», «Ως αρχαίος άνεμος», «Πολιτεία γ». «Ασίκικο Πουλάκη». «Πολιτεία Δ».

β) Μουσική για θέατρο: «Ορέστεια» («Αγαμέμνων», «Χοηφόροι», «Ευμενίδες») σε σκηνοθεσία Σπ. Ευαγγελάτου και «Αντιγόνη» σε σκηνοθεσία Μ. Βολανάκη.

γ) Μουσική για τον κινηματογράφο: «Ιφιγένεια» του Μ. Κακογιάννη.

δ) Ορατόρια: «Θεία Λειτουργία» (Missa Greca), «Λειτουργία 2» (Για παιδιά που σκοτώνονται στον πόλεμο), «Requiem» (Ακολουθία εις κεκοιμημένους).

ε) Συμφωνικά: Δεύτερη Συμφωνία, Τρίτη Συμφωνία, Τέταρτη Συμφωνία (των Χορικών), Εβδόμη Συμφωνία (Εαρινή), «Κατά Σαδδουκαίων», «Canto Olympico» (γραμμένο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στη Βαρκελώνη), «Adagio», Συμφωνιέτα, Ραψωδία για Τσέλο.

στ) Μουσική μπαλέτου «Ζορμπάς»

ζ) Όπερες: «Κώστας Καρυωτάκης», «Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη».

Ο Μίκης Θεοδωράκης ανέπτυξε επίσης πολυσχιδή κοινωνική δραστηριότητα και σφράγισε με την έντονη προσωπικότητά και παρουσία του τους αγώνες και τη σύγχρονη πολιτική ιστορία του τόπου.

==============================================================

Η γνωριμία με το Γιάννη Ρίτσο

(Απόσπασμα από κείμενα του Μίκη που γράφτηκαν το Γενάρη του 1995 και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Ελίτροχος»)

«... Μετά μπήκαμε ορμητικά στη θύελλα... Χρόνια αντίστασης. Παρανομία, συλλήψεις, μάχες, συλλαλητήρια...

Ο Γιάννης Ρίτσος, τυλιγμένος και αυτός στους ίδιους ανέμους, να ταξιδεύει τις ίδιες τρικυμίες... Τον πρωτοείδα στη Λέσχη της ΕΠΟΝ. Ακαδημίας και Κριεζώτου, την Άνοιξη του 1945, είχα αναλάβει να ανακαλύψω και να συγκεντρώσω του άξιους νέους ποιητές και συγγραφείς, τον Κώστα Κοτζιά, τον Τάσο Λειβαδίτη, τον Μιχάλη Κατσαρό και τόσους άλλους, που το όνομά τους θα το γνώριζε κάποτε όλη η Ελλάδα.

Ο Ρίτσος, ο Βρεττάκος, ο Ρώτας ήταν αυτοί, που ακούγοντας τα κείμενά τους και συζητώντας μαζί τους μια φορά την εβδομάδα, θα βοηθούσαν ώστε να γεννηθεί μια νέα γενιά ποιητών και συγγραφέων, η Γενιά της Αντίστασης. (...)»

Η συναυλία το καλοκαίρι του '66 στο γήπεδο της ΑΕΚ

(Απόσπασμα από κείμενα του Μίκη που γράφτηκαν το Γενάρη του 1995 και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Ελίτροχος»)

«Τη "Ρωμιοσύνη" μού την είχαν φέρει στο σπίτι γυναίκες κρατουμένων πολλά χρόνια πριν. Είχαν περάσει πρώτα από τον Ρίτσο, που διάλεξε ο ίδιος τα αποσπάσματα από τη "ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ", για να μου τα εμπιστευθεί. Όμως, τα χειρόγραφα σκεπάστηκαν από άλλα. Χάθηκαν. Ξεχάστηκαν. Ώσπου εκείνη ακριβώς τη στιγμή, κάποιο χέρι (σ.σ. Γιορτή των Φώτων του 1966) τα ανέσυρε και τα ακούμπησε στο πιάνο. Είχαν προηγηθεί συγκρούσεις στον Πειραιά με την Αστυνομία. Ο άγριος ξυλοδαρμός και η κακοποίησή μου, γεγονότα που με επηρέασαν βαθιά. Τόσο που, μόλις διάβασα τον πρώτο στίχο "Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό...", κάθισα, όπως ήμουν λερωμένος με λάσπη και αίματα, και συνέθεσα μονορούφι τη "Ρωμιοσύνη".

Όταν την άλλη μέρα την άκουσε ο Ρίτσος, έμεινε άφωνος. Ποτέ άλλοτε δεν τον είδα τόσο χαρούμενο, τόσο συγκλονισμένο, όσο τη μέρα που στο "Κεντρικόν", που ήταν γεμάτο με αντιστασιακούς, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης τραγούδησε τη "Ρωμιοσύνη".

Το καλοκαίρι του '66, αποφασίσαμε να κάνουμε το μεγάλο άλμα: Συναυλία σε γήπεδο, μιας και δε μας χωρούσαν πια οι μικρές αίθουσες. Διαλέξαμε την ΑΕΚ στη Ν. Φιλαδέλφεια. Ήταν η πρώτη Λαϊκή Συναυλία σε ανοιχτό χώρο. Περάσαμε με το αυτοκίνητο και πήραμε απ' το σπίτι τους τον Γιάννη και την Φαλίτσα. Μπροστά στο γήπεδο, καθισμένοι στα καφενεία, οι ηλικιωμένοι άντρες και γυναίκες, όλοι τους αντιστασιακοί, περίμεναν να μπουν πρώτοι.

Τι δεν έκανε η αντίδραση τότε, για να εμποδίσει το λαό να ‘ρθει να μας ακούσει! Εκατοντάδες με στολές γύρω - γύρω, σαν μπαμπούλες, για να φοβίζουν. Άλλες εκατοντάδες χαφιέδες, για να αναγνωρίζουν και να τρομοκρατούν. Ως και το ηλεκτρικό ρεύμα σταμάτησαν, με αποτέλεσμα να μείνουν στο τούνελ οι συρμοί του Ηλεκτρικού.

Εμείς με τον Ρίτσο βγαίναμε απ' τα αποδυτήρια στο γήπεδο, που ήταν ακόμα άδειο. Κοιτάζαμε τον ουρανό και σαν μέλη κάποιου φανταστικού αρχαίου χορού, φωνάζαμε μισοαστεία - μισοσοβαρά:

- Έλα Λαέ! Νίκησε Λαέ! Λαέ, δείξε τη δύναμή σου!

Και από μέσα, οι γυναίκες μας να μας μαλώνουν, μήπως και μας ακούσει κανείς και μας περάσει για τρελούς... Φαίνεται, όμως, πως οι προσευχές μας εισακούσθηκαν, γιατί αιφνιδίως το στάδιο γέμισε. Λες και ήταν συνεννοημένοι, όρμησαν όλοι μαζί, γυναίκες, άντρες, παιδιά. Ξεχύθηκαν απ' τα σοκάκια και τα στενά...

Παραμέρισαν τη φανερή και τη μυστική τρομοκρατία και έγιναν στην αρχή ένα χαρούμενο, πολύβουο πλήθος, που μας γέμισε αγαλλίαση και αμέσως μετά ένα σιωπηλό, παλλόμενο εσωτερικά εκκλησίασμα.

Διηύθυνα πρώτα το "Μαουτχάουζεν" με την Μαρία Φαραντούρη και μετά τη "Ρωμιοσύνη" με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση.

Ο Γιάννης Ρίτσος, καθισμένος ακριβώς πίσω μου, ρουφούσε τη συγκλονιστική στιγμή με όλους τους πόρους της ψυχής του.

Δεν ήταν μόνο η μουσική, η ποίηση, το τραγούδι. Ήταν προπαντός αυτή η μυστική μέθεξη όλων αυτών των χιλιάδων, που μέσα απ' τη "Ρωμιοσύνη", ξαναζούσαν μέσα τους και ξαναδημιουργούσαν ιδεατά το μέγα όνειρο που είχαν όλοι μαζί ζήσει, αφού οι ίδιοι το είχαν πρώτα δημιουργήσει...».

==============================================================

Δήλωση (σχεδόν προφητική;) του Μίκη Θεοδωράκη με αφορμή το αντικομμουνιστικό μνημόνιο της ΕΕ το 2006

 «Το Συμβούλιο της Ευρώπης αποφάσισε να αλλάξει την Ιστορία. Να τη διαστρεβλώσει εξισώνοντας τα θύματα με τους θύτες. Τους εγκληματίες με τους ήρωες. Τους κατακτητές με τους απελευθερωτές και τους ναζιστές με τους κομμουνιστές.

Θεωρεί ότι αυτοί οι μεγαλύτεροι εχθροί του ναζισμού, οι κομμουνιστές, είναι εγκληματίες και μάλιστα εξίσου με κείνους! Και τώρα ανησυχεί και διαμαρτύρεται, γιατί ενώ οι χιτλερικοί καταδικάστηκαν από τη διεθνή κοινότητα, δε συνέβη ακόμα το ίδιο και με τους κομμουνιστές.

Για τον λόγο αυτόν αντιπροτείνει αυτή η καταδίκη να γίνει τώρα από την Ολομέλεια της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης στις 24-27 του προσεχούς Ιανουαρίου.

Στο μεταξύ ανησυχεί γιατί "η δημόσια συνείδηση για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα είναι πολύ πενιχρή". Και ακόμα γιατί "τα κομμουνιστικά κόμματα είναι νόμιμα και δραστήρια σε ορισμένες χώρες ακόμα και αν δεν έχουν πάρει αποστάσεις από τα εγκλήματα αυτά".

Με άλλα λόγια, το Συμβούλιο της Ευρώπης προαναγγέλλει τη μελλοντική δίωξη των Ευρωπαίων κομμουνιστών που δεν έχουν κάνει ακόμα δήλωση μετανοίας σαν κι αυτή που ζητούσαν οι δήμιοι της Γκεστάπο και οι βασανιστές στη Μακρόνησο.

Ίσως αύριο να αποφασίσουν να θέσουν εκτός νόμου τα κομμουνιστικά κόμματα μισανοίγοντας έτσι την πόρτα για να περάσουν οι βρικόλακες των Χίτλερ και των Χίμλερ που, όπως είναι γνωστό, ξεκίνησαν την καριέρα τους απαγορεύοντας τα κομμουνιστικά κόμματα και κλείνοντας τους κομμουνιστές σε στρατόπεδα θανάτου.

Τελικά όμως πνίγηκαν μέσα στο αίμα των δικών τους θυμάτων, των 20 εκατομμυρίων νεκρών της Κομμουνιστικής Σοβιετικής Ένωσης και τόσων και τόσων εκατοντάδων χιλιάδων σκοτωμένων κομμουνιστών, που, όπως συνέβη και στην Ελλάδα, μπήκαν επικεφαλής των κινημάτων εθνικής αντίστασης σε όλη την Ευρώπη.

Όμως, αυτοί οι κύριοι του Συμβουλίου της Ευρώπης, ως προς την επιθυμία τους να νεκραναστήσουν μεθόδους καταδικασμένες στη συνείδηση της Ιστορίας και των λαών, έρχονται δεύτεροι, γιατί τους έχουν ήδη προλάβει οι μεγάλοι τους αδερφοί, οι ΗΠΑ, που με χιτλερικές μεθόδους εξοντώνουν ολόκληρους λαούς, όπως στο Ιράκ, που το κατάντησαν μια κατεστραμμένη χώρα γεμάτη αμερικανικές φυλακές, όπου καθημερινά βασανίζονται φριχτά και φανερά χιλιάδες αθώα θύματα.

Γι' αυτό το μεγάλο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, όπως και για το σύγχρονο χιτλερικό στρατόπεδο βασανιστηρίων, το Γκουαντάναμο, το Συμβούλιο της Ευρώπης δεν έχει τίποτα να πει.

Πώς λοιπόν να τους πιστέψει κανείς ότι ενδιαφέρονται ειλικρινά για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όταν ακόμα και το ίδιο τους το σπίτι, η Ευρώπη, έχει μεταβληθεί σε ένα ξέφραγο αμπέλι, όπου τα αεροπλάνα της CIA, φορτωμένα με ανθρώπους χωρίς δικαιώματα, τους οδηγούν σε ειδικές φυλακές μέσα στην ίδια την Ευρώπη, για να βασανιστούν;

Τέτοιοι πολίτες δεν μπορεί να είναι κατήγοροι. Στο Δικαστήριο της Ιστορίας, που θα καταδικάσει κάποτε τα αμέτρητα εγκλήματα των μεγάλων τους αδελφών, από το Βιετνάμ έως τη Χιλή και από τη Νότια Αμερική έως το Ιράκ, θα είναι υπόδικοι με την κατηγορία της ανοχής, αν όχι της συνενοχής.

Δυστυχώς, σήμερα είμαι υποχρεωμένος να μιλώ περισσότερο στο όνομα των νεκρών παρά των ζωντανών. Στο όνομα, λοιπόν, των νεκρών συντρόφων μου κομμουνιστών, αυτών που πέρασαν από την Γκεστάπο, τα στρατόπεδα θανάτου και τους τόπους των εκτελέσεων για να εξοντωθεί ο ναζισμός και να θριαμβεύσει η λευτεριά, έχω να απευθύνω στους "κυρίους" αυτούς μόνο μια λέξη: ΝΤΡΟΠΗ!».

Πηγές:

• Εφημερίδα "Ριζοσπάστης"
• http://www.902.gr/

Έφυγε το βράδυ του Σαββάτου (σ.σ. 23 Μαΐου 2015) σε ηλικία 75 ετών, η ποιήτρια Αγγελική Ελευθερίου.

Γεννήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 1940 στην Ερμούπολη. Ο πατέρας ναυτικός και η μάνα δούλευε στο καφενείο του παππού μαζί με τη γιαγιά. Η Σύρος δεν είχε την αίγλη που έχει σήμερα. Ήταν ένα φτωχικό νησί που έδωσε πολλά θύματα από την πείνα τα χρόνια της κατοχής. Με τον πατέρα αποκλεισμένο στο εξωτερικό εξαιτίας του πολέμου, τα δυο – μέχρι τότε – παιδιά της οικογένειας, η Αγγελική και ο κατά δυο χρόνια μεγαλύτερος Μάνος (σ.σ. ο γνωστός στιχουργός και συγγραφέας), είχαν δύσκολα παιδικά χρόνια. Η επιστροφή του πατέρα μετά τον πόλεμο έφερε αλλά δυο παιδιά το Στέλιο και τη Λίλη.

Το 1953 η οικογένεια – εκτός από τον πατέρα - εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, στο Χαλάνδρι. Αναγκάστηκε να μην πάει σχολείο για ένα χρόνο ώστε να προσέχει τα δυο μικρότερα αδέλφια της. Επιπλέον, η οικογένειά της την προόριζε για ράφτρα. Όμως, με τη μεσολάβηση ενός γείτονα – παπά, ο πατέρας απάντησε θετικά στο γράμμα με το οποίο ζητούσαν τη συναίνεσή του, ώστε η έφηβη - πια - Ελευθερία να συνεχίσει το σχολείο. Εκεί, ήρθε σε πρώτη επαφή με κάποια ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου, που αποτέλεσαν σταθμό στην πολιτικοποίησή της, όπως έλεγε η ίδια.

Αφού τελείωσε το σχολείο και κατόπιν παραινέσεως φίλων του αδελφού της Μάνου, αποφασίζει να δώσει εξετάσεις στο Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν. Αν και τραυματισμένη στο πόδι λόγω ενός μικροατυχήματος την ημέρα των εξετάσεων, αλλά και πολύ άγχους, καταφέρνει να περάσει τις εξετάσεις και μάλιστα με υποτροφία.

Μετά τη φοίτησή της στο Θέατρο Τέχνης, πέρασε και από τη δραματική σχολή του Βασίλη Διαμαντόπουλου. Καθώς ήταν πάντα χαμηλών τόνων και μάλλον όχι πολύ καλή στις δημόσιες σχέσεις, παρά το ταλέντο της, δεν κατάφερε να κάνει παρά λίγες περιοδείες με ορισμένους θιάσους. Ώσπου λίγο πριν τη χούντα, έφυγε για το Λονδίνο μαζί με μια παρέα αριστερών ηθοποιών. Εκεί με την προσθήκη και άλλων συγκροτήθηκε ένας θίασος με τον οποίο έκαναν μία περιοδεία στη Δυτική Γερμανία και τη Σοβιετική Ένωση. Λόγω της δικτατορία δεν έγιναν δεκτοί πίσω στο Λονδίνο, οπότε η Ελευθερία μέχρι τη μεταπολίτευση εγκαταστάθηκε στο Παρίσι.

Έχοντας ήδη αποκτήσει ένα γιο, εργαζόταν ως παραδουλεύτρα ενώ έπαιξε στην παράσταση «Αντιγόνη» που ανέβασε στο Παρίσι ο Βασίλης Διαμαντόπουλος, με κοινό αποτελούμενο από σημαντικές προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Σαρτρ, η Μπωβουάρ κ.α.

Με τη μεταπολίτευση επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου αρχίζει να εργάζεται ως διορθώτρια, πρώτα στη Γνώση και μετά στην Καθημερινή. Έκτοτε, άρχισαν αν εκδίδονται οι πρώτές ποιητικές συλλογές από τον Κέδρο.

Ποιητικές Συλλογές:

Μια γυναίκα - Κέδρος 1978

Ωδίνες - Κέδρος 1983

Αργά τ’ απόγευμα - Καστανιώτης 1990

Από τότε - Πλανόδιον 1995

Θα καπνίζω - Γαβριηλίδης 2004

Μια άδεια θέση - Γαβριηλίδης 2011

Παιδικές ιστορίες:

Όταν μιλώ με τα παιχνίδια μου - Γνώση 1983

Το ευρύ κοινό πέραν των φίλων της ποίησης ήρθε σε επαφή μέσα από τους μελοποιημένα ποιήματά της από διάφορους συνθέτες, κυρίως, όμως από το Μίκη Θεοδωράκη. Ο Μίκης, έχοντας μακρά συνεργασία με το Μάνο Ελευθερίου, έμαθε από τον ίδιο για το ποιητικό ταλέντο της Αγγελικής, αφού ο ίδιος του χάριζε της ποιητικές συλλογές της αδελφής του, στις συναντήσεις τους. Έτσι, συμπεριέλαβε 4 ποιήματά της στο δίσκο «Χαιρετισμοί» του 1982 (Καράβι στον ουρανό, Ξανά τα λόγια θα στεγνώσω, Πίσω από τα μάτια μου έζησα, Τα μονοπάτια της φωνής σου). Το 1985, κυκλοφόρησε ο δίσκος «Φαίδρα, τραγούδια αγάπης», με ερμηνευτή τον Πέτρο Πανδή και την Αλίκη Καγιαλόγλου, ο οποίος ήταν εξ ολοκλήρου βασισμένος στην ποίηση της Αγγελικής Ελευθερίου.

Ωστόσο, ο πρώτος συνθέτης που μελοποίησε ποιήματά της, ήταν ο Γιάννης Μαρκοπουλος, με ερμηνεύτρια τη Βασιλική Λαβίνα, στο δίσκο «Ορίζοντες» του 1981 (Καινούριο και παλιό, Πάμε να φύγουμε απ’ την πόλη, Πού είσαι) και τελευταίος ο Ηλίας Ανδριόπουλος στο δίσκο «Τα λόγια της αγάπης» του 1989 (Θα ‘ρθεις μια μέρα, Τώρα θα φύγω, Υγρά τα μάτια σου)

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει πως η ίδια περιγράφει την εμπειρία από τη μελοποίηση των ποιημάτων της.

«Η συνεργασία με τον Μίκη Θεοδωράκη ξεκίνησε από δική του πρωτοβουλία. Έψαχνε στίχους και του πρότειναν εμένα καθώς εκείνο το καλοκαίρι είχα γράψει διακόσια τραγούδια. Σφουγγάριζα σταματούσα και έγραφα. Τάιζα το παιδί, σταματούσα και έγραφα. Με πήρε στο τηλέφωνο και μου λέει: «Είμαι ο Μίκης Θεοδωράκης. Έμαθα ότι γράφεις στίχους για τραγούδια» Του απάντησα ότι αυτά τα γράφω για να παίζω, δεν είναι τίποτα. «Θα ήθελα να δω μερικά, τι σε πειράζει». Επέμενε. Του πήγα μερικά. Την άλλη μέρα, πρωί πρωί στις οκτώ, μόλις είχα γυρίσει από το σχολείο που είχα πάει το παιδί χτυπάει το τηλέφωνο: «Μίκης εδώ. Άκου, μην το κλείνεις. Και με έβαλε να ακούσω το πρώτο τραγούδι: «Πίσω απ’ τα μάτια μου έζησα και από τον κόσμο μακριά»…Έτσι, κυκλοφόρησαν οι «Χαιρετισμοί».

Από τους στίχους που του έδωσα τότε προέκυψε και ολόκληρος ο δίσκος «Φαίδρα, Τραγούδια Αγάπης» ο οποίος βγήκε το 1985. Τα τραγούδια τα βρήκα αρκετά λυρικά και έπρεπε να περάσει καιρός για να τα αποδεχτώ.

Τα τραγούδια με τον Μαρκόπουλο, στο δίσκο του «Ορίζοντες», 1981, και με τον Ανδριόπουλο , στο δίσκο «Τα λόγια της αγάπης«, 1989, έχουν κυκλοφορήσει με αρκετά αλλαγμένους τους στίχους σε σχέση με αυτούς που τους είχα δώσει κι αυτό έγινε εν αγνοία μου. Αντίθετα ο Θεοδωράκης δεν άλλαξε ούτε ένα «και»… Ήθελαν και άλλοι συνθέτες να συνεργαστούμε όπως ο Νότης Μαυρουδης όμως δεν ήθελα πια να συνεργαστώ. Θυμάμαι κι έναν φίλο μου ποιητή ο οποίος όταν κυκλοφόρησαν τα τραγούδια μού είχε πει: «Αγγελική, δεν κάνει να γράφεις τραγούδια. Αυτό θα κάνει κακό στην ποίησή σου». Μετά από λίγο καιρό άρχισαν να κυκλοφορούν τραγούδια με δικούς του στίχους…»

Και σαν καράβι

Που περνάει

Δίπλα απ’ το δικό μας

Μεσοπέλαγα

Χαιρετιόμαστε τώρα

Άνθρωποι ξένοι

Από τα μπαλκονάκια

Των νοσοκομείων

Καπνίζοντας·

Σηκώνουμε το χέρι

Που κρατάει το τσιγάρο

Σημάδια αναγνώρισης

Τρόπαιο ζωής

Μαντίλι αποχαιρετισμού

Συγκινημένοι

Από τα διάφορα

Που περνάνε απ’ τον νου

Και μέσα απ’ τους θαλάμους

Με γάζες, οξυγόνα και ορούς

Αλλά και θάλασσα

Ταξίδια άλλα

Ένα ακόμη· έστω

Όμως το πιο πολύ

Αυτή

Η θάλασσα

Από τα τελευταία ποιήματα της Αγγελικής Ελευθερίου

(Αναδημοσίευση από το www.poiein.gr)

(*) Ο τίτλος της δημοσίευσης προέρχεται από το ποίημά της "Ξανά τα λόγια θα στεγνώσω"

Πηγές:

• http://www.poiein.gr/ - Συνέντευξη στον Σπύρο Αραβανή, 1.11.2012
• Εφημερίδα «Έθνος» - Άρθρο της Ελένης Γκίκα, 25.5.2015
• Μίκης Θεοδωράκης: Μελοποιημένη ποίηση, Α’ τόμος – Εκδ. Ύψιλον

Πριν από λίγες ημέρες (σ.σ. 2 Μαΐου 2015), «έφυγε» από τη ζωή, ο φολκ τραγουδιστής , Guy Carawan (Γκάι Καράουαν).

Οι γονείς του κατάγονταν από τον Αμερικάνικο νότο, αλλά ο ίδιος γεννήθηκε το 1937 στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια.

Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και δραστηριοποιήθηκε στο κίνημα αναβίωσης της φολκ στη δεκαετία του 1950.

Επίσης, ταξίδεψε στο εξωτερικό, στην Αγγλία, παρακολούθησε το 1957 το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών (World Festival of Youth and Students) που διοργάνωνε η Παγκόσμια Νεολαία Δημοκρατικών Νεολαιών (World Federation of Democratic Youth) στη Σοβιετική Ένωση, και συνέχισε για τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας.

Ο Καράουαν και η δεύτερη σύζυγός του Κάντι, δίδαξαν μουσική για δεκαετίες στο Highlander Research and Education Center, ένα σχολείο για την ηγεσία στην κοινωνική δικαιοσύνη στο Νιου Μάρκετ του Τενεσί.

Τα τελευταία χρόνια έπασχε από άνοια.

Το τραγούδι «We Shall Overcome» , που έγινε ο ύμνος του κινήματος των ατομικών δικαιωμάτων στις ΗΠΑ, έχει μακρά παράδοση με ρίζες σε έναν εκκλησιαστικό ύμνο του τέλους του 19ου αιώνα.

Υιοθετήθηκε ως σύνθημα στις συγκεντρώσεις των διαδηλωτών για τα εργασιακά δικαιώματα κατά τη δεκαετία του 1940.

O Καράουαν είχε πει, σε παλαιότερη συνέντευξή του, πως έμαθε τους στίχους και τη μελωδία από έναν φίλο του στην Καλιφόρνια. Ωστόσο, το τραγούδι όπως το ερμήνευσε ο Καράουαν, πήρε την τελική του μορφή από τον αριστερό καλλιτέχνη της φολκ Pete Seeger.

Ο Καράουαν τραγούδησε για πρώτη φορά το «We Shall Overcome» σε μία ομάδα μαύρων σπουδαστών στο Ράλεϊ της Βόρειας Καρολίνας το 1960.

Τραγουδήθηκε σε διαδηλώσεις και σε συγκεντρώσεις σε όλη τη δεκαετία του 1960, μεταξύ των οποίων και στην πορεία από τη Σέλμα στο Μοντγκόμερι με επικεφαλής τον ηγέτη του κινήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατόπιν δολοφονηθέντα Martin Luther King.

Το 2006, το τραγούδι επανήλθε στην επικαιρότητα, μέσω της δισκογραφικής δουλειάς του Bruce Sprinsteen με τίτλο, “We Shall Overcome: The Seeger Sessions”

Ωστόσο, το περιεχόμενο, η προσδοκία, η «υπόσχεση» του τραγουδιού δεν έχουν σταματήσει ούτε στιγμή να είναι επίκαιρα…

“we shall overcome. Oh, deep in my heart I do believe, yes, that we shall overcome someday”

We shall overcome, we shall overcome,
We shall overcome someday;
Oh, deep in my heart, I do believe, 
We shall overcome someday.

The Lord will see us through, The Lord will see us through,
The Lord will see us through someday;
Oh, deep in my heart, I do believe,
We shall overcome someday.

We're on to victory, We're on to victory,
We're on to victory someday;
Oh, deep in my heart, I do believe,
We're on to victory someday.

We'll walk hand in hand, we'll walk hand in hand,
We'll walk hand in hand someday;
Oh, deep in my heart, I do believe,
We'll walk hand in hand someday.

We are not afraid, we are not afraid,
We are not afraid today;
Oh, deep in my heart, I do believe,
We are not afraid today.

The truth shall make us free, the truth shall make us free,
The truth shall make us free someday;
Oh, deep in my heart, I do believe,
The truth shall make us free someday.

We shall live in peace, we shall live in peace,
We shall live in peace someday;
Oh, deep in my heart, I do believe,
We shall live in peace someday.

Η Aμερικανική εξωτερική πολιτική διακρίνεται ανά τους αιώνες για τη συνέπεια και σταθερότητά της και συνήθως εκδηλώνεται σε δύο στάδια. Το πρώτο είναι η πρόφαση και το δεύτερο είναι η εφαρμογή. Το πρώτο είναι οι διακηρύξεις περί δημοκρατίας και το δεύτερο είναι η επιβολή της «δημοκρατίας» τους. 

Η εμπλοκή της Αμερικής στον πόλεμο του Βιετνάμ από το 1961 μέχρι το 1975, δεν ήταν παρά τυπική άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της. Δεν διέφερε από αυτή που νωρίτερα είχε εφαρμοστεί στην Ιαπωνία με τη ρίψη της ατομικής βόμβας, στην Ελλάδα την περίοδο του Εμφυλίου (οι βόμβες ναπάλμ στον Ελληνικό Εμφύλιο έκαναν την παγκόσμια… πρεμιέρα τους). Ούτε διέφερε από εκείνη που εφαρμόστηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ σε άλλες περιπτώσεις, με πραξικοπηματικές απόπειρες στην Κούβα για την απομάκρυνση του Φιντέλ Κάστρο ή την ανατροπή του Αλιέντε στη Χιλή, την αμερικανοκίνητη χούντα στη χώρα μας, την τραγωδία της Κύπρου. Αργότερα δε, η Αμερικανική πολιτική, έχει χαρίσει μεγάλες στιγμές εκδήλωσης των "ειρηνευτικών" διαθέσεών της, με επιδρομές στη Νικαράγουα εναντίον των Σαντινίστας, 2 πολέμους στο Ιράκ, έναν ακόμη στο Αφγανιστάν πάντα με αφορμή την πάταξη της διεθνούς τρομοκρατίας και κυνηγώντας πυρηνικά όπλα που ουδέποτε βρέθηκαν. Και ασφαλώς, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε το μεγάλο μακελειό των Βαλκανίων.

«Θα μπείτε στα χωριά επιθετικά και θα σκουπίσετε τα πάντα»

Αυτή τη διαταγή έδωσε στους αξιωματικούς του ο Συνταγματάρχης Όραν Χέντερσον. Μία διαταγή που εξειδικεύτηκε περαιτέρω από τον Αντισυνταγματάρχη Φρανκ Μπάρκερ, ο οποίος διέταξε τους επικεφαλής αξιωματικούς του 1ου τάγματος, το οποίο ανήκε στο 20ό Σύνταγμα Πεζικού, της 11ης ταξιαρχίας της Μεραρχίας "Americal", “Κάψτε τα σπίτια, σκοτώστε τα ζώα, βρωμίστε τα πηγάδια. Καταστρέψετε τα τρόφιμα. Και μην ξεχνάτε, όποιον δείτε να τρέχει είναι εχθρός. Εξολοθρεύστε τον”. Το αποτέλεσμα αυτών των δυο διαταγών ήταν όσα συνέβησαν το πρωινό της 16ης Μαρτίου 1968 στο χωριό Μάι Λάι του Νοτίου Βιετνάμ. 

Ο 3ος λόχος του 1ου Τάγματος έφτασε στο χωριό το πρωί με την υποψία ότι εκεί κρύβονται Βιετκόγκ σε υπόγεια σπιτιών. Οι στρατιώτες των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης μιας διμοιρίας με επικεφαλής τον Ανθυπολοχαγό Γουίλιαμ Κάλεϋ, ξεκίνησαν να πυροβολούν προς ένα σημείο που θεώρησαν ότι ήταν θέση του εχθρού. Από εκείνο το σημείο και μετά εντελώς αναίτια, ξεκίνησε ένα άνευ προηγουμένου μακελειό προς πάσα κατεύθυνση. 

• Επιθέσεις εναντίον αμάχων ακόμη και ζώων με πυροβόλα όπλα, χειροβομβίδες και ξιφολόγχες.
• Μια μεγάλη ομάδα περίπου 70-80 χωρικών, που είχαν συγκεντρωθεί από την 1η Διμοιρία στο κέντρο του χωριού, σκοτώθηκαν με διαταγή του Κάλεϋ, ο οποίος επίσης συμμετείχε.
• Μέλη της 2ης διμοιρίας σκότωσαν τουλάχιστον 60-70 Βιετναμέζους, καθώς σάρωσαν το βόρειο μισό του Μάι Λάι και το Μπιν Τάι, ένα μικρό οικισμό περίπου 400 μέτρα βόρεια του Μάι Λάι. Οι απώλειες της διμοιρίας ήταν ένας νεκρός και επτά τραυματίες από νάρκες και στημένες παγίδες.
• Κατόπιν, η 3η διμοιρία εστάλη για την αντιμετώπιση τυχόν «υπολειπόμενης αντίστασης», όπου σκότωσε κάθε ζωντανό άνθρωπο ή ζώο που έβρισκε, ακόμη και τραυματιών, που εντοπίστηκαν μέσα στους σωρούς των σωμάτων από τα βογκητά τους. Επίσης, συγκέντρωσε και εκτέλεσε μια ομάδα από επτά έως δώδεκα γυναικών και παιδιών.
• Ο αριθμός των θυμάτων ποικίλλει ανάμεσα σε 347 και 504 άτομα. Βεβαίως, ο αριθμός των 347 θυμάτων είναι αυτός που έχει γίνει επίσημα δεκτός από τις ΗΠΑ. Πάντως, το μνημείο στον τόπο της σφαγής απαριθμεί 504 ονόματα, με ηλικίες που κυμαίνονται από 1 έως 82 ετών.

Οι μαρτυρίες σοκάρουν

Η αγριότητα εντεινόταν όσο οι ώρες περνούσαν. Είναι σοκαριστική η μαρτυρία ενός στρατιώτη: «Ένας από μας πυροβόλησε μια γυναίκα και τότε σκόπευσαν όλοι στο κεφάλι της και άρχισαν να πυροβολούν όλοι μαζί. Κομμάτι - κομμάτι τινάζονταν στον αέρα τα θραύσματα από τα κόκαλα του κεφαλιού της...». 

Ενώ το μακελειό συνεχιζόταν ανεξέλεγκτο, το χωριό προσέγγισε μία ομάδα αεροανιχνευτών με ελικόπτερο, επικεφαλής της οποίας ήταν ο ανθυπασπιστής Χιου Τόμπσον Τζ.. Ήδη από αέρος, η συγκεκριμένη ομάδα μπόρεσε να διακρίνει ότι υπήρχαν πολλοί άμαχοι νεκροί ή βαριά τραυματίες, όχι μόνο άνδρες αλλά και ηλικιωμένοι, γυναίκες ακόμη και βρέφη. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός πως δεν εντόπισαν κάπου την ύπαρξη, όπλων ή στρατιωτών Βιετκόγκ. Αμέσως, προσπάθησαν να οργανώσουν μία επιχείρηση για την παροχή πρώτων βοηθειών και τη φροντίδα των τραυματιών. 

Ο Τόμπσον και το πλήρωμά του έγιναν μάρτυρες της δολοφονίας από τον Λοχαγό Μεντίνα μιας άοπλης και ακινητοποιημένης γυναίκας την οποία αυτός κλώτσησε και πυροβόλησε εξ επαφής. Ο Μεντίνα αργότερα ισχυρίστηκε ότι πίστεψε ότι η γυναίκα κρατούσε χειροβομβίδα. Παρόλα αυτά, οι διμοιρίες δεν σταμάτησαν ούτε μια στιγμή το "δημοκρατικό" και κυρίως "ανθρωπιστικό" έργο τους. Οι μαρτυρίες του ανθυπασπιστή θα μπορούσαν να έχουν προέλθει από ταινία τρόμου. 

Όπως ανέφερε, ζήτησε από το λοχία Ντέιβιντ Μίτσελ της 1ης διμοιρίας να τον βοηθήσει να βγάλουν τους ανθρώπους που ήταν ακόμη ζωντανοί μέσα από μία τάφρο γεμάτη πτώματα. Η ειρωνική απάντηση του λοχία ήταν, πως θα βοηθούσε «να τους βγάλουν από τη μιζέρια τους». Αργότερα, είδε το λοχία να πυροβολεί μέσα στον τάφρο.

Στη συνομιλία που είχε ο Τομπσον με τον επικεφαλής ανθυπολοχαγό Κάλεϋ, ο δεύτερος με φυσικότητα του ανέφερε ότι «απλά εκτελούσε διαταγές». 

Η εξαίρεση ενός ανθυπασπιστή

Ο ανθυπασπιστής Τόμπσον αποδείχτηκε από μηχανής θεός για αρκετούς από τους αμάχους. Κατάφερε να διασώσει μία ομάδα αποτελούμενη από παιδιά, γυναίκες και γέρους, φτάνοντας στο σημείο να διατάξει το πλήρωμά του να πυροβολήσουν κατά των Αμερικανών στρατιωτών, σε περίπτωση που αυτοί θα έβαλλαν κατά των αμάχων που προσπαθούσε να διασώσει. Τη διαταγή έδωσε όταν ύστερα από τη συνομιλία του με τον υπολοχαγό Στήβεν Μπρουκς της 2ης διμοιρίας, εκείνος του είπε ότι «ο μόνος τρόπος για να τους βγάλεις έξω είναι με μια χειροβομβίδα». 

Μέσα από ένα χαντάκι ένας στρατιώτης του Τόμπσον έσωσε ένα καταματωμένο, αλλά σώο παιδί, το οποίο ενώ αρχικά θεωρήθηκε ότι ήταν κορίτσι, τελικά αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για ένα τετράχρονο αγόρι. 

Στην κατάθεσή του για τη σφαγή στο Μάι Λάι χρησιμοποίησε εκφράσεις, όπως «φόνος» και «περιττές και άσκοπες δολοφονίες». Επίσης, οι αναφορές έπαιξαν καταλυτικό ρόλο, ώστε να ακυρωθούν ανάλογου ύφους προγραμματισμένες ενέργειες σε άλλα κοντινά χωριά. 

Η σιωπή δεν εξαγοράζεται με μετάλλια

Στον Τόμπσον απονεμήθηκε ο «Διακεκριμένος Ιπτάμενος Σταυρός» και στο πλήρωμά του απονεμήθηκε ο «Χάλκινος Αστέρας», με την αιτιολογία της «διάσωσης μιας νεαρής κοπέλας από το Μάι Λάι από… “πυκνά διασταυρούμενα πυρά”». Ο Τόμπσον έχοντας ζήσει όλη τη φρίκη, προφανώς δεν καλύφθηκε από την αιτιολόγηση και πέταξε το μετάλλιο του. Όμως, έπρεπε οπωσδήποτε να του απονεμηθεί ένα μετάλλιο. Οπότε, λίγο αργότερα του απονεμήθηκε μια «Πορφυρή Καρδιά» για άλλες υπηρεσίες του στο Βιετνάμ.

Μετά από χρόνια, το 1998, τα μετάλλια του πληρώματος του ελικοπτέρου αντικαταστάθηκαν από το «Μετάλλιο του Στρατιώτη», την υψηλότερη διάκριση που μπορεί να απονείμει ο στρατός των ΗΠΑ για την ανδρεία που δεν σχετίζεται με άμεση σύγκρουση με τον εχθρό. Η αιτιολόγηση αυτή τη φορά - δεδομένου ότι εδώ και χρόνια είχε έρθει στο φως της δημοσιότητας η σφαγή του Μάι Λάι - ήταν «για τον ηρωισμό πάνω και πέρα από το κάλεσμα του καθήκοντος, κατά τη σωτηρία της ζωής τουλάχιστον 10 Βιετναμέζων αμάχων κατά τη διάρκεια της παράνομης σφαγής μη-μαχητών από τις αμερικανικές δυνάμεις στο Μάι Λάι». Ο στρατός των ΗΠΑ θέλησε να απονείμει αθόρυβα το μετάλλιο προκαλώντας την άρνηση του Τόμπσον, ο οποίος θα δεχόταν το μετάλλιο μόνο αν η απονομή γινόταν δημοσίως και εφόσον το πλήρωμά του θα λάμβανε ισάξιας τιμής μετάλλια. Κάτι το οποίο συνέβη, φέρνοντας επιπλέον σε επαφή τους στρατιωτικούς- βετεράνους πια -  με τους επιζώντες του Μάι Λάι.

Η αποκάλυψη της σφαγής 1,5 χρόνο μετά

Αρχικά, και παρά τις αναφορές, το Πεντάγωνο κρατάει κρυφό το θέμα, το οποίο έρχεται στο φως το 1969, εξαιτίας του δημοσιογράφου Σέιμουρ Χερς και του Ρον Ράιντεναορ, επαναπατρισθέντα έφεδρου που στέλνει συνεχείς επιστολές. Ωστόσο, τα δικονομικά τερτίπια επαρκούν για να σταθούν στο εδώλιο του κατηγορούμενου μόλις 5 στρατιώτες στη δίκη που άρχισε στις 17 Νοεμβρίου του 1970. 

Η διαδικασία της μετάθεσης ευθυνών κατά την ακροαματική διαδικασία έφερε αποτελέσματα. Ο επικεφαλής της σφαγής, υπολοχαγός Κάλεϊ υποστηρίζει ότι εκτελούσε διαταγές κάτι το οποίο αρνήθηκε ο λοχαγός του Έρνεστ Μεντίνα. Φυσικά, δεν γίνεται καν λόγος για άνωθεν ευθύνες. Η απόφαση του 1971 καταδίκασε τον υπολοχαγό σε ισόβια κάθειρξη, ποινή που ακολούθησε μία κατιούσα πορεία, για να μειωθεί αρχικά σε 20 χρόνια, κατόπιν σε 10 χρόνια το 1973, για να παραμείνει τελικά σε κατ’ οίκον περιορισμό στο σπίτι του μόλις τρεισήμισι χρόνια. Ο Νίξον του απένειμε χάρη και τα επόμενα χρόνια είχε επιτυχημένη πορεία ως ιδιοκτήτης κοσμηματοπωλείου, αν και λέγεται πως υποφέρει από αϋπνίες λόγω τύψεων. 

Είναι σημαντικό πως μεγάλο μέρος των στρατιωτών δεν συμμετείχαν στα εγκλήματα, αλλά ούτε διαμαρτυρήθηκαν ή παραπονέθηκαν στους ανωτέρους. Βεβαίως, υπήρξαν κάποιοι που αρνήθηκαν να εκτελέσουν τις διαταγές. Για αυτούς, χρειάστηκε δικαστική απόφαση που δικαίωσε την επιλογή τους, προκειμένου να απαλλαγούν από το στίγμα του.. προδότη, καθώς μετά την επιστροφή τους έβρισκαν κάθε μέρα μπροστά από το σπίτι τους ένα σφαγμένο ζώο και τη λέξη “προδότης” γραμμένη με αίμα.

Μικρά παραλειπόμενα

Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι ορισμένα πρόσωπα βρέθηκαν μετά από χρόνια να δίνουν πάλι το παρόν τους στην επικαιρότητα. 

Καταρχήν, τη διερεύνηση για τα γεγονότα στο Μάι Λάι, ανέλαβε ο 31χρονος τότε νέος ταγματάρχης Κόλιν Πάουελ. Οι καταγγελίες των στρατιωτών πολλαπλασιάζονταν, προκαλώντας τη δήλωσή του ότι αυτές … «αντικρούονται από το γεγονός ότι οι σχέσεις των Αμερικανών στρατιωτών και των Βιετναμέζων είναι άριστες». Ακολουθώντας πορεία αξιωματικού καριέρας, το 2001 βρέθηκε να υπηρετεί ως... Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ υπό τον Τζωρτζ Μπους Τζ.. Όταν δε, του ζητήθηκε να σχολιάσει τη συμπεριφορά Αμερικανών στρατιωτών απέναντι σε άμαχους Ιρακινούς, θα παραδεχόταν ότι «αυτού του είδους οι φρικαλεότητες συμβαίνουν κάθε τόσο».

Ο δημοσιογράφος Σέιμουρ Χερς δεν επαναπαύτηκε στις δάφνες του, δικαιώνοντας το βραβείο Πούλιτζερ που του δόθηκε για το θέμα του Μάι Λάι. Τη δεκαετία του ’60 ήταν ο κίνδυνος του κομμουνισμού. Μετά το ’90 ήταν ο κίνδυνος της διεθνούς τρομοκρατίας, ηγήτορες της οποίας ήταν σε πολλές περιπτώσεις εκείνοι τους οποίους είχε αναθρέψει το παρακράτος των ΗΠΑ και τους χρησιμοποιούσε κατά το δοκούν ανάλογα με τα επιχειρηματικά συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών της. Η πρόφαση είχε αλλάξει, όχι και οι τρόποι αντιμετώπισης. Έτσι, ο Χερς δεκαετίες αργότερα, έκανε την αποκάλυψη του κολαστηρίου-φυλακή Αμπού Γκράιμπ στο Ιράκ, δηλώνοντας: 

«Αισθάνομαι όπως τις ημέρες του Βιετνάμ, μισώ να πληρώνω φόρους για να μπορούν να πηγαίνουν να βομβαρδίζουν κι άλλους ανθρώπους»

Πηγές:

• Άρθρο 16.3.2014 στην ιστοσελίδα tvxs
• Άρθρο του Βενιζέλου Λεβεντογιάννη στο onalert στις 16.3.2011
• Εφ. Ριζοσπάστης, 16.3.2000
• Άρθρο του Ηλία Τορμά 5.8.2013 στην "Κίνηση απελάστε το ρατσισμό"

==============================================================

Από το 1970, ο Edwin Starr με το τραγούδι "War" δίνει την πραγματική διάσταση του πολέμου... 

WAR...I despise 'cause it means destruction of innocent lives...

Η Ρέιτσελ Κόρι (Rachel Corrie), γεννήθηκε στις 10 Απριλίου 1979, στην Ολύμπια της Ουάσιγκτον. Τα περισσότερα, αν όχι όλα τα παιδιά έχουν την τάση να επιδεικνύουν μία αγνή και ανεπιτήδευτη αλληλεγγύη με όλη την ειλικρίνειά που τα διακατέχει. Έτσι και η μικρή Ρέιτσελ ως μαθήτρια της 5ης δημοτικού έγραφε: «Βρίσκομαι εδώ για τα άλλα παιδιά. Βρίσκομαι εδώ γιατί νοιάζομαι. Βρίσκομαι εδώ γιατί τα παιδιά στον κόσμο υποφέρουν και γιατί 40.000 άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα κάθε ημέρα. [...] Το όνειρό μου είναι να σταματήσει η πείνα στον κόσμο ως το έτος 2000».

Τα πρώτα ενεργά βήματα

Ξεκίνησε την ακτιβιστική δράση της όντας φοιτήτρια, όταν εντάχθηκε κατά το τελευταίο έτος των σπουδών της στο κολλέγιο, στο Διεθνές Κίνημα Αλληλεγγύης. Επρόκειτο για μία μη βίαιη φιλοπαλαιστινιακή οργάνωσης με αποστολή της οποίας έφυγε για τη Ράφα, με την ολοκλήρωση των σπουδών της. Εκεί εκπαιδεύτηκε να προβάλλει ασφαλώς παθητική αντίσταση, έμαθε πώς να γίνεται «ανθρώπινη ασπίδα». Ωστόσο, δεν υπήρξε το τυπικό «αμερικανάκι». Παράλληλα, συμμετείχε σε εκδηλώσεις κατά της πολιτικής του προέδρου Μπους και του πολέμου με το Ιράκ. Μάλιστα, μία φωτογραφία της όπου καίει την αμερικάνικη σημαία σε αυτές τις εκδηλώσεις είχε ευρεία δημοσιότητα.

Το βάναυσο τέλος

Η 16η Μαρτίου του 2003 ήταν η μέρα που έβαλε τέλος στην ανθρωπιστική δράση για να μετατραπεί σε σύμβολο για την παγκόσμια αλληλεγγύη. Κατά τη διάρκεια μίας ακτιβιστικής παρέμβασής της, προκειμένου να αποτρέψει την κατεδάφιση σπιτιών Παλαιστινίων σε κατοικήσιμη περιοχή της Ράφα, η οποία είχε οριστεί ως ζώνη ασφαλείας, μία μπουλντόζα των ισραηλινών δυνάμεων πέρασε από πάνω της. Η ίδια δεν πίστευε ότι θα συνέχιζε με το σκεπτικό ότι ισραηλινός στρατός (παραδοσιακά σύμμαχος με τις ΗΠΑ) δε σκοτώνει Αμερικανούς πολίτες. Γονάτισε στη μέση της πορείας του θηριώδους οχήματος, για να δείξει την αποφασιστικότητά της. Ο οδηγός δε σταμάτησε. Ακόμη κι όταν κατάλαβε ότι ο οδηγός δεν επρόκειτο να σταματήσει, η Ρέιτσελ δε σηκώθηκε. Ο εκσκαφέας πέρασε από πάνω της. Κι ύστερα, έκανε πίσω και ξαναπέρασε πάνω από το πληγωμένο της σώμα. Τρεις ακτιβιστές που παρακολουθούσαν από μακριά έσπευσαν να της προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες. Εκείνη τους είπε: «Η πλάτη μου έσπασε!» υποκύπτοντας στα τραύματά της.

Η δικαστική απόφαση

Η διεθνής κατακραυγή υπήρξε εντονότατη, όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις και κατόπιν εορτής. Ωστόσο, εξαρχής ο στρατός του Ισραήλ υποστήριξε πως ο θάνατος της Κόρι δεν ήταν εσκεμμένος και προήλθε από την κακή οπτική γωνία που είχε ο οδηγός της μπουλντόζας. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ απέρριψε την έφεση που είχε καταθέσει η οικογένεια της 23χρονης, αφού το 2012 άλλο δικαστήριο της Χάιφα, είχε απορρίψει επίσης την προσφυγή της εναντίον του κράτους του Ισραήλ για «ανθρωποκτονία εξ αμελείας».

Το 2012, η ισραηλινή δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι ο θάνατος της Ρέιτσελ Κόρι ήταν δυστύχημα και ότι δεν ευθυνόταν ο οδηγός της μπουλντόζας. «Το κράτος δεν ευθύνεται για τις ζημίες που προκαλούνται από τον ισραηλινό στρατό εν καιρώ πολέμου», ανέφερε στην απόφασή του το Ανώτατο Δικαστήριο. Εν ολίγοις, ο θάνατος της νεαρής ακτιβίστριας δικαστικά αντιμετωπίστηκε ως… ζημιά. Οι Τάιμς της Νέας Υόρκης υποστήριξαν πως η Κόρι και άλλοι δρούσαν σαν "ανθρώπινες ασπίδες", αφήνοντας έτσι μια υπόνοια ότι … πήγαιναν γυρεύοντας. Εξάλλου, κατά τη διάρκεια της δίκης έγινε προσπάθεια να υποτιμηθεί ο θάνατός της, με το δικαστή Oded Gershon να δηλώνει «Ο θάνατός της ήταν το αποτέλεσμα ενός ατυχήματος που η ίδια προκάλεσε».

Πάντως, το φωτογραφικό υλικό από τη συγκεκριμένη μέρα και οι αυτόπτες μάρτυρες αρκούν για να φωτιστεί ακριβώς τι ακριβώς συνέβη.

Ο ΟΗΕ, όπως συνήθως πράττει, επέκρινε τη δικαστική απόφαση, χαρακτηρίζοντάς τη «ήττα της δικαιοσύνης και νίκη της ατιμωρησίας για τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις».

Επτά χρόνια αργότερα, το όνομά της έφερε τιμητικά το σκάφος που επιχείρησε να σπάσει το ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, μεταφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια και κατελήφθη από τον Ισραηλινό Στρατό στις 5 Ιουνίου του 2010.

Η οικογένεια της Ρέιτσελ Κόρι, καταδίκασε την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Ισραήλ, δηλώνοντας πως «Είναι σαφές ότι η απόφαση αυτή ισοδυναμεί με δικαστική επικύρωση της ασυλίας που χαίρει ο ισραηλινός στρατός όταν διαπράττει αδικίες και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Στην ανακοίνωσή τους οι γονείς και η αδελφή της Ρέιτσελ Κόρι «καλούν τη διεθνή κοινότητα και ιδίως την αμερικανική κυβέρνηση να στηρίξει τα θύματα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να αντιταχθεί στην ατιμωρησία και να φροντίσει ώστε να γίνονται σεβαστές οι θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου». Οι γονείς της δημιούργησαν Ιδρυμα που φέρει το όνομά της (Rachel Corrie Foundation), ευαισθητοποιώντας κοινότητες των ΗΠΑ για την κατάσταση στην Παλαιστίνη.

Το θεατρικό και η λογοκρισία

Με αφορμή τα γραπτά της Ρέιτσελ που δημοσιοποιήθηκαν μετά το θάνατό της, η δημοσιογράφος της βρετανικής εφημερίδας «Τhe Guardian» Κάθριν Βάινερ και ο βρετανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Αλαν Ρίκμαν έφτιαξαν ένα θεατρικό έργο, το οποίο ανέβηκε για πρώτη φορά στο Royal Court του Λονδίνου το 2005 σε σκηνοθεσία Ρίκμαν, με εξαιρετική επιτυχία. Το 2006 όλα έμοιαζαν έτοιμα για να ανέβει η παράσταση στο Νew Υork Τheater Workshop, όταν ξαφνικά αναβλήθηκε επ΄ αόριστον. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής προφασίστηκε το πολιτικό κλίμα που «είχε αλλάξει δραματικά» από τότε που είχε κλειστεί η συμφωνία για το ανέβασμα του έργου: «Ο πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν σε κώμα, η εκλογή της Χαμάς, οι περιστάσεις θανάτου της Κόρι, ο συμβολισμός της ιστορίας της, μιας και είχε εβραϊκή καταγωγή...». Η φωνή της Ρέιτσελ είχε φιμωθεί στην ίδια της τη χώρα.

Η εκστρατεία μέσω διαδικτύου για να αρθεί η λογοκρισία του έργου κινητοποίησε ακόμη και σπουδαίους καλλιτέχνες, όπως ο Χάρολντ Πίντερ και η Βανέσα Ρεντγκρέιβ.

Στην Ελλάδα, η Μάνια Παπαδημητρίου έμαθε για το έργο το 2003 από τα δημοσιεύματα που μιλούσαν για το φρικτό τέλος της Κόρι και θέλησε να το ανεβάσει. Έτσι, το 2010 ανέβηκε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου  με τον τίτλο "Το όνομά μου είναι Rachel Corrie" σε μετάφραση Ν. Τρικαλίτη και πρωταγωνίστρια τη Δήμητρα Σύρου.

 * Η Δήμητρα Σύρου υποδυόμενη τη Ρέιτσελ Κόρι.

Η παρακαταθήκη του αγώνα και της θυσίας

Σε ένα από τα μηνύματα της Ρέιτσελ στη μητέρα της, λίγες μέρες πριν το θάνατό της, περιλαμβάνεται η παρακαταθήκη που άφησε για όσους αγωνίζονται σε κάθε μέρος του κόσμου… «Θεωρώ πως η ελευθερία για την Παλαιστίνη θα ήταν μια απίστευτη πηγή ελπίδας για τους αγωνιζόμενους λαούς όλου του κόσμου. […]. Θεωρώ επίσης πως θα μπορούσε να αποτελέσει μεγάλη έμπνευση για τους Αραβικούς λαούς της Μέσης Ανατολής, που αγωνίζονται ενάντια στα αντιδημοκρατικά καθεστώτα που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ».

Πηγές:

• Άρθρο του Ramzy Baroud, 20.3.2013, arabnews.com
• Άρθρο 16.3.2007, www.skai.gr
• Άρθρο της Αστερόπης Λαζαρίδου στο ΒΗΜΑ, 27.1.2010

==============================================================

Η Pat Benetar ήταν η αγαπημένη καλλιτέχνιδα της Ρέιτσελ. Από το album "Precious Time" του 1981, το τραγούδι "Fire and Ice" ακολυγεται σαν να τραγουδάει μέχρι τέλους η Ρείτσελ... I don't wanna give in, I'll be playin' with fire...

Με αφορμή την υπόθεση του νεαρού φοιτητή στα Γιάννενα - που όλοι ελπίζουμε να έχει όσο το δυνατόν αίσια κατάληξη - και τα στοιχεία που προκύπτουν από τις έρευνες ότι ήταν θύμα ενδοσχολικής βίας (bullying), μπαίνει στο προσκήνιο η συζήτηση για το συγκεκριμένο φαινόμενο. Ιδιαίτερα, γίνεται λόγος για την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων αλλά και για το γεγονός συγκαλύψεως αυτών από όσους γνωρίζουν, βλέπουν, αντιλαμβάνονται.

Οπωσδήποτε, η αποφυγή της αποσιώπησης τέτοιων περιστατικών ίσως αποτελεί ένα τρόπο – έστω, προσωρινό - προστασίας των θυμάτων, ωστόσο δεν θα αποτελέσει λύση του προβλήματος.

Πρόκειται για ένα σοβαρό φαινόμενο που βεβαίως δεν συγκαταλέγεται στα φυσικά φαινόμενα μαζί με σεισμούς, λοιμούς και καταποντισμούς, αλλά έχει συγκεκριμένες αιτίες.

Η εκδήλωση του έχει δυο παραμέτρους, το θύμα και το θύτη. Εν ολίγοις, σχετίζεται με τα όρια ανοχής του θύματος και την αδυναμία του ή μη να αντιδράσει στη βία που δέχεται. Εξάλλου, όλοι οι άνθρωποι δεν έχουν τα ίδια αντανακλαστικά αντίδρασης. Η ουσία ωστόσο, βρίσκεται στη συμπεριφορά και στις αιτίες που ωθούν το θύτη.

Καταρχήν, θα πρέπει να διαχωριστεί το Bullying (εφεξής, «νταηλίκι») από τον διαπληκτισμό μεταξύ μαθητών.

Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του «Δικτύου κατά της βίας στο σχολείο», το bullying είναι «η εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου».

Στη διακήρυξη της συγκεκριμένης ΜΚΟ, αναφέρεται πως «η βία μεταξύ των μαθητών ή σχολικός εκφοβισμός είναι η εσκεμμένη, απρόκλητη, αδικαιολόγητη και επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά από μαθητές σε συμμαθητές τους, με στόχο να προκαλέσει φόβο, ανησυχία, σωματική και ψυχική οδύνη, ή ακόμη να οδηγήσει σε ένα όφελος, όπως ευχαρίστηση, κοινωνικό κύρος ή ένα υλικό απόκτημα».

Οι χαρακτηρισμοί «απρόκλητη» και κυρίως «αδικαιολόγητη» προφανώς αναφέρονται από πλευράς θύματος, ωστόσο η ενδοσχολική βία δικαιολογείται και προκαλείται από συγκεκριμένους παράγοντες.

Σίγουρα, οι περισσότεροι λένε πως όλα ξεκινάνε από το σπίτι, ότι είναι θέμα παιδείας κτλ. Όμως, αυτές οι στάσεις και συμπεριφορές - επίσης κατά τη γνώμη των περισσοτέρων - είναι μικρογραφίες της κοινωνίας που ζούμε. Κατόπιν αυτού, είναι αναμενόμενο η μικρογραφία να μην απέχει σημαντικά από τη μήτρα της, δηλαδή το κοινωνικό περιβάλλον και τις αξίες που αυτό προάγει.

Πολλά είναι τα παραδείγματα τηλε-αστέρων ακόμη και «εναλλακτικών», «προοδευτικών» κ.ά., που θρασύτατα εκμαιεύουν γέλιο - άλλοτε στο όνομα της σάτιρας κι άλλοτε στο βωμό της τηλεθέασης – εκμεταλλευόμενοι ανθρώπινες αδυναμίες υποβιβάζοντας την αξιοπρέπειά τους.

Επιπλέον, το «ξεκατίνιασμα» καλά κρατεί είτε ανάμεσα σε αδιάφορους «επώνυμους» που παρελαύνουν στις lifestyle εκπομπές, είτε ανάμεσα σε υψηλού κύρους πολιτικούς (υπάρχουν πάντα και παντού εξαιρέσεις, μην παρεξηγηθώ και για νεοφασισμό) που αντιπαρατίθενται με λεκτική σοβαροφάνεια, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στη βουλή, και γενικώς όπου σταθούν και βρεθούν.

Ανάλογης μορφής είναι το «νταηλίκι» που ασκούνε στις πλάτες ενός λαού εκείνοι οι πολιτικοί και τα μιντιακά τσιράκια τους, καθυβρίζοντας τον ως τεμπέλη και ανεπρόκοπο.

Όλα αυτά βέβαια και πάλι δεν είναι αιτίες, αλλά τρόποι εκδήλωσης ενός πανομοιότυπου φαινομένου με την ενδοσχολική βία.

Το προφίλ του επιτυχημένου, ικανότερου, εξυπνότερου, ομορφότερου κυριαρχεί στις διαφημίσεις ηλεκτρονικών και έντυπων μέσων, στους χαρακτήρες των τηλεοπτικών σειρών, των παιχνιδιών κτλ.

Παραπέρα, στο σχολείο καλλιεργείται ιδιαίτερα ένα ανταγωνιστικό πλαίσιο μεταξύ των μαθητών για βαθμούς και επιτυχίες. Ένα πλαίσιο που επιβαρύνει τα παιδιά σε μία προσπάθεια να τα βάλει όσο το δυνατό νωρίτερα στο κυνήγι του κέρδους αναπαράγοντας το, ως κυρίαρχη αξία.

Εξάλλου, η έννοια της ανταγωνιστικότητας έχει εισαχθεί πλέον σε όλους τους τομείς της ζωής μας, από τα υλικά αγαθά μέχρι τις άυλες αξίες, εφόσον όλα μεταφράζονται σε εμπορευματική αξία για τον έναν, τον επιτυχημένο, ικανότερο, κτλ. όπως αναφέρθηκε παραπάνω.

Οι διάφορες ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται επί του προβλήματος, μοιράζουν ενημερωτικά φυλλάδια, διοργανώνουν σχετικές ημερίδες, προτείνουν τρόπους προσέγγισης του προβλήματος, συμβουλεύουν γονείς και εκπαιδευτικούς σχετικά με τη στάση που πρέπει να κρατάνε. Και βεβαίως, όταν υποπέσουν στην αντίληψή μας παρόμοια περιστατικά πρέπει να αντιδράσουμε, εφόσον το θύμα αδυνατεί για κάτι τέτοιο, να είμαστε αλληλέγγυοι.

Πάντως, φαίνεται πως όποια καλοπροαίρετη προσπάθεια αντιμετώπισης του συμπτώματος θα υπερνικάται όσο υπάρχουν οι αντικειμενικοί παράγοντες που οξύνουν ανταγωνιστικές τάσεις, για την επικράτηση του ισχυρότερου.

Επομένως, παρά τα επιμέρους μέτρα που μπορούν να ληφθούν, όπως προαναφέρθηκε θα είναι για την συμπτωματική αντιμετώπιση μεμονωμένων περιστατικών αδυνατώντας να συμβάλλει στη ριζική εξάλειψη της πρωτογενούς αιτίας.

Και ποια είναι αυτή; Ο μεγάλος Σοβιετικός φιλόσοφος Β. Α. Βαζιούλιν, μας παραπέμπει στον κατάλληλο άνθρωπο μέσω του κειμένου του «Τα παράδοξα της αξιοπρέπειας υπό το πρίσμα του Μαρξ»

«[…] ο Καρλ Μαρξ με τη μοναδική διεισδυτικότητά του κατανόησε και εξήγησε βαθύτερα από οποιονδήποτε άλλον επιστήμονα και στοχαστή στον κόσμο, ότι ο άνθρωπος στην αστική κοινωνία, στον κόσμο της κυριαρχίας της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, της κυριαρχίας των εμπορευματικών και χρηματικών σχέσεων, στην κοινωνία της αγοράς ευτελίζεται και υποβαθμίζεται μέχρι την κατάσταση του εμπορεύματος, γεγονός που σημαίνει ότι πραγμοποιείται.

Συνεπώς, στο βαθμό που ο άνθρωπος υποβαθμίζεται στην κατάσταση του πράγματος, καταφρονείται και η ανθρώπινη αξιοπρέπειά του.»

=============================================================

Αφορμή για το παραπάνω κείμενο - αντί σχολίου - στάθηκε η ανάγνωση του κειμένου "Ακούω, Βλέπω, Μιλάω;!" από το blog Συνοικία το όνειρο. 

=============================================================

Επειδή θερίζουμε, ότι σπέρνουμε...  "You can't blame the youth". Ένα τραγούδι από το 1973 με τη φωνή του Peter Tosh από τους Wailers του Bob Marley.

Ο Δήμος Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνος στα πλαίσια των πολιτιστικών εκδηλώσεων με τίτλο «Διαδρομές» διοργανώνει το βράδυ της Τετάρτης 25/02/2015 στις 19:30 μμ, στην αίθουσα του πολιτιστικού χώρου του Π.Π.Ι.Ε.Δ (Δεκελείας 152), σε μια εξαιρετικού ενδιαφέροντος μουσική-ποιητική βραδιά αφιερωμένη στην ποιήτρια, ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΓΓΕΛΑΚΗ-ΡΟΥΚ, η οποία θα παρουσιάσει ανέκδοτα ποιήματά της, καθώς και επιστολές του Καζαντζάκη προς τον πατέρα της και θα συνομιλήσει με το κοινό.

Ποιήματά της, θα διαβάσει ο ηθοποιός Κωνσταντίνος Τζούμας.

Τραγούδια της, θα ερμηνεύσει ο τραγουδοποιός Θάνος Ανεστόπουλος, σε ποίηση Αγγελάκη-Ρουκ.

Την καλλιτεχνική επιμέλεια θα αναλάβει ο Θέμης Ροδαμίτης.

Πηγή: Δήμος Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνος

Βιογραφικά στοιχεία

Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ γεννήθηκε στα Εξάρχεια το 1939. Σπούδασε ξένες γλώσσες στην Αθήνα, τη Γαλλία και την Ελβετία. Είναι διπλωματούχος μεταφράστρια - διερμηνέας. Το δεύτερό επώνυμό της απέκτησε από το γάμο της με το φιλόλογο Ρόντνεϊ Ρουκ, με τον οποίο γνωρίστηκε σε μια ταβέρνα στην Πλάκα το 1963. Παντρεύτηκαν μόλις δύο εβδομάδες αργότερα και παρέμειναν μαζί μέχρι το θάνατό του το 2007.

Έχει δώσει διαλέξεις και διάβασε ποιήματά της σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και Καναδά (Harvard, Cornell, Daztmouth, N.Y. State, Princeton, Columbia κ.α.)

Βραβεύτηκε για το ποιητικό της έργο και πιο συγκεκριμένα:

• 1962: Α΄ Βραβείο Ποίησης της πόλης της Γενεύης (Prix Hensch).
• 1985: Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης.
• 2000: Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη (Ακαδημία Αθηνών).

Το φθινόπωρο του 1956 πρωτοδημοσιεύτηκε το ποίημα της “Μοναξιά» στο περιοδικό "Καινούργια Εποχή"

Εργογραφία:

• Λύκοι και σύννεφα, 1963
• Ποιήματα 63-69, 1971
• Μαγδαληνή, το μεγάλο θηλαστικό, 1974
• Τα σκόρπια χαρτιά της Πηνελόπης, 1977
• Ο θρίαμβος της σταθερής απώλειας, 1978
• Ενάντιος έρωτας, 1982
• Οι μνηστήρες, 1984
• Όταν το σώμα, 1988
• Επίλογος αέρας, 1990
• Άδεια φύση, 1993
• Λυπιού, 1995
• Ωραία έρημος, ωραία η σάρκα, 1996

Επιπλέον, έχει πλούσιο μεταφραστικό έργο που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων Μαγιακόφσκι, Ντύλας Τόμας, Σύλβια Πλαθ, Πούσκιν, Γκρόσμαν κ.α.

Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ λειτουργεί από την πρώτη της ποιητική συλλογή ως «προπομπός της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς (της λεγόμενης γενιάς της αμφισβήτησης». Το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της ποιητικής της είναι η σωματικότητα των αισθημάτων και η κατάφαση στη μοναξιά ως του βαθύτερου γνωρίσματος της ύπαρξης, ενώ στα πιο πρόσφατα έργα της η έμφαση δίδεται στις αυτοβιογραφικές αναφορές και σε έναν εσωτερικό διάλογο με το θάνατο. (Δημοσθένης Κούρτοβικ, Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς. Ένας κριτικός οδηγός, εκδ.Πατάκης, Αθήνα, 1999)

==============================================================

Από το μελοποίηση της Ελισσάβετ Καρατζόλη για το δίσκο της "Κλείσε τα σκούρα" του 2014, σε ποίηση Κατερίνας Αγγελάκη - Ρουκ, "Η Ευλογία της έλλειψης".

Η New Star διοργανώνει συναυλία - καλλιτεχνική εκδήλωση προς τιμήν του αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, Πάνου Τζαβέλλα.

Κάποιοι άνθρωποι δεν πεθαίνουν ποτέ. Είναι όσοι με την αγωνιστική τους στάση υπερασπίστηκαν την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και με την καλλιτεχνική τους δημιουργία πρόβαλαν αυτή την υπερήφανη στάση ζωής. Και είναι αυτοί που αποτελούν φωτεινά παραδείγματα στους σκοτεινούς καιρούς που ζούμε.

Σήμερα, Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου στις 8:00 μ.μ. θα τιμάται ο αντάρτης αγωνιστής και συνθέτης Πάνος Τζαβέλλας στον κινηματογράφο ΣΤΟΥΝΤΙΟ new star art cinema (Σπάρτης και Σταυροπούλου 33 πλ. Αμερικής).

Το έργο του Πάνου Τζαβέλλα παρουσιάζει το μουσικό σχήμα Ρωμιοσύνη υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Τεό Λαζάρου.

Τραγουδούν: Νατάσσα Παπαδοπούλου-Τζαβέλλα, Νίκος Μποφίλιος, Μάνια Παπαδημητρίου, Ηλίας Λογοθέτης, Μαρία Ζαχαρή, Σταύρος Ξένος, Νατάσσα Μωυσόγλου, Αχιλλέας Βογιατζάκης.

Φιλική συμμετοχή: Νένα Βενετσάνου, Magic de spell και Γιάννης Παλαμίδας.

Η τιμητική βραδιά συγχρόνως κλείνει και το φεστιβάλ κινηματογράφου προς τιμήν της Εθνικής Αντίστασης με αφορμή τις επετείους ίδρυσηςτων Ε.Π.Ο.Ν (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων) και Ε.Λ.Α.Σ.(Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός) που διοργανώνει η NEW STAR από 19 έως 25 Φεβρουαρίου στους κινηματογράφους ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema και ΣΤΟΥΝΤΙΟ new star art cinema.

Γενική είσοδος για την συναυλία - καλλιτεχνική εκδήλωση 10 ευρώ.
Γενική είσοδος για το φεστιβάλ κινηματογράφου 5 ευρώ (ημερήσιο εισιτήριο).
Προπωλήσεις εισιτηρίων στα ταμεία των κινηματογράφων καθημερινά μετά τις 17.00.

Πληροφορίες: 210-8220008 - 210-8640054

==============================================================

Περισσότερες πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του Πάνου Τζαβέλλα, σε άρθρο που θα δημοσιευτεί σύντομα στο ηλεκτρονικό περιοδικό της ιστοσελίδας Music Heaven.

Προχτές τα ξημερώματα, βρέθηκα εν αναμονή ελεύσεως μίας νέας ζωής. Ένα νοσοκομείο ήσυχο, "πολυτελείας", καθαρό, με ευγενές προσωπικό. Πληρούσε (εφόσον καλοπληρώνεται) όλες τις προδιαγραφές ώστε να υποδεχτεί μία νέα ζωή… την κάθε νέα ζωή. Μόνο λίγοι μπορούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος υποδοχής, συχνά ακόμη κι αυτοί με μεγάλη δυσκολία.

Οι περίοδοι αναμονής, ακριβώς και λόγω της στασιμότητάς τους και της ψευδαίσθησης ότι ο χρόνος δεν κυλάει, προσφέρονται για διαδρομές του νου, που ξεκινάνε από κάτι για να καταλήξουν σε κάτι άλλο, κάποιες φορές ακόμη και ασύνδετο.

Στην προχτεσινή αναμονή λοιπόν, ο νους μου πήγε σε ένα σωρό άλλες γυναίκες που χρόνια πριν βρέθηκαν να γεννούν σε πολύ δύσκολες συνθήκες, βάζοντας τα νεογέννητά τους στα σπάργανα της ανασφάλειας, της τιμωρίας για τη διεκδίκηση μίας καλύτερης ζωής. Κάποιες από αυτές, καταδικασμένες – εκτός από τη βαριά και άδικη ποινή - στη σκέψη πως η γέννηση του παιδιού τους, θα σήμαινε το δικό τους θάνατο, αφού η ζωή που κυοφορούσαν ήταν ο ανασταλτικός παράγοντας για την εκτέλεση της δικής τους ποινής. Κάποιες άλλες γυναίκες δεν πρόφτασαν ή δεν κατάφεραν ποτέ να γίνουν μάνες αφού τα βάσανιστήρια αχρήστεψαν

Γυναίκες κάθε ηλικίας, που ενώ λίγα χρόνια πριν είχαν βρεθεί να αγωνίζονται για την εκδίωξη του κατακτητή, τα κατοπινά χρόνια βρέθηκαν κυνηγημένες και συκοφαντημένες για τις ιδέες τους.

Επιδεικνύοντας αξιοθαύμαστη θέληση και περισσευούμενο θάρρος, κατάφεραν να ξανακερδίσουν τη ζωή μέσα στη φυλακή καταφεύγοντας στα γράμματα και τις τέχνες. Ανάμεσά τους οι πολιτικές κρατούμενες της περιόδου του Εμφυλίου που «θήτευσαν» στις «Γυναικείες Φυλακές Αβέρωφ» από το 1948 μέχρι το 1952. Δημιουργώντας τη δική τους Χορωδία, άφησαν τη δική τους παρακαταθήκη τραγουδώντας στίχους που γράφτηκαν από τις ίδιες τις κρατούμενες πάνω σε γνωστές μελωδίες. Αποτυπώνοντας τα βιώματά τους σε αυτούς τους στίχους, αποτελούν μία ζωντανή μαρτυρία.

Οι ηχογραφήσεις των τραγουδιών έγιναν το 1977, όταν ένα τμήμα της χορωδίας των φυλακισμένων γυναικών (του 1948) βρέθηκε μετά από τριάντα σχεδόν χρόνια. Η λογοκρισία τότε είχε απαγορεύσει την έκδοσή τους στην Ελλάδα, με τη δικαιολογία ότι «αναμοχλεύει το παρελθόν».

==============================================================

Στις ηχογραφήσεις συμμετείχαν οι εξής γυναίκες: 

Ξένη Βαρδάκη: Δικάστηκε σε κακουργιοδικείο μόλις τελείωσε το Γυμνάσιο. Καταδικάστηκε σε θάνατο. Έμεινε 8 χρόνια μελλοθάνατη στη φυλακή.

Καλλιόπη Βασιλείου: Μαθήτρια. Έμεινε 4 χρόνια στη φυλακή.

Κατίνα Βασιληά: Μοδίστρα. Δικάστηκε 7 φορές ισόβια. Έμεινε 10 χρόνια στη φυλακή.

Κατίνα Γαρίδη: Σπουδάστρια. Το στρατοδικείο τη δίκασε δύο φορές 20 χρόνια. Έμεινε 5,5 χρόνια στη φυλακή.

Μαριάνθη Παρτάλη: Μαθήτρια. Το στρατοδικείο την καταδίκασε σε θάνατο. Έμεινε 11 χρόνια στη φυλακή.

Μαίρη Μπίκια: Δακτυλογράφος. Δικάστηκε και έμεινε 12 χρόνια στη φυλακή.

Ολυμπία Παπαδούκα: Ηθοποιός. Το στρατοδικείο τη δίκασε 20 χρόνια. Εμεινε 3 χρόνια στη φυλακή.

Γεωργία Πέτα: Φοιτήτρια. Δεκαοκτώ χρόνων, την καταδίκασε σε θάνατο το στρατοδικείο. Έμεινε κρατούμενη 15 χρόνια.

Αργυρούλα Σεφερλή: Δασκάλα. Το στρατοδικείο τη δίκασε 20 χρόνια. Εμεινε 7 χρόνια στη φυλακή.

Βέρα Τσιμπουκίδου: Μόλις είχε τελειώσει το γυμνάσιο. Δικάστηκε σε στρατοδικείο και καταδικάστηκε σε θάνατο. Έμεινε 5 χρόνια στη φυλακή και άλλα 4 στην εξορία.

Ελένη Τσαουλή: Σπούδασε θέατρο και κλασικό μπαλέτο. Έμεινε στη φυλακή δύο χρόνια κι εκεί γνώρισε και μελέτησε τον άπειρο πλούτο των μορφών της ελληνικής χορευτικής παράδοσης. Όταν αποφυλακίστηκε, ίδρυσε το 1954 τον Όμιλο Ελληνικών Χορών, για τη διάδοσή τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

==============================================================

Το καρναβάλι έτσι όπως γιορτάζεται κάθε χρόνο είναι μία ευκαιρία ξεφαντώματος. Μία δυνατότητα ώστε μέσω της μεταμφίεσης, της μάσκας, να βγει ένας άλλος εαυτός, πιο χαλαρός, πιο αστείος ακόμη και πιο γελοίος, λιγότερο παρεξηγήσιμος, αφού όλα αντικατοπτρίζονται στη μεταμφίεση, στη μάσκα και όχι σε ό,τι κρύβεται πίσω από αυτήν.

Εκείνες οι γυναίκες δεν κρύφτηκαν ποτέ πίσω από καμία μεταμφίεση. Βάζοντας μπροστά την αλήθεια τους και παραπίσω τη ζωή τους μέχρι το τέλος, μας χάρισαν τη δική τους εκδοχή για ένα καρναβάλι ξεχωριστό από αυτό που θα ζήσει ο καθένας σήμερα το βράδυ.

==============================================================

Υ.Γ. Καλοτάξιδη η καινούρια ζωή που ήρθε…

Στίχοι: Νίνα Ξάνθου

Μουσική: Παραδοσιακό

*Φωτογραφία από το blog της Αμεσοδημοκατικής Συνελευσης Λακωνίας,, "PlateiaMolaon".

Με το ν.4274/2014 τροποποιήθηκε ο σωφρονιστικός κώδικας με τον οποίο θεσπίστηκαν οι «Φυλακές τύπου Γ».

Σύμφωνα με το συγκεκριμένο νόμο αναπροσαρμόζεται η διάκριση και ο διαχωρισμός των κρατουμένων οι οποίοι ανάλογα με το είδος της ποινής θα εντάσσονται σε φυλακές τύπου Α, Β και Γ.

Φυλακές τύπου Α: Κρατούνται οι υπόδικοι, οι κρατούμενοι για χρέη, οι κρατούμενοι για εγκλήματα κατά των περιουσιακών δικαιωμάτων, πλην του εγκλήματος της εκβίασης, οι κρατούμενοι για το έγκλημα της υπεξαίρεσης, καθώς και οι κατάδικοι σε ποινή φυλάκισης.

Φυλακές τύπου Β: Κρατούνται οι υπόλοιποι κρατούμενοι.

Φυλακές τύπου Γ: Κρατούνται αποκλειστικά ενήλικοι κατάδικοι ή υπόδικοι, οι οποίοι:

• Έχουν καταδικαστεί για τα εγκλήματα των άρθρων 134, 135, 135Α, 138, 187Α Ποινικού Κώδικα σε συνολική ποινή κάθειρξης άνω των δώδεκα ετών.

 Στα συγκεκριμένα άρθρα περιλαμβάνονται - μεταξύ άλλων (επιβουλή της ακεραιότητας της χώρας, προσβολές κατά της ζωής φορέων πολιτειακών λειτουργημάτων), - και τα αδικήματα περί εσχάτης προδοσίας καθώς και των προπαρασκευαστικών πράξεων αυτής (σ.σ. της εσχάτης προδοσίας), στην ερμηνεία της οποίας αναφέρεται ή προσπάθεια κάποιου «να αλλοιώσει ή να καταστήσει ανενεργό διαρκώς ή προσκαίρως, το δημοκρατικό πολίτευμα που στηρίζεται στη λαϊκή κυριαρχία ή θεμελιώδεις αρχές ή θεσμούς του πολιτεύματος αυτού». Πρόκειται για μία ερμηνεία που χωρεί πολλή κουβέντα σε ότι αφορά τη λαϊκή κυριαρχία και τις θεμελιώδεις αρχές του δημοκρατικού πολιτεύματος και του πως αυτά εφαρμόζονται στις παρούσες συνθήκες των μνημονίων και εν γένει στο πλαίσιο του συγκεκριμένου κοινωνικοοικονομικού συστήματος.

• Έχουν καταδικαστεί για τα εγκλήματα των άρθρων 299, 380 παράγραφος 2 και 385 παράγραφος 1 περίπτωση α' Ποινικού Κώδικα (ανθρωποκτονία, ληστεία μετά φόνου, εκβιασμοί) σε συνολική ποινή κάθειρξης άνω των δεκαπέντε ετών, εφόσον αυτά τελούνται στο πλαίσιο του άρθρου 187 Ποινικού Κώδικα ή
• Κατηγορούνται για τα εγκλήματα των άρθρων της περίπτωσης α' και κρίνονται ιδιαίτερα επικίνδυνοι
• Ενήλικοι κρατούμενοι, για οποιοδήποτε άλλο κακούργημα, που κρίνονται ιδιαίτερα επικίνδυνοι, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 19, για την ασφάλεια της χώρας και τη δημόσια τάξη, καθώς και για την τάξη και την ασφάλεια στα καταστήματα κράτησης Α' ή Β' τύπου, και:

          α) έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα για τα οποία επιβλήθηκε ποινή ισόβιας ή πρόσκαιρης κάθειρξης τουλάχιστον δώδεκα ετών ή κατηγορούνται για εγκλήματα που επισύρουν ποινή ισόβιας ή πρόσκαιρης κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών ή

          β) έχουν καταδικαστεί ή κατηγορούνται για το έγκλημα του άρθρου 174 Ποινικού Κώδικα ή

          γ) έχουν τελέσει τα εξής περιοριστικά αναφερόμενα πειθαρχικά παραπτώματα:

              γα) βίαιη απόδραση περισσότερων κρατουμένων με ενωμένες δυνάμεις,

              γβ) άσκηση βίας κατά μελών του προσωπικού του καταστήματος,

              γγ) εν γνώσει κατασκευή ή κατοχή αιχμηρών ή εν γένει επικίνδυνων αντικειμένων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως όπλα και

              γδ) απόδραση κρατουμένου, κρατούνται ομοίως σε καταστήματα κράτησης Γ' τύπου ή σε αυτοτελή τμήματα Γ' τύπου.

Τα αυξημένα μέτρα ασφαλείας των καταστημάτων κράτησης αυτής της κατηγορίας τελούν υπό τον έλεγχο του αρμόδιου δικαστικού λειτουργού και δεν αποκλείεται να επηρεάζουν επί το αυστηρότερο τον τρόπο διαβίωσης μέσα σε αυτά.

Το άρθρο 187Ατου Ποινικού Κώδικα αναφέρει τα αδικήματα που σχετίζονται με την τρομοκρατία. Ένα άρθρο το οποίο έχει την ελαστική δυνατότητα να χρησιμοποιείται για περαιτέρω ποινικοποίηση λαϊκών αγώνων και κινητοποιήσεων.

Επιπλέον, η τελευταία περίπτωση του νόμου επί της ουσίας ποινικοποιεί το δικαίωμα διαμαρτυρίας των κρατουμένων για τη διεκδίκηση καλύτερου και πιο ανθρώπινου πλαισίου επιβίωσης και σωφρονισμού εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων.

Από την εφημερίδα Ριζοσπάστης διαβάζουμε στο φύλλο της 20/6/2014:

«Οι φυλακές τύπου Γ «ορίζονται με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης και κρατούνται αποκλειστικά κατάδικοι ή υπόδικοι κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 6 του άρθρου 11 του νόμου 2776/99 που είναι ο Σωφρονιστικός Κώδικας». Για την ακρίβεια, στις φυλακές αυτές θα κρατούνται υπόδικοι ή κατάδικοι για τα λεγόμενα «πολιτειακά εγκλήματα», «ναζιστική εγκληματική βία», όσοι έχουν τελέσει τα εγκλήματα «άσκηση βίας κατά μελών του προσωπικού» των φυλακών των δύο άλλων τύπων, όπως και «εγκλήματα τρομοκρατίας», όρος που αφήνει περιθώρια, κάτω από προϋποθέσεις, να ποινικοποιηθούν οι εργατικοί - λαϊκοί αγώνες.

Όσον αφορά τους όρους κράτησης στις φυλακές τύπου Γ, προβλέπεται ότι οι κρατούμενοι δεν δικαιούνται άδειες και ημιελεύθερη διαβίωση, ενώ οι επισκέψεις, οι τηλεφωνικές, τηλεγραφικές, επιστολικές επικοινωνίες «είναι δυνατόν - όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση - να περιορίζονται ακόμη περισσότερο από τον εσωτερικό κανονισμό του καταστήματος», που ήδη είναι αυστηρός, αφού, όπως αναφέρεται στην έκθεση, πρόκειται για «ειδικό καθεστώς μεταχείρισης». Υπ' αυτό το απάνθρωπο καθεστώς οι υπόδικοι ή κατάδικοι των φυλακών τύπου Γ θα πρέπει να βρίσκονται από 4 έως 10 χρόνια.»

Από την ηλεκτρονική έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών σε ανάρτηση της 13ης Νοεμβρίου 2014, διαβάζουμε για την κίνηση 41 πανεπιστημιακών να δηλώσουν την αντίθετη γνώμη τους για τη μετατροπή των φυλακών Δομοκού σε φυλακές τύπου Γ’. Η αντίθεσή τους εκδηλώθηκε με σχετικό έγγραφο προς το Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών (ΔΣΑ), όπου συνοπτικά όπως αναφέρεται στο σχετικό άρθρο της εφημερίδας:

«Συγκεκριμένα εξηγούν ότι παραβιάζονται οι αρχές της ισότητας και αναλογικότητας, όπως και το τεκμήριο της αθωότητας. Επιπλέον, δημιουργείται ανασφάλεια δικαίου και ο νόμος 4274/2014 είναι αντίθετος με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ).

Εξηγούν ότι με το νέο νομοθετικό πλαίσιο ανατρέπονται αδικαιολόγητα, είτε επιλεκτικά με βάση το είδος του εγκλήματος που τελέστηκε είτε με βάση αόριστα και απολύτως υποκειμενικά αξιολογικά στοιχεία -επί το δυσμενέστερο- το καθεστώς κράτησης και οι συνθήκες διαβίωσης της συντριπτικής πλειονότητας των κρατουμένων.

Επισημαίνουν ότι δεν εξασφαλίζονται οι εγγυήσεις που πηγάζουν από την αρχή της νομιμότητας της πειθαρχικής διαδικασίας. Εξηγούν ότι η μακρά διάρκεια κράτησης και η παραμονή σε «ειδικό» φυλακτικό καθεστώς αρχικά για τουλάχιστον δύο ή τέσσερα έτη, και ο ανά διετία επανέλεγχος των (αόριστων) προϋποθέσεων, αντιστρατεύονται πάγιες θέσεις του ΕΔΔΑ, με αποτέλεσμα η κράτηση σε καταστήματα «τύπου Γ'» να μπορεί να αποβεί ουσιαστικά (πολλές φορές προληπτικό) πειθαρχικό μέτρο ή ποινή».

* Όλο το κείμενο των πανεπιστημιακών καθηγητών μπορείτε να διαβάσετε πατώντας εδώ.

Από την ανάληψη των νέων καθηκόντων τους, οι αρμόδιοι υπουργοί έχουν τοποθετηθεί σχετικά. Σε δηλώσεις του, ο νέος Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Γιάννης Πανούσης είπε πως «οι φυλακές Γ' Τύπου θα πρέπει να καταργηθούν γιατί δεν προσφέρουν τίποτα», αλλά και ο Υπουργός δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος και συνυπογράφων το ανωτέρω κείμενο, δήλωσε πως «Ο θεσμός αυτός (σ.σ. των φυλακών τύπου Γ’) αλλάζει ποιοτικά την ποινή χωρίς να υπολογίζει τη δικαστική κρίση. Οι όροι είναι τόσο ευρείς που απειλούν τα δικαιώματα της πλειονότητας των κρατουμένων».

Οι δηλώσεις αυτές – τουλάχιστον στο πλαίσιο των εξαγγελιών - δείχνουν την πρόθεση της νέας κυβέρνησης να καταργήσει το καθεστώς των φυλακών τύπου Γ’. Εντούτοις, μέχρι να υλοποιηθούν οι παραπάνω δεσμεύσεις (αν και εφόσον), υπάρχει μακρύς δρόμος.

Ωστόσο, οι κρατούμενοι της πτέρυγας Γ τύπου στις φυλακές Δομοκού, κατάφεραν να αποσπάσουν ορισμένες δεσμεύσεις ύστερα από τη διαμαρτυρία τους (άρνηση λήψης συσσιτίου). Σε έγγραφη απάντησή του στο υπόμνημα των κρατουμένων (βλ. κατωτέρω), ο Υπουργός Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλος:

• Ενημερώνει ότι διέταξε κατεπείγουσα προκαταρκτική εξέταση για τη διακρίβωση των αιτίων του θανάτου του κρατούμενου Αλκιβιάδη Μέξα και τον καταλογισμό ενδεχόμενων ευθυνών.
• Δεσμεύεται για την πρόσληψη δύο γιατρών στη φυλακή.

Υπόμνημα κρατουμένων πτέρυγα Ε1 φυλακών Δομοκού (πηγή: www.alterthess.gr)

«Εμείς οι κρατούμενοι, που ζούμε και πεθαίνουμε σαν ζώα σε αυτές τις φυλακές – αποθήκες ανθρώπων, καταγγέλλουμε αυτούς που δημιούργησαν αυτές τις φυλακές, με πρώτο υπεύθυνο τον πρώην υπουργό Αθανασίου. Αυτοί οι κύριοι ξόδεψαν τεράστια ποσά, ιδιαίτερα για την ηλεκτρονική επιτήρηση και την εξωτερική φρούρηση από ειδικές υπερεξοπλισμένες αστυνομικές δυνάμεις, όμως αδιαφόρησαν εγκληματικά για τη ζωή και την υγεία μας. Έγραψαν στα παλιά τους τα παπούτσια τους ίδιους τους νόμους τους, τους σωφρονιστικούς κώδικες και τους εσωτερικούς κανονισμούς, που προβλέπουν ότι εξασφαλίζεται στους κρατουμένους ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη.

Έτσι, στις φυλακές του Δομοκού δεν υπάρχει γιατρός, δεν υπάρχουν νοσηλευτές, δεν υπάρχει καν κοινωνική υπηρεσία. Μπορεί, λοιπόν, στην ελληνική νομοθεσία να μην υπάρχει η ποινή του θανάτου, αλλά στις ελληνικές φυλακές αυτή η ποινή επιβάλλεται στην πράξη.

Σήμερα τα ξημερώματα, στις 4 η ώρα, χάθηκε άλλος ένας συγκρατούμενος, ο Μέξας Αλκιβιάδης, 52 χρόνων, στη Δ2 πτέρυγα. Από τις 12 το μεσημέρι ζητούσε γιατρό, το γιατρό που ποτέ δεν είχαμε σ’ αυτή τη φυλακή.

Γι’ αυτόν τον θάνατο, που μπορούσε ν’ αποφευχθεί, υπεύθυνους θεωρούμε, πέρα από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, τον διευθυντή Κωσταρά Θ. και τον εισαγγελέα Θεολογίτη, για τη μη έγκαιρη μεταφορά του στο νοσοκομείο. Ο θάνατος αυτός έρχεται να προστεθεί σ’ ένα μακρύ κατάλογο νεκρών κρατουμένων, με πρόσφατο πριν από δύο μήνες τον Γαλάνη Μανώλη, πάλι από την πτέρυγα Δ2.

Καλούμε τον υπουργό Δικαιοσύνης Νίκο Παρασκευόπουλο να δεσμευτεί δημόσια ότι θα υπάρξει 24ωρη ιατρική κάλυψη της φυλακής. Τον καλούμε, ακόμη, να επισκεφτεί ο ίδιος τις φυλακές για να διαπιστώσει τις τραγικές και εγκληματικές ελλείψεις τους.

Μέχρι τότε, δηλώνουμε ότι αρνούμαστε να μπούμε στα κελιά και να πάρουμε το συσσίτιο της φυλακής.»

=============================================================

Σήμερα, 20 Φεβρουαρίου, πραγματοποιείται συναυλία διαμαρτυρίας ενάντια στις φυλακές τύπου Γ' στο Κλειστό Γήπεδο Σπόρτιγκ (Ηλία Ζερβού 80 και Σαρανταπόρου, ΗΣΑΠ: Άγιος Ελευθέριος). Τη συναυλία διοργανώνει η αναρχική οργάνωση Ρουβίκωνας. Μέρος των εσόδων θα διατεθεί για την κάλυψη των ιατρικών εξόδων του συντρόφου Γαβριήλ Α. Οι πύλες ανοίγουν στις 5.30 μ.μ. Στη σκηνή ανεβαίνουν:

1. ALEGROS & TOCA MADERA (support), 19.30 – 20.00
2. Χαΐνηδες, 20.00 – 21.00
3. Θ. Παπακωνσταντίνου, Μ. Ζαμάνη, φιλική συμμετοχή: Γ. Αγγελάκας, 20.00 – 21.00
4. «Γεια σου Τάκη» (σύμπραξη των «Σπυριδούλα», «Κάτω από το Δέντρο» και Μήτς.ο.ς Πουλικάκος), 22.00 – 23.00

«Η οργάνωση επισημαίνει πως, εκτός από την προγραμματική εξαγγελία του αν. υπουργού Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλου ότι θα καταργηθούν οι φυλακές Γ, «η κατάργηση του τρομο-νόμου είναι και αυτό ένα βασικό ζητούμενο, το οποίο το υπουργείο Δικαιοσύνης δεν έχει αγγίξει καθόλου». Και στρέφει την προσοχή στην επόμενη κυβέρνηση, «που θα είναι ο απόλυτος εκφραστής του ελληνικού "βαθέος κράτους"» που θα επαναφέρει τις φυλακές τύπου Γ. «Τα κεκτημένα των αγώνων των κρατουμένων που συνθλίβονται από την εξουσία και τα νομοθετήματά της, δεν δύναται να επανέλθουν από τις κυβερνήσεις βραχείας παρουσίας με μερικό προοδευτικό πρόσημο. Θα επανέλθουν από τους σκληρούς αγώνες των φυλακισμένων που με πρωτοστατούντες τους πολιτικούς κρατουμένους θα ορίσουν τις αιχμές του αγώνα εντός των κολαστηρίων του ελληνικού κράτους όπως το κάνουν από την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά έως σήμερα. Υποχρέωση των αλληλέγγυων είναι να μοιραστούν τον σκληρό αγώνα» αναφέρει.» Δημήτρης Αγγελίδης, Εφημερίδα των συντακτών, 19.2.2015

Πριν από το youtube, τα mp3 και ένα σωρό άλλα τεχνολογικά δημιουργήματα, υπήρχαν τα Metropolis. Το κεντρικό κατάστημα στην Πανεπιστημίου, υπήρξε ο χώρος συνάντησης όλης της μουσικόφιλης εφηβικής παρέας από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 μέχρι το τέλος αυτής. Ουκ ολίγες σχολικές «κοπάνες» κατέληγαν εκεί όπου πάντα ανακαλύπταμε κάτι καινούριο ή παλιό. Ένας ολόκληρος μουσικός κόσμος που τα τελευταία χρόνια συρρικνώθηκε σε ένα μικρό «στοκάδικο» στη Σταδίου. Όμως, πέρα από τη νοσταλγία των εφηβικών χρόνων, υπάρχει και η σκληρή πραγματικότητα.

Η αλυσίδα δισκοπωλείων Metropolis είναι η κλασσική περίπτωση καπιταλιστικής επιχείρησης που μονοπώλησε για χρόνια τη λιανική αγορά μουσικής και ψυχαγωγίας. Το όλο εγχείρημα ξεκίνησε το 1985 από τους αδελφούς Τοπιντζή, οι οποίοι αποδείχτηκαν ικανότατοι επιχειρηματίες, παίζοντας επιτυχώς το παιχνίδι για εξασφάλιση όλο και μεγαλύτερης κερδοφορίας. Όσο η άνοδος των πωλήσεών τους ανέβαινε, τόσο έκλειναν μικρότερα δισκοπωλεία συγκεντρώνοντας έτσι το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς. Άλλωστε, εδώ και 200 χρόνια, είναι γνωστό πως παίζεται το καπιταλιστικό παιχνίδι.

Βεβαίως, η επιτυχία της συγκεκριμένης επιχείρησης βασίστηκε στο προσωπικό της. Το είδος εμπορίας (βινύλια, cd, βιβλία κτλ) αποτελούσαν από μόνα τους αγαπημένο είδος ενασχόλησης του προσωπικού. Είναι διαφορετικό να δουλεύει κάποιος σε μαγαζί που πουλάει ηλεκτρικά σίδερα και άλλο να είναι πωλητής σε μαγαζί με cd. Τα δυο δαιμόνια αδέλφια εκμεταλλεύτηκαν επαρκώς την αγάπη των εργαζομένων για τη δουλειά τους, αφήνοντάς πλήρη ελευθερία κινήσεων, προβάλλοντας έτσι κι ένα ύφος «καλού» αφεντικού. Ωστόσο, αυτή η «καλοσύνη» δεν βρήκε αντίκρισμα στις τσέπες των εργαζομένων οι οποίοι δούλευαν αρκετές ώρες και ως επί το πλείστον με τους βασικούς μισθούς.

Με την αυγή του νέου αιώνα, η εξέλιξη της τεχνολογίας και οι σημαντικές μεταβολές που επέφερε στον τρόπο διακίνησης της μουσικής, είχε ως αποτέλεσμα την πτώση στη δισκογραφική παραγωγή και συνεπώς στις πωλήσεις των δισκοπωλείων. Τα δυο αδέλφια προκειμένου να μη δούνε τα κέρδη τους να μειώνονται, εξασφάλισαν ένα μεγάλο ποσό ως τίμημα πώλησης κι έτσι, επιχείρηση, εργαζόμενοι και καταστήματα πέρασαν στα χέρια του Ανδρέα Κουρή, ιδιοκτήτη - μεταξύ άλλων - του τηλεοπτικού σταθμού MAD.

Εργαζόμενοι που για χρόνια δούλευαν σκυλίσια απολύθηκαν και αντικαταστάθηκαν στις ανώτερες διοικητικές θέσεις, από ανθρώπους του κυρίου Κουρή, οι οποίοι κατά κύριο λόγο ήταν άσχετοι με το αντικείμενο της δραστηριότητας. Αυτές οι αλλαγές σε συνδυασμό με τη γενικότερη κρίση του κλάδου, προκάλεσαν τις πρώτες καθυστερήσεις πληρωμών των υποχρεώσεων με πρώτα θύματα τους ίδιους τους εργαζόμενους.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Ανδρέας Κουρής, έχοντας πιο σημαντικές ασχολίες, άρχισε να κλείνει το ένα κατάστημα μετά το άλλο, να αποσύρει τα ταμειακά διαθέσιμα για να χρηματοδοτεί άλλες επιχειρηματικές του δραστηριότητες, να απολύει προσωπικό, να καταφεύγει στα χρησιμότατα – πάντα για τους εργοδότες - εργαλεία σχετικά με τη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων (περιστασιακή ή μερική απασχόληση με αποτέλεσμα τη μείωση του μισθολογικού κόστους). Βεβαίως, οι μεταβολές στις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων έγιναν υπό την εκβιαστική απειλή των μαζικότερων απολύσεων.

Παρά τις προσπάθειες της Διοίκησης να σπείρει κλίμα διαίρεσης, οι εργαζόμενοι αγωνίζονται για τα αυτονόητα δικαιώματά τους, αποκαλύπτοντας την αλήθεια για τους χειρισμούς της Διοίκησης. Εδώ και χρόνια δίνουν ένα δίκαιο αγώνα, δρώντας ενεργά σε όλα τα ζητήματα του λαϊκού κινήματος σχετικά με την κυριακάτικη αργία, τις «λευκές νύχτες», την ΕΡΤ και εκφράζοντας παράλληλα, την αλληλεγγύη τους σε άλλους κλάδους που παλεύουν για τα ζητήματά τους.

Δυναμικές παρεμβάσεις και κινητοποιήσεις

• Παρέμβαση στα MAD AWARDS το 2011

• Κάλεσμα για συγκεντρώσεις έξω από τα καταστήματα αλλά και στην Επιθεώρηση Εργασίας

   - Συγκέντρωση στην Επιθεώρηση Εργασίας στη Σταδίου, 30.3.2012

   - Συγκέντρωση στην Επιθεώρηση Εργασίας στη Σταδίου, 4.4.2012

   - Συγκέντρωση στο κατάστημα της οδού Πανεπιστημίου, Απρίλιος 2012

• Συγκέντρωση στο κατάστημα Χαλανδρίου, 28.4.2012

• Κατάληψη των γραφείων METROPOLIS, 15.5.2012

• Συγκέντρωση στο κατάστημα εντός του MALL, 26.5.2012

Δείτε το σχετικό βίντεο πατώντας εδώ.

• Κάλεσμα σε συγκέντρωση στο κατάστημα Θεσσαλονίκης στις 2.6.2012, το οποίο παρέμενε κλειστό από 23.5.2012, ύστερα από την επίσχεση εργασίας στην οποία προχώρησαν οι εργαζόμενοι.

• Παρέμβαση στα MAD AWARDS το 2012 με σύνθημα «Πίσω από τα φώτα, πίσω απ' τα βραβεία, απλήρωτοι εργαζόμενοι, φτώχεια κι ανεργία»

Δείτε το σχετικό βίντεο πατώντας εδώ.

• Κάλεσμα σε συγκέντρωση στο κατάστημα της Σταδίου στις 6.10.2012

• Συναυλιακό 2ημερο αλληλεγγύης και οικονομικής ενίσχυσης στο Αν Club, στα Εξάρχεια, 28-29.11.2012

• Χριστουγεννιάτικο 2ήμερο κινητοποιήσεων έξω από το κατάστημα της οδού Σταδίου, 23-24.12.2012

• Κάλεσμα για συμπαράσταση έξω από τα δικαστήρια στις 24 & 25.01.2013, όπου εκδικαζόταν η αγωγή των εργαζομένων εναντίον του Ανδρέα Κουρή.

• Θεατρική παράσταση με τίτλο «Σύντροφοι, καλημέρα» για την ενίσχυση του αγώνα των εργαζομένων από τη συλλογικότητα «Άνεργοι-Άνεργες από τις γειτονιές της Αθήνας» στις 8.2.2013

• Συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τη φιέστα MADWALK που διοργανώνει ο Ανδρέας Κουρής, 17.4.2014

• Παρέμβαση στα MAD AWARDS το 25.6.2013

Δείτε το σχετικό βίντεο πατώντας εδώ.

• Κάλεσμα σε συγκέντρωση αλληλεγγύης έξω από το Πταισματοδικείο Αθηνών ενάντια στην απόπειρα ποινικοποίησης του αγώνα μας από τον Ανδρέα Κουρή, το θράσος του οποίου ξεπέρασε κάθε όριο καταθέτοντας μήνυση εναντίον των εργαζομένων για συκοφαντική δυσφήμιση, 8.1.2014

• Παρέμβαση έξω από τον όμιλο MAD στην Παλλήνη την ώρα που άνοιγε τις πόρτες του το MADWALK, Απρίλιος 2014

Λίγες ημέρες μετά, σε τηλεοπτική εκπομπή ο Άρης Σπηλιωτόπουλος ως υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων στις επικείμενες δημοτικές εκλογές, σε σχόλιο του παρουσιαστή «να γίνεται το MADWALK στο Σύνταγμα», δήλωσε σχετικά «και αυτό καλό θα ήταν. Οτιδήποτε μπορεί να προσελκύσει επισκέπτες, που σημαίνει χρήματα και οικονομική ανάπτυξη, είναι καλοδεχούμενο», δίνοντας έτσι το σύνθημα «όλα για το χρήμα από όπου κι αν προέρχεται»!

• Συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από την απονομή των βραβείων MAD, 23.6.2014

Διοργάνωση της Eurovision εις βάρος των εργαζομένων

Το Φεβρουάριο του 2013, ενώ ο Ανδρέας Κουρής αρνείται να πληρώσει τους οφειλόμενους μισθούς προς τους εργαζόμενους των METROPOLIS, αναλαμβάνει τη διοργάνωση του διαγωνισμού της EUROVISION, ύστερα από απευθείας ανάθεση του ΔΣ της ΕΡΤ.

Πρόκειται για κατάπτυστη ενέργεια της ΕΡΤ, που μόνο ως δημόσια τηλεόραση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί (κι ας λέγεται ΕΡΤ και όχι ΝΕΡΙΤ!!), εφόσον δίνεται η ανάθεση σ' έναν επιχειρηματία, ο οποίος λίγες ημέρες πριν (25.1.13) είχε καταδικαστεί – και μάλιστα ερήμην - σε ποινή φυλάκισης 27 μηνών, χρηματικό πρόστιμο 7.800 ευρώ με 3ετή αναστολή, για τη μη καταβολή των δεδουλευμένων και των αποζημιώσεων σε εργαζόμενους.

Οι εργαζόμενοι καλούν σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στις 18.2.2013 έξω από το GAZI MUSIC HALL. Η συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε με βασικό σύνθημα «Της Eurovision είμαστε εμείς οι χορηγοί, άνεργοι απλήρωτοι όλοι απ’ τον Κουρή», κάτω από την ισχυρότατη παρουσία των ΜΑΤ !!!

Δείτε το σχετικό βίντεο πατώντας εδώ.

Το 2014 – εφόσον έγινε η αρχή – το MAD ξαναδιοργανώνει τη Eurovision, πάλι με απευθείας ανάθεση από τη ΔΤ πλέον, εφόσον η κυβέρνηση το περασμένο καλοκαίρι εντελώς πραξικοπηματικά έκλεισε την ΕΤ απολύοντας το σύνολο των εργαζομένων. (Αν δεν ταιριάζανε...)

Στις 11.3.2014, πραγματοποιείται συγκέντρωση έξω από το Acro Music Hall όπου διεξάγεται ο ελληνικός τελικός της Eurovision. Ένα εικοσιτετράωρο πριν από τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας, το κανάλι MAD του Ανδρέα Κουρή κατέβασε από το youtube το σχετικό βίντεο για το κάλεσμα στη διαδήλωση, αξιοποιώντας το καθεστώς περί πνευματικών δικαιωμάτων που διέπει το youtube!!!

Η συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και φυσικά τα ΜΑΤ ήταν εκεί!!!

Στη ΔΕΘ όλοι οι καλοί χωράνε

Το Σεπτέμβριο του 2013, ο Ανδρέας Κουρής (υπόδικος για χρέη 1,4 εκ. ευρώ, όπως θα δούμε παρακάτω) δίνει κοινή συνέντευξη τύπου στη Θεσσαλονίκη μαζί με τον – τότε – Υπουργό Μακεδονίας- Θράκης Ευάγγελο Καράογλου.
Ο λόγος είναι η διοργάνωση από τον «κύριο» Κουρή του 9ήμερου φεστιβάλ Mad North Stage Festival, αυτή τη φορά στα πλαίσια και εντός της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Όπως φαίνεται, ο εν λόγω επιχειρηματίας έχει μία ευχέρεια στην πανταχόθεν δικτύωση και μάλιστα με τη συνεργασία δημοσίων φορέων. Άραγε, προσπαθεί να κάνει ένα σωρό δουλειές για να μαζέψει χρήματα ο φουκαράς και να πληρώσει το προσωπικό του;

Οι εργαζόμενοι κινητοποιούνται άμεσα και πραγματοποιούν μία διπλή παρέμβαση το Σάββατο 14.9.2014. Η πρώτη, έξω από το κατάστημα της οδού Σταδίου και η δεύτερη έξω από τη ΔΕΘ.

Και με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα;;; Μα... τι φιλάνθρωπος!!!

Στις 10.11.2013 πραγματοποιήθηκε ο 31ος Κλασσικός Μαραθώνιος Αθηνών. Ο Ανδρέας Κουρής βάζει τους εργαζόμενους του να τρέξουν στο Μαραθώνιο μαζί με την ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα με σύνθημα «Τρέχουμε μαζί για τον πόνο του άλλου». Ενδιαφέρουσα προσπάθεια να χτίσει ένα φιλανθρωπικό προφίλ, που άμεσα καταγγέλλεται από τους εργαζόμενους, οι οποίοι ζητούν και πραγματοποιούν συνάντηση με τους αρμοδίους της ΜΚΟ. Στη συνάντηση ζητούν από τους αρμόδιους να μην επιτρέψουν τη συγκεκριμένη συνεργασία, ενημερώνοντάς τους για τη... φιλανθρωπική δράση του επιχειρηματία απέναντι στους εργαζόμενούς του. Οι άνθρωποι των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην ουσία καλύπτουν τον «κύριο» Κουρή, αναφέροντας πως δεν μπορεί να γίνει διακοπή της συνεργασίας, διότι - κατά τα λεγόμενά τους - πρόκειται για πρωτοβουλία των εργαζομένων. Λίγο παράδοξο βέβαια, εφόσον οι εργαζόμενοι συμμετέχουν ακριβώς ως εργαζόμενοι της επιχείρησης MAD και όχι αυτόνομα.

Στις 8 Νοεμβρίου 2013, πραγματοποιείται συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τα γραφεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.

Τι απέμεινε για αύξηση κέρδους; Η τράπεζα !!!

Στις αρχές του 2014, ξέσπασε το σκάνδαλο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και τα «θαλασσοδάνεια» που δόθηκαν προς επώνυμους επιχειρηματίες την περίοδο 2008 - 2012, χωρίς να υπάρχουν οι απαραίτητες εξασφαλίσεις, ενώ πολλά από αυτά κατέληγαν σε άλλους σκοπούς από αυτούς για τους οποίους είχαν συναφθεί καθώς και για τις «χρυσές χορηγίες» που δόθηκαν προς μέσα μαζικής ενημέρωσης, επιχειρήσεις, ακόμη και «καλλιτεχνικές εκδηλώσεις».

Όπως προέκυψε -μόνο το 2011- το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο χάρισε, υπό τη μορφή χορηγίας, το ποσό των 60.000 ευρώ στη φιέστα των βραβείων MAD (MAD AWARDS) που διοργάνωσε και εξακολουθεί να διοργανώνει, παράλληλα με ανάλογες φιέστες, ο Ανδρέας Κουρής. Επιπλέον, ανάμεσα στα δάνεια αναφέρεται και αυτό των 900 χιλιάδων ευρώ που έλαβε η εταιρεία METROPOLIS AEE από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.

Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ήταν χορηγός στα βραβεία MAD ξανά και την επόμενη χρονιά (2012) χωρίς να έχει γνωστοποιηθεί το ποσό της χορηγίας που δόθηκε στον Ανδρέα Κουρή εκείνη τη χρονιά.

Και, δεδομένου ότι κομβικό ρόλο στην υπόθεση των «κόκκινων δανείων» του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου παίζει η υπόθεση της Postcredit (της εταιρείας πιστωτικών καρτών που είχε δημιουργήσει η τράπεζα, σε συνεργασία με τον μεγαλοεπιχειρηματία Δ. Κοντομηνά που διώκεται ήδη), να υπενθυμίσουμε και ότι η εταιρεία Postcredit είχε εκδώσει πιστωτική κάρτα και για το MAD του Ανδρέα Κουρή.

Κι επειδή στο καπιταλιστικό πεδίο τίποτα δεν λειτουργεί συμπτωματικά, μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο το γεγονός ότι μέτοχος στο MAD TV με ποσοστό 7.02% είναι η κόρη του Δημήτρη Κοντομηνά, Μαρία, της οποίας το όνομα ήδη αναφέρεται στο σκάνδαλο, αφού ένα από τα δάνεια που χορηγήθηκαν, και που κάλυψαν άλλες ανάγκες από αυτές για τις οποίες δόθηκαν, ήταν και η εξόφληση της αγοράς ακινήτου της κόρης του Δημήτρη Κοντομηνά στο Λονδίνο;

Φαίνεται πως στα εν λόγω events που διοργανώνει ο Ανδρέας Κουρής υπάρχει θέαμα, φωτισμός που τυφλώνει αλλά και προκαλεί σκιάσεις ώστε να βρίσκεται στην αφάνεια η διακίνηση του χρήματος που μεγαλώνει τα κέρδη των διοργανωτών, τραπεζιτών και όσων έχουν τη δυνατότητα να εκμεταλλεύονται ένα σύστημα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα τους.

Η σύλληψη και η εγγύηση

Στις 8.4.2013, ο Ανδρέας Κουρής συλλαμβάνεται και κατηγορείται σε βαθμό κακουργήματος για χρέη περίπου 1,4 εκατ. ευρώ της εταιρείας «Μετρόπολις». Το ποσό αφορά μη καταβολή ΦΠΑ και Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών.

Ο Ανδρέα Κουρής που πεισματικά αρνείται να καταβάλλει μισθούς στους εργαζομένους, προφασιζόμενος ότι δεν έχει χρήματα, αποφυλακίζεται δύο ημέρες αργότερα καταβάλλοντος το ποσό των 100.000 ευρώ (!!!) ως εγγύηση.

Στις 30.6.2014, ο Ανδρέας Κουρής συνελήφθη για ακόμη μία φορά για μη καταβολή χρεών των καταστημάτων Metropolis προς το Δημόσιο ύψους – αυτή τη φορά - μεγαλύτερου από 700.000 ευρώ. Την προηγούμενη φορά μάθαμε πως αφέθηκε ελεύθερος με την καταβολή εγγύησης ύψους 100.000 ευρώ. Τώρα δεν μάθαμε πολλά… ο καιρός πέρασε… και..

Στις 20.1.2015, μόλις πέντε μέρες πριν τις βουλευτικές εκλογές, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΝΕΡΙΤ ανέθεσε τη διοργάνωση του σόου του ελληνικού Τελικού της Eurovision στο MAD TV του Ανδρέα Κουρή. Πρόκειται για την τρίτη συνεχόμενη χρονιά που ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας της χώρας χαρίζει με απευθείας ανάθεση και υπό αδιαφανείς διαδικασίες μια κερδοφόρα διοργάνωση στον ίδιο επιχειρηματία με τεράστιες οφειλές, εκτός των άλλων και προς το Δημόσιο, λόγος για τον οποίο είναι υπόδικος.

Οι εργαζόμενοι στα Metropolis, αποδεικνύουν πως όταν ένας αγώνας δίνεται οργανωμένα και με συνέπεια θα φέρει μικρότερες ή μεγαλύτερες νίκες. Πιο, συγκεκριμένα, το Πρωτοδικείο Αθηνών εξέδωσε δικαστική απόφαση (υπ. αριθ. 1149/2013) το Μάιο του 2013, η οποία ανοίγει το δρόμο για κατάσχεση της προσωπικής περιουσίας του Ανδρέα Κουρή. Μία απόφαση που κρίνεται σημαντική όχι μόνο ως δικαίωση των εργαζομένων στα Metropolis, αλλά και για αντίστοιχες περιπτώσεις εργαζομένων σε άλλους κλάδους, αφού μπορούν πλέον να στρέφονται απευθείας κατά της περιουσίας του επιχειρηματία που κρύβεται πίσω από μία ή και περισσότερες εταιρείες.
Περαιτέρω, δείχνει ότι υπάρχει λόγος οι εργαζόμενοι να λειτουργούν οργανωμένα και αλληλέγγυα ανεξαρτήτως κλάδου, αφού η νίκη τους ενός είναι νίκη όλων.
Η αποτυχία της προσπάθειας των επιχειρηματιών να διαιρέσουν τους εργαζόμενους είναι ένα βασικό πλήγμα για την αντίστροφη μέτρηση της ανατροπής του συστήματος της εκμετάλλευσης.

'Ολα τα παραπάνω θα μπορούσαν να είναι μία ταινία με ενδιαφέρουσα πλοκή γεμάτη ίντριγκες, αναδεικνύοντας συμφέροντα επιχειρηματιών, 1-2 ήρωες που αντιστέκονται σθεναρά και θα κατέληγε ενδεχομένως με την καταδίκη του κακού και τη δικαίωση του καλού.

Όμως, πρόκειται για μία πραγματική ιστορία εκμεταλλευτών και εκμεταλλευομένων. Μία ιστορία - μέσα από τις πάμπολλες παρεμφερείς και καθ' όλα αληθινές ιστορίες - που δείχνει ευκρινώς τον τρόπο λειτουργίας ενός συστήματος που ελίσσεται με μεγάλη ευελιξία, προκειμένου να επιτύχει τη βασική και δογματική επιδίωξή του. Το σύστημα λέγεται καπιταλισμός και η επιδίωξη λέγεται κέρδος.

*Πληροφορίες, εικόνες και βίντεο από το blog των εργαζομένων στα Metropolis

==============================================================

Μία επισήμανση και δυο απορίες
Η προηγούμενη συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ νομοθέτησε μία ρύθμιση για τις ληξιπρόθεσμες φορολογικές υποχρεώσεις, όπου μεταξύ άλλων ορίζεται ότι δεν μπορούν να ενταχθούν οφειλές άνω των 1 εκ. ευρώ. Δεν αποτελεί παράδοξο. Όσοι χρωστάνε τόσο υπέρογκα ποσά δεν είναι εργάτες, μικροαγρότες, μισθοσυντήρητοι, μικροί αυτοασπασχολούμενοι κτλ. Είναι επιχειρηματίες που έχοντας φαλιρίσει τις εταιρείες τους, καμώνονται τους οικονομικά αδύναμους. Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, οι μεγαλοοφειλέτες μένουν στο απυρόβλητο σαν να τους έχουν εμμέσως χαριστεί οι οφειλές, συνεπώς για ποιο λόγο να ενταχθούν στην εκάστοτε ρύθμιση; 
Από την άλλη, η νέα «Πρώτη φορά αριστερά» συγκυβέρνηση ΣΥΡIΖΑ – ΑΝ.ΕΛ έχει εξαγγείλει πως στην τροποποίηση για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών θα καταργηθεί ο περιορισμός του 1 εκ ευρώ για τη δυνατότητα ένταξης σε αυτήν.

Αναρωτιέμαι, τι είναι πιο αριστερό; Η δυνατότητα να ρυθμιστούν οι οφειλές ορισμένων σαν τον Ανδρέα Κουρή ή η άμεση απαίτηση να δοθούν αυτά τα ποσά από τους ίδιους τους οφειλέτες;

Άραγε, η νέα κυβέρνηση θα επενεξετάσει την απευθείας ανάθεση της διοργάνωσης της Eurovision στον Ανδρέα Κουρή;

==============================================================

Επιστρέφοντας στη νοσταλγία της εφηβείας, στάθηκα στο τραγούδι "Demystification" της αναρχοπάνκ μπάντας "Zounds" από το δίσκο του 1981, "The curses of Zounds", που είχα ανακαλύψει στα Metropolis, στα - προς 19ετίας - γυμνασιακά μου χρόνια.

Κάτω τα σύγχρονα εργασιακά κάτεργα!

Να δικαιωθεί τώρα η συνάδελφος Ευγενία Πρίφτη. 

Στις 8 Δεκεμβρίου η συνάδελφος Ευγενία Πρίφτη, εργαζόμενη επί δυόμιση χρόνια στο καφέ-μπαρ Ποτοπωλείο στην Πανόρμου, απολύθηκε εντελώς εκδικητικά. Να σημειώσουμε πως η συνάδελφος είχε προσληφθεί αρχικά τον Οκτώβρη του 2012 και εργάζονταν ανασφάλιστη έως τον Οκτώβρη του 2013.

Το συγκεκριμένο μαγαζί, σε αντίθεση με το φιλολαϊκό προφίλ που πλασάρει στους πελάτες, δεν είναι παρά ένα κάτεργο για τους εργαζόμενους, όπου τα εργασιακά δικαιώματα και οι συνδικαλιστικές ελευθερίες αποτελούν όνειρο θερινής νυκτός. Όπως και όλα τα υπόλοιπα αφεντικά του κλάδου, ενώ τα προηγούμενα χρόνια θησαύριζαν στις πλάτες των εργαζομένων, τώρα προσπαθούν να τους φορτώσουν την κρίση τους. Στο Ποτοπωλείο, ο εργοδότης δεν ασφαλίζει τους εργαζόμενους σύμφωνα με την πραγματική εργασία τους, τους αναγκάζει να δουλεύουν πέραν του ωραρίου τους, δεν πληρώνει τις προσαυξήσεις των βραδινών/αργιών, δεν έχει καταβάλει τα επιδόματα αδείας. Επίσης δεν είναι λίγες οι φορές που τους έχει απευθυνθεί με πολύ προσβλητικό ύφος, μειώνοντάς και προσβάλλοντας την αξιοπρέπειά τους. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά προσπάθησε δύο φορές να τους μειώσει τους μισθούς.

Η συνάδελφος Ευγενία τότε είχε αντισταθεί σθεναρά και είχε αρνηθεί τις μειώσεις, υπερασπίζοντας όχι μόνο τα δικά της δικαιώματα, αλλά ταυτόχρονα και των συναδέλφων της. Αυτό ήταν αρκετό για να μπει στο στόχαστρο από το αφεντικό της. Στις 2 Δεκεμβρίου την ώρα που προσέρχονταν στην εργασία της, βρήκε από τον εργοδότη της μία υπεύθυνη δήλωση που της ανέφερε πως δεν τη χρειάζεται άλλο και πως την απέλυε την ίδια μέρα! Η συνάδελφος το αγνόησε και την ίδια μέρα έλαβε προειδοποίηση για καταγγελία της σύμβασής της στις 31 Ιανουαρίου 2015. Αρνήθηκε να το υπογράψει και διεμήνυσε στον εργοδότη πως θα υπερασπιστεί τη θέση εργασίας της όσο μπορεί. Αυτός για να κάμψει την αντίστασή της και να την εξαναγκάσει σε παραίτηση δε δίστασε να χρησιμοποιήσει δόλια και αισχρά μέσα.

Προσπάθησε να την κατηγορήσει για κλοπή! Έφτασε μέχρι στο σημείο να τη βρίσει πολύ χυδαία. Παρ' όλ’ αυτά, η συνάδελφος δεν πτοήθηκε και συνέχισε να υπερασπίζεται τη θέση εργασίας της, τα δικαιώματα και την αξιοπρέπειά της. Στις 6 Δεκέμβρη ζήτησε από τον εργοδότη να της καταβάλει το επίδομα αδείας, το οποίο έπρεπε να είχε καταβάλει από τον Ιούλιο. Σαν απάντηση πήρε την ολοκληρωτική άρνηση και ειρωνεία του, για να παραλάβει τελικά στις 8 Δεκεμβρίου την απόλυσή της μέσω δικαστικού κλητήρα. Για να ικανοποιήσει ακόμη περισσότερο την εκδικητική του μανία προς τη συνάδελφο, δε δίστασε να δημοσιεύσει κείμενο σε γνωστό μέσο κοινωνικής δικτύωσης αναφερόμενος σε αυτήν, όπου ξεχύνονταν τόνοι σεξιστικών και ρατσιστικών συκοφαντιών! Η συνάδελφος Ευγενία δεν είναι όμως η μόνη που βρέθηκε αντιμέτωπη με τις αυθαιρεσίες του εργοδότη. Στη συνάδελφο Χριστίνα Πάσιου, ο εργοδότης χρωστάει δεδουλευμένα αρκετών εκατοντάδων ευρώ. Και οι δυο προχώρησαν σε καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας για την πληρωμή των δεδουλευμένων και την επαναπρόσληψη της Ευγενίας. Η εξέταση των καταγγελιών θα πραγματοποιηθεί στις 16 Φεβρουαρίου, στην Επιθεώρηση Εργασίας της Πανόρμου.

Αυτά τα περιστατικά δεν μας εκπλήσσουν. Αποτελούν μέρος της ζοφερής πραγματικότητας που έχουν επιβάλει οι μνημονιακές πολιτικές, που αφήνουν τον εργοδότη/αφέντη ελεύθερο να προσλαμβάνει και να απολύει τους εργαζόμενους/δούλους όποτε θέλει, αντιμετωπίζοντας τους σαν σκουπίδια. Είναι ένα ακόμη επεισόδιο στον πόλεμο που έχουν κηρύξει ενάντια στους εργαζόμενους της χώρας.

Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, η άρνηση των συναδέλφων να δεχτούν σαν αναπόφευκτο και τετελεσμένο γεγονός τη συμπεριφορά του εργοδότη τους, να υπομένουν σιωπηρά τις προσβολές και τη ψυχολογική βία που τους ασκούσε, δείχνει το σωστό δρόμο. Το δρόμο της αντίστασης και του ανυποχώρητου αγώνα. Κανένας εργαζόμενος δεν είναι μόνος! Καλούμε όλους να στηρίξουν το δίκαιο αγώνα των συναδέλφων και να παρευρεθούν στην εξέταση της καταγγελίας στην Επιθεώρηση Εργασίας. Για να αποκαλύψουμε στο σύνολο της κοινωνίας τα σύγχρονα εργασιακά κάτεργα του επισιτισμού. Για να επιβάλουμε στην πράξη, μέσα από την οργάνωση και τους αγώνες μας, το δίκιο και την αξιοπρέπεια των εργαζομένων.

Απαιτούμε:

Να πληρωθούν άμεσα τα δεδουλευμένα της συναδέλφου.

Να κολληθούν τα ένσημα που της οφείλει ο εργοδότης.

Να της ζητήσει δημόσια συγγνώμη.

Να επιστρέψει άμεσα στην εργασία της".

Επιτροπή αλληλεγγύης στους εργαζόμενους του Ποτοπωλείου

Επικ. 6940219028

================================================================

Την ανωτέρω ανακοίνωση μοίραζαν την Παρασκευή (6/2) το βράδυ παιδιά της Επιτροπής αλληλεγγύης στους εργαζομένους του Ποτοπωλείου. Πρόκειται για το γνωστό μαγαζί που βρίσκεται στην οδό Πανόρμου εδώ και περίπου 20 χρόνια. Πολλοί ίσως θυμούνται εποχές, όπου ήταν σχεδόν άθλος να βρεις λίγα εκατοστά χώρου ια να πιεις ένα ποτό στο συγκεκριμένο μαζί. Ήταν χαρακτηριστικό ότι ο κόσμος έπινε το ποτό του σχεδόν κρεμάμενος στην ωραία – ομολογουμένως – βεράντα του.

Όπως τονίζεται, στην ανακοίνωση της Επιτροπής αλληλεγγύης, η εργοδοσία του μαγαζιού, αποδείχτηκε τελείως ανακόλουθη στην πράξη σε σύγκριση με το φιλολαϊκό προφίλ που πλασάρει στους πελάτες. Φαίνεται πως αυτού του είδους η «φιλολαϊκότητα» ήταν ένα πετυχημένο εμπορικό τρυκ, προκειμένου να προστρέχουν θαμώνες αριστερού, προοδευτικού, εναλλακτικού προφίλ και να επιτυγχάνεται έτσι ο βασικός σκοπός τους συγκεκριμένου αλλά και όλων των εργοδοτών, η επίτευξη του κέρδους.

Στον τομέα της διασκέδασης και του επισιτισμού, στο συγκεκριμένο οικονομικό και κοινωνικό πλαίσιο, αυτή η επίτευξη (σ.σ. του κέρδους) πηγάζει από την ποιοτική υποβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών σε συνδυασμό με την εκμετάλλευση της εργασίας (εντατικοποίηση, ανασφάλιστη εργασία, μεροκάματα πείνας, καθυστερήσεις πληρωμών κτλ.)

Συνεπώς, υπάρχει κοινός τόπος ώστε ο καθένας με τον τρόπο του να στηρίζει τον αγώνα των εργαζομένων όλων των κλάδων, στην προκειμένη περίπτωση των δύο εργαζόμενων κοριτσιών που με σθένος προσπαθούν να διεκδικήσουν αυτονόητα δικαιώματα.

Εξάλλου, όταν εμείς καλοπερνάμε σε ένα μπαρ, μία καφετέρια, ένα εστιατόριο, μία μουσική σκηνή οπουδήποτε, κάποιοι άνθρωποι την ίδια στιγμή εργάζονται για λογαριασμό μας προκειμένου να απολαμβάνουμε αυτές τις στιγμές.

Κι αυτές οι στιγμές θα είναι ωραιότερες, ξέροντας πως αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι δούλοι ούτε δικοί μας, ούτε δούλοι του εκάστοτε εργοδότη. 

 ================================================================

Η σατυρική όπερα των Μπέρτολτ Μρεχτ και Κουρτ Βάιλ «Η άνοδος και η πτώση της πόλης του Μαχαγκόνυ» πρωτοανέβηκε το 1930 στη Λειψία. Το βασικό της θέμα ήταν η απληστία, η διαφθορά, η ανεξέλεγκτη και με κάθε μέσον κατάκτηση της εξουσίας, ο ατομικισμός, ο εγωισμός και η εκμετάλλευση του αδύναμου.

Tο Alabama Song γράφτηκε για τη συγκεκριμένη όπερα και πρωτοτραγουδήθηκε από την Lotta Lenya, αν και οι περισσότεροι το γνωρίζουν από την υπέροχη διασκευή των Doors. Διαβάζοντας την Παρασκευή το βράδυ την ανακοίνωση για το Ποτοπωλείο, αυτή η μελωδία μου ηρθε στο νου…

 … show me the way to the next whisky bar…

Ο Αλέξης Τσίπρας, αμέσως μετά την ορκωμοσία του ως νέος Πρωθυπουργός της χώρας, κατευθύνθηκε στην Καισαριανή προκειμένου να αποτίσει φόρο τιμής στο μνημείο πεσόντων που εκτελέσθηκαν από το ναζιστικό καθεστώς.

Μία πράξη που χαρακτηρίζεται θετική, υπό την έννοια της ενδεχόμενης παρακίνησης ορισμένου κόσμου να ενδιαφερθεί για τα ιστορικά πεπραγμένα, λόγω της δημοσιότητας του γεγονότος.

Αν και η καταγραφή του φόρου τιμής ως της πρώτης πρωθυπουργικής πράξης του Αλέξη Τσίπρα κρίνεται ως συμβολική, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ένδειξη για το περιεχόμενο της πολιτικής που θα εφαρμόσει η κυβέρνησή του.

Ας θυμηθούμε την εγκαινίαση του Μουσείου της Δημοκρατίας στον Αη-Στράτη το 2007 από τον τότε Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, δέσμευση για τη δημιουργία του οποίου είχε αναλάβει από το 2003. Μάλιστα, ο λόγος του την ημέρα των εγκαινίων ήταν εξόχως ενωτικός και συγκινητικός, λέγοντας πως «Σήμερα εγκαινιάζουμε μαζί το Μουσείο Δημοκρατίας, ένα έργο μνήμης και τιμής. Ο χώρος που τα πέτρινα χρόνια της ελληνικής ιστορίας του περασμένου αιώνα στέγαζε το νοσηλευτήριο εκτοπισμένων για τα πολιτικά τους φρονήματα- ανάμεσα στους οποίους ο Γιάννης Ρίτσος, ο Μενέλαος Λουντέμης, ο Μάνος Κατράκης, ο Τίτος Πατρίκιος- διασώζεται αναδεικνύεται, παραδίδεται σε αυτή τη γενιά και τις επόμενες». Ωστόσο, ο συμβολισμός αυτής της κίνησής του δεν τον απέτρεψε από το να συνεχίσει την ίδια πολιτική που σε συνδυασμό με τις προηγούμενες κυβερνήσεις έφερε τη χώρα στα γνωστά αδιέξοδα μιλώντας για σκληρά μέτρα που οφείλουν να παρθούν στην προεκλογική περίοδο του 2009.

Σε ότι αφορά το Μουσείο, δε, είναι αρκούντως κατατοπιστικό το ρεπορτάζ του Στρατή Μπαλάσκα στην Ελευθεροτυπία στις 20/05/2011, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται πως «Δεν πάει πολύς καιρός που ο ίδιος ο πρωθυπουργός εξήγγειλε τη μετατροπή του Αϊ-Στράτη σε «πράσινο νησί». Τώρα βυθίζεται κι αυτό στα γενικότερα περί περικοπών. Ο λόγος για το μοναδικό στην Ελλάδα Μουσείο Δημοκρατίας, και μνημείο ταυτόχρονα για την κρισιμότερη περίοδο της νεότερης Ιστορίας, που παραμένει κλειστό εδώ και πέντε μήνες»

Σε ότι αφορά τέτοιου είδους συμβουλισμούς, είναι χρήσιμο να επισημανθούν ορισμένες αντιφάσεις.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο αντικομμουνισμός

Η 9η Μάη γιορτάζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως η «Ημέρα της Ευρώπης» ήδη από το 1985 και όχι ως η «Μέρα της αντιφασιστικής νίκης των λαών» που πραγματώθηκε στις 9 Μαΐου 1945, αποκρύπτοντας τον ιστορικό ρόλο και την ηρωική θυσία των πεσόντων Σοβιετικών στρατιωτών και πολιτών που με αυτοθυσία αντιμετώπισαν το ναζιστικό θηρίο, συμβάλλοντας αποφασιστικά στη διάλυσή του.

Επιπλέον, η 23ηΑυγούστου έχει καθιερωθεί ως «Ευρωπαϊκή ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ναζισμού και του Σταλινισμού». Διόλου τυχαία αφού 23 Αυγούστου του 1939 υπογράφηκε το περιβόητο γερμανοσοβιετικό σύμφωνα μη επίθεσης Ριμπεντροπ – Μολότωφ, ένας διπλωματικός ελιγμός ουσίας της ΕΣΣΔ που έδωσε τον απαραίτητο χρόνο στο Σοβιετικό κράτος να προετοιμαστεί για την αναπόφευκτη επίθεση των Χιτλερικών στρατευμάτων στην ΕΣΣΔ, δύο χρόνια αργότερα. Μία συνθήκη που έχει κατασυκοφαντηθεί ως απόδειξη της «δήθεν» συμμαχίας Στάλιν – Χίτλερ. Μία συμφωνία που προκάλεσε την αντίδραση των Συμμάχων αφού όπως δήλωσε ο Ουίνστον Τσώρτσιλ με τη συγκεκριμένη συνθήκη οι ναζί «πρόδωσαν το αντι-Κομιντέρν σύμφωνο και τις αντι-Μπολσεβίκικες συμφωνίες».

Βεβαίως, η Ευρωπαϊκή Ένωση πέρα από τις εορτές και τα πανηγύρια, εκφράζει και στην πράξη την αντικομμουνιστική διάθεσή της, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα μέσω του έργου “Human library: the rest is history” που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα “Europe for citizens”. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που έχει στόχο να προωθήσει την επικρατούσα – εντός του ευρωενωσιακού πλαισίου – άποψη, ότι η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της ελευθερίας συνδέεται με τον ολοκληρωτισμό (αναφέροντας ενδεικτικά τον ναζισμό, τον Ιταλικό φασισμό και το σταλινισμό). Εν ολίγοις, είναι ένα βήμα για την περαιτέρω προώθηση της ανιστόρητης θεωρίας των δύο άκρων που εξισώνει το ναζισμό με τον κομμουνισμό. Για την προώθηση του προγράμματος, η ΕΕ χρηματοδοτεί διάφορες ΜΚΟ προκειμένου σε διάφορες χώρες να οργανώσουν εκδηλώσεις - ημερίδες με ανάλογο θέμα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση τη διάδοση αυτών των ιδεών στη νεολαία.

Ιδιαίτερα προκλητικό είναι το γεγονός, ότι η υλοποίηση αυτών των εκδηλώσεων πραγματοποιείται με σημαντικά ποσά χρηματοδοτήσεων προς τις επιλεχθείσες ΜΚΟ, σε μία περίοδο που τα εισοδήματα των πολιτών καταρρακώνονται. Χαρακτηριστικά, όπως είχε αποκαλύψει η εφημερίδα «Ριζοσπάστης» στις 28/4/2014, «Η ΕΕ, […], δηλώνει διατεθειμένη να χρηματοδοτήσει την επόμενη περίοδο κάθε πρόγραμμα με ελάχιστο ποσό 60.000 και μέγιστο 200.000 για κάθε οργάνωση».

Χαρακτηρισμό παράδειγμα για την Ελλάδα αποτελεί η ΜΚΟ United Societies of Balkans, η οποία διοργάνωσε τον περασμένο Μάη στη Θεσσαλονίκη «εκδήλωση ζωντανής βιβλιοθήκης, κατά τη διάρκεια της οποίας 8 άνθρωποι μετατράπηκαν σε «βιβλία» και μετέφεραν στο κοινό τις γνώσεις και τις ιστορίες τους για το Ναζισμό και το Σταλινισμό»! Μάλιστα, προ ημερών ολοκληρώθηκε επίσης στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος διαγωνισμός φωτογραφίας, ο οποίος όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ιστοσελίδα της ΜΚΟ, ο διαγωνισμός ήταν αποτέλεσμα έμπνευσης από την εμπειρία, τη γνώση και τα συναισθήματα που αποκόμισαν οι ιθύνοντες από την εκδήλωση του Μαΐου.

Η αλήθεια είναι πως η αντικομμουνιστική προπαγάνδα της Ε.Ε. δεν παραξενεύει. Αντίθετα, ενδεχομένως δικαιολογείται και από το γεγονός της στήριξης φιλοναζιστικών κυβερνήσεων στην Ουκρανία, κάνοντας σαφές ότι η θεωρία των δυο άκρων είναι τεχνητή, αποτελώντας χρήσιμο εργαλείο που επιστρατεύεται κατά το δοκούν και ανάλογα με τα κατά περίπτωση συμφέροντα των εταιρών και αυτών των οποίων τα συμφέροντα εκπροσωπούν.

Αντικομμουνιστική αριστερά στην Ευρώπη; Κι όμως υπάρχει

Θα έλεγε κανείς πως είναι δικαιολογημένο να υπάρχει αντικομμουνισμός στην Ευρωπαϊκή Ένωση της Μέρκελ, του Σόιμπλε, των δανειστών και τοκογλύφων. Όμως, το ζήτημα περιπλέκεται περισσότερο, όταν ανάλογη διάθεση επιδεικνύουν και αριστερά κόμματα.

Στις 12 & 13 Νοεμβρίου 2013, το γερμανικό αριστερό κόμμα Die Linke, το οποίο εντός του Ευρωκοινοβουλίου εκφράζεται μέσα από το ΚΕΑ (Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς) και είναι αδελφό κόμμα του Σύριζα, διοργάνωσε εκδήλωση με τίτλο «Ταξίδεψα στη χώρα σας σαν φιλοξενούμενος - Γερμανοί αντίπαλοι του Χίτλερ, θύματα του Σταλινικού τρόμου: Οικογενειακές ιστορίες 1933 – 1956». Μάλιστα σε διαμαρτυρία του ΚΚΕ για την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης εκδήλωσης, το περιοδικό Der Spiegel, υπερασπιζόμενο το Die Linke, έσπευσε να ζητήσει δήλωση από το ΚΚΕ αναφέροντας πως «οι άνθρωποι του ΚΚΕ πρέπει απλά να αποφασίσουν οι ίδιοι για το αν πιστεύουν στις αξίες της Ευρώπης».

Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει, είναι αν οι αξίες της Ευρώπης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι οι - ανά τον κόσμο - συμπράξεις με το ΝΑΤΟ για το στήσιμο πολέμων και αιματοκυλισμάτων των λαών, άλλοτε με πρόσχημα την τρομοκρατία και άλλοτε για τον «εκδημοκρατισμό» χωρών που εντελώς τυχαία, κρύβουν στρατηγικής σημασίας συμφέροντα για το μεγάλο κεφάλαιο της Ευρώπης.

Χρήση της κομμουνιστικής παρακαταθήκης, με παραποίηση συμβόλων

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που το κυβερνών – πλέον – κόμμα του Σύριζα παραποιεί τα κομμουνιστικά σύμβολα με τη χρήση της τεχνολογίας.

• Ήταν μόλις μετά τις εκλογές του Μαΐου 2012, τότε που ο Σύριζα μεγάλωσε το κοινοβουλευτικό ποσοστό του. Μέχρι τότε πολλοί δεν γνώριζαν – και ίσως δεν θα έπρεπε να μάθουν πως μεταξύ των συνιστωσών υπάρχει και η ΚΟΕ με το σφυροδρέπανο στη σημαία της. Έτσι, λοιπόν το πρωτοσέλιδο της Αυγής κυκλοφόρησε με σβησμένο το σφυροδρέπανο από τη σημαία που ανέμιζε πίσω από τον Αλέξη Τσίπρα το βράδυ των πανηγυρισμών.

• Ένα πλέον χαρακτηριστικό έργο του κομμουνιστή χαράκτη Τάσσου, απεικονίζει διαδηλωτές κρατώντας την ελληνική σημαία καθώς και κόκκινες σημαίες με σφυροδρέπανα. Μόνο που στην ιστοσελίδα www.iskra.gr του Παναγιώτη Λαφαζάνη, το συγκεκριμένο έργο δημοσιεύτηκε παραποιημένο, με τα σφυροδρέπανα απόντα.

• Τέλος, η πλέον ανερυθρίαστη παραποίηση έγινε με αφορμή τις αφίσες για εκδηλώσεις του Σύριζα. Στην αφίσα που διαφήμιζε εκδήλωση στο Δουβλίνο με ομιλητή το βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Σταθά, απεικονιζόταν συγκέντρωση αγωνιστική δράση του ΚΚΕ πάνω στο βράχο της Ακρόπολης, μόνο που ήταν σβησμένα το όνομα του κόμματος από το πανό και τα σφυροδρέπανα από τις σημαίες.

Μόνο κατόπιν της αντίδρασης του ΚΚΕ ήρθε η απάντηση από το Γραφείο Τύπου της Ενωμένης Αριστερής Συμμαχίας η οποία ζήτησε «ανεπιφύλακτα συγγνώμη, στους συντρόφους της στο ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ και στο ΚΚΕ για την δυσαρέσκεια και για τη σύγχυση που προκλήθηκε από τη χρήση παραποιημένης φωτογραφίας […]. Η χρήση της παραποιημένης φωτογραφίας ήταν ένα σοβαρό λάθος που έχει ευλόγως προκαλέσει σύγχυση και δυσαρέσκεια.

Η Ενωμένη Αριστερή Συμμαχία θα ήθελε να διευκρινίσει ότι αυτό το λάθος είναι αποκλειστική ευθύνη της Ενωμένης Αριστερής Συμμαχίας, καθώς ούτε ο κ. Γιάννης Σταθάς, ούτε άλλα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ, είχαν δει την αφίσα πριν λάβει χώρα η συνάντηση.

Αναγνωρίζοντας το λάθος, η Ενωμένη Αριστερή Συμμαχία δεσμεύεται να διασφαλίσει ότι δεν θα ξανασυμβεί κάτι παρόμοιο. Η Ενωμένη Αριστερή Συμμαχία υπογραμμίζει την αλληλεγγύη της με τους αγώνες του εργαζόμενου Ελληνικού λαού, κατά των σκληρών μέτρων λιτότητας που επιβάλλονται από την Τρόικα και την Ελληνική Κυβέρνηση.»

Το ίδιο «λάθος» πάντως, επαναλήφθηκε αυτή τη φορά σε αφίσα που διαφήμιζε εκδήλωση για το ΣΥΡΙΖΑ στην Ισπανία με ομιλητή το δημοσιογράφο και ακτιβιστή Γιώργο Μητραλιά. Η αλήθεια, βέβαια, είναι πως δεν συνέβη το ίδιο λάθος ακριβώς. Η φωτογραφία που παραποιήθηκε ήταν ίδια, η παραποίηση ήταν διαφορετική.

Συχνά πυκνά γίνεται οξεία κριτική για τους δήθεν «συμβιβασμούς» του ΚΚΕ, τις κομματικές παρελάσεις που κάνει στις πορείες, ότι δεν βγαίνει μπροστά και πως τα αστικά κόμματα που κυβέρνησαν  το χαρακτηριζόταν ως το κόμμα που κάνει τις πιο ειρηνικές και καλύτερες πορείες και προβαλλόταν ως το «χαϊδεμένο» παιδί του συστήματος. Με την ευκαιρία αξίζει να θυμηθούμε πως η παραποιημένη φωτογραφία, ήταν από το Μάη του 2010 (εν μέσω επιβολής των πρώτων σκληρών μέτρων λιτότητας), όπου μέλη του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ ανέβηκαν στην Ακρόπολη αναρτώντας πανό που καλούσε τους λαούς της Ευρώπης να ξεσηκωθούν. Επρόκειτο μάλιστα για μια δράση που προκάλεσε σφοδρή αντίδραση από τον – τότε – κυβερνητικό εκπρόσωπο Γιώργο Πεταλωτή το ΠΑΜΕ «έχει αναλάβει εργολαβικά την υπονόμευση του τουρισμού με ευθύνη του ΚΚΕ».

Επιπλέον, το υπουργείο Πολιτισμού σημείωσε ότι «Μικρή ομάδα στελεχών του ΚΚΕ παραβίασαν την πύλη του Ιερού Βράχου και ανήρτησαν πανό με τις απόψεις του κόμματός τους. Η κίνηση αυτή εκτός από επικίνδυνη για τα μνημεία και τους φύλακες, είναι παράνομη και διασύρει την Ελλάδα σε κάθε γωνιά της γης. Αντί να εργαζόμαστε όλοι μαζί να βοηθήσουμε την πατρίδα μας να βγει από την κρίση, κάποιοι, λίγοι ευτυχώς, επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία για προσωπικά και παραταξιακά οφέλη. Την κίνηση αυτή καταδικάζει σύσσωμος ο ελληνικός λαός. Ελπίζουμε ότι θα την καταδικάσει και η ηγεσία του ΚΚΕ»

Ακόμη, ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ, Γιώργος Καρατζαφέρης, δήλωσε ότι «είναι οι ίδιοι που έδιωξαν από το λιμάνι του Πειραιά ένα κρουαζιερόπλοιο, το οποίο πήγε στα τουρκικά λιμάνια».

Όταν η ιστορία μιλάει, τα σύμβολα αποκαθίστανται

Είναι κατανοητή η ουσιαστική αντίφαση της απόδοσης φόρου τιμής στο μνημείο της Καισαριανής από ένα κόμμα το οποίο θεωρεί αδιαπραγμάτευτη τη θέση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με όλα όσα προαναφέρθηκαν. Κι αυτό διότι η Καισαριανή δεν είχε απλώς 200 θύματα ή αριστερούς, όπως ανέφεραν οι δημοσιογράφοι της ΝΕΡΙΤ στο σχετικό ρεπορτάζ τους.

Η διαταγή για την εκτέλεση που παρατίθεται φωτίζει επαρκώς ο θέμα:

«Την 27.4.1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι, παρά τους Μολάους, κατόπιν μίας εξ ενέδρας επιθέσεως, εδολοφόνησαν ανάνδρως ένα Γερμανό στρατηγό και τρεις συνοδούς του αξιωματικούς και ετραυμάτισαν πολλούς Γερμανούς στρατιώτες. Εις αντίποινα θα εκτελεσθούν:

1. Ο τυφεκισμός 200 κομμουνιστών την 1η Μαΐου 1944.
2. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών, τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάων προς Σπάρτην, έξωθι των χωρίων.

Υπό την εντύπωσιν του κακουργήματος τούτου, Ελληνες εθελονταί (σ.σ. πρόκειται για ταγματασφαλίτες) εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς.

Ο στρατιωτικός διοικητής Ελλάδος».

Κατά τη μεταφορά των 200 μελλοντικώς εκτελεσθέντων από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου, πολλοί κατάφεραν να γράψουν σημειώματα και να τα πετάξουν το δρόμο, ώστε σήμερα να αποτελούν τη ζωντανή μαρτυρία τους.

• «Όταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτές» - Μήτσος Ρεμπούτσικας
• «Καλύτερα να πεθαίνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά, παρά να ζει σκλάβος» - Nίκος Μαριακάκης
• «Πρωτομαγιά. Γεια σας. Όλοι πάμε στη μάχη» - Κώστας Τσίρκας
• «Ας μάθει όλη η Ελλάδα, πως ούτε στιγμή δε χάσαμε την πίστη στην τελική νίκη της Σοβιετικής Ενωσης. Καμιά δύναμη δε θα μπορέσει να τσακίσει το ΚΚΕ. Το ΚΚΕ θα νικήσει. Καλώ τον αδελφό μου, με σκληρή δουλειά να προσπαθήσει να ξεπλύνει το κακό που έκανε με τη δήλωση και την αδελφούλα μου να πάρει τη θέση μου στο ΚΚΕ» - Σάββας Σαββόπουλος

Όταν η πρώτη εικοσάδα στήθηκε για εκτέλεση και ο Γερμανής επικεφαλής ρώτησε αν έχουν κάτι να πουν, οι μελλοθάνατοι απάντησαν όλοι μαζί: «Ζήτω η Ελλάδα! Ζήτω η λευτεριά!». Κατόπιν, απαιτήθηκε από την επόμενη 20άδα να πάρει και να θάψει τους προηγουμένως εκτελεσθέντες συντρόφους τους.

Η ουσία, λοιπόν, της εκτέλεσης των 200 της Καισαριανής είναι ότι αυτοί οι 200 εκτελέστηκαν ως Έλληνες κομμουνιστές, δηλαδή εκτελέστηκαν ακριβώς επειδή ήταν Έλληνες και κομμουνιστές.

Οι 200 εκτελεσμένοι της Καισαριανής συμβολίζουν το ήθος εκείνων που η επιθυμία τους για συντροφικότητα και αξιοπρέπεια δεν λυγίζει ούτε στιγμή.

Ο Ναπολέων Σουκατζίδης, λογιστής στο επάγγελμα υπήρξε ένα από τα 200 θύματα. Η περίπτωσή του δεν μειώνει ουδόλως την αξία της θυσίας των υπολοίπων 199 εκτελεσμένων. Αντίθετα την ενισχύει.

Ήταν ένας βαθιά καλλιεργημένος, μορφωμένος άνθρωπος, εξόριστος στην Ακροναυπλία. Πάντα φρόντιζε να ενθαρρύνει τους συντρόφους και συγκρατούμενούς του. Επιπλέον, ως γνώστης της γερμανικής γλώσσας πολλές φορές είχε ρόλο διερμηνέα ανάμεσα στους συντρόφους και τους Γερμανούς αξιωματικού και ενέπνεε σεβασμό και προς τις δύο μεριές. Πάντως, αυτό δεν απέτρεψε τους Γερμανούς να τον συμπεριλάβουν στον κατάλογο των εκτελεσθέντων. Η ανάγνωση των 200 ονομάτων ανατέθηκε στον ίδιο, οπότε διαβάζοντας το δικό του όνομα, μεσολάβησε ο Διοικητής του Στρατοπέδου προτείνοντάς του να τεθεί εκτός λίστας. Ο Ν. Σουκατζίδης δέχτηκε με την προϋπόθεση ότι δεν θα έπαιρνε κάποιος άλλος τη θέση του κι έτσι θα αποτρεπόταν μία εκτέλεση.

Όμως, η διαταγή μιλούσε για 200 εκτελέσεις κι έτσι ο Ν. Σουκατζίδης ακολούθησε το δρόμο της εκτέλεσης μαζί με τους συντρόφους του.

Ωστόσο, η περίπτωση των 200 εκτελεσμένων της Καισαριανής αποκαλύπτει ωστόσο και την άλλη Ελλάδα των λίγων:

• που με τη συνθηκολόγηση παρέδωσαν τους φυλακισμένους εξόριστους κομμουνιστές σαν σφαχτάρια στους κατακτητές.
• που στο άκουσμα της προαναγγελίας για εκτέλεση, έσπευσαν ως γνήσιοι αγγλόφιλοι και γερμανόφιλοι «πατριώτες» να σπείρουν το διχασμό λέγοντας σύμφωνα με τη μαρτυρία του Β. Μπαρτζιώτα: «Τα βλέπετε; Οι αντάρτες σκοτώνουν τους Γερμανούς και αυτοί αμύνονται»
• του Αρχιεπισκόπου που προσευχόταν για τη σωτηρία των ψυχών των μελλοθανάτων και που όταν τη νύχτα εμφανίστηκε μπροστά σε απελπισμένες γυναίκες που είχαν συγκεντρωθεί στη Μητρόπολη είπε: «Δεν μπορώ να κάνω τίποτα και το μόνο που μου απομένει είναι να παρακαλώ το θεό…»

Η συντριπτική πλειοψηφία του λαού, όμως, μέσω και των κομματικών οργανώσεων προσπάθησε οργανώνοντας συγκεντρώσεις σε χώρους δουλειάς, σε γειτονιές με τη διανομή σχετικών τρικ με επιστολές σε αξιωματούχους να αποτρέψουν την εκτέλεση.

Όπως ειπώθηκε αρχικά, δεν κρίνεται αρνητικά η απόδοση τιμής σε ανθρώπους που έπεσαν ηρωικά. Εξάλλου, χιλιάδες άνθρωποι αριστεροί, προοδευτικοί, δημοκράτες και γενικώς αντιφασίστες θυσιάστηκαν την περίοδο της Αντίστασης, Όμως, ζούμε σε εποχή όπου όλα συγχωνεύονται, βασίζονται στον αποσπασματικό λόγο και έρχονται στο φως μόνο για όσο επιτρέπει ο τηλεοπτικός χρόνος. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο το καθετί να ερμηνεύεται και να τοποθετείται στη σωστή του διάσταση.

Κλείνοντας, επειδή ακριβώς πολλοί λειτουργούν με τηλεοπτικούς χρόνους και αντιλαμβάνονται τη ζωή σαν σε στιγμιότυπα και όχι ως συνέχεια, σε ότι αφορά τη θεωρία των δύο άκρων που συναντιούνται και εξισώνονται, παρακάτω παρατίθεται το αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης… όσο για την εξίσωση; Μάλλον είναι αδύνατη, όπως λέγεται στα μαθηματικά.

Μπροστά πηγαίνει ο λαός (Η αναπαράσταση)

Στίχοι: Γιώργος Σκούρτης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης & Χορωδία
Δίσκος: Κομμέντια (1975)

Πηγές:

v  Human Library: The rest is history

v  Human Library in Greece

v  United Societies of Balkans

v  Spiegel Online

v  Ιστοσελίδα Συν

v  Άρθρο Στρατή Μπαλάσκα, Ελευθεροτυπία 20.05.2011

v  Αναδημοσίευση φωτογραφίας από την ιστοσελίδα tvxs

v  Εφημερίδα Ριζοσπάστης, 30.04.2002

Η προσπάθεια ορισμένων ανθρώπων προκειμένου να στοιχειοθετήσουν μία άποψη, τους οδηγεί στην επίκληση «μαρτυριών», ανθρώπων χωρίς ονοματεπώνυμα (γνωστοί, φίλοι, μπαρμπάδες κτλ) που γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις «από μέσα». Με αυτόν τον τρόπο, προσπαθούν να καλύψουν την ανεπάρκεια στη διαλεκτική χρήση επιχειρημάτων που αποδεικνύουν, εξηγούν, αιτιολογούν γεγονότα, στάσεις και συμπεριφορές και πλέον αποτελεί διαδεδομένο εργαλείο στις συζητήσεις των ανθρώπων.

Συνήθως, οι ίδιοι άνθρωποι έχουν ιδιαίτερη αδυναμία στην αριθμολογία. Μία τάση που σχεδόν αγγίζει τη στείρα αριθμολαγνεία, όταν χρησιμοποιείται σαν προσπάθεια μετρήσιμης απεικόνισης της πραγματικότητας του σύγχρονου ανθρώπου. Έτσι,  εξετάζονται τα καθημερινά λαϊκά προβλήματα ως αριθμοδείκτες (ένδειας, υποσιτισμού, ανεργίας, ύφεσης κτλ), αδιαφορώντας ή παραβλέποντας πως πίσω από αυτά τα μεγέθη κρύβονται ανθρώπινες ζωές και δυστυχισμένα βλέμματα.  Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να απαξιώνεται η στατιστική επιστήμη. Αντίθετα, είναι ένα χρήσιμο εργαλείο συλλογής πληροφοριών, ιδίως όταν τα ερωτήματα της έρευνάς της, απευθύνονται πράγματι σε αυτούς που ζούνε καταστάσεις «από μέσα», οπότε δεν χωρούν αμφισβήτησης. Εκτός αν πρόκειται για κατευθυνόμενη, κατασκευασμένη ή ψεύτικη δημοσκόπηση. Πάντως, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κοινής Γνώμης Gallup δεν φαίνεται να έχει λόγους να προβεί σε μία τέτοιου είδους αμφισβητήσιμη δημοσκόπηση. Επομένως, τα στοιχεία που προέκυψαν από τη σφυγμομέτρηση του Ινστιτούτου σχετικά με τη βελτίωση ή μη των συνθηκών ζωής στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ μετά την διάλυσή της,  δεν σηκώνουν αμφισβήτηση και γι’ αυτό έχουν  ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Η έρευνα διεξήχθη με προσωπικές συνεντεύξεις σε περισσότερα από 1.000 άτομα ηλικίας 15 ετών και άνω, το χρονικό διάστημα μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου του 2013 σε 11 από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και συγκεκριμένα στις Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Λευκορωσία, Γεωργία, Καζακστάν, Κιργιζία, Μολδαβία, Ρωσία, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουκρανία. Στη δημοσκόπηση δεν περιλαμβάνονται το Ουζμπεκιστάν, η Λιθουανία, η Εσθονία και η Λετονία.

Παρά, λοιπόν, τη συστηματική προπαγάνδα για τις πρώην σοσιαλιστικές δημοκρατίες, το ποσοστό των κατοίκων που θεωρούν ότι ήταν δυσχερής για τη χώρα τους η διάλυση της ΕΣΣΔ, είναι περισσότερο από διπλάσιο (51%) έναντι όσων απάντησαν πως ήταν ωφέλιμη (24%). Πιο αναλυτικά,  οι κάτοικοι σε  7 από τις 11 χώρες που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση, κατά πλειοψηφία πιστεύουν πως  η διάλυση της ΕΣΣΔ δυσχέραινε την κατάσταση στις χώρες τους, με τις 5 από αυτές να απαντούν σε ποσοστό πάνω από το 50% των ερωτηθέντων ότι η διάλυση έβλαψε τη χώρα τους. Μάλιστα, στη Ρωσία του Πούτιν που θεωρείται υπερδύναμη και συμμετέχει δυναμικά στον ενεργειακό χάρτη του κόσμου και στις ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις με τις ΗΠΑ, το ποσοστό είναι 55%, γεγονός που δείχνει ποιοι καρπούνται την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας.

Παραπέρα, σημαντικός είναι ο ηλικιακός χάρτης των απαντήσεων, εφόσον σε όλες τις κατηγορίες η άποψη ότι δεν ήταν ωφέλιμη η διάλυση της ΕΣΣΔ υπερτερεί. Ακόμη και στις νέες ηλικίες μεταξύ 15 έως 30 ετών το ποσοστό ανέρχεται σε 33%. Ενδιαφέρον, αν ληφθεί υπόψη πως η συγκεκριμένη κατηγορία απαρτίζεται από ανθρώπους που ήταν αγέννητοι ή σε πολύ μικρή ηλικία. Βεβαίως, τα ποσοστά είναι ιδιαιτέρως υψηλά στους ανθρώπους που, πράγματι, «τα έζησαν» και συγκεκριμένα στις ηλικίες μεταξύ 45 και 65 ετών (61%), αλλά κυρίως στους ανθρώπους άνω των 65 που θεωρεί σε ποσοστό 76% ότι μετά τη διάλυση η κατάσταση ήταν δυσχερέστερη. Εντυπωσιακό, όσο και λογικό ποσοστό για ανθρώπους που είδαν μετά τη διάλυση να συρρικνώνονται δικαιώματα που είχαν κατακτήσει εδώ και δεκαετίες, όπως οι εγγυημένες συντάξεις και η δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Στην τρίτη ερώτηση της δημοσκόπησης τίθεται η ύπαρξη φόβου ή μη στην έκφραση ων πολιτικών πεποιθήσεων στις χώρες μετά τη διάλυση. Ιδιαίτερα σημαντική ερώτηση εφόσον η αρνητική προπαγάνδα που γίνεται στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες μεταξύ άλλων βασίζεται και στην έλλειψη δημοκρατικότητας, με το επιχείρημα ότι η ΕΣΣΔ κατέρρευσε από τις αντιδράσεις του κόσμου για περισσότερη ελευθερία. Από τις απαντήσεις των ερωτηθέντων, λοιπόν, προκύπτει ότι η πολυπόθητη ελευθερία ουδέποτε πραγματώθηκε και μάλιστα ίσως είναι πολύ λιγότερη, εφόσον ποσοστό 57% πιστεύει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται να εκφράσουν ελεύθερα τις πολιτικές πεποιθήσεις τους.

Ενδεικτική περίπτωση σχετικά με την πραγμάτωση ή μη ελευθερίας, αποτελεί η περίπτωση του Καζακστάν, για το οποίο προ δύο εβδομάδων έκλεισαν 22 χρόνια ανεξαρτησίας, εφόσον πρόκειται για την τελευταία χώρα που κήρυξε την ανεξαρτησία της από την ΕΣΣΔ, στις 16 Δεκεμβρίου 1991. Εδώ και 22 χρόνια, στη χώρα διεξάγονται «πλουραλιστικές», ελεύθερες δημοκρατικές εκλογές στις οποίες νικητής αναδεικνύεται αδιαλείπτως ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ με υψηλότατα ποσοστά (88,05% το 2007 και 95,55% το 2011) κατέχοντας το σύνολο των εδρών. Στο Καζακστάν καμία ψηφοφορία δεν έχει κριθεί ότι διεξήχθη υπό συνθήκες ελευθερίας από την ανεξαρτησία της χώρας το 1991 και ο Πρόεδρος Ναζαρμπάγεφ έχει κατηγορηθεί πολλάκις για ανεπαρκή ελευθερία λόγου, καταστολή της αντιπολίτευσης και αργοπορία στην αντιμετώπιση της διαφθοράς.

Τα χρόνια που ακολούθησαν την ανατροπή του σοσιαλισμού στις χώρες στις ΕΣΣΔ, ενεργοποιήθηκε μία συστηματική προπαγάνδα πατώντας  πάνω στις όποιες αδυναμίες, ελλείψεις και λάθη για να στοιχειοθετηθεί το ιστορικό δίκαιο της… κατάρρευσης και σε καμία περίπτωση ανατροπής. Η εξασθένιση της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης αλλά και η μείωση της δράσης του εργατικού κινήματος και των λαϊκών αγώνων σε παγκόσμιο επίπεδο δείχνουν πως αυτή η προσπάθεια τελεσφόρησε. Τα αποτελέσματα της οπισθοχώρησης του εργατικού – λαϊκού κινήματος ξεκινούν άμεσα από το 1991 μέχρι και σήμερα, με την ανατροπή μίας σειράς εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων που κατέκτησαν οι λαοί στις χώρες της καπιταλιστικής Δύσης, ως αποτέλεσμα των μεγάλων κοινωνικών επιτευγμάτων των λαών στην προσπάθεια για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

Άραγε οι χώρες, τα κράτη λειτουργούν αυτόβουλα και όχι από τους χειρισμούς των ανθρώπων που έχουν την ευθύνη για την πορεία και λειτουργία τους; Καταρρέουν από μόνα ή κάποιοι… τα «καταρρέουν», δηλαδή τα ανατρέπουν με τις πολιτικές τους; Το ερώτημα που εγείρει μία ανατροπή, είναι αν και κατά πόσο κλίνει στον προοδευτισμό ή αποτελεί οπισθοχώρηση.

Ήταν 25 του Δεκέμβρη όταν πριν από 22 χρόνια, το 1991, ο τελευταίος ηγέτης της ΕΣΣΔ, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ  αναγνώριζε την… πτώχευση και την κατάρρευσή (;) της, κάνοντας το καλύτερο χριστουγεννιάτικο δώρο στα κοράκια της αστικής τάξης που περίμεναν να ξεκοκαλίσουν τον πλούτο του λαού των σοσιαλιστικών χωρών, γύρω από το γιορτινό τραπέζι που έστρωνε για λογαριασμό τους, η - από τα πάνω – ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης.

Ημέρα θανάτου (προσωρινού, αρκεί να το αποφασίσει ο λαός) του σοσιαλισμού η 25η Δεκέμβρη. Αλλά και ημέρα εορτασμού της γέννησης του «θείου» βρέφους. Από τις μεγαλύτερες γιορτές της χριστιανοσύνης που συμβολίζει την έλευση του Θεανθρώπου στη Γη, ο οποίος θα «λυτρώσει» τις ψυχές των ανθρώπων. Μία ημέρα που ξυπνάει αισθήματα αλληλεγγύης για τους ανήμπορους, σχεδόν τυπολατρικά και επετειακά κατ’ έτος. Διότι, μέρες σαν αυτές, στον υπαρκτό καπιταλισμό, η αστική τάξη με συμμάχους τα τηλεοπτικά κανάλια και τις εφημερίδες της βάζει σε ευρεία εφαρμογή το εργαλείο της φιλανθρωπίας. Μίας υποκριτικής φιλανθρωπίας που μοιράζει συσσίτια και παιχνίδια στους εξαθλιωμένους έχοντας διπλό στόχο. Από τη μία να εξιλεωθεί συνειδησιακά στα μάτια των πολλών και από την άλλη να τους κλείσει απειλητικά και κρυφά το μάτι με νόημα πως υπάρχουν και χειρότερα κατευνάζοντας την όποια οργή τους.

Έτσι, λοιπόν, θα καρποφορήσουν τα κέρδη τους στην εορταστική περίοδο. Με την καλοκουρδισμένη μηχανή των μεγάλων πολυκαταστημάτων που διαφημίζουν την πραμάτεια τους, απευθυνόμενα στα παιδιά, σπέρνοντας τα πρώτα ψήγματα υπερκαταναλωτικής συνείδησης στις αθώες και εύπλαστες ψυχές τους. Με φιλανθρωπικές εκστρατείες μέσω μηνυμάτων κινητών τηλεφώνων, των οποίων ένα ελάχιστο μέρος πάει σε διάφορα ευαγή ιδρύματα ή ΜΚΟ. Με το κάλεσμα για αγορά καταναλωτικών αγαθών, όπου μέρος από τη χρηματική αξία της αγοράς, διατίθεται κάπου, κάποτε. Σε μία διαφήμιση αναλόγου ύφους, αναφέρεται πως «όταν οι άνθρωποι προσπαθούν, οι εταιρείες πρέπει να προσπαθούν περισσότερο». Ωστόσο, αν εξαιρεθούν οι περιπτώσεις αλληλεγγύης από τις γειτονιές και τις λαϊκές επιτροπές των ανθρώπων που πετυχαίνουν από επανασυνδέσεις ρεύματος, σταμάτημα κατασχέσεων, μέχρι την έμπρακτη υλική και ψυχολογική στήριξη και που δεν έχουν ημερομηνία λήξης ούτε γυρεύουν εορταστικό πρόσχημα παρά μονάχα κίνητρο για να μην είναι κανείς μόνος του στην κρίση, φαίνεται πως η φιλανθρωπία θα πρέπει να αποδίδει κέρδος για να εφαρμόζεται.

Η αλληλεγγύη είναι το όπλο των λαών, λέει ένα γνωστό σύνθημα. Βέβαια, η αλληλεγγύη δεν μπορεί να υπάρξει ανάμεσα σε όσους δήθεν ευεργετούν με στόχο να εξαργυρώσουν την αλληλεγγύη τους κερδοσκοπώντας έναντι των ευεργετημένων τους. Για αλληλεγγύη μίλησε και ο Χριστός, όπως διδάσκει η χριστιανική θρησκεία ανεξαρτήτως των πολλών πρακτικών της, του οποίου η γέννηση ως «θείου» βρέφους γιορτάζεται. Η γέννηση του Χριστού απεκδυόμενη τη θεϊκή ιδιότητά της και ιδωμένη συμβολικά, φέρει την ελπίδα για τη γέννηση μίας κοινωνίας, στην οποία η αλληλεγγύη θα είναι δομικό στοιχείο της και όχι επετειακή φιέστα. Κι αυτή η κοινωνία δεν μπορεί να είναι θεϊκή, παρά μόνο φτιαγμένη από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο.

=============================================================

Το τραγούδι L'estat i la revolucio των Καταλανών EINA (Εργαλείο), βρίσκεται στον ομώνυμο με το τραγούδι δεύτερο δίσκο τους που κυκλοφόρησε το 2011. Ο τίτλος του τραγουδιού είναι παρμένος από το βιβλίο του Β.Ι. Λένιν με τίτλος "Κράτος & Επανάσταση" που γράφτηκε το 1917 και στην ελληνική γλώσσα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Σύγχρονη Εποχή".

Με αφορμή περιστατικά δουλείας που περιοδικά βλέπουν το φως της δημοσιότητας, γίνεται λόγος από το σύγχρονο καθωσπρεπισμό των δυτικών πολιτισμών για συνθήκες πρωτογονισμού. Ωστόσο, είναι γεγονός πως στις πρωτόγονες κοινωνίες δεν υπήρχε δουλεία, από τη στιγμή που δεν υπήρχε κοινωνική διαστρωμάτωση.

Η ανάπτυξη και οργάνωση των προϊστορικών κοινωνιών γέννησε, χιλιάδες χρόνια πριν τον προσδιορισμό του όρου, τις κοινωνικές τάξεις. Δεν ήταν μόνο ο καρπός από την καλλιέργεια της γης  που μετατράπηκε σε εμπόρευμα, αλλά και το έμψυχο μέσο καλλιέργειας αυτής, δηλαδή ο εργάτης. Οι δούλοι προέρχονταν κυρίως από την αιχμαλωσία των ηττημένων ενός πολέμου, αλλά και από άτομα της ίδιας φυλής, τα οποία διέπρατταν τα αδικήματα της κλοπής ή της μη εξόφλησης χρεών.

Το χαρακτηριστικό γνώρισμα ενός δούλου ήταν η κατάργηση της ανθρώπινης υπόστασής του. Αποτελούσε αντικείμενο αγοραπωλησίας, όπως τα υπόλοιπα εμπορεύματα, μεταλλεύματα κτλ. Άλλοτε αντιμετωπίζονταν ως κινητή αξία και άλλοτε ας ακίνητη αξία, στις περιπτώσεις που πουλιόταν μαζί με την έκταση γης στην οποία δούλευε. Η αξία του διαμορφωνόταν σε πολλές περιπτώσεις από τους συνήθεις νόμους της «αγοράς», δηλαδή την προσφορά και τη ζήτηση. Ακόμη, πόλεμοι διεξάγονταν με σκοπό την απόκτηση περισσότερων δούλων προκειμένου να αυξηθεί ο πληθυσμός με απώτερο σκοπό βέβαια την εργασιακή εκμετάλλευσή τους, που συνήθως περιελάμβανε τη σεξουαλική κακοποίηση των γυναικών.

Οι δούλοι χαρακτηρίζονταν ως πλάσματα κατώτερης φύσης κι αυτό έκρυβε τα πρώτα σπέρματα ρατσιστικών αντιλήψεων, η εξάπλωση των οποίων εντάθηκε με την άφιξη των πρώτων «πολιτισμένων» Ευρωπαίων αποίκων στην Αφρικανική ήπειρο. Το έγχρωμο των γηγενών Αφρικανών χρωμάτισε με φυλετισμό τις ρατσιστικές διαθέσεις τους.

Στους πολλούς αιώνες που πέρασαν, το απάνθρωπο φαινόμενο της δουλείας διαφοροποιήθηκε κατά κοινωνία και χρονολογική περίοδο. Αρχαία Ελληνική Δημοκρατία, Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, Βυζάντιο, Οθωμανοί, Νέος Κόσμος (Αμερική), Ασία, Αφρική. Τα σκλαβοπάζαρα ολοένα αυξάνονταν. Οι δούλοι γεννούσαν δούλους, οι αφέντες γεννούσαν τους διαδόχους τους και το μόνο που τους συνέδεε, ήταν η κληρονομικότητα στην ιδιότητα και η διαχωριστική γραμμή της σκληρής εκμετάλλευσης.

Το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής που θεσμοθετήθηκε το 1788, προέβλεπε τη σταδιακή κατάργηση της νομιμότητας της δουλείας, της οποίας η τελική νομική κατάργηση έγινε το 1863 με το διάταγμα για τη χειραφέτηση των νέγρων που υπέγραψε ο Αβραάμ Λίνκολν.

Ωστόσο, η θεωρία από την πράξη ως συνήθως απείχαν. Το παρηκμασμένο φεουδαρχικό σύστημα έδωσε τη θέση του στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής με τη βιομηχανική επανάσταση. Προσλήφθηκαν εργάτες & υπάλληλοι, με νόμιμο μισθό που θα ήταν ελεύθεροι να φτιάξουν τη ζωή τους, να αγοράσουν τα προϊόντα που οι ίδιοι έφτιαχναν και το κέρδος αυτών καρπώνονταν νέα - ελαφρώς πιο ανθρώπινα-  αφεντικά. Μία κατ’ επίφαση ελευθερία που για την ανάσχεσή της φρόντιζαν ο χαμηλός μισθός και το εξαντλητικό ωράριο.

Η ταχύτατη ανάπτυξη των κοινωνιών έφερε μαζί της, ραγδαία αύξηση της πορνείας, της εργασίας ανηλίκων και της εκμετάλλευσης εκατομμυρίων ανθρώπων. Πλέον, οι πόλεμοι δεν αφήνουν στρατιές αιχμαλώτων που θα χρησιμοποιηθούν ως σκλάβοι και συνεπώς ως φτηνό εργατικό δυναμικό. Αυτήν την ανάγκη καλύπτουν οι στρατιές δυστυχισμένων ανθρώπων που πλέον ονομάζονται μετανάστες. Άνθρωποι που ξεριζώνονται όχι ως αντικείμενο αγοραπωλησίας, αλλά μέσω μίας κατ’ ανάγκην – στην ουσία, επιβεβλημένης - εξόδου από τον τόπο τους. Οι δούλοι του χτες, είναι οι μετανάστες του σήμερα. Όχι πως απουσιάζουν τα σκλαβοπάζαρα. Αντίθετα, κάνουν χρυσές δουλειές, αρπάζονταν από τους ανθρώπους - που κάποιοι βαφτίζουν λαθραίους – ότι τους έχει απομείνει, υποσχόμενοι ένα ταξίδι για ένα καλύτερο αύριο που σε πολλές περιπτώσεις λήγει απότομα σε σαπιοκάραβα που γίνονται υγροί τάφοι.

Κι αν ακόμη, υποθέσουμε ότι αυτές είναι ακραίες περιπτώσεις μόλις μερικών εκατομμυρίων ανθρώπων, τότε ας ρίξουμε μια ματιά γύρω μας, να δούμε το γείτονα που δεν μπορεί να επιλέξει με ποιο τρόπο θα ζεστάνει το χειμώνα του. Δεν μπορεί να επιλέξει με ποιο τρόπο θα θεραπευτεί. Δεν μπορεί να επιλέξει με ποιο τρόπο θα μορφώσει τα παιδιά του. Αφού η υγεία, η παιδεία, η ίδια η επιβίωση αποτελούν εμπορεύματα προς κατανάλωση με τη δαπάνη των χρημάτων που τίμια, νόμιμα και ηθικά του παραχωρούνται ως ένα μικρό αντίδωρο του κόπου της δουλειάς του από την εργασία που παρείχε.

Η ημέρα που πριν λίγο έφυγε (2 Δεκεμβρίου), καθορίστηκε το 1949 από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ως Παγκόσμια ημέρα για την Εξάλειψη της Δουλείας.

Η κλασσική έννοια της δουλείας νομιμοποιούσε τη μετατροπή του ανθρώπου σε ιδιοκτησία. Πλέον η δουλεία ορίζεται ως «η πλήρης εξουσία και έλεγχος ενός ανθρώπου επάνω σε κάποιον άλλο με στόχο κυρίως την οικονομική ή και άλλης μορφής εκμετάλλευσή του». Με βάση το σύγχρονο ορισμό λοιπόν, είναι ασφαλές το συμπέρασμα πως σήμερα οι δούλοι είναι περισσότεροι από ποτέ. Κι ας μην έχουν έγγραφα ή πιστοποιητικά ή τίτλους ιδιοκτησίας που να το αποδεικνύουν. Εξάλλου, η δουλεία έγινε δουλειά. Πόση διαφορά να επιφέρει η αλλαγή του τονισμού στην έννοια;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Το τραγούδι "Song of freedom" των Τζαμαϊκανών "King Selewa & his Calypsonian" περιλαμβάνεται στο δίσκο Calypso: Back to mi home του 2009.

17 Νοεμβρίου 2013 σήμερα και τα 40 χρόνια που έχουν περάσει, κάνουν εμβληματική τη φετινή επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Η εμβληματικότητα προκύπτει από την ουσία των γεγονότων και των κοινωνικών συνθηκών, παρά από την στρογγυλή επέτειο, όπως ενδεχομένως θα ειπωθεί από γνωστούς τηλεκουτσομπόληδες, οι οποίοι αυτοπροσδιορίζονται ως ειδικοί δημοσιολογούντες. Πάντα έτοιμοι να κρεμάσουν προς αερισμό στην τηλεοπτική απλώστρα τους μουχλιασμένα ρεπορτάζ για τα αυστηρά αστυνομικά μέτρα που οδηγούν στη μη συμμετοχή του κόσμου στην πορεία, τη μεταπολιτευτική αποτυχία του πολιτικού κόσμου να ανταποκριθεί στα αιτήματα του Πολυτεχνείου, την ενδεχόμενη απαξίωση του νοήματος της εξέγερσης, αλλά και τη χρησιμότητας ή μη της καθιερωμένης πορείας.

Σε πρώτο πλάνο, θα φιγουράρουν οι λίγοι «διάσημοι» του Πολυτεχνείου που αργότερα εξαργύρωσαν την αγωνιστική τους προϋπηρεσία σε υπουργεία και δημόσια αξιώματα. Μία περίφημη ευκαιρία θα δοθεί, ούτως ώστε συλλήβδην να σπιλωθούν και όσοι αγωνιστές δεν εξαργύρωσαν ποτέ κάτι, αλλά και όσοι δεν αμαύρωσαν το αξίωμά τους, τιμώντας την παρακαταθήκη των αγώνων τους. Αν και περιορισμένος ο αριθμός των εκμεταλλευτών του Πολυτεχνείου, αποτελεί το καλύτερο άλλοθι για να ανοίξει ξανά η φιλολογική συζήτηση για τη γενιά που τα έκανε μαντάρα και μας έφερε σε αυτό το χάλι.

Η Ιστορία μας δείχνει πως υπάρχουν διάφοροι δρόμοι για την εξέλιξή της. Από τη μία, ο φωτεινός δρόμος του αγώνα και των θυσιών για ένα οικουμενικό όραμα που γεννάει Μπελογιάννηδες και από την άλλη, η καταχνιά του δρόμου που γεννάει τους στρατοδίκες των Μπελογιάννηδων, δηλαδή τους Παπαδόπουλους. Ουκ ολίγες φορές έχει ειπωθεί το περίφημο «Ένας Παπαδόπουλος μας χρειάζεται» για να δει άσπρη μέρα ο τόπος. Και το ερώτημα είναι, πότε δεν είχαμε Παπαδόπουλους; Η κυρίαρχη αστική τάξη, είτε στη δημοκρατική εκδοχή της μέσω του κοινοβουλίου είτε στην ακραία μορφή των επιβεβλημένων δικτατοριών, αποτελεί την ιδανική μήτρα για τη γέννηση Παπαδόπουλων που με προθυμία ενεργούν για την κατοχύρωση των συμφερόντων αυτών που υπηρετούν και δεν είναι άλλοι από εκείνη τη χούφτα πλουτοκρατών που νοιάζονται μόνο για τα κέρδη τους.

Άραγε, η Siemens, τα γερμένα υποβρύχια, τα ελαττωματικά συστήματα ασφαλείας των ολυμπιακών αγώνων, τα Βατοπέδια, είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης ή η συνήθης πρακτική που επιστρατεύεται στο πλαίσιο του ασίγαστου ανταγωνισμού μεταξύ των μεγάλων επιχειρηματικών κύκλων για την ισχυροποίησή τους, στην κούρσα του ατομικού κέρδους; Η επταετία δίνει χρήσιμα παραδείγματα, με:

- την αύξηση των αποδοχών των συνταγματαρχών αμέσως μετά το πραξικόπημα

- το βόλεμα των γαμπρών, ξαδέλφων και κουμπάρων σε θέσεις του δημοσίου

- τις συνδιαλλαγές με τους Ωνάσηδες, τους Λάτσηδες και τους Βαρδινογιάννηδες για το μοίρασμα της πίτας των διυλιστηρίων

- τα σάπια κρέατα του Υφυπουργού Εμπορίου Μπαλόπουλου που χρηματιζόταν από μεγαλέμπορους

- τις συνδιαλλαγές με τον εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ για την κατασκευή της Εγνατίας Οδού όπου του δόθηκαν κρατικά ομόλογα για έρευνα και απλώς τα καταχράστηκε

- την εξυπηρέτηση σε διάφορες επιχειρηματικές δραστηριότητες του Τομ Πάπας, που προεξοφλήθηκαν και με το διορισμό του προσωπάρχη του, Παύλου Τοτόμη ως υπουργού Δημοσίας Τάξης στην κυβέρνηση Κόλλια.

Όλα αυτά είναι μόνο λίγα και επιγραμματικά διατυπωμένα για την «πατριωτική» πολιτική αυτών που με πλαστό πτυχίο ιατρικής φόρεσαν γύψο στο λαό.

Η αλήθεια όλων αυτών πέρα από επίσημα αρχεία, προκύπτει και από το «Αρχείο Καραμανλή». Ο εκδότης της εφημερίδας «Ελεύθερος Κόσμος», Σάββας Κωνσταντόπουλος, ο επονομαζόμενος και ως ο «θεωρητικός της δικτατορίας» τηρούσε αλληλογραφία με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή κυρίως προς τα τέλη της δικτατορίας και τον ενημέρωνε συχνά πυκνά για θέματα διαφθοράς και την πορεία του καθεστώτος. Την περίοδο που η χούντας κατέρρεε, ο Κωνσταντόπουλος, ως γνήσιος αυλοκόλακας – αν και μέχρι πρότινος αντικαραμανλικός - ήταν ένθερμος υποστηρικτής για τη μετάβαση της εξουσίας από τη χούντα στον… «Εθνάρχη», που 7 χρόνια με τη περισσή χλιαρότητα περίμενε απλώς το πλήρωμα του χρόνου για τη μετάβαση της εξουσίας.

Έτσι λοιπόν, στα απαραίτητα ιστορικά ντοκουμέντα που στοιχειοθετούν εγκυρότητα και αξιοπιστία στα τηλεοπτικά λεγόμενα, εξέχουσα θέση έχει η περίφημη φωτογραφία του Καραμανλή από  τη στιγμή της πανηγυρικής άφιξής του στην Ελλάδα, υποκλέβοντας δόξα, ως εκείνος που έφερε τη δημοκρατική αλλαγή στην εξουσία. Μία εξουσία που τού παραδόθηκε από την αστική τάξη, της οποίας το πολιτικό προσωπικό - δηλαδή οι δικτατορίσκοι – κατέρρεε από τις μαζικές, λαϊκές αντιδράσεις που κορυφώθηκαν με την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Έτσι, εγκαταστάθηκε με ομαλό τρόπο η μεταπολιτευτική αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία των πολλών που ελεύθερα ψηφίζουν για να εδραιώνονται ακόμη περισσότερο τα προνόμια των λίγων.

Βεβαίως, τα δύο πολιτεύματα δεν είναι ταυτόσημα, παρόλο που η ουσιαστική εξουσία, δηλαδή η οικονομική, έμεινε αναλλοίωτη με τα μέσα παραγωγής να μην αλλάζουν χέρια. Αναμφίβολα, υπήρξαν νίκες και κατοχυρώθηκαν δημοκρατικές κατακτήσεις κυρίως ως αποτέλεσμα της έντονης πολιτικοποίησης και της ενδυνάμωσης των κοινωνικών αγώνων του λαού. Κατακτήσεις που με τον καιρό ανατράπηκαν και πλέον μία-μία εξαλείφονται στο όνομα της σωτηρίας της χώρας. Μίας σωτηρίας που όταν επέλθει θα είναι κουτσουρεμένη, αφού ο λαός της θα ζει στην εξαθλίωση.

Με αξιοθαύμαστη μαεστρία θα συνεχιστεί και φέτος η περαιτέρω αποδόμηση του νοήματος της εξέγερσης που έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια. Μία αποδόμηση που κυρίως την τελευταία διετία, αποκτά κατά μία έννοια και κοινοβουλευτική επισημότητα, αφού οι νοσταλγοί της χούντας δρουν όχι μόνο εκτός αλλά και εντός βουλής, φωτογραφιζόμενοι με τα σύμβολα της επταετούς χούντας, δοξάζοντας το «πατριωτικό» έργο της, ενεργώντας χουντικά, αναπαράγωντας έναν ειδεχθή κύκλο αίματος και παραχαράσσοντας την Ιστορία. Προσπαθούν να δώσουν διάσταση μύθου στους νεκρούς του Πολυτεχνείου που καταγράφονται τεκμηριωμένα με ιατροδικαστικές εκθέσεις και πλήρη στοιχεία, ονοματεπωνύμο, διεύθυνση κτλ σύμφωνα με την έρευνα  του "Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών". Το επιχείρημά τους ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν σκοτώθηκαν εντός του Πολυτεχνείου δεν ματαιώνει την πραγματικότητα ότι έχασαν τη ζωή τους στο πλαίσιο της εξέγερσης.

Η αποδόμηση, δεν είναι μόνο προνόμιο των νοσταλγών της χούντας ή των αστικών μέσων ενημέρωσης. Είναι συνειδητή, συνολική προσπάθεια ενός συστήματος για την αποδυνάμωση του λαϊκού κινήματος. Για την καλλιέργεια αυταπάτης ότι τα θέματα του λαού δεν λύνονται με αγώνα στο δρόμο, αλλά με την υπακοή στην έννομο τάξη. Για την ενίσχυση της μοιρολατρικής αντίληψης ότι νοικοκυραίοι είναι μόνο όσοι κοιτάνε τα του οίκου τους και θέλουν την ησυχία τους και όχι όσοι αγωνίζονται στη γειτονιά, στη δουλειά, συλλογικά με πνεύμα αλληλεγγύης. Είναι συνειδητή επιλογή που εμφανίζεται κατά καιρούς με προβοκατόρικες ενέργειες φασιστοειδών που στήνουν επεισόδια και εντάσεις με τις δυνάμεις καταστολής για να φοβίζουν τον κόσμο, αλλά και να ενισχύουν τη θεωρία των άκρων που στόχο έχει την αποδυνάμωση της συμμετοχής του λαού σε κινητοποιήσεις και μαζικές διεκδικήσεις.

Τελικά, η αποδόμηση έχει κύριο στόχο να αποξηλώσει από την εξέγερση του Πολυτεχνείου το ταξικό, αντικαπιταλιστκό και αντιιμπεριαλιστικό της περιεχόμενο. Να την καταστήσει μία νεολαιίστικη εξέγερση μετατρέποντας την εδώ και πολλά χρόνια τώρα σε μία σχολική εορτή, εθελοτυφλώντας στην πραγματικότητα της συμμετοχής στην εξέγερση όχι μόνο φοιτητών και μαθητών αλλά και σημαντικών δυνάμεων της εργατικής τάξης.

Το αίτημα του συνθήματος για «ΨΩΜΙ, ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» είναι ενεργό σε μία χώρα της οποίας η κεντρική πολιτική επιλογή εναρμονίζεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση του κεφαλαίου και ακολουθεί πιστά ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ. Είναι ενεργό από τη στιγμή που αυτή η εναρμόνιση έχει συγκεκριμένες συνέπειες, όπως:

- Την ανεργία που καλπάζει ανεξέλεγκτη

- Την αδυναμία στέγασης και σίτισης που μεγαλώνει ολοένα παρά την υλική υπεραφθονία,

- Την παροχή υπηρεσιών υγείας είναι ελλιπής και μοσχοπληρώνεται από το λαό

- Την παιδεία που συρρικνώνεται ποιοτικά και από κοινωνικό αγαθό μετατρέπεται σε εμπόρευμα, λειτουργώντας ως ένα προπαρασκευαστικό στάδιο για την τροφοδότηση φτηνού & αμαθούς εργατικού δυναμικού στα χέρια των επιχειρηματικών ομίλων

- Την ανατροπή των δικαιωμάτων και την ενίσχυση των διαχωρισμών φύλων, φυλών, αλλόθρησκων που αναζωπυρώνουν το σκληρό πρόσωπο του ρατσισμού.

Τα τελευταία χρόνια και κυρίως κατά τη διάρκεια της καπιταλιστικής κρίσης στην προσπάθεια της ποδηγέτησης της λαϊκής αντίδρασης και αγανάκτησης, γίνεται προσπάθεια για να εξαλειφθούν αιτήματα και διεκδικήσεις μέσα και από το ξεθώριασμα των συνθημάτων, χαρακτηρίζοντάς τα ως ξύλινο, ξεπερασμένο λόγο. Ακόμη κι αν ίσχυε κάτι τέτοιο, διότι υπάρχουν αναλλοίωτης σημασίας συνθήματα,  το «ΨΩΜΙ, ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» μπορεί να συσπειρώσει το σύνολο ενός λαού που θα συνειδητοποιήσει πως δεν έχει να διαχωρίσει τίποτα από το διπλανό του. Ο Εργάτης, ο αγρότης, ο υπάλληλος, ο σπουδαστής, ο μαθητής ο συνταξιούχος, ο μικρός αυτοαπασχολούμενος, ο απλός λαός, άντρες και γυναίκες έχουν κοινά συμφέροντα. Η ελευθερία του ενός δεν σταματάει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Η ελευθερία όλων είναι συνυφασμένη και μπορεί να πραγματωθεί μέσα από κοινή πάλη απέναντι στα αφεντικά που καρπώνονται το αποτέλεσμα του κόπου τους. Η κοινή πάλη για την ανατροπή των αφεντικών είναι ο μόνος δρόμος και για ψωμί και για παιδεία και για ελευθερία, ώστε η αξιοπρέπεια στη ζωή & επιβίωση να σταματήσει να αποτελεί πιθανότητα και προϊόν τύχης, αλλά εφικτή πραγματικότητα.

=====================================================================

Το τραγούδι «Δεν πα να μας χτυπάν» σε στίχοι, μουσική και ερμηνεία του Νικόλα Άσιμου, περιλαμβάνεται στην παράνομη κασέτα Νο 000001 με τίτλο «Με το βαρέλι που για να βγει το σπάει» του 1978. Οι στίχοι που απαγγέλλονται είναι του Τάσου Λειβαδίτη και πρόκειται για  στίχους γραμμένους σε πακέτα από τσιγάρα.

Το κεφάλαιο δεν είχε ούτε θα έχει ποτέ πατρίδα. Κι αν σήμερα κάποιοι υπερφίαλοι πατριώτες ζητωκραυγάζουν συνωμοσιολογώντας  για την επιβολή των δυσμενών οικονομικών μέτρων και της λιτότητας από την Τρόικα και για τη Γερμανική ηγεμονία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν δεν προσπαθούν συνειδητά να παραπλανήσουν ή αν οι ίδιοι δεν είναι παραπλανημένοι, τα κάτωθι θα τους διαφωτίσουν επαρκώς:

Στις 17 Οκτωβρίου 1925, η Ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε σύμβαση με αγγλοελληνικό όμιλο αποτελούμενο από την αγγλική εταιρεία «Power & Traction Finance Company Limited» & το «Συνδικάτο Μελετών & Επιχειρήσεων» που εκπροσωπείται από την «Εθνική Τράπεζα», ο οποίος είχε συσταθεί ήδη από το 1924. Δηλαδή επρόκειτο για σύμπραξη ξένων και ελληνικών κεφαλαίων. Σύμφωνα με την υπογραφείσα σύμβαση, η οποία επικυρώθηκε με νομοθετικό διάταγμα, παραχωρήθηκε στον αγγλοελληνικό όμιλο αποκλειστικό δικαίωμα παραγωγής, μεταφοράς, μετασχηματισμού & διανομής του ηλεκτρικού ρεύματος καθώς και το δικαίωμα εγκατάστασης & εκμετάλλευσης τροχιοδρόμων. Η διάρκεια της σύμβασης οριζόταν μέχρι την 21η Δεκεμβρίου 1985.

Το περιεχόμενο της σύμβασης

Για τον έλεγχο της σύμβασης  συστάθηκε ειδική Επιτροπή εντός του αρμόδιου υπουργείου, η οποία υπέβαλλε σχετικό πόρισμα (10.08.1928) στον Υπουργό Συγκοινωνιών Αντώνη Χρυστομάνο της κυβέρνησης Ελευθερίου Βενιζέλου.

Από το φύλλο αρ. 9078 / 12.08.1928 της εφημερίδας  ΣΚΡΙΠ, διαβάζουμε σχετικά με το συγκεκριμένο πόρισμα:

«Εκ της εν γένει μελέτης  της συμβάσεως των επενεχθεισών τροποποιήσεων και της εφαρμογής ταύτης, η επιτροπή διαπιστώνει ότι πρόκειται περί συμβάσεως επαχθεστάτης, καταργούσης αυτήν ταύτην την κυριαρχίαν του Κράτους […] παν δικαίωμα της Εταιρείας διασαφηνίζεται κατά τον κατηγορηματικώτερον τρόπον, ενώ αντιθέτως τα ολίγα δικαιώματα του Κράτους είναι λίαν ασαφή […}»

Η επιτροπή, βεβαίως, δεν αποστρέφεται την ιδιωτικοποίηση αφού παρακάτω στο πόρισμά της αναφέρει πως θα ήταν προτιμότερο η ιδιωτικοποίηση να γίνει κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού ώστε να επιτευχθεί καλύτερη τιμή.

Ανατρέχοντας στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας ΣΚΡΙΠ, διαβάζουμε ποια είναι τα 3 σημεία που θα εξέλειπαν αν είχε ακολουθηθεί άλλος δρόμος για τη σύναψη της σύμβασης, που έν πάση περιπτώσει χαρακτηρίζουν την τελικώς υπογραφείσα σύμβαση:

«α) Δεν θα παρεχωρείτο ως δωρεά σπουδαιοτάτη περιουσία του Κράτους

β) Δεν θα περιείχοντο όροι τόσο βαρείς.

γ) Δεν θα απεμπολούντο εις ον εγκληματικόν βαθμόν συμβαίνει τούτο ήδη, του τε Κράτους και του κοινού τα συμφέροντα»

Σύμφωνα με το άρθρο 4 παραχωρήθηκε στην «Power» το δικαίωμα να εξαγοράσει και εκμεταλλευτεί χωρίς κανένα περιορισμό τις εταιρείες:

-          Εταιρείαν Σιδηροδρόμων Αττικής

-          Εταιρείαν Τροχιοδρόμων Αθηνών – Πειραιώς – Περιχώρων

-          Εταιρείαν Σιδηροδρόμων Αθηνών – Πειραιώς

Άραγε ποιοι όροι ήταν εκείνοι που προσδιόριζαν ως επαχθή την εν λόγω σύμβαση;

-          Η εξηκονταετής διάρκεια της σύμβασης (άρθρο 9) με δικαίωμα εξαγοράς από το Δημόσιο στο τέλος του 1965 (άρθρο 7). Εν ολίγοις, η δημόσια περιουσία που παραχωρήθηκε δωρεάν σε μία ιδιωτική εταιρεία έπρεπε μετά πολλών ετών να αγορασθεί πίσω έναντι τιμήματος.

-          Η μονοπωλιακή παραχώρηση της παραγωγής & διανομής ηλεκτρικού ρεύματος, αφού κάποιος «μόνον δι΄ατομικήν του χρήσιν εάν θέλη τις δύναται να εγκαταστήση μηχάνημα ηλεκτροπαραγωγής δια κίνησιν, χωρίς να δικαιούται να το πωλή είς τρίτους. Ο τρίτος θα το αγοράση από την Εταιρίαν (άρθρον 3)».

Αυτό σήμαινε πως μικρομάγαζα και μικροί επαγγελματοβιοτέχνες, όπως καφεκοπτεία, πριονιστήρια, ακονιστήρια κτλ., που δεν είχαν την οικονομική δύναμη να αποκτήσουν τεχνικά μέσα για παραγωγή ρεύματος κινήσεως, θα ήταν υποχρεωμένα να αγοράζουν το ρεύμα από την μία και μοναδική ιδιωτική εταιρεία, με κόστος πολύ μεγαλύτερο για τη δυνατότητα των εν λόγω μικροεργαστηρίων.

-          Η μονοπωλιακή παραχώρηση του δικτύου λεωφορείων και τροχιοδρόμων «εις την περιοχήν διαμέτρου 40χμ ην αναφέραμεν ήδη (Άρθρον 1). Μέχρι του Οκτωβρίου 1928 ουδείς άλλος πλην της Εταιρίας δικαιούται να φέρη νέα αυτοκίνητα συγκοινωνίας, ουδέ να αντικαταστήσει τα υπάρχοντα.»

Mε καθεστώς «αποικιοποίησης»  παραλλήλισε τη σύμβαση η εφημερίδα «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» στο φύλλο της που κυκλοφόρησε στις 12 Αυγούστου 1928, δημοσιεύοντας επίσης το πόρισμα της επιτροπής. Διόλου τυχαίος και καθόλα εύστοχος ο παραλληλισμός, αφού σύμφωνα με τη σύμβαση μειωνόταν το κύρος του Κράτους, εφόσον:

-          Κατά το άρθρο 2, «καταργείται ο Ελληνικός Νόμος 2979, ο ισχύων διά πάντα ανάδοχον ηλεκτροφωτισμού, χωρίς εν τη συμβάσει να περιληφθώσιν αι απαραίτηται αυτού διατάξεις αι προασπίζουσαι τα συμφέροντα του καταναλωτού»

-          Κατά το άρθρο 1, «η Εταιρία δι΄ωρισμένας χρηματιστηριακάς πράξεις αγνοεί πάντα υπάρξαντα, υπάρχοντα ή υπάρξαντα Ελληνικόν Νόμον, ου μόνο δε τούτο, αλλ΄επιφυλάσει εις εαυτούς το δικαίωμα να ενεργή επί του προκειμένου κατ’ απόλυτον αρέσκειαν»

-          Κατά το άρθρο 49, «οιαδήποτε μεταξύ Κράτους και Εταιρείας διαφορά λύεται διά διαιτησίας εκτός των ορίων του Ελληνικού Κράτους».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίαζαν οι όροι της σύμβασης σχετικά με τη διαμόρφωση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας και του κομίστρου των συγκοινωνιών.

Με τα άρθρα 17 & 20 δινόταν το δικαίωμα στην Εταιρεία να διαμορφώνει την τιμή του πωλούμενου ρεύματος και των εισιτηρίων για το τραμ, τα λεωφορεία και τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, χωρίς παρέμβαση του Κράτους. Αν και υπήρχαν περιορισμοί, ήταν τέτοιοι ώστε κατά κανένα τρόπο δεν προασπίζουν τα συμφέροντα του λαού.

Σχετικά με την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, οριοθετήθηκε πως η μέση τιμή θα πρέπει να είναι 26 χρ. λίρες ανά κιλοβατώρα. Ο περιορισμός που τέθηκε είναι ότι σε περίπτωση που η τιμή ξεπερνούσε τις 32 χρ. λίρες ανά κιλοβατώρα, η εταιρεία θα μείωνε τη διανομή μερίσματος στους μετόχους από το 10% σε 8%, με το σκεπτικό ότι ένα μέρος των κερδών από την αύξηση πέραν των 32 χρ. λιρών θα επανατοποθετείτο στην εταιρεία. Όμως, η εταιρεία είχε το δικαίωμα να αυξάνει την τιμή κατά 5 χρ. λίρες χωρίς μείωση του διανεμόμενου μερίσματος έτσι ώστε το αποτέλεσμα αυτής της κερδοφορίας να καρπώνονται οι μέτοχοι ξένοι και Έλληνες (εν προκειμένω η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος).

Σχετικά με τα κόμιστρα στις συγκοινωνίες, η νέα σύμβαση αύξανε κατά μία ολόκληρη δραχμή το εισιτήριο στο τραμ και στα λεωφορεία. Ενώ για τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο Αθηνών – Πειραιώς το κόμιστρο θα αυξανόταν κατά 4 μόλις δεκάρες, ποσό που μοιάζει ευτελές. Ωστόσο, η αναγωγή αυτής της «μικρής» αύξησης σε ετήσια βάση θα αύξαναν τα έσοδα για την Εταιρεία κατά 13 -15 εκατομμύρια δραχμές. Τέλος, για το σιδηρόδρομο Κηφισιάς ή σύμβαση όριζε ανώτατη μέση τιμή 8 δραχμές, δηλαδή 1 δραχμή επιπλέον σε σχέση με την αξία που υπήρχε προ της σύμβασης. Η αύξηση της μίας δραχμής θα απέφερε έσοδα στην εταιρεία περί τα 5 εκατομμύρια δραχμές.

Αν όλα όσα αναφέρονται παραπάνω φαντάζουν εξωπραγματικά, πέρα από το γεγονός ότι ωραιότατα θα μπορούσαν να αφορούν το σήμερα, περαιτέρω εξωπραγματική αλλά και εξοργιστική είναι η συνέχεια και ο τρόπος που υλοποιήθηκαν.

Η υλοποίηση της σύμβασης

Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στο απόσπασμα από τα πρακτικά της Βουλής και στο σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» της 12ης Αυγούστου 1928 που μιλάει για πλατογράφηση των πρακτικών. Στο λόγο του, ο Υπουργός Συγκοινωνιών Ιωάννης Μεταξάς στην κυβέρνηση Ζαΐμη που προέκυψε από τις εκλογές της 11ης Νοέμβρη 1926, δήλωσε: «Η Εταιρεία θα λάβη προθύμως μέτρα τοιαύτα, ώστε να εξασφαλισθή η μεταλλαγή, δηλαδή η αντικατάστασις των εγκαταστάσεων από 110 εις 220 βόλτ κατά τοιούτον τρόπον ώστε να μην επιβαρυνθή το κοινόν , αλλά να γίνει δια δαπάνης της Εταιρείας. Επίσης, αναλαμβάνει και τας εγκαταστάσεις των οικιών και των μηχανημάτων όλων των καταστημάτων όσοι είναι των 110 βόλτ. Αν πρόκειται περί εγκαταστάσεων, αι οποίαι δεν είναι των 110 βόλτ, δηλαδή χαλασμέναι, αυτάς δεν τας αναλαμβάνει».

Ω του θαύματος, μετά ολίγων ημερών, ο ίδιος άλλαξε τη δήλωσή του, λέγοντας, «Η Εταιρεία εδήλωσεν ότι είναι πρόθυμος να μεταβάλη τας εγκαταστάσεις αυτής από 110 βόλτ εις 220 άνευ ιδιαίτερας επιβαρύνσεως δι΄ιδίας δαπάνης».

Η σύμβαση που υπογράφτηκε τις 17 Οκτωβρίου του 1925, έδινε το δικαίωμα στην Εταιρεία (όπως και τελικά έπραξε) να αυξήσει τα τιμολόγια χωρίς να πληρώσει ούτε μία δραχμή ή χρυσή λίρα για την αναβάθμιση των γραμμών και τη βελτίωση του ηλεκτροδοτικού δικτύου, αν και το γεγονός αυτό δεν θα πρέπει να εντυπωσιάζει. Άλλωστε, σε επιχείρηση με σκοπό τη μεγιστοποίηση του κέρδους της αναφερόμαστε, η οποία στα χρόνια που ακολούθησαν ενήργησε αυθαίρετα σε αυτήν την κατεύθυνση και με την ανοχή της Ελληνικής κυβέρνησης.

Οι αντιδράσεις

Την 1η Ιουλίου του 1930, η επιχείρηση θέλησε να προχωρήσει σε εκ νέου αύξηση της τιμής των εισιτηρίων στις συγκοινωνίες, προκαλώντας την αντίδραση του λαού (εργαζομένων και μικροεπαγγελματιών) που με συγκέντρωση στα Χαυτεία, στο Βοτανικό και την Καλλιθέα διαδήλωναν την απόφασή τους να αρνηθούν να πληρώσουν το αυξημένο κόμιστρο, διακόπτοντας για αρκετή ώρα τη λειτουργία του τραμ και προειδοποιώντας πως θα καταστρέψουν τα οχήματα της Εταιρείας αν δεν αρθεί η απόφαση της αύξησης.

Η κυβέρνηση του «δημοκράτη» Ελευθερίου Βενιζέλου, δια του αρμόδιου Υπουργού των Συγκοινωνιών Βύρωνα Καραπαναγιώτη έστειλε επιστολή στην Εταιρεία «Power», αναφέροντας ότι η αύξηση γινόταν κατά παράβαση του άρθρου 20 της σύμβασης εφόσον θα έπρεπε να ανακοινωθεί προ 15ημέρου αλλά και να προηγηθεί τυπική γνωστοποίηση στο Υπουργείο Συγκοινωνιών. Εν ολίγοις, η διαμαρτυρία της εκλεγμένης  - από τον ελληνικό λαό κυβέρνησης - εξαντλήθηκε στην τυπική διαδικασία για την εφαρμογή της αύξησης και όχι στην ουσία που ήταν η αδυναμία του εργαζόμενου λαού που με δυσκολία θα ανταποκρινόταν στην καταβολή του ήδη ακριβού κομίστρου.

Η κατάσταση εντάθηκε άμεσα με αφορμή τις λαϊκές αντιδράσεις. Η εφημερίδα «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» ανέδειξε όχι μόνο τη ληστρική πρακτική της εταιρείας εναντίον του επιβατικού κοινού με τις αλλεπάλληλες αυξήσεις της τιμής των κομίστρων, αλλά και τις σκληρές εργοδοτικές πρακτικές της Εταιρείας έναντι των εργαζομένων τροχιοδρομικών & αυτοκινητιστών που εργάζονταν με μεροκάματα δουλείας, βαρύνονταν με πρόστιμα και τιμωρίες, υπερβαίνοντας συχνά το 8ωρο. Πρακτικές που προέρχονταν από μακρόχρονο παρελθόν της αγγλικής αποικιοκρατίας στην Ινδία, την Κύπρο και αλλού.

Οι αντιδράσεις εντάθηκαν σε τέτοιο βαθμό, ώστε πλέον μαζικά το κοινό, μεταξύ αυτών και πλήθος στρατιωτών, αρνούνταν όχι μόνο να καταβάλλουν το ποσό της αύξησης, αλλά το σύνολο του αντιτίμου για το κόμιστρο. Βεβαίως, η κυβέρνηση σε ευθεία και άμεση συνδιαλλαγή με την ιδιωτική εταιρεία, ενεργοποίησε τον κατασταλτικό μηχανισμό της τοποθετώντας σε κάθε όχημα τραμ δύο αστυφύλακες, οι οποίοι φρόντιζαν να επιβάλλουν στους διαμαρτυρόμενους επιβάτες την καταβολή του αυξημένου κομίστρου.

Επειδή, δε, πλήθαιναν οι αντιδράσεις των απλών στρατιωτών, η αστυνομία απέστειλε έγγραφο στο αρμόδιο φρουραρχείο, από το οποίο ζητούσε τη λήψη μέτρων ώστε να μη φέρνουν αντιρρήσεις οι στρατιώτες και πολύ περισσότερο να μη μεταφέρουν κλίμα απειθαρχίας στους πολίτες. Επιπλέον, η αστυνομία δήλωσε πως θα απαγορεύσει ακόμη και τη λειτουργία των τραμ και λεωφορείων σε περίπτωση που οι πολίτες δεν πάψουν τις αντιδράσεις τους, ώστε να προστατευτεί η περιουσία της Εταιρείας.

Σε συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ του Υπουργού των Εσωτερικών Γεωργίου Σιδέρη, του Υφυπουργού των Συγκοινωνιών  Αβραάμ Νικολάου, και των υπευθύνων της «Power» Βουγιούκα, & Βλάγκαλη & Σχινά, από πλευράς κυβέρνησης ζητήθηκε όχι η κατάργηση αλλά η προσωρινή αναστολή της αύξησης. Βεβαίως, η εταιρεία αρνήθηκε, εφόσον την αύξηση δικαιολογούσε η κατάπτυστη σύμβαση παραχώρησης που είχε υπογραφεί προ ετών. Μάλιστα, ο Γενικός Διευθυντής Σχινάς, δήλωσε πως δεν πρόκειται για αύξηση, αλλά «περί διαρρυθμίσεως της τιμής των εις το δικαιότερον, διότι, δεν είναι δίκαιον ούτε και λογικόν να πληρώνουν οι κάτοικοι των μακρυνών συνοικιών ίσο με τους κατοικούντες πλησιέστερον προς το κέντρον». Το ενδεχόμενο να μειωθεί η τιμή για τους… «κατοικούντες πλησιέστερον προς το κέντρον», ούτε που πέρασε από το μυαλό του κυριού Σχινά.

Στο μεταξύ, στο σημείο που πραγματοποιήθηκε η συνεδρίαση, πλήθος κόσμου μέσω των συνοικιακών επιτροπών είχε μαζευτεί διαμαρτυρόμενο φωνάζοντας «Θα τα σπάσουμε» «Θα τους κρεμάσουμε», όπου και επακολούθησαν συλλήψεις από πλευράς αστυνομίας.

Χαρακτηριστικοί οι τίτλοι των εφημερίδων «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» και «ΕΜΠΡΟΣ» που κυκλοφόρησαν στις 04 Ιουλίου 1930:

Την επόμενη μέρα ακριβώς (05 Ιουλίου 1930) οι αντιδράσεις εκδηλώνονται ακόμη πιο έντονα με δολιοφθορές στα τραμ. Στην εφημερίδα «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» με σχετικό άρθρο καλείται ο λαός μαζί με τους εργαζόμενους της «Power» να αντιδράσει ακόμη πιο δυναμικά και μαζικά όχι μόνο ενάντια στη ληστρική εταιρεία αλλά και ενάντια στην κυβέρνηση Βενιζέλου, η οποία  - υποστηριζόμενη και από τον αστικό τύπο της εποχής - αποποιείται των ευθυνών κατηγορώντας την προηγούμενη κυβέρνηση και τον Ιωάννη Μεταξά που ως υπουργός υπέγραψε τη σύμβαση αναπαράγοντας τη γνωστή ευκολία της μετάθεσης των ευθυνών στους προηγούμενους.

Η κυβέρνηση υποδυόμενη το ρόλο του συνηγόρου και του φτηνού προπαγανδιστή ως το πολιτικό προσωπικό της οικονομικής εξουσίας των καπιτα-ληστών διακήρυττε ότι σύμφωνα με τους συμβατικούς όρους, η «Power» θα μπορούσε να κάνει ακόμη μεγαλύτερη αύξηση. Εν ολίγοις, το επιβατικό κοινό θα έπρεπε να είναι και ευχαριστημένο με τη νέα κατάσταση. Στο συλλαλητήριο που έγινε, η καταστολή εντάθηκε με συλλήψεις και χτυπήματα των αστυνομικών εναντίον των διαδηλωτών που ήταν φτωχοί εργαζόμενοι, μικροεπαγγελματίες και άνθρωποι του μόχθου.

Στις διαμαρτυρίες του κοινού, δεν έλειψαν βέβαια οι «εργατοπατέρες» που στην ουσία ήταν όργανα της εργοδοσίας και επιδόθηκαν σε μία προσπάθεια καλλιέργειας κλίματος ηττοπάθειας ανάμεσα στους διαμαρτυρομένους, υποστηρίζοντας ότι «την σύμβασιν αυτήν δεν δύναται να ακυρώση το κράτος. Αυτή είναι δυστυχώς η αλήθεια».

Κοιτάζοντας τα γεγονότα του μακρινού παρελθόντος το ενδιαφέρον έγκειται σε δύο σημεία. Το ένα η απόκτηση της γνώσης. Το δεύτερο είναι η διαδικασία ανάλυσής της και προβολής της στο σήμερα, ώστε να εμπλουτιστεί η χρησιμότητά της.

Μέσα από την ιστορία λοιπόν βγαίνουν χρήσιμα συμπεράσμα, σαν τα κάτωθι:

-          Για όσους διάβασαν το όνομα και δεν το συνειδητοποίησαν, ο υπογράφων τη σύμβαση δεν ήταν άλλος από τον μετέπειτα δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά και ενορχηστρωτή του πραξικοπήματος της 4ης Αυγούστου του 1936. Αυτόν που σήμερα, η Χρυσή Αυγή υμνεί με κάθε τρόπο ως γνήσιο πατριώτη, αποκρύπτοντας ότι αυτοί που τον έφεραν στην εξουσία ήταν οι βιομήχανοι και επιχειρηματίες, ενώ παράλληλα ως κόμμα αυτοπροσδιορίζεται σαν αντισυστημικό που τάχα νοιάζεται για το καλό του λαού που μαστίζεται από τη φτώχεια και τις πολιτικές των μνημονίων.

-          Για την αποκατάσταση της ιστορίας, η επαχθής σύμβαση υπογράφτηκε επί κυβερνήσεως (δικτατορικής βεβαίως βεβαίως) Θεοδώρου Πάγκαλου. Η κυβέρνηση του ανέλαβε στις 25 Ιουνίου 1925 μετά από πραξικόπημα και έμεινε στην εξουσία για 13 μήνες μέχρι τις 19 Ιουλίου 1926. Δεδομένου ότι η σύμβαση υπογράφτηκε στις 17 Οκτωβρίου 1925, θα λέγαμε πως ίσως ήταν το πρώτο πράγμα που ως καθήκον θεώρησε η νέα κυβέρνηση να πράξει και εφόσον μιλάμε για πραξικοπηματική, οπωσδήποτε έγινε χωρίς τη θέληση του λαού. Αν αναλογιστούμε δε, πως οι προσπάθειες της αρχικής αγγλικής εταιρείας για την ιδιωτικοποίηση είχαν ξεκινήσει ατελέσφορα από το 1923, πολλά τα ερωτήματα για το πώς και ποιοι στήριξαν τον Δικτάτορα Πάγκαλο μέχρι το πραξικόπημα. Φαίνεται πως ο εγγονός και συνονόματός του Θεόδωρος Πάγκαλος, διατελέσας Υπουργός, Αντιπρόεδρος Κυβέρνησης κτλ, από τον παππού του κληρονόμησε τον αήθη αντικομμουνισμό και την εν γένει μηδενιστική τάση του προς καθετί προοδευτικό.

-          Μέσα σε αυτό που ονομάζεται «λαϊκό κίνημα» πάντα υπάρχουν τα τσιράκια της εργοδοσίας που η δράση τους πέρα από την αποδυνάμωση των λαϊκών αντιδράσεων, και την καλλιέργεια της διάσπασης ανάμεσα σε κοινωνικές δυνάμεις με ίδια συμφέροντα, συνεισφέρει και στο γενικότερο τσουβάλιασμα των υγιών και στη σωστή κατεύθυνση δρώντων συνδικαλιστών και αγωνιστών.

-          Οι ευαγγελιστές των ιδιωτικοποιήσεων στην επιχειρηματολογία τους αναφέρονται σε λέξεις όπως, εκσυγχρονισμός, εξυγίανση, μείωση κόστους και σε άλλες νεοφιλελεύθερες έννοιες. Είναι εμφανές πως η ιδιωτικοποίηση έχει ως μόνο στόχο να χωρίσει σε δυο μέρη τη λαϊκή περιουσία. Το ένα αφορά τα έξοδα τα οποία δεν ιδιωτικοποιούνται, αλλά βαρύνουν τον ίδιο το λαό. Το δεύτερο αφορά τα έσοδα, η κερδοφορία των οποίων απλόχερα χαρίζεται στους κεφαλαιοκράτες.

-          Όλα τα γεγονότα που περιγράφτηκαν δεν έγιναν σε μία τυχαία περίοδο αλλά στη συγκυρία του οικονομικού κραχ του 1929, μίας ανάλογης καπιταλιστικής κρίσης σαν αυτή που γνωρίζουμε σήμερα που στιγματίστηκε από τη σταδιακή άνοδο του φασισμού και την τελική επικράτησή του στην Ευρώπη, ο οποίος πάτησε και θριάμβευσε στο βάθρο που έστησε για λογαριασμό του για να του απονείμει το παράσημο της πολιτικής εξουσίας το μεγάλο χρηματιστικό και βιομηχανικό κεφάλαιο για να μπορέσει να ξεπεράσει την κρίση του.

-          Η ανάγκη «καταδίκης της βίας από όπου κι αν προέρχεται» και τότε ήταν επίκαιρη όπως και σήμερα. Η «θεωρία των άκρων» είναι πραγματική και αφορά από τη μία τους εκμεταλλευτές και από την άλλη τους εκμεταλλευόμενους και η βία είναι πάντα αυτή που εκδηλώνεται με κάθε τρόπο και μέσο από τους πρώτους έναντι των δεύτερων. Από εκεί μόνο πραγματικά προέρχεται και πρέπει να καταδικαστεί από το λαό μια κι έξω.

Σημειώσεις:

1. Το τραγούδι «Οι συμβάσεις» είναι σε στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη και μουσική/ ερμηνεία Λουκιανού Κηλαηδόνη. Συμπεριλήφθηκε στο δίσκο «Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας» που κυκλοφόρησε το 1975.
2. Τα πλήρη φύλλα των εφημερίδων από τα οποία προέκυψε η σύνθεση των αποκομμάτων βρίσκονται στην ιστοσελίδα της «Ψηφιακής συλλογής εφημερίδων» της «Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος».

Η Χρυσή Αυγή κατά περιόδους οργανώνει - όχι πάντα επιτυχημένες λόγω των λαϊκών αντιδράσεων - αιμοδοσίες μόνο για Έλληνες, εφόσον μόνο σε ομοεθνείς αρμόζει το υψηλής αξίας ελληνικό αίμα. Αντιστοίχως, τις τελευταίες ημέρες, το αίμα του δολοφονηθέντα Παύλου Φύσσα τείνει να χρησιμοποιηθεί ως υψηλής αξίας αίμα, που θα εξαργυρωθεί με την αύξηση εκλογικής επιρροής και ακόμη μεγαλύτερης ποδηγέτησης  των χαχόλων. Έτσι,  τα αστικά κόμματα του λεγόμενου «συνταγματικού τόξου» σύσσωμα ανακοινώνουν την καταδίκη τους για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι στις 17 Σεπτεμβρίου από τους νεοναζιστές της Χρυσής Αυγής και δηλώνουν έτοιμα να αναλάβουν δράση. Φαίνεται πως χρειάζονταν έναν νεκρό Έλληνα για να κινητοποιηθούν σε αυτή την κατεύθυνση.

O Πρωθυπουργός έκανε ειδικό διάγγελμα για να δηλώσει πως «αγωνίζεται και θα αγωνίζεται για την ανηφόρα του λαού» χωρίς, ωστόσο, να αναφέρει ποιο θα είναι το ύψος του γκρεμού που θα απλώνεται πέρα από το χείλος της ανηφόρας όταν αυτή τελειώσει.

Αν και τα περιστατικά υπήρξαν πολλά σε όλη την Ελλάδα, παρόλα αυτά,  για τα 32 ποινικά αδικήματα με εμπλεκόμενα μέλη ή βουλευτές της Χρυσής Αυγής,  μόλις προ λίγων ημερών διατάχθηκε προκαταρκτική εξέταση από την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ευτέρπη Γκουτζαμάνη με βάση το φάκελο που, επίσης, προ ολίγων ημερών επέδωσε στην εισαγγελία ο Υπουργός Δημοσίας Τάξης Νίκος Δένδιας. Σκοπός της εξέτασης είναι να διαπιστωθεί εάν προκύπτει επιπλέον το αδίκημα της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης.

Η αδιαφορία για την ενεργοποίηση του επαρκούς νομικού πλαισίου όσον αφορά τις παράνομες δράσεις της Χρυσής Αυγής ευθύνεται για το φονικό, εφόσον δεν ανέκοψε την εγκληματική πορεία της, όσο πιο έγκαιρα γινόταν. Ωστόσο, η ουσία οφείλεται σε έναν άλλο – ίσως, σημαντικότερο – παράγοντα. Στην ανοχή!

Ανοχή σε δημοσιεύματα δημοσιογράφου που πρότεινε συγκυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με τη «σοβαρότερη» Χρυσή Αυγή (εννοώντας σοβαρότερη, μάλλον εννοούσε το δικαίωμα επιλογής του θύματος για το φονικό όπλο που θα το εκτελέσει),  αναφωνώντας πως ο εθνικισμός δεν είναι ντροπή, όπως είπε τηλεοπτικά στο ΣΚΑΙ και έγραψε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ο Μπάμπης Παπαδημητρίου.

Ανοχή σε δηλώσεις βουλευτών κυρίως της Νέας Δημοκρατίας, όπως ο Βύρων Πολύδωρας που κλείνουν το μάτι στη βάση της Χρυσής Αυγής προσβλέποντας στην αποκομιδή ψήφων ή μιλούν για ανακατάληψη των πόλεων.

Ανοχή σε κυβερνητικές αποφάσεις που ανοίγουν χώρους κράτησης μεταναστών (με άλλα λόγια, στρατόπεδα συγκέντρωσης) και αποδίδουν με θεϊκά ονόματα (Ξένιος Ζευς) τα πογκρόμ, μπουζουριάζοντας κατά συρροή μετανάστες ως κοινούς εγκληματίες.

Ανοχή σε τηλεοπτικές εκπομπές που ανάγουν συμπεριφορές μελών της Χρυσής Αυγής σε lifestyle πρότυπα ή παρουσιάζουν «ρεπορτάζ» για το ποιος είναι ο άνθρωπος Ηλίας Κασιδιάρης πίσω από το πρόσωπο του σκληρού και άγριου νταή και επί της ουσίας ανάγοντας το νεοναζιστικό μόρφωμα σε μόδα ή παρουσιάζοντας τον χρυσαυγίτη που περνάει τη γιαγιά στο απέναντι πεζοδρόμιο και την προφυλάσσει από τον  - εκ των προτέρων χαρακτηρισμένο, ως υπάνθρωπο - παράνομο αλλοδαπό.

Ανοχή σε συνθηματολογίες μηδενισμού και εξομοίωσης όλων των πολιτικών δυνάμεων, συνοδευόμενες από χειροδικίες βουλευτών που για το αδηφάγο τηλεοπτικό κοινό συμβόλιζε «χαστούκι» στο σάπιο σύστημα. Ασχέτως, αν αυτό τελικά αστόχησε βρίσκοντας  μάγουλο σε αυτούς που ορθώνουν ουσιαστικό κοινωνικό και πολιτικό λόγο και έργο.

Ανοχή στον ατομισμό που επιβάλλεται με κάθε τρόπο από τα κόμματα αστικής διαχείρισης και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης που προωθούν διχαστικές τάσεις με το πρόσχημα της κοντόφθαλμης υπεράσπισης των συμφερόντων της μίας κοινωνικής ομάδας που πλήττονται εξαιτίας της όποιας κινητοποίησης για διεκδίκηση των αιτημάτων της άλλης κοινωνικής ομάδας.

Ανοχή στη γενικότερη άποψη που θέλει τον άνθρωπο να κοιτάζει τη «δουλίτσα» του και να λειτουργεί ως προς το κοινωνικό σύνολο με τη λογική της μετάθεσης του προβλήματος στον απέναντι, αρκεί να φύγει από την καμπούρα του, λες και έτσι θα πάψει να υφίσταται.

Ανοχή στις πολιτικές των κομμάτων που κυβέρνησαν και κυβερνούν και που τώρα κόπτονται για την άνοδο του ναζισμού, επικαλούμενοι την ανάγκη υπεράσπισης του δημοκρατικού πολιτεύματος, σφυρίζοντας αδιάφορα για την πραγματική αιτία που γεννάει το φασισμό και δεν είναι άλλη από το καθεαυτό καπιταλιστικό σύστημα που και οι ίδιοι υπηρετούν πιστά και κατά γράμμα.

Ανοχή για τις πολιτικές πρακτικές της Χρυσής Αυγής, όπως η σύσταση εργοδοτικών συνδικαλιστικών σωματείων τονίζοντας πως στόχο έχουν να «χαμηλώσουμε τα μεροκάματά μας, να εγγυηθούμε στους Έλληνες εφοπλιστές ότι αν φέρουν τα βαπόρια τους εδώ (σ.σ. στη Ζώνη) θα σταματήσουμε τις απεργίες», η δημιουργία γραφείων ευρέσεως εργασίας που ως σύγχρονα δουλεμπορικά θα τροφοδοτούν τις επιχειρήσεις μόνο με Έλληνες εργαζόμενους, αμειβόμενους με 18 ευρώ μεροκάματο και η στήριξη σε εργοδότες, όπως ο Μάνεσης στη Χαλυβουργική στο Βόλο.

Η αντισυστημικότητα του λόγου της εξαντλείται σε αναποδογυρίσματα πάγκων υποτίθεται για να χτυπήσουν το παραεμπόριο, σε τραμπουκικές επιθέσεις απεργών και ψευτονταηλίκια έναντι αγωνιστών για τα δικαιώματά τους. Αντίθετα, δείχνουν το ολοκάθαρο συστημικό τους πρόσωπο μαχαιρώνοντας αλλοδαπούς που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα και σκοτώνοντας ανθρώπους σαν τον Παύλο Φύσσα που εκτός από αντιφασίστας και καλλιτέχνης ήταν γιος μίας λαϊκής, εργατικής οικογένειας, ενώ η επίσημη εκπροσώπηση του κόμματος αρνιόταν οποιαδήποτε σχέση με το φονιά, την ίδια στιγμή που κυκλοφορούσε φωτογραφικό υλικό που αποδείκνυε το αντίθετο.

Παράλληλα, επανήλθε με δυναμικές αντιπαραθέσεις το ζήτημα της θεωρίας των δύο άκρων που προσπαθεί να εξισώσει τον κομμουνισμό με τον φασισμό, παραχαράσσοντας την ιστορική πραγματικότητα. Έτσι, παραβλέπεται το γεγονός ότι η άνοδος του Χίτλερ και η κατασκευή των στρατοπέδων συγκέντρωσης χρηματοδοτήθηκε από το μεγάλο κεφάλαιο, όχι απαραίτητα το γερμανικό μόνο. Για παράδειγμα, η χιτλερική εξουσία, συνεργάστηκε περίφημα με τους – υποτίθεται εχθρούς της – Σιωνιστές, μεταφέροντας τα τρία πρώτα χρόνια της εξουσίας της 55.000 Γερμανοεβραίους στην Παλαιστίνη, προκειμένου νε επιτευχθεί όσο γίνεται γρηγορότερα η ίδρυση του Ισραηλινού Κράτους που θα έδινε τη δυνατότητα στο Εβραϊκό κεφάλαιο να εκμεταλλευτεί τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Παλαιστίνης εξαθλιώνοντας ταυτόχρονα και τον Παλαιστινιακό αλλά και τον Εβραϊκό λαό. Ταυτόχρονα, παραβλέπεται και η αυτοθυσία των κομμουνιστών του Κόκκινου Στρατού, που επέδρασε αποφασιστικά για την αντιφασιστική νίκη των λαών στις 9 Μαΐου του 1945, αλλά και η εποποιία της Εαμικής Αντίστασης που επί της ουσίας απελευθέρωσε τη χώρα από τους ξένους κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους.

Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, αποκαλύπτεται και ένας εκ των τρόπων όπου το αστικό σύστημα χρησιμοποιεί το φασισμό προς όφελός του έστω και δια της αρνητικής κριτικής. Διότι, αν το ένα άκρο είναι η Χρυσή Αυγή και συνεπώς όσοι κρύβονται πίσω τους, δηλαδή οι υπηρέτες του κεφαλαίου και των αφεντικών, τότε το άλλο άκρο είναι ο λαός, το σύνολο των εργαζόμενων (εργάτες, αγρότες, αυτοαπασχολούμενοι, φοιτητές, νέοι και νέες) που υφίστανται τις συνέπειες ενός συστήματος που αναγνωρίζει ως αξία μόνο το κέρδος για τον έναν. Κι αυτά τα δυο άκρα, όσο κι αν επιμένουν κάποιοι, δεν εξομοιώνονται από τη στιγμή που οι πρώτοι είναι οι δυνάστες και οι δεύτεροι οι δυναστευμένοι.

Η Χρυσή Αυγή είναι αντισυστημική μόνο στον προφορικό λόγο, διότι στο γραπτό, είναι αναμφίβολα ναζιστικό και συνεπώς συστημικό κόμμα, εφόσον από τότε που είχαν μικρή δύναμη, το Μάιο του 1987 στο τεύχος Ν. 26 του ομώνυμου περιοδικού τους, ο αρχηγός της Νίκος Μιχαλολιάκος κατέληγε σε άρθρο-αφιέρωμα για τα 42 χρόνια από το θάνατο του Χίτλερ, “Χίλια εννεακόσια ογδόντα επτά, σαράντα δύο χρόνια μετά,  με την σκέψη και την ψυχή μας δοσμένη στην Μνήμη του Μεγάλου μας Αρχηγού, υψώνουμε το δεξί χέρι ψηλά, χαιρετούμε τον Ήλιο και με το θάρρος, που μας επιβάλλει η Στρατιωτική μας Τιμή και το Εθνικοσοσιαλιστικό μας καθήκον κραυγάζουμε γεμάτοι πάθος, πίστη στο μέλλον και στα οράματά μας: HEIL HITLER!”

Βεβαίως, έκαστος μπορεί να ισχυριστεί ότι ένα άρθρο προ 25 ετών δεν αποδεικνύει την ύπαρξη της ίδιας άποψης για το σήμερα. Αλλά για να μην υπάρχει αμφιβολία, τα ίδια τα μέλη της Χρυσής Αυγής φροντίζουν να θυμίζουν ότι αυτή η άποψη ισχύει στο έπακρο με συνθηματολογία όπως «τιμή στους Χίτες και ταγματασφαλίτες», δηλαδή στους ντόπιους συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών που κατέδιδαν τους αντιστασιακούς αγωνιστές του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ. Επιπλέον, ο εκπρόσωπος τύπου το κόμματος Ηλίας Κασιδιάρης,  με άρθρο που έφερε τον τίτλο «Ο Χίτλερ πέρα από την ιστορία» στην εφημερίδα του κόμματος στο πολύ κοντινό παρελθόν (20/04/2011), γράφει: «Η πρόβλεψη του Σπένγκλερ για την παρακμή του δυτικού κόσμου μόνο σε μία περίπτωση θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Υπάρχει σαφώς  το πρόσωπο-κλειδί στην Ιστορία του 20ου αιώνος, που παραλίγο να ανατρέψει τη βίαιη ροή ενός ολόκληρου πολιτισμού προς την παρακμή. Το πρόσωπο αυτό, που για την Ιστορία θα λέγαμε πως αποτελεί ένα διαχρονικό παράδοξο και η πλήρης ερμηνεία του θα χρειαστεί να περάσουν αιώνες για να επιτευχθεί είναι αδιαμφισβήτητα ο Αδόλφος Χίτλερ».

Επειδή πολύ λόγος γίνεται για το αν οι 500.000 ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής είναι ναζί, είναι αναγκαία και ορθότατη η παρατήρηση που έκανε ο δημοσιογράφος Νίκος Μπογιόπουλος, ότι «το 44% των ανθρώπων που ψήφισαν τον Χίτλερ το 1933, δεν ήταν ναζί. Ο Χίτλερ, όμως, ήταν ναζί». Κι αν εκείνα τα χρόνια, ο κόσμος δεν είχε άμεση πρόσβαση στην πληροφόρηση, στην ιστορική γνώση και στην ενημέρωση, πλέον έχει και οφείλει να ψάχνει και να γνωρίζει. Διότι, αν στις δύο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις η αγανάκτηση ήταν άλλοθι εκλογικής προτίμησης, η παράβλεψη της δολοφονίας συνιστά συνενοχή στο φόνο!

====================================================================

Το τραγούδι "Ο Φασισμός" σε μουσική Θάνου Μικρούτσικου και στίχους Φώντα Λάδη συμπεριληφθήκε στο δίσκο "Τραγούδια της λευτεριάς" του 1978 με ερμηνεύτρια τη Μαρία Δημητριάδη.

Πηγές:

-          www.902.gr: Δημοσίευση 22.09.2013 “Προκαταρκτική εξέταση για τη Χρυσή Αυγή”

-          www.enikos.gr: Δημοσίευση 19.09.2013 “Αυτά είναι τα 32 περιστατικά που εμπλέκεται η Χ.Α.”

-          Παλαιστίνη: αιτίες & μύθοι – Νασίμ Αλάτρας – Εκδ. ΚΨΜ, 2009