Σήμερα, δεν ξέρω τι έπαθα, με έχει πιάσει μια φιλοσοφική διάθεση, θέλω να καταθέσω κάποιες σκέψεις, εν πλήρη γνώση του κινδύνου ότι ίσως δεν πρόκειται να τις διαβάσει κανείς. Θα ασχοληθώ λοιπόν με τους θεμελιώδεις νόμους της θερμοδυναμικής, προσπαθώντας όσο γίνεται να μη σας πιάσει πονοκέφαλος, ναυτία, φαγούρα και πιτυρίδα. Θα διαπιστώσετε, εύχομαι, ότι και αν ποτέ δεν έτυχε αν διαβάσετε γι’ αυτούς, σίγουρα στη ζωή σας τους έχετε σκεφτεί. Οι νόμοι αυτοί, είναι τρεις, ο πρώτος έχει να κάνει με τη θερμότητα  ως «χασούρα», ο δεύτερος με την εντροπία και ο τρίτος με το απόλυτο μηδέν.

Ο 1ος ν. της θερμοδυναμικής, λέει πιο συγκεκριμένα ότι,  πως ό, τι και να κάνεις, μη περιμένεις πως ό, τι δώσεις θα πάρεις πίσω, και να χτυπιέσαι κάτω σαν τη Βανδή, θα έχεις φύρα, θα έχεις απώλειες, δεν γίνεται αυτό που λέμε «και το κουκούτσι μύγδαλο». Η απώλεια, η «χασούρα» για την ενέργεια είναι η μορφή της θερμότητας, όπου χάνεται στο περιβάλλον. Όσοι ασχολούνται με επιχειρήσεις, αν και μπορεί να μη σκαμπάζουν από φυσική, ξέρουν ότι δεν μπορεί να έχεις μόνο κέρδη, θα έχεις και έξοδα. Δεν μπορείς να βάλεις όλο το τζίρο και την είσπραξη στην τσέπη και να το παίξεις κινέζος, θα πρέπει να πληρώσεις λειτουργικά έξοδα, μισθούς, εφορίες, ΙΚΑ και άλλα απεχθή. Έχεις ας πούμε και μια γκόμενα. Μη θες αγαπητέ μου μόνο τα καλά, ήτοι το σίγουρο (και όχι πάντα) πήδημα, την τόνωση της αυτοπεποίθησής σου και να μη τρως πόρτα σε μαγαζιά που θέλουν συνοδεία. Θα έχεις και απώλειες, όπως δώρα, ζήλειες, σκηνές, συνεχές ζάλισμα με τα τηλέφωνα (κινητά τε και σταθερά) και όλα τα συμπαραμαρτούντα. Έτσι, για να διατηρήσεις τη σχέση, το ωφέλιμο έργο στη γλώσσα της θερμοδυναμικής, πρέπει να προσπαθήσεις και να υπομένεις τόσο ώστε να υπερκεράσεις της δυσκολίες της σχέσης (τις απώλειες με μορφή θερμότητας), σπαταλώντας δυνάμεις ψυχικές και υλικές περισσότερες από αυτές που φανταζόσουν αρχικά (συνολική προσφερόμενη ενέργεια). Αν δεν το κάνεις αυτό, δεν προσπαθείς, δηλαδή δεν δίνεις συχνά ενέργεια στο σύστημα, οι απώλειες, οι τριβές, θα σταματήσουν τη σχέση, δηλαδή θα πάψει το ωφέλιμο έργο.  Αυτός είναι και ο λόγος που οι σχέσεις σταματούν, επειδή κάποιος από τους δύο ή και οι δύο δεν προσφέρουν την απαιτούμενη ενέργεια να υπερκεραστούν οι απώλειες, άρα το σύστημα (η σχέση εν προκειμένω) βαίνει σε αδράνεια, σε σταμάτημα τελικώς. Ο 1ος ν. της θερμοδυναμικής είναι και ο υπεύθυνος που δεν μπόρεσε ποτέ να φτιαχτεί το αεικίνητο, ένα μηχάνημα δηλαδή που θα δούλευε αιωνίως από μόνο του, χωρίς την εξωτερική προσφορά ενέργειας οποιασδήποτε μορφής

Ο 2ος ν. της θερμοδυναμικής, έχει να κάνει με την έννοια της εντροπίας. Εντροπία είναι ένα μέγεθος που ποιοτικά έχει να κάνει με την τάξη ή την αταξία ενός συστήματος.  Μας λέει λοιπόν ο νόμος αυτός, ότι σε μια αυθόρμητη μεταβολή, κάτι που γίνεται αβίαστα, από μόνο του, η εντροπία αυξάνεται, δηλαδή αυξάνεται η αταξία, πηγαίνουμε σε μια πιο χύμα φάση από μια πιο τακτοποιημένη. Αν θέλουμε να μειώσουμε την εντροπία, δηλαδή να αυξήσουμε την τάξη, τότε όχι μόνο δεν είναι αυθόρμητη αυτή η διεργασία, αντιθέτως πρέπει να καταβληθεί μεγάλη ποσότητα ενέργειας. Αυτό κι αν δεν το έχετε αντιληφθεί. Αν αρχίσετε να λειτουργείτε ακολουθώντας την αγαπημένη μας αρχή της ελάχιστης προσπάθειας, δηλαδή να κάνουμε στο σπίτι τις λιγότερες δυνατές δουλειές και να μην τακτοποιούμε ρούχα, βιβλία και αντικείμενα κάθε είδους, τότε η κατάσταση θα αρχίσει να ρέπει προς καταστάσεις μεγίστης εντροπίας και αταξίας, παπούτσια στο ψυγείο, κάλτσες στα πολύφωτα, ρούχα και εσώρουχα πεταμένα όπου μπορείς να φανταστείς, σε πατώματα, καρέκλες και τραπέζια, φαγητά στα κρεβάτια, ένα κανονικό κωλοχανείο δηλαδή.  Αν τα αφήσεις τα πράγματα στην τύχη τους, όλα τα συστήματα, το σύμπαν το ίδιο ρέπει στην αποδιοργάνωση, στο χύμα, στην αποσάθρωση και στην παρακμή. Το σώμα μας, ομοίως. Αυτός ο άτιμος ο 2ος νόμος είναι ο υπεύθυνος για την γήρανση του σώματος και τελικά για το αναπόφευκτο όπου περιέρχεται πλέον σε κατάσταση πλήρους ισορροπίας. Η ζωή, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ατέρμονη και τελικά απέλπιδα προσπάθεια για μείωση του ρυθμού αύξησης της εντροπίας του κλειστού συστήματος που είναι το σώμα μας, ώστε κάθε στιγμή να σπρώχνουμε την ισορροπία προς την κατεύθυνση την αντίθετη της αύξησης της αταξίας, προς την κατεύθυνση του αναβολισμού, όπως λέγεται στη βιολογία.  Με δυο λέξεις, γ@%$σέ τα…

Ο 3ος ν. της θερμοδυναμικής, αλληλένδετος με τον 2ο που λέει ακόμα ότι όταν αυξάνεται η θερμοκρασία αυξάνεται και η εντροπία, λέει ότι μόνο στο απόλυτο μηδέν, στη θερμοκρασία των 0 Κ (–273,15 οC) η εντροπία μηδενίζεται, φτάνουμε σε κατάσταση απόλυτης τάξης όπου και σταματούν όλες οι μοριακές κινήσεις σε έναν υποτιθέμενο, ουτοπικό τέλειο κρύσταλλο. Όμως είναι αξιωματικά ανέφικτο να φτάσουμε το απόλυτο μηδέν, αν και κάποιοι ερευνητές έχουν φτάσει πολύ κοντά, μερικά χιλιοστά του βαθμού μόλις πάνω. Φαντάζεστε βέβαια τι ποσά ενέργειας πρέπει να δαπανηθούν για να καταφέρεις κάτι τέτοιο. Το ερώτημα είναι, θέλεις να καταφέρεις κάτι τέτοιο, ακόμα και να μπορούσες; και τι θα κατάφερνες να τα κρατούσες όλα κοκαλωμένα;  Ακόμα και στις εσχατιές του σύμπαντος το απόλυτο μηδέν δεν αγγίζεται, η εντροπία έστω και ελάχιστα αυξάνει γιατί η ζωή δεν είναι ακινησία και τάξη, είναι ένα μπάχαλο, μια κίνηση, να τα κάνεις όλα π&^%@να, ακόμα κι αν αυτό σε πηγαίνει στο τέρμα...

Είχα διαβάσει σε ένα βιβλίο για τους νόμους αυτούς τα εξής, που μοιάζουν με νόμο του Μέρφυ:

1ος θερμοδυναμικός νόμος: Δεν μπορείς να κερδίσεις

2ος θερμοδυναμικός νόμος: Δεν μπορείς να φέρεις ισοπαλία

3ος θερμοδυναμικός νόμος: Δεν μπορείς καν να βγεις από το παιχνίδι

ΥΓ1 Εκπαιδευτική τηλεόραση: στο βιντεάκι βλέπετε πως το υγρό άζωτο στους -193 οC μειώνει την εντροπία και κρυσταλλώνει μπαλάκι του πιγκ-πογκ, λαστιχένιο γάντι και μπανάνα (με το συμπάθειο πάντα)

ΥΓ2 Α, κι όποιος θέλει ιδιαίτερα, το πρώτο μάθημα δωρεάν, παρέχονται σημειώσεις, τιμαί λογικαί, GADALA ORIENTAL BELLYDANCE και LIVE στη μουσική σκηνή 5/4, Φιλίππου 14, Μικρολίμανο, ώρα 23.00.