Αποστρέφομαι τον πατερναλισμό σε κάθε του έκφραση, ειδικά δε αυτήν την νομοθετικής επιταγής, όταν ο νομοθέτης, "ως άλλος πατερούλης", επιτάσσει ή απαγορεύει το ένα ή το άλλο "για το καλό μας". Ο κάθε άνθρωπος ξέρει καλύτερα τι είναι για το "καλό του" και, στην τελική, είναι ελεύθερος να κάνει αυτό που εκείνος θέλει, άσχετα με το τι πιστεύουν, θέλουν ή αποδέχονται οι τρίτοι. Μία μόνο προϋπόθεση τίθεται σε αυτό: να μην έχει αντίκτυπο, αρνητική δηλαδή επίδραση, στους τρίτους αυτό που εκείνος επιλέγει για τον εαυτό του. Ας πάρουμε για παράδειγμα το κάπνισμα: Αν κάποιος αγαπά το κάπνισμα και το να καπνίζει τού δίνει χαρά, ας καπνίζει. Δικαίωμά του. Κι από συνήθεια ή εθισμό να καπνίζει και πάλι καλά κάνει. Δική του η ζωή, δικά του και τα πνευμόνια, ας κάνει με αυτά ό,τι θέλει. Δεν αφορά κανέναν άλλον αυτή η προσωπική επιλογή του. Όταν, όμως, οι συνθήκες είναι τέτοιες που τον καπνό του δεν τον αναπνέει μόνο εκείνος, αλλά και άλλοι, όταν δηλαδή καπνίζοντας εκείνος, θίγεται η υγεία και των άλλων, τότε η συγκεκριμένη επιλογή /πράξη του καπνίσματος (όχι η γενική επιλογή αυτού) αφορά και τους άλλους. Με άλλα λόγια, οφείλει, αποφασίζοντας αν θα τελέσει την πράξη αυτή, να λάβει υπ' όψη του την αρνητική επίδρασή της στους τρίτους: δηλ. ή να βγει από τον κλειστό χώρο που βρίσκονται, για να καπνίσει, ή να κάνει υπομονή και να μην καπνίσει, όση ώρα αναγκαστικά θα αναπνέουν τον καπνό του και οι τρίτοι.
Αν αυτού του είδους η συμπεριφορά σεβασμού στην υγεία των άλλων ήταν αυτονόητη για όλους, δε θα υπήρχε ανάγκη νομοθετικών απαγορεύσεων του καπνίσματος σε συγκεκριμένους χώρους.
Το σίγουρο είναι ότι δεν είναι. Γι' αυτό και νομοθετήθηκαν οι απαγορεύσεις που νομοθετήθηκαν κι όχι από πατερναλισμό. (Οι λόγοι που ο άλλος καπνίζει μέσα στο κλειστό αυτοκίνητο ή ακριβώς δίπλα στο κεφάλι σου, αν και βλέπει ότι δεν μπορείς να ανασάνεις ή ότι βήχεις και καίει ο λαιμός σου από την κάπνα, οι λόγοι δηλαδή που τόσο λίγο υπολογίζει τους άλλους μπροστά στη δική του εξάρτηση ή καλοπέραση είναι θέμα άλλου ποστ - ή ειδικής μελέτης, ίσως).
Πριν τη σαφή απαγόρευση του καπνίσματος πέρσι τον Ιούλιο, οι περισσότεροι ταξιτζήδες ούτε καν ρωτούσαν αν ενοχλούν και άναβαν τσιγάρο στη μέση της διαδρομής και χωρίς να σου αφήνουν πολλές επιλογές. Τότε εγώ άνοιγα το παράθυρο κι αν κρύωναν και μου ζητούσαν να το κλείσω, τους έλεγα ότι δεν μπορώ, εκτός κι αν σβήσουν το τσιγάρο. "Αντιλαμβάνομαι την ανάγκη σας να καπνίσετε" έλεγα, "αλλά, ξέρετε, κι εγώ δεν μπορώ να αναπνεύσω. Βγάζοντας το πρόσωπό μου έξω από το παράθυρο, εγώ αναπνέω κι εσείς καπνίζετε. Έτσι κάπως ικανοποιούμαστε και οι δύο..."
Από τον Ιούλιο και μετά, δεν μου έτυχε άλλη φορά να μπω σε ταξί κι ο οδηγός να ανάψει τσιγάρο κατά τη διάρκεια της διαδρομής, χωρίς να ρωτήσει αν με ενοχλεί. Όταν δε, σταματώ ταξί κι ο ταξιτζής καπνίζει, λέω ευγενικά "ευχαριστώ πολύ, θα απευθυνθώ σε κάποιον άλλο, γιατί δεν μπορώ να αναπνεύσω με το τσιγάρο ". Όλοι μα όλοι λένε ότι θα το σβήσουν αμέσως και το σβήνουν, ενώ αφήνουν τα παράθυρα ανοιχτά μέχρι να "καθαρίσει" ο αέρας.
Τουλάχιστον αυτή ήταν η εμπειρία μου από τους ταξιτζήδες της Αθήνας. Αντίθετα, η εμπειρία μου από τους ταξιτζήδες της επαρχίας με το που έκανε "ντου" το 2010, είναι διαφορετική: Τσιγάρο και παράθυρο κλειστό (κλειδωμένο, να μην ανοίγει!) και κόψτε το λαιμό σας. Διαμαρτυρήθηκα ευγενικά για το παράθυρο (!) κι η φίλη (που μας παρέλαβε με το ταξί) με σκούντησε ότι τον κάλεσε με ραδιοταξί και ξέρει το σπίτι της κι ότι αν τον εκνευρίσουμε ποιος ξέρει τι μπορεί να της κάνει, αφού η πόλη είναι μικρή κλπ, κλπ. (!) Με τέτοια μυαλά σιγά μην εφαρμοστεί ποτέ ο νόμος...
Ίδια στάση και στα μαγαζιά που πηγαίναμε, όπου πλέον τα τασάκια έχουν την τιμητική τους παντού... Στην αρχή, θυμάμαι ότι τα καταστήματα δεν είχαν τασάκια πάνω στα τραπέζια (στους χώρους μη καπνιστών, αν μπορούσαν να διαχωρίσουν το μαγαζί ή σε όλο τον κλειστό χώρο, αν δεν μπορούσαν να το διαχωρίσουν ούτε ενέπιπταν στις εξαιρέσεις των μαγαζιών μέχρι 70 τ.μ., που είχαν την επιλογή να είναι μόνο καπνιστών). Αντί για τασάκια, χρησιμοποιούνταν τα κουτάκια των αναψυκτικών για τους λίγους κρυφοκαπνίζοντες, αλλά έβλεπα, είναι η αλήθεια, τους περισσότερους, να βγαίνουν έξω, για να καπνίσουν.
Τώρα; Τασάκια παντού και η κατάσταση όπως και πριν τον Ιούλιο: ούτε σεβασμός στην υγεία του διπλανού αλλά ούτε και "σεβασμός" (φόβος του προστίμου δηλαδή) του νόμου. Γραμμένα στα παλιά μας τα παπούτσια αμφότερα...
ΥΓ. Με ενοχλεί που γκρινιάζω, ακόμα δεν μπήκε το 2010. Με ενοχλεί που η επιθυμία μου να καταγγείλω τον ταξιτζή και αυτούς που κάπνιζαν μέσα στα μαλλάκια μου στα γεμάτα κόσμο μαγαζιά συγκρίνεται σε μέγεθος με τη λαχτάρα μου για ψητά μανιτάρια πλευρώτους με σως βαλσάμικου και σκόρδου :). Φοβάμαι μήπως αυτό είναι σημάδι ότι (λόγω "γήρατος, lol) :) εξασθενεί η γενική μου φιλοσοφία του χαμόγελου και της ανεκτικότητας κι αρχίσω να "τα παίρνω" γενικά με όλους αυτούς που ως τώρα αντιμετώπιζα συγκαταβατικά και δεν έδινα σημασία (π.χ. αυτούς που "κλέβουν" τη σειρά σε μία ουρά, αυτούς που κάνουν σφήνες με το αυτοκίνητο, τους αγενείς, κλπ).
ΥΓ2. :)
14 σχόλια - Στείλε Σχόλιο
Αγάπη Έρωτας Ζωή Αγαπημένα Σχέσεις Προσωπική αλήθεια Μητέρα Βασικές αρχές Σινεμά Ποίηση Ψυχολογία Φιλοσοφία της καθημερινότητας Σελίδες ημερολογίου Το τέλος της ιδιωτικότητας Καταναλωτής (ο) ενημερωμένος Μουσική Ορθογραφία Προσωπική αληθεια