Σχόλια

yiannisyiannis: Επιτέλους, να μια παρουσίαση της ζωής και του έργου του μεγάλου δασκάλου Βασίλη Τσιτσάνη, σφαιρική και συνοπτική. Το τοπίο στην σύγχρονη ελληνική μουσική θα ήταν διαφορετικό και σίγουρα πολύ φτωχότερο χωρίς τη μουσική του Τσιτσάνη. Μπράβο Jorge, αναπλήρωσες ένα κενό.

Να προσθέσω μόνο μερικά....κουτσομπολιά.

Ο Τσίλας (έτσι τον έλεγαν οι φίλοι του) μετακόμισε στη Θεσ/νίκη για δύο λόγους. Πρώτον και κυριότερο επειδή κουμπάρος του ήταν ο θρυλικός Μουσχουντής. Δεύτερον επειδή η γυναίκα του ήταν Θεσ/νικιά και μαζί με τον κουνιάδο του διατηρούσε ουζερί επί της οδού Παύλου Μελά (Διαγώνιος), στο οποίο έπαιζε ζωντανά με την ορχήστρα του.

Ο Μουσχουντής είναι μια εξέχουσα αλλά και συνάμα παραγνωρισμένη προσωπικότητα, στην οποία χρωστάει πολλά το ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι. Ο Μουσχουντής λοιπόν, ήταν διοικητής ασφαλείας Θεσ/νίκης την περίοδο εκείνη. Παρότι ασφαλίτης, ήταν μέγας λάτρης των ρεμπέτικων και λαϊκών τραγουδιών και παρά την επιβολή της μεταξικής λογοκρισίας το 1937, επέτρεπε στους μουσικούς της Θεσ/νίκης να παίζουν τα τραγούδια τους αυτούσια, χωρίς περικοπές και ψαλιδίσματα. Είχε προωθήσει το έργο πολλών δημιουργών, που αγανακτισμένοι από τον διωγμό του Μεταξά στην Αθήνα, δραπέτευσαν στη Θεσ/νίκη. Λέγεται μάλιστα ότι είχε στο αρχείο του χιλιάδες δισκάκια, όχι μόνο ελληνικές παραγωγές, αλλά και αμερικάνικες, μια που η ομογένεια εκείνη την περίοδο είχε αναδείξει εκπληκτικούς λαϊκούς δημιουργούς. Μάλιστα, επειδή κατά την περίοδο της κατοχής οι ναζί είχαν απαγορεύσει την παραγωγή δίσκων, όσοι δημιουργοί είχαν τη δυνατότητα, το 'σκαγαν στην Αμερική για να συνεχίσουν ανενόχλητοι τη δουλειά τους εκεί. Στο σπίτι του Μουσχουντή λοιπόν, σύχναζε ο Τσιτσάνης για να ακούσει τους καινούριους δίσκους, που μόνο ένας διοικητής ασφαλείας είχε τα μέσα να ξετρυπώνει και να εισάγει λαθραία και έτσι ερχόταν σε επαφή με τα μουσικά δρώμενα της ταραγμένης εκείνης περιόδου.

Σ’ αυτό λοιπόν το ρεμπετόφιλο περιβάλλον της Θεσ/νίκης, βρήκε καταφύγιο όχι μόνο ο Τσιτσάνης, αλλά και πολλοί άλλοι δημιουργοί.

KostasLadas: Φίλε «vrettos» ο προβληματισμός σου είναι πολύ σωστός. Είναι πράγματι αλήθεια το ότι ένας μουσικός – συνθέτης κτλ, μπορεί να προσφέρει πάρα πολλά και μέσα από τη μουσική βιομηχανία. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η μουσική βιομηχανία τον κάνει να τα προσφέρει. Η μουσική βιομηχανία μπορεί να «ανεχθεί» ή και να προωθήσει έναν πραγματικό καλλιτέχνη, μπορεί όμως και από την άλλη να τον αναγκάσει να αλλάξει στροφή για να επιβιώσει, αν διακρίνει ότι είναι ταλαντούχος, αλλά αυτά που επιθυμεί να λέει και να κάνει δεν είναι και τόσο «πιασάρικα» ή στο εμπορικό τρυπάκι, ή ότι απευθύνονται σε ένα ποσοστό του κόσμου.

Για τα Διάφανα Κρίνα βέβαια να πω, ότι η σχέση τους με τη μουσική βιομηχανία είναι «έμμεση». Και είναι έτσι, κυρίως γιατί έχουν δικιά τους εταιρία παραγωγής και προώθησης (τη “my voice records”). Η έμμεση όμως επιρροή της μουσικής βιομηχανίας πάνω τους είναι εμφανής (γιατί μπορεί να μην έχουν «ξένη» εταιρία πάνω από το κεφάλι τους, αλλά κανονίζουν με τους εμπόρους και τους ιδιοκτήτες πόσο θα «πουλήσουν» τη μουσική τους, γίνονται οι ίδιοι «manager» και έχουν επομένως στόχο το κέρδος).

Έτσι λοιπόν, δεν είναι μόνο οι έμεσες, άμεσες και πολυδιάστατες εντολές που «παίρνεις» από τη μουσική βιομηχανία. Είναι και κάτι άλλο, πιο σημαντικό. Το ότι ο καλλιτέχνης που «πετυχαίνει» απομακρύνεται από τον απλό άνθρωπο στον οποίο απευθύνεται. Ένας καλλιτέχνης που «πέτυχε» πλέον δεν είναι στην ίδια κατάσταση που ήταν όταν πρωτοδημιουργούσε, που ήταν πιθανότατα στην ίδια θέση με την πλειοψηφία του κόσμου τον οποίο εξέφραζε. Ένας «πετυχημένος» καλλιτέχνης με δύο BMW (χρησιμοποιώ ένα λίγο ακραίο παράδειγμα) που δεν χρειάζεται να δουλεύει χειρωνακτικά, αφού βγάζει τα προς το ζην από αυτό που του αρέσει να κάνει (πχ τη μουσική), που ζει σε ένα αποστειρωμένο σπίτι στα Β. Προάστια έχει πλέον άλλες ανησυχίες, άλλες σκέψεις και μπαίνει σε άλλες καταστάσεις από αυτές που βιώνει ο μέσος άνθρωπος. Έτσι λοιπόν η μουσική βιομηχανία, το μουσικό ΕΜΠΟΡΙΟ, απομακρύνει τον καλλιτέχνη από το μέσο άνθρωπο με ότι και αν σημαίνει αυτό. Αυτό αφορά περισσότερο τον δημιουργό ως τέτοιο, που επηρεάζει το αποτέλεσμα, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι και το αποτέλεσμα επηρεάζεται και με τις εντολές της μουσικής βιομηχανίας. Το ότι καταφέρνουν αρκετά πράγματα να επιβιώσουν από αυτές τις συμπληγάδες, δεν δικαιολογεί τη μουσική βιομηχανία. Φαντάσου τι θα κερδίζαμε αν δεν υπήρχαν και αυτές οι συμπληγάδες και η Τέχνη ήταν απελευθερωμένη ! (μιλάμε για τέχνη εμπορικά απελευθερωμένη, γιατί πάντα θα υπάρχουν παράγοντες που θα εμποδίζουν την απελευθέρωση της Τέχνης)

vrettos: Μπράβο. Πολύ ενδιαφέροντα τα όσα γράφεις. Τροφή για πολύ σκέψη, θα έλεγα!
Ειλικρινά όμως, δεν είμαι σίγουρος ότι θα κατέληγα στα ίδια ακριβώς συμπεράσματα ή θα σχημάτιζα παρόμοια γνώμη για τους καλλιτέχνες που αναφέρεις.
Η επιτυχία και ο πλούτος, που έρχεται μερικές φορές με αυτήν, δεν αφήνουν άραγε κανένα περιθώριο σε κάποιον να παραμείνει αυθεντικός ή να γίνει ακόμη καλύτερος;
Αν ο Τσιτσάνης, για παράδειγμα, είχε γεννηθεί στην εποχή μας και έκανε μόλις τώρα τα πρώτα του βήματα στην τέχνη του τραγουδιού, δε θα είχε καμιά ελπίδα να γίνει πραγματικά 'μεγάλος', όπως τον ξέρουμε όλοι;
Το μεράκι και η τέχνη δε μπορεί με κανένα τρόπο, να επιβιώνει μέσα στα γρανάζια της μουσικής βιομηχανίας του σήμερα;
Αν και δε μπορώ να προσφέρω αποδείξεις, έχω την εντύπωση ότι ορισμένα πράγματα δεν πρέπει να πεθαίνουν εύκολα, ούτε να χάνονται αν πέσουν στα δύσκολα.
Ίσως το πρόβλημα είναι ότι δε μπορεί να ξεχωρίσει κανείς εύκολα πλέον, τι παραμένει αληθινό και τι όχι, μέσα στην αφθονία -και την τεχνική τελειότητα όμως- του ετοιματζίδικου και προκατασκευασμένου (βιομηχανικού προϊόντος).
Αυτά

rapsodos: Ευχαριστώ πολύ jorge αν και η βασική ιδέα είναι δανεισμένη απο ένα σχετικό άρθρο. Απλώς προσπάθησα να παραθέσω τις όσο το δυνατόν πιο ουσιαστικές πληροφορίες σχετικά με το αντικείμενο της μουσικής του κόσμου. Της μουσικής που κατα την άποψή μου θέτει τις βάσεις για μια ουσιαστική εξέλιξη τόσο στο χώρο της τέχνης αλλά κυρίως σε επίπεδο ανταλλαγής πολιτισμικών στοιχείων. Ένας χώρος που νομίζω όλοι πρέπει να έρθουμε σε επαφή μαζί του γιατί όλοι έχουμε κάτι να κερδίσουμε. Ο πομπός υπάρχει, αρκεί απλώς να ανοίξει ο δέκτης.

jorge: Οrpheus πολύ καλή δουλειά. Επιτέλους να προβληθεί και η ανατολική παραδοσιακή μουσική, την οποία κάποιοι ίσως γνωρίσαμε στο Γυμνάσιο μέσα από το σχετικό μάθημα, το οποίο όμως ήταν κουραστικό και με άπειρες άχρηστες λεπτομέρειες και ονόματα. Αντίθετα, το δικό σου κείμενο μας δίνει τα βασικά, αλλά παράλληλα μας δίνεις τη δυνατότητα να το ψάξουμε παραπάνω, μέσω των links.

Να 'σαι καλά!

jorge: Καλημέρα. Έχουμε στείλει στο άλλο email που μας δώσατε κατά την εγγραφή σας, αλλά και στο hotmail σας.

Για κάποιο λόγο φαίνεται πως δεν το έχετε λάβει, οπότε παρακαλούμε στείλτε μας τη διευθυνσή σας από τη σελίδα Επικοινωνίας, αναφέροντας σαν στοιχείο πιστοποίησης και το "άλλο" email σας.

mentas: Δεν μου έχει έρθει mail που να ζητάει τα στοιχεία μου για να παραλάβω το δώρο μου.

Dimman: Κάθε συγκρότημα έχει το δικαίωμα να εξελίσσεται ανάλογα με τη διάθεση των μελών του. Δεν υπάρχει κάτι το μεμπτό σε αυτό και νομίζω ότι το αναγνωρίζουμε όλοι μας. Είναι ανάγκη του καλλιτέχνη να διαμορφώνει τη μουσική του όπως αυτός νιώθει σε κάθε περίοδο της ζωής του και αυτό είναι η μαγεία της μουσικής: τίποτα δε μένει στάσιμο. Τώρα αν σε κάποιους αυτές οι αλλαγές ήχου δεν αρέσουν, είναι επίσης αναφαίρετο δικαίωμά τους. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα διεθνώς είναι ο μεγάλος Bob Dylan, που πολεμήθηκε κάθε φορά που άλλαζε το στυλ των τραγουδιών του, άσχετα αν ο χρόνος δικαίωσε σχεδόν όλες τις επιλογές του. Εξάλλου, κάποιος είπε ότι "τα στάσιμα νερά γεμίζουν κουνούπια"...

mrdrummergr: Σ'ευχαριστώ Elen...καιρό έψαχνα το συγκεκριμένο άρθρο για να σ'ευχαριστήσω.

Hastaroth: Φίλε Γιάννη,θα παραβλέψω τίς περί "αντιδράσεων τού Ισραήλ σε κάθε συμβιβαστική πρόταση" ανακριβείς -επίτρεψέ μου να τίς χαρακτηρίσω έτσι-απόψεις που αναφέρεις,γιατί άν δέν το έκανα,θα εκτρέπαμε την συζήτηση σε άλλα "χωράφια",πολιτικά.

Θα συμφωνήσω όμως μαζί σου γιά το οτι οι πολιτικές σκοπιμότητες "παίζουν" στην Eurovision και μάλιστα από πολλών ετών.Οι σε κάθε χώρα επιτροπές που ψηφίζουν τα τραγούδια είναι βέβαιο οτι ένεργούν ΚΑΙ με πολιτικά κριτήρια.Κι'αυτό γίνεται επειδή δέν υπάρχει ΜΙΑ ΜΟΝΟ,ΑΔΙΑΒΛΗΤΗ επιτροπή από καλλιτέχνες αναγνωρισμένης αξίας (έστω και άν τα μέλη της είναι ένα από κάθε χώρα που λαμβάνει μέρος) που να κρίνη ΟΛΑ τα τραγούδια και η απόφασή της να είναι η μόνη που θα μετρήση.Η επιτροπή αυτή θα πρέπη να βρίσκεται στο μέρος που διεξάγεται ο διαγωνισμός και όχι κάπου αλλού,όπως γίνεται τώρα με τίς ανά χώρα επιτροπές.Αυτή θα ήταν η ιδανική λύση,αλλά δέν ξέρω πόσο εφικτό είναι κάτι τέτοιο.

Οσο γιά τίς μουσικές προτιμήσεις "τών λαών",αυτό είναι μιά έκφραση ατυχής,καθώς δέν υπάρχουν συλλογικές εθνικές μουσικές προτιμήσεις.Ο κάθε άνθρωπος έχει τίς δικές του προτιμήσεις,τα δικά του κριτήρια πάνω σ'αυτό το ζήτημα.Και πολύ συχνά οι πολιτικές πεποιθήσεις κάποιου επηρεάζουν και τίς μουσικές του προτιμήσεις.Αυτό είναι -κατ'εμέ- ένδειξη "μουσικής ανωριμότητας",αφού είναι πιθανό να απορρίψη κάποιος ένα ποιοτικό μουσικό έργο μόνο και μόνο επειδή ο δημιουργός του είναι (ή ήταν) μιάς συγκεκριμένης καταγωγής ή πολιτικής τοποθέτησης μή αρεστής σ'αυτόν τον κάποιο...