Θεωρία Μουσικής: Αξίες & Στελέχη

Στελέχη

Η κάθετη γραμμή που συνοδεύει τις αξίες, εκτός του ολόκληρου, λέγεται στέλεχος. Κάθε νότα μπορεί να εμφανιστεί με το στέλεχός της προς τα πάνω ή προς τα κάτω.

Στέλεχος προς τα κάτω          

Στέλεχος προς τα πάνω

Το ίδιο συμβαίνει με όλες τις υπόλοιπες αξίες. Έτσι λοιπόν το μισό μπορεί να εμφανιστεί

Πρέπει επίσης να προσέξουμε ότι όταν τα στελέχη είναι προς τα πάνω πρέπει να ακουμπάνε στην δεξιά πλευρά της νότας μας ενώ όταν η φορά τους είναι προς τα κάτω πρέπει να ακουμπάνε στην αριστερή πλευρά της νότας.

Στο διπλανό παράδειγμα βλέπουμε τα στελέχη να είναι λάθος τοποθετημένα.

 

 

Όσον αφορά τη σωστή σημειογραφία στο πεντάγραμμο, σύμφωνα με τους κανόνες, οι νότες που βρίσκονται μέχρι και την τρίτη γραμμή πρέπει να σημειώνονται με τα στελέχη τους προς τα πάνω ενώ οι νότες που βρίσκονται πάνω από την τρίτη γραμμή σημειώνονται με τα στελέχη τους προς τα κάτω. Η νότα που αντιστοιχεί στην τρίτη γραμμή του πενταγράμμου μπορεί να γραφεί με το στέλεχος είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω. Παρατηρείστε προσεχτικά το παρακάτω παράδειγμα με τη σωστή σημειογραφία.
 

 

Ας δούμε τώρα τι συμβαίνει με τη φορά των στελεχών στην περίπτωση που θέλουμε να ενώσουμε με μπάρες αξίες ογδόων ή δεκάτων έκτων που βρίσκονται η μία πάνω από την τρίτη γραμμή και η άλλη κάτω από την τρίτη γραμμή.

Έστω ότι έχουμε το παρακάτω παράδειγμα.

 

Παρατηρούμε ότι η νότα Μι είναι σε μεγαλύτερη απόσταση από την τρίτη γραμμή του πενταγράμμου μας. Απέχει τέσσερις νότες σε αντίθεση με τη λα που απέχει μία. Η νότα που απέχει μεγαλύτερη απόσταση καθορίζει και τη φορά που θα έχει όλη η ομάδα των φθόγγων που ενώνουμε με μπάρες. Η φορά της Μι είναι προς τα κάτω άρα και η φορά των στελεχών μας θα είναι προς τα κάτω όπως φαίνεται και στο παρακάτω παράδειγμα.

 


Ας δούμε ένα ακόμα παράδειγμα με μια ομάδα από τέσσερα όγδοα.

 
Η νότα που βρίσκεται μακρύτερα από την τρίτη γραμμή του πενταγράμμου είναι η Σολ που καθορίζει και τη φορά των στελεχών μας προς τα κάτω.

---

Συγγραφέας: Γιώργος Τομπάζης
Tompazis.gr