Το πείραμα του Asch είναι μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε την δεκαετία του ’50, η οποία ανέδειξε χρήσιμα συμπεράσματα για τον τρόπο που "συμμορφώνονται" τα άτομα στις ομάδες. Μια ομάδα λάμβανε μέρος σε ένα οπτικό πείραμα όπου όλοι πλην ενός, ήταν συνεννοημένοι με τον ερευνητή. Αυτός ο ένας ήταν το πραγματικό αντικείμενο μελέτης, καθώς τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας προσπαθούσαν να τον πείσουν να συμφωνήσει με την αντίληψη της ομάδας. Το ενδιαφέρον του πειράματος επικεντρώνεται στον βαθμό που ο ένας μπορεί να αφομοιωθεί από τους πολλούς, αλλά και οι συνθήκες μέσα στις οποίες συμβαίνει αυτό. Επίσης, το κατά πόσο το άτομο μπορεί να πειστεί πως κάνει λάθος (αφού οι πολλοί ξέρουν ποιο είναι το σωστό ή καλύτερα το επιβάλουν) και να προσαρμόσει την συμπεριφορά του. Σκεφτείτε σε τι βαθμό τα παραπάνω βρίσκουν εφαρμογή στην κοινωνία.

Αυτόν τον όρο τον χρησιμοποιούσαμε εκτενώς στον στρατό. Σημαίνει η πληροφορία που έχει αμφίβολη πηγή και μάλλον καμία σχέση με την πραγματικότητα, αλλά μεταδιδόμενη από στόμα σε στόμα παίρνει μεγάλες διαστάσεις. Τότε για πλάκα ξεκινάγαμε μία φήμη, ότι θα έρθει εξωτερική αιφνίδιαστικά και το μεταδίδαμε με πανικό. Στο τέλος μας φώναζε ο διοικητής να καθαρίσουμε όλο το στρατόπεδο, γιατί "έγκυρες" πηγές τον ενημέρωσαν πως θα έρθει εξωτερική.

Τι σχέση έχει με την μουσική όμως;; Με την μουσική δεν έχει άμεση σχέση. Απλά με αυτόν τον όρο καλύπτω όλες τις μουσικές 'φήμες' που έχουν φτάσει στα αυτιά μου. Όλες οι 'δρακιές' που ακούγονται κατά καιρούς και δεν υπάρχει πραγματική επιβεβαίωση, δημιουργούν συνήθως μύθους γύρω από ονόματα της μουσικής. Μερικές φορές ο μύθος είναι κατευθυνόμενος απλά για να υπάρχει ντόρος και άλλες είναι απλά 'χαλασμένο' τηλέφωνο.

Σε μία συζήτηση που είχα με συναδέλφους, θυμήθηκα έναν συμφοιτητή Δημήτρη από τα παλιά, που ξεπέρασε και τον πάτερ Αλήθεια (έναν παπά της γειτονιάς που έλεγε μόνιμα ψέματα), ο οποίος το έπαιζε γνώστης μουσικής ιστορίας και μας βομβάρδιζε με άπειρα ψέματα.

Το πρώτο ψέμα που είχε πει, ήταν για την τραγουδίστρια των No Doupt, Gwen Stefani. Τότε είχε κυκλοφορήσει (το 1996) το Don't Speak και επέμενε με έντονο τρόπο ότι πέθανε από ναρκωτικά. Έναν χρόνο μετά και ενώ βλέπαμε εκπομπή με την ίδια, επέμενε ότι ήταν αφιέρωμα, επειδή είχε πεθάνει. Δεν ήταν το μοναδικό ψέμα που είχε πει. Ένα ακόμα ήταν ότι η Μελίνα Κανά είχε ξεκινήσει στο τραγούδι, από ένα ντουέτο που είχε κάνει σε συναυλία με τον Πορτοκάλογλου, ερμηνεύοντας το τραγούδι "Να με προσέχεις". Την συγκεκριμένη ιστορία την είχα γράψει και εγώ μία φορά γιατί είχα πειστεί και ταίριαζε χρονικά, όμως στην πορεία ένας συμπλογκίτης μου ξεκαθάρισε ότι η Μ.Κ. την εποχή που ακούστηκε το τραγούδι, είχε κάνει ήδη τα πρώτα βήματα της στην δισκογραφία.

Το χειρότερο ψέμα όμως - εκεί πραγματικά είχε ξεπεράσει τον εαυτό του με τα οσκαρικά σενάρια του- ήταν με δύο μεγάλους κιθαρίστες. Τον Jimi Hendrix και τον Carlos Santana στην αρχή της δεκαετίας του 60. Ο τελευταίος - έλεγε στην ιστορία του - όταν ξεκίνησε την καριέρα του, ζήτησε από τον κόσμο να του βρουν έναν κιθαρίστα καλύτερο από αυτόν. Αν τον έπειθαν θα παρατούσε την μουσική σκηνή για έναν χρόνο. Τότε, ο κόσμος τον πήγε σε ένα καταγώγι και εκεί του έδειξαν τον Jimi, έναν άγνωστο και άσημο κιθαρίστα... Τότε παραδέχτηκε την ανωτερότητα του Jimi και αποσύρθηκε για έναν ολόκληρο χρόνο...
Που να ήξερε ο Δημήτρης ότι ο πρώτος προσωπικός δίσκος του Carlos, ήρθε μόλις το 1969, έναν χρόνο δηλαδή πριν πεθάνει ο Jimi Hendrix και στις αρχές δεκαετίας του 60 ο Carlos Santana ήταν μόλις 13 ετών!

Αν είχαμε τότε Internet ή καλύτερα αν το χρησιμοποιούσαμε όπως σήμερα, όλες αυτές οι παρατυπίες του, θα αντιμετωπίζονταν με χλευασμό. Το Internet πλέον είναι πολύ κατατοπιστικό και με σωστές αναζητήσεις αρκετά μορφωτικό.

Και επειδή έχω καιρό να γράψω, αφιερωμένο ένα τραγουδάκι από τα παλιά και ένα γεμάτο Σαββατοκύριακο σε όλους!