Για να είμαι ειλικρινής, δέκα χρόνια έχουν περάσει από τότε που το ανακάλυψα.  Μπορεί να είναι και παραπάνω. Πρόκειται για μία μίνι έκθεση στην πλατεία Κλαυθμώνος, που χρόνο με τον χρόνο μεγαλώνει, με παλαιές εκδόσεις, αλλά και μερικές καινούριες, όπου με σχετικά λίγα χρήματα, μπορείς να πάρεις αρκετά ενδιαφέροντα βιβλία. (πληροφορίες http://www.sekb.gr/ )

Πριν δέκα χρόνια δεν είχε την απήχηση, που έχει τώρα, αλλά ούτε και τις αυξητικές τιμές που έχουν όλα τα είδη με το ευρώ. Τότε την είχα ανακαλύψει τυχαία μετά από μία βόλτα και αν και φαντάρος ακόμα, οπότε χωρίς εισόδημα, πήρα καμία 20αρια βιβλία με χαμηλότατο κόστος, που τα διάβασα μέσα σε έναν μήνα. Οι τιμές τώρα, ήταν σχετικά καλές. Ξεκινούσαν από μισό ευρώ και έφταναν και σε φυσιολογικά επίπεδα ανάλογα ποιότητα της έκδοσης. Υπήρχαν εκδόσεις περιποιημένες, αλλά και άλλες που σε απότρεπαν να τις κοιτάξεις, όπως αυτές με τις κολλημένες σελίδες, τα τυπογραφικά λάθη στο εξώφυλλο, τις νωπές σελίδες που τις έφαγε η υγρασία.

Όταν έφτασα στο ταμείο, συνειδητοποίησα ότι είχα πάρει 19 βιβλία με μόλις 70 €. Ενώ φαίνονται αρκετά οικονομικά, αν σκεφτούμε τις δραχμές θα δούμε πως κάθε βιβλίο κόστισε λίγο παραπάνω από 1000 Δρχ, την στιγμή που οι περισσότερες εκδόσεις ήταν πριν το 2000. Παρόλα αυτά, θεωρώ μία όμορφη βόλτα στην Αθήνα και σε σχέση με τις τιμές που κυκλοφορούν τώρα τα βιβλία, αρκετά προσιτές. Θα μου πεις εδώ μαστιζόμαστε από την ανεργία.. αλλά αυτό είναι μία άλλη ιστορία.

Παρατηρώντας τα βιβλία μου, παρατήρησα πως τα περισσότερα τα αγοράζω καλοκαίρι και χειμώνα. Καλοκαίρι λίγο πριν την άδεια και χειμώνα όταν γίνεται το "παζάρι" ή κάποια έκθεση. Εδώ και χρόνια έχω καθιερώσει δύο τρόπους να κάνω πιο προσωπικά τα βιβλία μου και σας το προτείνω. Στην πρώτη σελίδα, γράφω ημερομηνία αγοράς, τιμή και τόπο ή μέρος και ανάλογα την διάθεσή μου, προσθέτω και κάποιο άλλο σχόλιο (π.χ. μία βροχερή ημέρα, παρέα με τον τάδε, κλπ), αλλά και στην τελευταία σελίδα, αναγράφω το όνομά μου, την ημερομηνία που το διάβασα και τον τόπο που βρισκόμουν. Έτσι πολλές φορές έχω εκπλαγεί όταν βλέπω σε κάποιο βιβλίο που δεν μου λέει τίποτα, το όνομα μου στην προτελευταία σελίδα. Πάντως συνήθως τα βιβλία τα θυμάμαι όλα, ακόμα και αυτά που έχω παρατήσει.

Εκτός από το Παζάρι του Βιβλίου, ενδιαφέροντα σημεία έχει και το Μοναστηράκι, αλλά και άλλες γωνιές στην Αθήνα. Εκεί είχα ανακαλύψει κάποτε ένα παλαιοπωλείο με μεταχειρισμένες εκδόσεις και φυσικά τιμές κόστους. Είναι αρκετά ενδιαφέρον να παίρνεις ένα μεταχειρισμένο βιβλίο στα χέρια σου και να προσπαθείς να μπεις στο μυαλό του ιδιοκτήτη, τι τον έκανε να το αγοράσει, αν το διάβασε ποτέ και γιατί το έδωσε. Πολλά πράγματα έχω δώσει σε άλλους, αλλά τα βιβλία μου θα είναι δύσκολο να τα αποχωριστώ. Πάντως ένας φιλικό ζευγάρι με τα πιο πολλά βιβλία που έχω δει ποτέ μου, έχει μετατρέψει το σπίτι του σε μία τεράστια βιβλιοθήκη εκμεταλλεύοντας κάθε ελεύθερο τοίχο και κάθε σημείο του τοίχου. Αυτοί μου έχουν πει, ότι θα ήθελαν όταν "φύγουν" τα βιβλία τους να τα πάρουν άνθρωποι που πραγματικά τα αγαπούν.

Και ένα τραγουδάκι από τα παλαιά, έτσι για να ξημερώσουμε ευχάριστα!

Ο τζόγος, ως ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης και μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας, εμπνέει και μαγνητίζει, καθώς καλλιεργεί την ιδέα του εύκολου και γρήγορου πλουτισμού, αγγίζει ανθρώπινα συναισθήματα και αδυναμίες, τροφοδοτεί και συντηρεί την ελπίδα και την ιδέα της διαρκούς προσπάθειας και της "επιπλέον ευκαιρίας".

Όλοι λίγο πολύ ξέρουμε μία ιστορία, για έναν γείτονά μας, για έναν συγγενή μας, για έναν φίλο μας. Ο τζόγος έχει την τιμητική του αρχές του χρόνου για τον απλό λαό (έτσι για το καλό που λέμε), αλλά είναι και ένα μικρόβιο που όσα και να σου δώσει, θα σου τα πάρει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.

Αυτό το μικρόβιο δεν το έχω, αλλά ξέρω ότι δεν το κολλάς πουθενά, απλά το αποκτάς. Είναι πιο πολύ στο μυαλό μας και είναι ζήτημα δύναμης να το ξεπεράσουμε αν το έχουμε. Πριν 17 χρόνια έπαιζα με τον πατέρα μου πόκερ. Θυμάμαι πως επέμενε να παίξουμε με λεφτά, μίας και ήταν πρωτοχρονιά. Μέσα σε δέκα λεπτά μου είχε φάει 3000 ΔΡΧ, πολλά λεφτά τότε που είχαν αξία τα χρήματα. Μετά ήρθαν οι φίλοι του και κάθισαν μαζί μας.
-Πάρε τα χρήματα σου και φρόντισε να σου γίνει μάθημα πόσο εύκολα μπορείς να τα χάσεις.
Συνεχίσαμε να παίζουμε και κάποια στιγμή έπιασα καρέ του 9 (τα τέσσερα 9άρια της τράπουλας). Φυσικά συνέχισα και ο πατέρας μου οριότανε πως αυτήν την φορά θα μου τα παρει και δεν πρόκειται να μου τα δώσει ξανά. Τελικά κέρδισα την παρτίδα, αλλά θα μπορούσα να την είχα χάσει. Πάντα κάποιος έχει καλύτερο χαρτί.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που τζογάρουν είναι προετοιμασμένοι να σπαταλήσουν ένα σημαντικό ποσό χρημάτων και γνωρίζουν πόσα χρήματα διαθέσιμα έχουν. Σταματούν όταν έχουν χάσει ένα συγκεκριμένο ποσό και μέχρι εδώ είναι φυσιολογικό. Υπάρχουν, ωστόσο άνθρωποι που ξεπερνούν τα όρια. Ξοδεύουν περισσότερα χρήματα στον τζόγο απ' ότι μπορούν να αντέξουν. Αυτό προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην πορεία: φιλονικίες με την οικογένεια, προβλήματα στη δουλειά, ψέματα. Τελικά η καθημερινότητα το ατόμου κυριαρχείται από τον τζόγο και την προσπάθεια εξασφάλισης χρημάτων για να μπορεί να παίξει.

Τα παραδείγματα που έχω πάρει από τα χαρτιά είναι άπειρα.
Γνωστό συγγενικό πρόσωπο, έχασε ολόκληρη περιουσία πριν πολλά χρόνια, από την μανία του τζόγου. Αργότερα κάποιος γείτονας έριχνε κατάρες στην γυναίκα του, επειδή έχασε το σπίτι του, αλλά αυτό που τον κατέστρεψε ήταν και αυτόν το χαρτί. Φυσικά ο τζόγος δεν είναι μόνο το καζίνο, ούτε μόνο το χαρτί. Τζόγος είναι και το χρηματιστήριο, τουλάχιστον με τον 'αέρα' που αγόραζαν το 99 και τις περιουσίες που έχασαν οι περισσότεροι, εκτός από τους πολιτικούς, τζόγος είναι το στοίχημα και κάθε είδους παιχνίδι χωρίς ίσους όρους, τζόγος είναι και οι πιστωτικές κάρτες και δεν είναι λίγοι που έχουν χάσει αμέτρητα χρήματα λόγω κακής διαχείρισης ή άγνοιας.

Από τις ιστορίες που μου έχουν μείνει από τζογαδόρους ανθρώπους θυμάμαι τον Ιγνάτ, έναν μάστορα από την Ρουμανία που είχε στην δούλεψη του ο πατέρας μου. Έπαιζε συνήθως το μεροκάματο του και σπάνια κέρδιζε. Μία μέρα κέρδισε 400 χιλιάρικα. Του λέει ο πατέρας μου:
-Άνοιξε ένα λογαριασμό και κράτησε τα αυτά, μην τα χαλάσεις. Για δύσκολες ώρες.
-Αφεντικό, πήρα ρολόι και σήμερα κεράσω εγώ.
-Δεν θέλω να κεράσεις, να σταματήσεις να παίζεις θέλω.
-Κεράσω εγώ, γιατί αύριο που δεν θα έχω πάλι, κεράσεις εσύ.
Πράγματι την άλλη μέρα δεν είχε τίποτα. Ούτε καν το ρολόι του.

Μία άλλη ιστορία είναι με τον σύντροφο μίας φίλης. Αυτός σε πιο ήπια μορφή ασχολείται μόνο με το στοίχημα, αλλά παίζει κάθε μέρα. Αφού το κατάλαβε η κοπέλα του, μετά από τόσο καιρό σχέσης και εφόσον είχαν συζητήσει για το μέλλον τους, του ζήτησε να μην παίξει για έναν μήνα, ώστε να δει πόσο εθισμένος ήταν. Αυτός γέλασε και της είπε ότι δεν το έχει ανάγκη. Το αποτέλεσμα ήταν μόλις στην δεύτερη μέρα να 'σπάσει'. Μετά τις έλεγε δικαιολογίες ότι δεν είναι έτοιμος για σοβαρή σχέση και τώρα είναι στα χωρίσματα.

Εθισμοί υπάρχουν πολλοί. Όλοι διαλάνε σπίτια, όλοι καταστρέφουν ζωές (τις δικές τους και των ανθρώπων τους). Όμως περισσότεροι αυτόχειρες έχουν σχέση με τον τζόγο από τους άλλους εθισμούς. Αυτό υπόστήριξε μία μελέτη στο νοσοκομείο Alfred της Μελβούρνης. Ο ένας στους πέντε ασθενείς που κατέληξε στο νοσοκομείο επειδή αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει, ήταν προβληματικός τζογαδόρος. Για την ακρίβεια το ποσοστό ήταν στο 17 %.

Για τέλος μία άποψη του Nick the Greek (Νίκος Δάνδολος) για το χρήμα:
Έχω γίνει από φτωχός πλούσιος, εβδομήντα πέντε φορές.

Όπως έλεγε και ο Ισοβίτης του Αρκά: Εγώ δεν παίζω τυχερά παιχνίδια και του απαντούσε κυνικά ο Μοντεχρίστο: Ποιος σου μίλησε για τυχερά;

Όλα ξεκίνησαν από ένα βουητό..

Ένας απόηχος, ένα πλατσούρισμα, ένα κύμα που έσκαγε μέσα μου και ύστερα μία ανεμοθύελλα που με παρέσυρε στο διάβα της..

Μετά μπλέχτηκα σε έναν λαβύρινθο και είδα τον μινώταυρο με τα μάτια μου. Είχε τα χαρακτηριστικά μου και ήταν σαν να κοίταγα έναν καθρέφτη.. και όμως μάταια προσπαθούσα να ξεφύγω από το πεπρωμένο μου..


Το μυαλό σε πλήρη διαύγεια, δεν μπορούσε να συλλάβει, ούτε τι συνέβη, ούτε το αποτέλεσμα της ταλαιπωρίας που ήμουν εγώ το επίκεντρο, και αγαπημένα πρόσωπα τριγύρω μου..

Πέρασαν μέρες, όχι για να το ξεπεράσω, αλλά για να το αποδεχτώ.

Το τέλος του χρόνου με άφησε με ψιθύρους και η αρχή του νέου με σιωπή..

Η ελευθερία και η υγεία μοιάζουν με το οξυγόνο. Αισθάνεσαι την αξία τους όταν λείπουν.

Και μακριά από την ζάλη.. αν όμως δεν μπορείς να την αποφύγεις, ας είναι η αγάπη που την προκαλεί..