Συμπληρώθηκαν κιόλας 20 μέρες.

Είναι δύσκολο να το συνειδητοποιήσω. Σαν χτες μου φαίνεται όταν γύρισα. Κι όμως το καλοκαίρι πέρασε μονορούφι. Μια βδομάδα συγύρισμα, ένας μήνας ύπνου, δυο βδομάδες θάλασσας (μετά από 3 χρόνια παρακαλώ), φίλοι, βόλτες, προσαρμογή στο νέο (παλιό) περιβάλλον και στις νέες καταστάσεις. Και ύστερα ο Σεπτέμβριος.

Αγαπημένη εποχή το φθινόπωρο. Ζεστός καφές, μουσική χωρίς λόγια -για να ταξιδέψες αβίαστα εκεί που εσύ θες- και τα χειρόγραφα του Αναγωστάκη. Έτσι, απλά γιατί ο τίτλος τους είναι φθινοπωρινός.

Και μαζί με το όνειρο δειλά δειλά η επαναφορά στην πραγματικότητα. Πρέπει να δω τί θα κάνω. Επαγγελματικά σε πρώτη φάση. Γιατί αυτό είναι το πιο απλό και το πρέπον, το ζητούμενο και αυτό που απαιτείται. Πάσο.

Βροχή και αναζήτηση εργασίας μέσω διαδικτύου. Και οι μνήμες του Λονδίνου να ξυπνούν. Και μαζί τους να έρχεται κι η απαραίτητη -αναμενόμενη και κατα κάποιο τρόπο βεβιασμένη- νοσταλγία. Για τις βόλτες δίπλα στον Τάμεση, την αίσθηση ελευθερίας, κι εκείνα τα κόκκινα διπλά λεωφορεία. Γιατί να μην έχει κι η Αθήνα ένα ποτάμι;

Επιστροφή στην πραγματικότητα είπαμε. Και συγκεκριμένα στο φοιτητικό μου δωμάτιο. Πριν 5 χρόνια μετακομίσαμε με τη μητέρα μου στο Μαρούσι. Αν και το σπίτι μου αρέσει περισσότερο, ακόμα και τώρα η γειτονιά αυτή μου φαίνεται περίεργη. Φιλόξενη κι απόμακρη ταυτόχρονα. Λείπουν οι δρόμοι στους οποίους μεγάλωσα. Το στενό που χωρίζαμε με τον Γ. κάθε μεσημέρι όταν γυρνάγαμε από το σχολείο, οι βατομουριές από τις οποίες τρώγαμε με την Α. και το άδειο κτήμα στο παραπάνω τετράγωνο όπου είχα θάψει στο κρεβάτι μιας κούκλας εκείνο το νεκρό σπουργιτάκι. Και φυσικά το μισογκρεμισμένο σπιτάκι στο δέντρο. Εκείνο στο οποίο είχαμε βρει με τον Χ και την Μ την κλεμμένη βαλίτσα ενός καπετάνιου ένα απόγευμα και γίναμε για λίγο ήρωες. Όπως στα παραμύθια. Κι ήρθε ο καπετάνιος με τη στολή του και μας κέρασε τούρτα παγωτό.

Το δωμάτιο μου.. Το τρίτο κατα σειρά. Το πρώτο στο Χαλάνδρι, αλλά δεν το θυμάμαι. Ήμουν 4 όταν φύγαμε και ως γνωστόν η μνήμη μου είναι πολύ αδύνατη. Έχει αλλάξει αρκετά είναι η αλήθεια, αλλά υπάρχει μια μόνιμη σταθερά. Το κρεβάτι μου. Μια κουκέτα για την ακρίβεια, που την έχω από όταν ήμουν 2. Όλη μου τη ζωή σχεδόν την ξέρει αυτό το κρεβάτι. Και τα όνειρά μου επίσης.

Απέναντι του το πιάνο της γιαγιάς. Κληρονομιά από τη δική της μαμά. Ένα Zimmerman του 1906. Ποιός ξέρει τί να έχει δει κι αυτό το πιάνο; Μαύρο σα νεκροφόρα, αταίριαστο με τον υπόλοιπο χώρο. Εκτός ίσως από τον μετρονόμο του παππού. Μικρασιάτηςο παππούς. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Χαμηλών τόνων, μόνιμα θλιμμένος και λιγομίλητος. Χώρισε με τα αδέλφια του όταν ήρθαν στην Ελλάδα, κατέληξε να ζει σε μια παράγκα 1χ2 δίπλα σε ένα νεκτροταφείο στη Σύρο.  Όταν γεννήθηκα φύτεψε για χάρη μου μια συκιά. Μικρή με έβγαζε βόλτα με το καρότσι, μου έφτιαχνε χαρταετούς και μου έκανε τον τροχονόμο στη βεράντα όταν καβαλούσα το πρώτο ποδηλατάκι μου. Τελευταία του επιθυμία να επιστρέψει στη Σύρο πρωτού πεθάνει. Δεν του κάναμε το χατήρι. Αυτός ο παππούς λοιπόν κάποια στιγμή στη ζωή του έπαιζε βιολί. Κι είχε κι έναν μετρονόμο. Τον οποίο έχω τώρα εγώ πάνω από το πιάνο της άλλης γιαγιάς. Και το βιολί του; Ξεχαρβαλομένο, σε κάποια αποθήκη. Χρόνια τώρα κυνηγάω τη μάνα μου να πάμε να μας το φτιάξουν. Έτσι, τιμής ένεκεν.

Αρκετά με τις αναπολήσεις. Επιστροφή στο παρόν είπαμε. Σύνταξη βιογραφικού και συνοδευτικών επιστολών. Εθελοντική εργασία. Μη ρωτάς γιατί. Αναζήτηση αγγελιών. Πρώτη συνέντευξη. Δεύτερη. Τί θα πει πώς με φαντάζομαι σε 10 χρόνια;

Πριν 2 χρόνια έφυγα και είχα μια α ιδέα για τον εαυτό μου. Και χ όνειρα. Πριν 3 μήνες επέστρεψα, με μια κ ιδέα για τον εαυτό μου και όνειρα αλλωτριομένα. Οι γύρω μου λένε ότι ωριμάζω. Στο μυαλό μου όμως η λέξη αυτή ηχεί το ίδιο άσχημα με το συνθηκολογώ/συμβιβάζομαι. Ένα φρούτο ωριμάζει όταν είναι έτοιμο για κατανάλωση. Κι οι άνθρωποι; Πότε είναι έτοιμοι για "κατανάλωση" από την κοινωνία και τους "συνανθρώπους" τους; Μήπως τελικά ωριμάζω δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο από "αναγκάζομαι να προσαρμόσω τα θέλω μου στον κοινωνικό μου περίγυρω και τις απαιτήσεις του"; Από πολύ νωρίς ακούω ότι δε μπορώ να τα έχω όλα. Κι ότι θα πρέπει επιτέλους να κατέβω από τα σύννεφα και από τον περίεργο κόσμο μου στην πραγματικότητα. Τί θα γίνοταν όμως αν τελικά μπορούσαμε να τα έχουμε όλα; Και γιατί να πρέπει να κατέβω εγώ και να μην ανέβουν οι άλλοι στον δικό μου κόσμο;

Φαντάζομαι δεν περίμενες να ακούσεις κάτι τέτοιο. Εννοείς επαγγελματικά. Πώς με φαντάζομαι σε 10 χρόνια επαγγελματικά. Δεν έχω ιδέα. Και ποτέ δεν κατάλαβα γιατί είναι τόσο σημαντική αυτή η απάντηση. Αλλά θα σου πω αυτό που θες να ακούσεις. Γιατί έχω ωριμάσει.

Βλέπεις... τώρα πια το σπιτάκι στο δέντρο έχει γκρεμιστεί από μια γιαγιά που την ενοχλούσαν τα παιδιά, το ξεκούρδιστο πιάνο έχει σωπάσει μιας και η εγγονή παράτησε το ωδείο, το βιολί παραμένει σπασμένο κι η συκιά μου έχει μαραθεί γιατί ο παππούς πέθανε.

Κι εγώ;

Εγώ πριν 20 μέρες ξεκίνησα δουλειά και πρόσφατα έκλεισα τα 25. Είμαι καλά, και αισθάνομαι τυχερή για πολλούς λόγους. Αλλά ακόμα βρίσκω καταφύγιο/διέξοδο στο παιδικό κρεβάτι μου και σε ό,τι αυτό συμβολίζει.

Είναι φορές που αισθάνομαι δυσλειτουργική.

Όταν οι προθέσεις μου παρερμηνεύονται και τα λόγια μου παρανοούνται.
Όταν αυτό που έχω σκεφτεί στο μυαλό μου είναι τόσο ξεκάθαρο, επαγωγικά και ορθολογικά σωστό αλλά παρόλα αυτά, μόλις εκστομιστεί από το στόμα μου μετατρέπεται σε κάτι αλλότριο που τρομάζει. Όχι εμένα, τους άλλους.

Για πόσο θα πρέπει να προσέχω τί λέω και πώς;

Είναι φορές που αισθάνομαι ανεπαρκής.

Όταν διαπιστώνω ότι υπολλείπομαι. Των προσδοκιών και των επιθυμιών των άλλων.
Όταν μου δείχνουν ότι μονίμως αποτυγχάνω στο να τους δείξω ότι ενδιαφέρομαι. Όταν εκεί που νομίζω ότι τα πάω καλά, μηδενίζουν το κοντέρ και με βάζουν να ξεκινήσω από την αρχή.

Για πόσο θα πρέπει να προσπαθώ να ανταπεξέλθω;

Είναι φορές που αισθάνομαι ελλατωματική.

Όταν νιώθω ότι είμαι δομικά ασύμβατη με τους ανθρώπους και τις απαιτήσεις τους. Κι ας καταβάλλω φιλότιμες προσπάθειες να απαλύνω τη διαφορετικότητά και τις ιδιορυθμίες μου.

Για πόσο θα πρέπει να προσποιούμε ότι μπορώ να ταιριάξω;

Πάντα το βράδυ πριν ξεκινήσουν τα σχολεία δεν μπορούσα να κοιμηθώ.

Περίμενα αυτή την πρώτη μέρα του σχολείου με ανυπομονησία. Το καλοκαίρι είχε περάσει και η αίσθηση του σχολείου μου είχε λείψει. Οι πρώτες μέρες του σχολείου ήταν για μένα ένα πανηγύρι. Να ξαναβρώ τους συμμαθητές μου και να ανταλλάξουμε τα νέα και τις εμπειρίες των τρίμηνων διακοπών μας. Να γνωρίσουμε τυχόν καινούργιους συμμαθητές και να μάθουμε στο δημοτικό ποιός θα είναι ο δάσκαλος μας για φέτος και στο γυμνάσιο-λύκειο ποιούς καθηγητές θα έχουμε σε ποιά μαθήματα. Να δούμε την νέα μας αίθουσα, να διαλέξουμε θρανία και να βρούμε με ποιόν θα κάτσουμε. Αν και από την Τετάρτη δημοτικού αυτό το τελευταίο ήταν πάντα κανονισμένο εκ των προτέρων. Και φυσικά να πάρουμε επιτέλους τα καινούργια μας βιβλία, μια στιγμή πραγματικά μοναδική κάθε χρονιά, κι ας μας έφευγε η μέση κουβαλώντας τα περπατώντας μέχρι το σπίτι.

Από πολύ μικρή μου άρεσε το σχολείο. Δε λέω, υπήρχαν αρκετές στιγμές που βαριόμουνα το διάβασμα και φυσικά δεν μου άρεσαν όλα τα μαθήματα, ούτε όλοι οι καθηγητές. Ωστόσο ήταν το όλο κλίμα που επικρατούσε στις αίθουσες και στο προαύλιο που με έλκυε. Καθώς έτυχε με τα παιδιά που ήμουνα στο δημοτικό να φτάσουμε μαζί μέχρι και το λύκειο, γρήγορα δημιουργήθηκε ένα παρεϊστικο κλίμα που κάθε χρόνο βελτιωνόταν όλο και περισσότερο, με αποτέλεσμα περισσότερες πλάκες και άφθονο γέλιο. Τα πήγαινα και καλά στα μαθήματα οπότε γενικά δεν αντιμετώπιζα προβλήματα.

Έτσι σχετικά γρήγορα αισθάνθηκα ότι αυτά τα χρόνια του σχολείου θα ήταν τα καλύτερα που θα μπορούσαν να υπάρξουν. Κι ας βιάζονταν οι περισσότεροι να μεγαλώσουν. Να πάνε σε σχολές και να πιάσουν δουλειές, να γίνουν ανεξάρτητοι από τους γονείς τους. Εγώ δεν είχα τέτοιες αγωνίες. Όλα τότε ήταν απλά. Δεν είχα ευθύνες, ούτε υποχρεώσεις, παρα μόνο το διάβασμα, το οποίο ουδέποτε πιέστηκα να κάνω μιας και από τη φύση μου ντρεπόμουνα πολύ να με πιάσουν αδιάβαστη. Εξάλλου πολύ νωρίς το σχολείο έγινε διέξοδος για μένα από την ένταση που επικρατούσε στο σπίτι.

Έτσι μου άρεσε η κατάσταση όπως ήταν τότε. Οι συμμαθητές μου με αγαπούσαν και οι καθηγητές με εμπιστεύονταν - πράγμα που στην πράξη σήμαινε ότι μετά το πρώτο δίμηνο με άφηναν στην ησυχία μου και με βόλευε ιδιαίτερα, μιας και από μικρή έκανα νοητές αποδράσεις και αφαιρούμουν εύκολα.

Πίσω στην πρώτη μέρα σχολείου, ήταν πάντα τέτοιος ο ενθουσιασμός μου που αν και ξαπλωμένη στο κρεβάτι από τις 9 -απαράβατος κανόνας επιβεβλημένος εκ των άνωθεν μέχρι και το τέλος γυμνασίου- μου ήταν αδύνατο να κλείσω μάτι.

Μετά περάσαμε σε σχολές και σκορπίσαμε.

Έκτοτε αναζητώ με αγωνία σε κάθε καινούργια αρχή αυτό το παρεϊστικο κλίμα, την ανεμελιά των σχολικών ετών. Πάντα είχα τάσεις απομόνωσης αλλά η τριβή με τα ίδια πρόσωπα για χρόνια τις είχε απαλύνει. Ωστόσο με το που τελειώσαμε το λύκειο, όλο αυτό που είχε χτιστεί γκρεμίστηκε. Μου κόστισε πολύ είναι η αλήθεια, και πλέον μου είναι αδύνατο να ξανανιώσω μέλος σε μια κοινωνική ομάδα. Πλέον υπάρχει πάντα το εγώ και οι άλλοι. Και μεταξύ μας το χάος. Το εμείς δύσκολα θα το πω και ακόμα δυσκολότερα θα το νιώσω. Δυστυχώς ακόμα και με εκείνη την παλιοπαρέα.

---------------------------------------------------------------------------------------------

Αύριο που ξεκινάει άλλη μια νέα αρχή, έχω την ίδια ανυπομονησία. Ένα κράμα αγωνίας και ενθουσιασμού. Να γνωρίσω τους συναδέλφους, να δω το γραφείο μου, να μάθω τα καθήκοντά μου. Έχω φτιάξει τη τσάντα μου, την έχω επιθεωρήσει ήδη τρεις φορές μην έχω ξεχάσει τίποτα, και ακόμα και τώρα τις ρίχνω κλεφτές ματιές. Είναι γιατί ένα μέρος του εαυτού μου αισθάνεται ότι έχει γυρίσει χρόνια πίσω κι ετοιμάζεται να πάει σχολείο.

Ξέρω ότι γρήγορα θα προσγειωθώ απότομα στην πραγματικότητα της εργασίας.
Όμως αυτό το βράδυ ανήκει στο σχολιαρόπαιδο που ακόμα κρύβω μέσα μου.
Και που είμαι πλέον σίγουρη ότι ποτέ δεν θα ενηλικιωθεί. Ευτυχώς.

Είναι 17 χρονών. Όμορφη κοπέλα, δυναμική και με τσαμπουκά. Αισθάνεσαι ότι και μια στραβή ματιά να της ρίξεις, θα έχεις άσχημα ξεμπερδέματα. Οι γονείς της είναι χωρισμένοι και η ίδια ποτέ δε δίστασε να υπερασπιστεί τη μητέρα της, όταν θεωρούσε ότι ο πατέρας της την κακομεταχειριζόταν. Εδώ και κάποιους μήνες έχει μια σχέση. Πηγαίνει Τρίτη λυκείου και είναι πολύ αγχωμένη για τις εξετάσεις. Θέλει να περάσει εκτός Αθηνών για να ζήσει στο maximum το φοιτητική ζωή. Το άγχος της αυτό την οδήγησε τον Αύγουστο στο νοσοκομείο.

Είναι 17 χρονών. Υπερευαίσθητη. Έχει μια σχέση που την κακοποιεί λεκτικά και την χτυπάει. Εξαιτίας του έχει αποκοπεί από ολους τους παιδικούς της φίλους. Αναπαράγει με ακρίβεια το οικογενειακό μοντέλο που γνώρισε μικρή και μέσω του οποίου η ανδρική καταπίεση έχει στο μυαλό της νομιμοποιηθεί. Τις λιγοστές φορές που προσπάθησε να τον χωρίσει, εκείνος έπεσε στα γόνατα και άρχισε να κλαίει και να την παρακαλάει, πυροδοτώντας μέσα της ένα μηχανισμό ενοχής που την έκανε να μην θέλει να τον στεναχωρήσει, να τον δέχεται πίσω και να τον συγχωρεί. Πηγαίνει Τρίτη λυκείου και η μόνη διέξοδος που βλέπει είναι να περάσει εκτός Αθηνών, έτσι ώστε η απόσταση να τους χωρίσει μοιραία. Το άγχος της αυτό την οδήγησε τον Αύγουστο στο νοσοκομείο.

Είναι το ίδιο πρόσωπο. Μια ακόμα περίπτωση που επιβεβαιώνει την κεντρική ιδέα της ταινίας «American Beauty» στην οποία τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται.

Όμως αυτή δεν είναι μια ακόμα ταινία. Είναι η ζωή της.

Υ.Γ. Δεν ξέρω πώς μπορεί ένας γονέας να διαχειριστεί μια τέτοια κατάσταση. Πώς μπορείς να επιστρέψεις από τον παιδοψυχολόγο που μόλις σου έχει εκμυστηρευτεί το τί συμβαίνει στο παιδί σου και να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου. Να το παίξεις χαλαρή και άνετη, σα να μη τρέχει τίποτα, έτσι ώστε η απαραίτητη εμπιστοσύνη παιδιού-παιδοψυχολόγου να μην κλονιστεί. Πώς μπορείς να κοιμηθείς τα βράδια όταν πλέον γνωρίζεις ότι υπάρχει ένας μαλάκας εκεί έξω ο οποίος βρίζει και χτυπάει το παιδί σου. Το παιδί σου που μέχρι χτες νόμιζες ότι με τη στάση σου είχες καταφέρει να το σώσεις από τέτοιες καταστάσεις.