Με αφορμή την εβδομαδιαία οικογενειακή συνάντηση, είδα τα πολυαγαπημένα μου ανήψια, με τον μικρό να ζωγραφίζει έναν υπέροχο κόσμο μπροστά στα μάτια μας. Είναι δεύτερη χρονιά σε παιδικό σταθμό και είναι μόλις τεσσάρων. Μας έφερε την ζωγραφιά του και κοιτάξαμε όλοι ένα τετράγωνο με δύο στρογγυλά γκρι από κάτω και πολλά χρώματα σε διάφορα σημεία. Η επεξήγηση, μας άφησε άφωνους.

-Είναι ένα τζιπ. Τα γκρι είναι οι ρόδες και τα μπλε τα τζάμια. Αυτό -δείχνοντας μία λεπτη γραμμή- είναι η κεραία, και αυτό είναι το μαύρο πράγμα που βγαίνει από πίσω (την εξάτμιση εννοούσε)..

-Και αυτό αγόρι μου τι είναι; είπαμε δείχνοντας μία καλλιγραφία σε άσχετο σημείο.

-Ε, μα αυτό είναι ένα δελφίνι. (Όλοι οι καλοί χωράνε που λέει και ο Αρκάς)

Η ζωγραφική είναι ο βασικός τρόπος έκφρασης των παιδιών, από τη στιγμή που είναι σε θέση να πιάσουν στο χέρι τους το μολύβι και να καταγράψουν ένα ίχνος. Γι’ αυτό άλλωστε και είναι τόσο σημαντική η παιδική εικόνα στο να μπορέσουμε να καταλάβουμε τα στοιχεία της προσωπικότητάς του, αλλά και όλα όσα το προβληματίζουν.

Το κοριτσάκι μίας φίλης μου είχε ζωγραφίσει την οικογενειά του. Η μαμά με μορφή ενός γίγαντα, ο μπαμπάς δίπλα της πολύ μικροκαμωμένος, καμία σχέση με την πραγματικότητα και από ένα παιδάκι πιασμένο από τους γονείς. Το κοριτσάκι αποτύπωσε αυτό που ένιωθε για την οικογενειά του με μία εικόνα. Η μητέρα πανταχού παρών, φρόντιζε για τα πάντα  καθώς ο πατέρας έλειπε πολλές μέρες σε ταξίδι, λόγω εργασίας. Το ενθαρρυντικό ήταν ότι βρισκόταν και αυτός ανάμεσά τους.



Τα παιδιά έχουν την τάση να τοποθετούν αυτές τις κηλίδες τη μία δίπλα στην άλλη, γιατί στις παιδικές ζωγραφιές τα πράγματα έχουν το καθένα το δικό τους χώρο και δεν αλληλοκαλύπτονται. Για παράδειγμα, αν θέλουν να ζωγραφίσουν ένα αυτοκίνητο με 4 ρόδες, το «ανοίγουν» και δείχνουν τις 4 ρόδες σαν να τις βλέπει κανείς από ψηλά. Σε αυτήν την ηλικία τα παιδιά ζωγραφίζουν τα πράγματα όπως τα βλέπουν και τα αντιλαμβάνονται.

Στις παιδικές ζωγραφιές υπάρχει επίσης η έννοια της διαφάνειας. Tα παιδιά δηλαδή ζωγραφίζουν σπίτια στα οποία ο τοίχος είναι «διαφανής» και μπορούμε να δούμε μέσα σε αυτά ανθρώπους που κάθονται, κοιμούνται, τρώνε κλπ. Ή, αντίστοιχα, αν ένα παιδί ζωγραφίσει μία έγκυο, η κοιλιά της είναι διαφανής και μέσα βλέπουμε το μωρό που θα γεννηθεί. Ττα παιδιά οργανώνουν συναισθηματικά τις ζωγραφιές τους και έτσι φτιάχνουν σε μεγαλύτερο μέγεθος τους ανθρώπους, τα ζώα και τα πράγματα που αγαπούν περισσότερο ή έχουν μεγαλύτερη σημασία γι’ αυτά.



Εντύπωση μου είχε κάνει η ζωγραφιά ενός μικρού όταν βρισκόταν στο δημοτικό. Είχε φτιάξει ένα σπίτι, με δύο ήλιους από επάνω και δύο φεγγάρια. Όταν το είχα ρωτήσει γιατί έχει τόσους πολλούς ήλιους, γέλασε και με πήρε από το χέρι. Βγήκαμε στο μπαλκόνι και μου έδειξε τον ήλιο. Μετά με πήρε και με πήγε στο άλλο μπαλκόνι..