Η Ρέιτσελ Κόρι (Rachel Corrie), γεννήθηκε στις 10 Απριλίου 1979, στην Ολύμπια της Ουάσιγκτον. Τα περισσότερα, αν όχι όλα τα παιδιά έχουν την τάση να επιδεικνύουν μία αγνή και ανεπιτήδευτη αλληλεγγύη με όλη την ειλικρίνειά που τα διακατέχει. Έτσι και η μικρή Ρέιτσελ ως μαθήτρια της 5ης δημοτικού έγραφε: «Βρίσκομαι εδώ για τα άλλα παιδιά. Βρίσκομαι εδώ γιατί νοιάζομαι. Βρίσκομαι εδώ γιατί τα παιδιά στον κόσμο υποφέρουν και γιατί 40.000 άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα κάθε ημέρα. [...] Το όνειρό μου είναι να σταματήσει η πείνα στον κόσμο ως το έτος 2000».

Τα πρώτα ενεργά βήματα

Ξεκίνησε την ακτιβιστική δράση της όντας φοιτήτρια, όταν εντάχθηκε κατά το τελευταίο έτος των σπουδών της στο κολλέγιο, στο Διεθνές Κίνημα Αλληλεγγύης. Επρόκειτο για μία μη βίαιη φιλοπαλαιστινιακή οργάνωσης με αποστολή της οποίας έφυγε για τη Ράφα, με την ολοκλήρωση των σπουδών της. Εκεί εκπαιδεύτηκε να προβάλλει ασφαλώς παθητική αντίσταση, έμαθε πώς να γίνεται «ανθρώπινη ασπίδα». Ωστόσο, δεν υπήρξε το τυπικό «αμερικανάκι». Παράλληλα, συμμετείχε σε εκδηλώσεις κατά της πολιτικής του προέδρου Μπους και του πολέμου με το Ιράκ. Μάλιστα, μία φωτογραφία της όπου καίει την αμερικάνικη σημαία σε αυτές τις εκδηλώσεις είχε ευρεία δημοσιότητα.

Το βάναυσο τέλος

Η 16η Μαρτίου του 2003 ήταν η μέρα που έβαλε τέλος στην ανθρωπιστική δράση για να μετατραπεί σε σύμβολο για την παγκόσμια αλληλεγγύη. Κατά τη διάρκεια μίας ακτιβιστικής παρέμβασής της, προκειμένου να αποτρέψει την κατεδάφιση σπιτιών Παλαιστινίων σε κατοικήσιμη περιοχή της Ράφα, η οποία είχε οριστεί ως ζώνη ασφαλείας, μία μπουλντόζα των ισραηλινών δυνάμεων πέρασε από πάνω της. Η ίδια δεν πίστευε ότι θα συνέχιζε με το σκεπτικό ότι ισραηλινός στρατός (παραδοσιακά σύμμαχος με τις ΗΠΑ) δε σκοτώνει Αμερικανούς πολίτες. Γονάτισε στη μέση της πορείας του θηριώδους οχήματος, για να δείξει την αποφασιστικότητά της. Ο οδηγός δε σταμάτησε. Ακόμη κι όταν κατάλαβε ότι ο οδηγός δεν επρόκειτο να σταματήσει, η Ρέιτσελ δε σηκώθηκε. Ο εκσκαφέας πέρασε από πάνω της. Κι ύστερα, έκανε πίσω και ξαναπέρασε πάνω από το πληγωμένο της σώμα. Τρεις ακτιβιστές που παρακολουθούσαν από μακριά έσπευσαν να της προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες. Εκείνη τους είπε: «Η πλάτη μου έσπασε!» υποκύπτοντας στα τραύματά της.

Η δικαστική απόφαση

Η διεθνής κατακραυγή υπήρξε εντονότατη, όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις και κατόπιν εορτής. Ωστόσο, εξαρχής ο στρατός του Ισραήλ υποστήριξε πως ο θάνατος της Κόρι δεν ήταν εσκεμμένος και προήλθε από την κακή οπτική γωνία που είχε ο οδηγός της μπουλντόζας. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ απέρριψε την έφεση που είχε καταθέσει η οικογένεια της 23χρονης, αφού το 2012 άλλο δικαστήριο της Χάιφα, είχε απορρίψει επίσης την προσφυγή της εναντίον του κράτους του Ισραήλ για «ανθρωποκτονία εξ αμελείας».

Το 2012, η ισραηλινή δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι ο θάνατος της Ρέιτσελ Κόρι ήταν δυστύχημα και ότι δεν ευθυνόταν ο οδηγός της μπουλντόζας. «Το κράτος δεν ευθύνεται για τις ζημίες που προκαλούνται από τον ισραηλινό στρατό εν καιρώ πολέμου», ανέφερε στην απόφασή του το Ανώτατο Δικαστήριο. Εν ολίγοις, ο θάνατος της νεαρής ακτιβίστριας δικαστικά αντιμετωπίστηκε ως… ζημιά. Οι Τάιμς της Νέας Υόρκης υποστήριξαν πως η Κόρι και άλλοι δρούσαν σαν "ανθρώπινες ασπίδες", αφήνοντας έτσι μια υπόνοια ότι … πήγαιναν γυρεύοντας. Εξάλλου, κατά τη διάρκεια της δίκης έγινε προσπάθεια να υποτιμηθεί ο θάνατός της, με το δικαστή Oded Gershon να δηλώνει «Ο θάνατός της ήταν το αποτέλεσμα ενός ατυχήματος που η ίδια προκάλεσε».

Πάντως, το φωτογραφικό υλικό από τη συγκεκριμένη μέρα και οι αυτόπτες μάρτυρες αρκούν για να φωτιστεί ακριβώς τι ακριβώς συνέβη.

Ο ΟΗΕ, όπως συνήθως πράττει, επέκρινε τη δικαστική απόφαση, χαρακτηρίζοντάς τη «ήττα της δικαιοσύνης και νίκη της ατιμωρησίας για τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις».

Επτά χρόνια αργότερα, το όνομά της έφερε τιμητικά το σκάφος που επιχείρησε να σπάσει το ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, μεταφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια και κατελήφθη από τον Ισραηλινό Στρατό στις 5 Ιουνίου του 2010.

Η οικογένεια της Ρέιτσελ Κόρι, καταδίκασε την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Ισραήλ, δηλώνοντας πως «Είναι σαφές ότι η απόφαση αυτή ισοδυναμεί με δικαστική επικύρωση της ασυλίας που χαίρει ο ισραηλινός στρατός όταν διαπράττει αδικίες και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Στην ανακοίνωσή τους οι γονείς και η αδελφή της Ρέιτσελ Κόρι «καλούν τη διεθνή κοινότητα και ιδίως την αμερικανική κυβέρνηση να στηρίξει τα θύματα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να αντιταχθεί στην ατιμωρησία και να φροντίσει ώστε να γίνονται σεβαστές οι θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου». Οι γονείς της δημιούργησαν Ιδρυμα που φέρει το όνομά της (Rachel Corrie Foundation), ευαισθητοποιώντας κοινότητες των ΗΠΑ για την κατάσταση στην Παλαιστίνη.

Το θεατρικό και η λογοκρισία

Με αφορμή τα γραπτά της Ρέιτσελ που δημοσιοποιήθηκαν μετά το θάνατό της, η δημοσιογράφος της βρετανικής εφημερίδας «Τhe Guardian» Κάθριν Βάινερ και ο βρετανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Αλαν Ρίκμαν έφτιαξαν ένα θεατρικό έργο, το οποίο ανέβηκε για πρώτη φορά στο Royal Court του Λονδίνου το 2005 σε σκηνοθεσία Ρίκμαν, με εξαιρετική επιτυχία. Το 2006 όλα έμοιαζαν έτοιμα για να ανέβει η παράσταση στο Νew Υork Τheater Workshop, όταν ξαφνικά αναβλήθηκε επ΄ αόριστον. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής προφασίστηκε το πολιτικό κλίμα που «είχε αλλάξει δραματικά» από τότε που είχε κλειστεί η συμφωνία για το ανέβασμα του έργου: «Ο πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν σε κώμα, η εκλογή της Χαμάς, οι περιστάσεις θανάτου της Κόρι, ο συμβολισμός της ιστορίας της, μιας και είχε εβραϊκή καταγωγή...». Η φωνή της Ρέιτσελ είχε φιμωθεί στην ίδια της τη χώρα.

Η εκστρατεία μέσω διαδικτύου για να αρθεί η λογοκρισία του έργου κινητοποίησε ακόμη και σπουδαίους καλλιτέχνες, όπως ο Χάρολντ Πίντερ και η Βανέσα Ρεντγκρέιβ.

Στην Ελλάδα, η Μάνια Παπαδημητρίου έμαθε για το έργο το 2003 από τα δημοσιεύματα που μιλούσαν για το φρικτό τέλος της Κόρι και θέλησε να το ανεβάσει. Έτσι, το 2010 ανέβηκε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου  με τον τίτλο "Το όνομά μου είναι Rachel Corrie" σε μετάφραση Ν. Τρικαλίτη και πρωταγωνίστρια τη Δήμητρα Σύρου.

 * Η Δήμητρα Σύρου υποδυόμενη τη Ρέιτσελ Κόρι.

Η παρακαταθήκη του αγώνα και της θυσίας

Σε ένα από τα μηνύματα της Ρέιτσελ στη μητέρα της, λίγες μέρες πριν το θάνατό της, περιλαμβάνεται η παρακαταθήκη που άφησε για όσους αγωνίζονται σε κάθε μέρος του κόσμου… «Θεωρώ πως η ελευθερία για την Παλαιστίνη θα ήταν μια απίστευτη πηγή ελπίδας για τους αγωνιζόμενους λαούς όλου του κόσμου. […]. Θεωρώ επίσης πως θα μπορούσε να αποτελέσει μεγάλη έμπνευση για τους Αραβικούς λαούς της Μέσης Ανατολής, που αγωνίζονται ενάντια στα αντιδημοκρατικά καθεστώτα που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ».

Πηγές:

• Άρθρο του Ramzy Baroud, 20.3.2013, arabnews.com
• Άρθρο 16.3.2007, www.skai.gr
• Άρθρο της Αστερόπης Λαζαρίδου στο ΒΗΜΑ, 27.1.2010

==============================================================

Η Pat Benetar ήταν η αγαπημένη καλλιτέχνιδα της Ρέιτσελ. Από το album "Precious Time" του 1981, το τραγούδι "Fire and Ice" ακολυγεται σαν να τραγουδάει μέχρι τέλους η Ρείτσελ... I don't wanna give in, I'll be playin' with fire...