Το Σάββατο, 22 Απριλίου, έκλεισα είκοσι χρόνια μέλος του MusicHeaven! Είκοσι χρόνια! Πώς πέρασαν, ούτε που το κατάλαβα. Αναμνήσεις! Οι αναμνήσεις μπορεί για κάποιον να σημαίνουν θετικά πράγματα που θέλει να τα θυμάται όσο ζει και για κάποιον άλλο μπορεί να σημαίνουν αρνητικά, που θέλει να τα ξεχάσει, να τα διαγράψει από τη μνήμη του, γιατί ενδεχομένως να του προκαλούν πόνο, να τον πληγώνουν και να τον τραυματίζουν ψυχικά. Οι αναμνήσεις είναι συνυφασμένες με το παρελθόν μας και το παρελθόν μας, καθορίζει το παρόν μας και το μέλλον μας. Αυτό όμως, που μόλις έγραψα, είναι μία γενικότητα, γιατί εγώ από το MusicHeaven, δεν έχω καθόλου αρνητικές αναμνήσεις. Ό,τι και αν συνέβη (lives, άρθρα, συναντήσεις, γιορτές, πάρτυ, διαφωνίες, συνεργασίες, έρωτες, χωρισμοί), τα θυμάμαι όλα ανώδυνα και ευχάριστα, χωρίς τον πόνο που (ίσως) προκαλούσαν όταν συνέβαιναν.
Όπως οι περισσότεροι, έτσι κι εγώ κάτι έψαχνα. Δεν θυμάμαι τώρα τι ήταν αυτό, αλλά είναι πολύ πιθανό να έψαχνα μια παρτιτούρα. Πώς έγινε όμως και κόλλησα: Έκανα εγγραφή με το nickname "Orfeus" και σε κάποιο topic, είδα ένα σχόλιο για το μέλος "Orpheus" και νόμισα ότι αναφερόταν σε μένα. Μπήκα λοιπόν με την πρόθεση να διορθώσω το ...ανορθόγραφο μέλος και να του πω ότι το nickname δεν το γράφω με "ph", αλλά με "f", συνεπέστατος με το εξαγράμματο του ονόματος "Ορφέας", αλλά με έκπληξή μου, είδα πως ο "Orpheus" ήταν ένα άλλο μέλος. Δεν ήθελα όμως με τίποτα να αλλάξω το nickname που είχα διαλέξει και το κράτησα. Το αποτέλεσμα ήταν ότι σε λίγο καιρό εκείνος ήταν ο "ph" και εγώ ήμουν ο "f". Έτσι μας έλεγαν για να μας ξεχωρίζουν. Τελικά αργότερα, ο "Orpheus" έγινε "Rapsodos", ενώ εγώ παρέμεινα "Orfeus". Αυτό όμως, φαίνεται να του κόστισε του Γιώργου (ναι, συνονόματος είναι), γιατί όποτε συναντιώμασταν, μου έλεγε "θα μου το πληρώσεις αυτό" (humor). Εγώ πάντως, δεν του ζήτησα να αλλάξει κάτι. Μόνος του το έκανε. Με φιλοξένησε αρκετές φορές στο σπίτι του στον Εύοσμο, στη Θεσσαλονίκη, όποτε βρέθηκα εκεί, σε συναντήσεις που κάναμε με το MusicHeaven, στο live στη Μονή Λαζαριστών, όταν ανέβηκα στη Συμπρωτεύουσα για τη συνέντευξη με τον Νίκο Παπάζογλου και μου συμπαραστάθηκε σε μια δύσκολη φάση της ζωής μου. Είναι κάποια χρόνια τώρα που ο "Rapsodos" ζει στη Γερμανία, στο Ντύσελντορφ, με την οικογένειά του. Να είσαι καλά Γιώργο μου...
Η πρώτη συνάντηση που πήγα ήταν στο "Δίπλα στο Ποτάμι", στις 20 Μαρτίου 2004, όπου απολαύσαμε τον Παντελή Θαλασσινό, το Τρίφωνο και τον κ. Χρόνη Αηδονίδη. Εκεί, έκανα τις πρώτες μου γνωριμίες με μέλη του MusicHeaven (Jorge, Gate, Orpheus, αλλά επίσης και με τον κ. Χρόνη Αηδονίδη, τον οποίο χάρηκα πολύ που τον ξαναείδα στο δεύτερό μας live και που στο τρίτο, τον είχα "πρώτο τραπέζι πίστα", να με παρακολουθεί επισταμένως (δείτε τη φωτογραφία). Ύστερα, με αποκάλεσε "δάσκαλο" και μου κόπηκαν τα πόδια. Αυτό είναι το μεγαλείο του ανθρώπου. Συνέλαβε την ιδέα να αντιστρέψουμε για ένα τραγούδι το ρεπερτόριό μας. Να τραγουδήσω εγώ ένα παραδοσιακό και εκείνος με τη Νεκταρία (Gate), ένα rock. Εκείνος με τη Νεκταρία, θα έλεγαν τη δικιά μου "Τζεραλντίν" κι εγώ είχα διαλέξει να πω το "Στο 'πα και στο ξαναλέω". Δεν θα είχα καμία δυσκολία, γιατί δεν θα το έλεγα για πρώτη φορά. Η εμπειρία από τη συνεργασία μου με τη Μαρίζα Κωχ, αλλά και η καταγωγή μου (Σμύρνη), θα με βοηθούσαν απεριόριστα. Δεν το πραγματοποιήσαμε ποτέ, αλλά ήταν μία ιδέα εξαιρετική. Τα σέβη μου και από εδώ κ. Χρόνη.
Σιγά-σιγά, είχα αρχίσει να δημοσιεύω άρθρα στο περιοδικό του MusicHeaven και έτσι, όταν στις 7 Ιουλίου 2004, πήγα στη δεύτερη συνάντηση, τα παιδιά με υποδέχτηκαν σαν να με γνώριζαν. Αυτή η συνάντηση, ήταν πολύ σημαντική. Δεν θέλω να μειώσω την πρώτη, αλλά στη δεύτερη συνέλαβα την ιδέα να κάνουμε lives και να παίζουν μόνο τα μέλη του MusicHeaven. Αυτή η συνάντηση έγινε στου Ψυρρή, στο ΤΑΚΗΣ 13. Εκεί έπαιζε ένα μέλος, ο Μιχάλης Αλιάγας (Miguel) και τον ρώτησα αν μπορούμε να παίξουμε κι από 1-2 τραγούδια, όσοι ήθελαν από μας που ήμασταν εκεί. Δεν το αρνήθηκε ο Μιχάλης. Εκεί λοιπόν, έπαιξα για πρώτη φορά live την –τότε προσφάτως δισκογραφημένη- "Τζεραλντίν" μου, ενώ το δεύτερο τραγούδι, το "All Along the Watchtower", το τραγούδησα μαζί με τη φίλη μου την Κάτυα.
Η ιδέα όμως των lives μόνο από τα μέλη, μου σφηνώθηκε στο μυαλό και την έβαλα αμέσως σε εφαρμογή. Ξεκίνησα λοιπόν την οργάνωση του πρώτου live, που επρόκειτο να γίνει σε ένα piano bar, που στεγαζόταν στην Αγ. Μελετίου σε ένα πολύ όμορφο δίπατο νεοκλασσικό κτίριο και στο οποίο είχα παίξει πολλές φορές πιο πριν. Για εκεί προόριζα το live και το κανόνιζα, μόνο που ο ...ξενοδόχος είχε άλλα στο μυαλό του. Πέσαμε πάνω στην αναγκαιότητα της ανακαίνισης του μαγαζιού και το live μετετέθη σε χρόνο, αλλά αναγκαστικά και σε χώρο, γιατί ναι μεν η ανακαίνιση παρ’ όλη την καθυστέρηση, ολοκληρώθηκε, αλλά η τράπεζα (που της ανήκε το κτίριο) αποφάσισε να κάνει ιδιόχρηση του κτιρίου και έτσι το όμορφο δίπατο "Ονειροδρόμιο" μετετράπη σε υποκατάστημα της Εθνικής ή της Πειραιώς, δεν θυμάμαι τώρα ακριβώς. Αυτό, είχε σαν αποτέλεσμα να περάσουμε μία ολόκληρη σαιζόν, μαζί με τον ιδιοκτήτη και πολύ καλό μου φίλο, Σωτήρη Τσαμποδήμο, ψάχνοντας για καινούργιο χώρο, κάτι που τελικά καταφέραμε και που στον καινούργιο αυτόν χώρο, πολλά από τα μέλη του MusicHeaven υπήρξαν τακτικοί θαμώνες. Μιλάω φυσικά για το γνωστό μας "Blue Note" της Χαριλάου Τρικούπη, το οποίο εξακολουθεί να ζει και να βασιλεύει. Όσο δε για το όνομα, υποψήφια ονόματα υπήρξαν το "Dylan Club" (φανατικοί του Dylan ο Σωτήρης κι εγώ), το "Champo Champs" (λογοπαίγνιο από το επώνυμο του Σωτήρη), για να καταλήξουμε τελικά στο "Blue Note". Ας επιστρέψω όμως στα του 1ου Live (στο "Blue Note" θα επανέλθω), που αντί να γίνει στις αρχές του Σεπτέμβρη στην Αγ. Μελετίου, έγινε στις 10 Οκτωβρίου στο "Πατατράκ", στο Μπουρνάζι.
Εκεί, είχα καλέσει για να παίξει μαζί μας και τον καλό μου φίλο Θοδωρή Τρύφωνα από τη μπάντα των Αγάπανθος. Ανάμεσα στο κοινό, ήταν και ο προαναφερθείς, Σωτήρης Τσαμποδήμος. Αυτό ήταν το μοναδικό live που ο Σωτήρης ήταν παρών. Σε όλα τα επόμενα δεν μπορούσε να έρθει, γιατί ήταν δέσμιος του μαγαζιού του. Θέλοντας όμως και μη, ήταν παρών σε όλα τα lives του "Blue Note". Σ΄αυτό το πρώτο live λοιπόν, παρουσίασα και μία έκπληξη σε όσα μέλη ήταν εκεί, κοινό και καλλιτέχνες. Άνοιξα και έκλεισα το live με ένα τραγούδι που έγραψα επί τούτου. Η πλάκα είναι, ότι όλο το διάστημα της οργάνωσης και της προετοιμασίας, δεν κατάφερα να γράψω ούτε μία λέξη και το πρωί της Κυριακής που θα γινόταν το live έπιασα την κιθάρα και μου βγήκε σαν ... νεράκι! Μια μουσική καλησπέρα στο ξεκίνημα και μια μουσική καληνύχτα στο φινάλε. Σας το παραθέτω:
MusicHeaven, Καλησπέρα (Έναρξη στις 22:30)
Υπάρχει κάτι που τη μέρα μου γεμίζει,
Είναι ένα site που στο αίμα μου κυλά.
Ο άνεμος το όνομά του ψιθυρίζει
Και μεσ’ τους δρόμους τού μυαλού μου τριγυρνά.
Γι’ αυτό αν θές κάπου να ψάξεις να με βρεις.
Στο MusicHeaven θα με βρίσκεις κάθε μέρα.
Εκεί εγώ, ερωτευμένος, συνεπής,
Στα φιλαράκια μου θα λέω καλημέρα.
Υπάρχει κάτι την ημέρα μου που φτιάχνει
Κάτι που μου ’χει γίνει απαραίτητο.
Κάτι που σπάει της ρουτίνας την αράχνη
Κι’ απ’ τη ζωή μου είναι πια απαιτητό.
Γι’ αυτό αν θές κάπου να ψάξεις να με βρεις.
Στο MusicHeaven θα με βρίσκεις κάθε μέρα.
Εκεί εγώ, ερωτευμένος, συνεπής,
Στα φιλαράκια μου θα λέω καλημέρα.
Καλώς ορίσατε λοιπόν στο "Πατατράκ"
Κι’ ας είναι αύριο εργάσιμη Δευτέρα.
Σ’ ένα λεπτό, το live ξεκινά,
Με τη δική μου στο MusicHeaven, καλησπέρα.
Σ’ ένα λεπτό, το live ξεκινά,
Με τη δική μου στο MusicHeaven, καλησπέρα.
MusicHeaven, Καληνύχτα (Φινάλε: στις 03:00)
Ελπίζω όλοι να περάσατε καλά.
Ξέραμε άλλωστε πως θα μας πάρει η νύχτα
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στο "Πατατράκ"
Κι’ ας πούμε τώρα MusicHeaven, καληνύχτα…
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στο "Πατατράκ"
Κι’ ας πούμε τώρα, MusicHeaven, καληνύχτα…
Ήταν ωραίο το πρώτο live. Όχι πως τα επόμενα δεν ήταν, αλλά το πρώτο είχε κάτι που δεν είχε κανένα από τα επόμενα. Είχε έναν αυθορμητισμό, μία αγνότητα, έναν ρομαντισμό... είχε κάτι το ανεπιτήδευτο. Είχε πράγματα, που δεν τα ξαναβρήκαμε ποτέ. Το 2ο Live, έγινε στο "Μεθυσμενάκι", τον Μάρτιο του 2005, αλλά το τραγουδάκι αυτό (που εννοείται πως θα του έκανα τις απαραίτητες και αναγκαίες στιχουργικές αλλαγές για να το προσαρμόσω στον χώρο), δεν επαναλήφθηκε. Αν θυμάμαι καλά, νομίζω ότι το μέλος Giorgos έπαιξε ένα instrumental κομμάτι στο άνοιγμα και άλλο ένα στο κλείσιμο. Το παράκανε όμως ο Giorgos θα πω. Έπαιξε πολλή ώρα μόνος του και μου έκοψε δύο τραγούδια. Θα έλεγα πέντε και τελικά είπα τρία. Δεν πειράζει φυσικά και αυτό το "δεν πειράζει", το λέω τώρα, γιατί τότε είχα νευριάσει. Να πω εδώ, ότι σε σύγκριση με το live στο "Πατατράκ", το live στο "Μεθυσμενάκι", ήταν πολύ καλύτερο κι ας παραπονέθηκαν ορισμένοι ότι ο ήχος ήταν κακός. Στο "Πατατράκ", η είσοδος για το κοινό ήταν ελεύθερη και εγώ που εκ των πραγμάτων είχα αναλάβει την οργάνωση και την εκτέλεση του "project", τού είχα δώσει την εικόνα μιας παρέας που μαζεύτηκε για να παίξει. Στο "Μεθυσμενάκι" τα πράγματα πήγαν (ή προσπάθησαν να πάνε) προς το οργανωμένο. Το κοινό πλήρωσε είσοδο 6 ευρώ και αν θυμάμαι καλά, με το 6ευρω, θα έπιναν ένα ποτήρι κρασί ή μία μπύρα. Δεν θυμάμαι όμως, ποια ήταν τα 8 άτομα που είχα ανακοινώσει ότι θα είναι μαζί μου (έπρεπε να δηλώνει ο καθένας πόσα άτομα θα έφερνε). Θυμάμαι τον σκηνοθέτη Δημήτρη Αθανίτη, δύο ηθοποιούς και μία σκηνογράφο. Για τους υπόλοιπους τέσσερις, έχω κενό μνήμης. Για να επανέλθω λοιπόν στο "Μεθυσμενάκι", θυμάμαι επίσης, ότι στο forum, έγινε μετά πολύ μεγάλη συζήτηση σε στυλ: "Πληρώσαμε, και έπρεπε να έχουμε καλό ήχο". Έτσι είναι όμως αυτά τα πράγματα. Όσο καλός και να είσαι (στο ότιδήποτε εννοώ), πάντα θα βρεθεί κάποιος να πει ένα αρνητικό και να γκρινιάξει. Όλα όμως, είναι δρόμος. Γι αυτό κι εμείς κρατήσαμε υπόψη μας όλα τα σχόλια και περισσότερο αυτά τα αρνητικά, για να γινόμαστε από live σε live καλύτεροι και πιστεύω ότι το καταφέραμε. Δεν εννοώ φυσικά ότι φτάσαμε στην τελειότητα, αλλά σίγουρα όλα τα επόμενα lives που ακολούθησαν, ήταν κάθε φορά το καθένα με τη σειρά του, πολύ καλύτερο από το αμέσως προηγούμενο.
Το 3ο και το 4ο live (Ιανουάριος 2006 & Φεβρουάριος 2007, αντίστοιχα), έγιναν στο Μικρολίμανο, στα "5/4" και ήταν σαφώς πολύ καλύτερα από τα δύο προαναφερθέντα. Μεγαλύτερος χώρος και επαγγελματίας ηχολήπτης με τον ανάλογο εξοπλισμό. Μπορώ να πω ότι τα "5/4" ήταν το "δικό μας" μαγαζί. Νοιώθαμε άνετα εκεί, όχι μόνο ως καλλιτέχνες, αλλά και ως θαμώνες, γιατί εκτός από τα lives που κάναμε με το MusicHeaven ή και με τις μπάντες μας, κάναμε και διάφορες συναντήσεις σ’ αυτό το μαγαζί και είχαμε εξοικειωθεί. Σ’ αυτά τα δύο lives λοιπόν, έλαβα μέρος με τη μπάντα που φτιάξαμε με τέσσερα άλλα μέλη του MusicHeaven (Faltso, GL, Fantasma & Pramateftis), το δε όνομά μας, "ΦωΛύ ΜπιΦούνΤα", το εμπνεύστηκα από συλλαβές των επωνύμων μας, μιμούμενος τους "ΠεΛόΜα ΜποΚιού".
Επίσης, στο 3ο αλλά και σε όλα τα μετέπειτα lives, ως τραγούδι της έναρξης καθιερώσαμε ένα τετράστιχο που έγραψε ο Φοίβος Δεληβοριάς που του είχα ήδη πάρει συνέντευξη τον Δεκέμβριο του 2005 και του είχα ζητήσει να γράψει και να τραγουδήσει κάτι για τα μέλη του MusicHeaven, πράγμα που έκανε επί τόπου.
"Η λύση βρίσκεται κοντά
Στην ίδια τη ζωή σου
Στον τόπο τον δικτυακό
Του Μουσικού σου Παραδείσου
Στον τόπο τον δικτυακό
Του Μουσικού σου Παραδείσου"
Αυτό το τραγουδάκι, το παρουσιάζαμε μαζί με τον Jorge που με συνόδευε στην κιθάρα, στην έναρξη του κάθε live, εμπλουτισμένο με κάνα-δυο τετράστιχα ακόμα, που τα έγραφα και τα τροποποιούσα αναλόγως, για να ταιριάζουν και με το όνομα του εκάστοτε μαγαζιού, αλλά και με το ποιο live ήταν αυτό. 3ο, 4ο, 5ο κλπ.
Το 5ο και το 6ο έγιναν στην "Αυλαία" το 2009 και το 2011 αντίστοιχα. Όσο για τα επόμενα, το 7ο έγινε στο "Mike’s Irish Bar" το 2013 και για το 8ο που έγινε το 2016, επιστρέψαμε πάλι στην "Αυλαία", που ονομαζόταν πλέον "Μεθοδία".
Βέβαια, τα lives είχαν και μία εξελικτική πορεία. Δηλαδή το 5ο ας πούμε, δεν είχε καμία σχέση με το 1ο, ή το 7ο με το 3ο. Ο εμπλουτισμός των μουσικών με καλλιτέχνες φίρμες, αλλά και "φίρμες", έφερε στην ατμόσφαιρα μία ψυχρότητα. Σιγά-σιγά, εξαφανίστηκε εκείνη η αγνότητα που είχε το παρεΐστικο live στο "Πατατράκ", ή ο ενθουσιασμός που νοιώθαμε όλοι στα "5/4". Παρ’ όλες τις φιλότιμες προσπάθειες των διοργανωτών, υπήρξαν άνθρωποι που έρχονταν να παίξουν μόνο για να προβληθούν. Ποτέ δεν έγραψαν κάτι στο forum και ποτέ δεν απάντησαν στο κείμενο ενός άλλου μέλους. Γενικώς, όταν τελείωνε το live, γίνονταν άφαντοι, για να εμφανιστούν πάλι μετά από ένα-δύο χρόνια στο επόμενο. Έχω και μία προσωπική ιστορία να διηγηθώ.
Το live στο "Mike’s Irish Bar", έγινε στα τέλη του 2013 (22 Δεκεμβρίου). Μερικούς μήνες αργότερα, βγήκα δυο φορές με έναν παιδικό μου φίλο. Τη μία για καφέ και την άλλη για τσιμπολόγημα σε ένα ταβερνάκι. Ο φίλος μου λοιπόν αυτός, είχε μαζί του και μία παλιά του φίλη, η οποία όμως εντελώς συμπτωματικά, συμμετείχε στο live που είχαμε κάνει στο "Mike’s" και η οποία δεν με θυμήθηκε και δεν έχω κανένα πρόβλημα με αυτό. Το πρόβλημά μου, δημιουργήθηκε όταν αντιλήφθηκα ότι η κυρία αυτή, ΔΕΝ γνώριζε ότι το live το ανοίξαμε ο Jorge και εγώ με το τραγουδάκι της έναρξης όπως συνηθίζαμε κάθε φορά. Το πρόβλημα βέβαια, δεν είναι που δεν ήξερε ότι με αυτό το τραγουδάκι ανοίγουμε όλα τα lives. Το πρόβλημα είναι ότι ΔΕΝ πήρε χαμπάρι. Δεν έδωσε δηλαδή σημασία πώς ξεκίνησε το live. Ποιοι ανέβηκαν στο πάλκο, τι τραγούδησαν και τι ειπώθηκε πιο πριν από την Chrysanna που είχε αναλάβει την παρουσίαση. Πράγμα απαράδεκτο. Και δεν έλειπε εκείνη τη στιγμή που συνέβαιναν όλα αυτά. Ήταν εκεί γιατί την έβλεπα που πήγαινε πέρα-δώθε (δεν είχαμε γνωριστεί όμως ακόμα), αλλά την ένοιαζε μόνο πότε θα έρθει η σειρά της να παίξει. Γι αυτό λέω ότι δεν τους ενδιέφερε τίποτα, παρά μόνον η προβολή τους και μετά γινόντουσαν ...καπνός! Η σκέψη μου πάντως, γύριζε πάντοτε (και ακόμα γυρίζει) στο "Πατατράκ" και στα "5/4". Μου είπε και ο Jorge σε μια συζήτηση που είχαμε πριν δημοσιεύσω αυτό το κείμενο: "Αχ ρε Γιώργο. Θυμάμαι ακόμα τις μπύρες που πίναμε στο Μπουρνάζι". Μα κι εγώ τις θυμάμαι Γιώργο μου!
Αλλά, δεν ήταν μόνο τα lives. Κάναμε κι άλλα όμορφα πράγματα. Στα τέλη του 2003 και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο, δημιουργήθηκε ο ραδιοφωνικός σταθμός του MusicHeaven, στον οποίο συμμετείχα με δύο εκπομπές μουσικής & λόγου, γιατί πάντοτε μου άρεσε και έχω την άποψη ότι ο παραγωγός πρέπει να λέει κάποια πράγματα για το τραγούδι που πρόκειται να παίξει. Να δίνει δηλαδή κάποιες πληροφορίες για το τραγούδι και για τον καλλιτέχνη. Χρονοβόρο αυτό, αλλά έχει ενδιαφέρον. Κράτησα τις εκπομπές αρκετό καιρό, αλλά κάποια στιγμή ο ελεύθερος χρόνος μου, περιορίστηκε και αναγκάστηκα να τις διακόψω. Μία εκπομπή δύο ωρών για μένα, σήμαινε οπωσδήποτε τέσσερις με έξη ώρες από τον χρόνο μου, γιατί έπρεπε να ψάξω για τις πληροφορίες που θα πω, να τις συγκεντρώσω, να χρονομετρήσω τον λόγο και τη μουσική, να προβάρω, να προσθέσω, να αφαιρέσω, να κόψω και να ράψω που λένε και να φέρω το όλο πράγμα, να ταιριάξει στα 120 λεπτά. Όντως χρονοβόρο, αλλά έτσι έμαθα να κάνω στον 94,1 Επικοινωνία FM του Δήμου Νέου Ηρακλείου που ξεκίνησα τις πρώτες μου εκπομπές και θυμάμαι και το εξής: Στην εκπομπή που είχα εκεί, φιλοξενούσα καλλιτέχνες όπου κάναμε κάτι σαν συνέντευξη. Συζήτηση δηλαδή και μουσική, ζωντανά στο στούντιο και όχι κονσέρβα. Στην πρώτη λοιπόν εκπομπή σκέφτηκα να καλέσω τον Παύλο Σιδηρόπουλο (RIP) και του τηλεφώνησα για να το κανονίσουμε. Δεν το κάναμε όμως αυτό, επειδή ο Παύλος μου είπε ότι δεν μπορούσε να έρθει στο Ηράκλειο της Αττικής, γιατί θα πήγαινε για μια συναυλία στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ωραίες εποχές αυτές. Βάλαμε τα γέλια στο τηλέφωνο με τον Παύλο για τη σύμπτωση των δύο ...Ηρακλείων! Τελικά, έκανα την εκπομπή με καλεσμένο τον Ηρακλή Τριανταφυλλίδη (χωρίς την Λερναία Ύδρα) και στα εγκαίνια του Ραδιοφωνικού Σταθμού που έγιναν κάνα-δυο βδομάδες αργότερα, κάλεσα πάλι τον Ηρακλή, αλλά και τον Γιοκαρίνη.
Τον Αύγουστο του 2005, βρέθηκα στην Κω, καλεσμένος του μέλους Vouliakis, για δύο συναυλίες αφιερωμένες στη δεκαετία του 60.
Λεπτομέρειες θα βρείτε εδώ: https://tinyurl.com/6nbxmd5c
αλλά και εδώ: https://tinyurl.com/mvx8hpw5
Τον Σεπτέμβριο του 2006, προστέθηκαν στο MusicHeaven τα Blogs και είχα την τιμή να κάνω την έναρξη, γράφοντας στο δικό μου ένα κείμενο (κάτι σαν τεστ). Εκείνο το Blog (το πρώτο), το ονόμαζα "Jai, Guru, Deva, Om!" και δημοσίευα εκεί ιστορίες σε συνέχειες, που αργότερα συμπεριλήφθηκαν στα βιβλία μου που κυκλοφόρησαν από τις Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές, οπότε αναγκάστηκα να διαγράψω το Blog αυτό. Αργότερα όμως, το αντικατέστησα με αυτό που έχω τώρα: "Το Πνεύμα και το Οινόπνευμα". Το όνομα αυτό, το πήρα από μία άλλη εκπομπή που είχα στο Ράδιο Αιγαίο.
Όμως, ταυτόχρονα με όλα αυτά, συχνά κάναμε συναντήσεις για καφέ ή σε ταβερνάκια, διοργανώναμε συναντήσεις για ανταλλαγές δώρων τα Χριστούγεννα, συναντήσεις για την κοπή της πίτας, πάρτυ για τα γενέθλια του MusicHeaven και επίσης τα περίφημα Beach Parties που κρατούσαν μέχρι το πρωί. Συναντήσεις κάναμε όχι μόνο στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στο ...Λονδίνο (!)
Στο Λονδίνο: https://tinyurl.com/9bfha9mr
Το 2004 και το 2006, διοργανώθηκε ο πρώτος και ο δεύτερος αντίστοιχα διαγωνισμός Ποίησης & Στιχουργικής, ενώ στα έτη 2008, 2010, 2013 & 2015 διοργανώθηκαν οι τέσσερις Διαγωνισμοί Τραγουδιού, οι οποίοι δυστυχώς, κατέληγαν πάντοτε σε φορουμοκαυγάδες. Λυπηρόν!
Στις 24 Ιανουαρίου του 2007, ο Jorge, ο Beatlus, η Gate και ο γράφων, βρεθήκαμε στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, στην Αγ. Παρασκευή, προσκεκλημένοι για συνέντευξη από την κ. Ζέλια Σταύρου στην εκπομπή της, στο Β' Πρόγραμμα. Συνέντευξη που μεταδόθηκε από το Ραδιόφωνο του MusicHeaven. Εκεί (off the record φυσικά), η Ζέλια μου είπε "Εσύ είσαι όλα τα λεφτά. Θα κάνουμε μια άλλη εκπομπή για σένα" και πράγματι, μου τηλεφώνησε και κάναμε μία συνέντευξη στην εκπομπή της "Ο Καλεσμένος του Δεύτερου" (20 Οκτωβρίου 2007).
Να προσθέσω εδώ, ότι τον Μάϊο του 2008, το MusicHeaven έλαβε μέρος στην Έκθεση της Cosmomusica, με δικό του περίπτερο, στο οποίο ήμασταν παρόντες καθημερινά με τις κιθάρες μας, τις μπύρες μας, τις ρακές μας, τον ραδιοφωνικό σταθμό μας και τις εκπομπές μας και με τα ηχεία της έκθεσης να μεταδίδουν τα επιλεχθέντα τραγούδια του 1ου Διαγωνισμού μας του Τραγουδιού. Όμορφα!
Εγώ, είχα ήδη αρχίσει από το 2003 να γράφω τα άρθρα μου και με είχαν φάει τα ξενύχτια γράφοντας για τις μπάντες του κλασικού rock στη μόνιμη στήλη που μου παραχώρησε ο Jorge και που την ονόμασα "Καμία Συμπάθεια για τον Διάβολο", δανειζόμενος τον τίτλο της ταινίας που είχαμε κάνει προ ετών με τον Δημήτρη Αθανίτη, δίνοντας στον "Διάβολο" την έννοια της διαβολής. Ο "Διάβολος" στην ταινία ήταν ο καθ’ όλα συμπαθέστατος και φίλος, Γιώργος Κοτανίδης (RIP).
Τον Δεκέμβριο του 2005, ξεκίνησα και τις συνεντεύξεις με πρώτο τον Φοίβο Δεληβοριά. Ούτε που το φανταζόμουν και ούτε καν που το σχεδίαζα. Το βιβλιοπωλείο "Ευριπίδης", με είχε καλέσει σε μια εκδήλωση στο Χαλάνδρι, για τους John Lennon & Bob Dylan και εκεί συνάντησα τον Φοίβο που ήταν επίσης καλεσμένος. Έτσι γνωριστήκαμε και εντελώς αυθόρμητα του πρότεινα να κάνουμε μία συνέντευξη για το MusicHeaven. Ανταλλάξαμε τηλέφωνα και σε λίγες μέρες, χτύπησα το κουδούνι του σπιτιού του. Στη συνέχεια πήρα για το MusicHeaven κι άλλες συνεντεύξεις, από τους Βασίλη Βασιλάτο, Στάθη Δρογώση, Βασίλη Καζούλλη, Απόστολο Ρίζο, Κώστα Λεμονίδη, Ηρακλή Τριανταφυλλίδη, με κορυφαία όλων, τη συζήτηση/συνέντευξη με το φιλαράκι μου που έφυγε νωρίς: τον Νίκο Παπάζογλου. Με το MusicHeaven, λάβαμε επίσης μέρος στη συνέντευξη τύπου που έδωσε ο κιθαρίστας των Scorpions, Rudolf Schenker στο Caravel.
Οι συνεντεύξεις όμως που πήρα για το MusicHeaven, με έβαλαν σε μια πορεία ...συνεντεύξεων και άλλων καλλιτεχνών, για ένα άλλο site, το rock'n'ball.gr που έγραφα τότε (και θα γράψω παρακάτω πώς ξεκίνησε αυτή η συνεργασία, γιατί ουσιαστικά, από το MusicHeaven προήλθε ).
Για το rock'n'ball.gr είχα την τιμή να πάρω συνεντεύξεις από την Marianne Faithful, τους Walkabouts (Chris & Carla) και τον Robert Plant. Είχα ζητήσει επίσης να πάρω συνέντευξη και από τον Ian Anderson που είχε έρθει για συναυλία στον Λυκαβηττό με τους Jethro Tull, αλλά την αρνήθηκε ευγενικά επειδή δεν είχε χρόνο. Με αποζημίωσε όμως, με ένα δωρεάν εισιτήριο "Τιμής Ένεκεν", που το παρέλαβα από το ταμείο το βράδυ της συναυλίας. Thanks Ian!
Το Εισιτήριο: https://tinyurl.com/yzecb853
Το πώς προήλθε τώρα η συνεργασία με το "rock'n'ball.gr", είναι ολόκληρη ιστορία. Το 2006, ο σύμβουλος έκδοσης ενός γνωστού μηνιαίου μουσικού περιοδικού, θέλοντας να αναλάβει την έκδοση και την διεύθυνση ενός καινούργιου μουσικού περιοδικού, ζήτησε από το MusicHeaven να του συστήσει άτομα, προκειμένου να σχηματίσει την συντακτική του ομάδα. Και πράγματι, ο Jorge του έστειλε τον "αφρό" των αρθρογράφων, ένας από τους οποίους ήμουν και εγώ (thanks Jorge). Κάναμε αρκετές συναντήσεις τότε με τον κύριο αυτόν συζητώντας για το νέο περιοδικό, αλλά και για να γνωριστούμε. Μας πήγε και έξω για διασκέδαση με σαμπάνιες και λουλούδια στους καλλιτέχνες και όλα τα σχετικά που συμβαίνουν σ’ αυτού του είδους τα μαγαζιά (στα οποία δεν συνηθίζω να πηγαίνω), γνωριστήκαμε και με τα μη μέλη του MusicHeaven που θα συμμετείχαν στην συντακτική ομάδα, δώσαμε το υλικό μας για το πρώτο τεύχος (Οι Γυναίκες της Rock, ήταν το δικό μου υλικό), μιλήσαμε, κανονίσαμε τις αμοιβές μας, περιμέναμε την έκδοση και ήμασταν ...μία ωραία ατμόσφαιρα! Εμένα μου είχε δώσει το "σαλόνι" του περιοδικού, ήτοι 4 σελίδες στο κέντρο, με αμοιβή 75 ευρώ τη σελίδα για το ξεκίνημα και μετά θα ...βλέπαμε!
Σιωπή! Ησυχία! Καμία κυκλοφορία περιοδικού δεν συνέβαινε και καμία επικοινωνία δεν υπήρχε με τους υπεύθυνους του περιοδικού. Κανένας τους δεν απαντούσε ούτε στα mails, ούτε στα τηλεφωνήματα. Δεν μπορεί –έλεγα στον εαυτό μου, αλλά και στους άλλους που το συζητούσαμε. Θα κυκλοφορήσει... πού θα πάει; Ας περιμένουμε. Όμως οι μήνες περνούσαν, δεν συνέβαινε τίποτα και τελικά απογοητευμένος και βέβαιος ότι ναυάγησε η κυκλοφορία του έντυπου περιοδικού, έστειλα στον Jorge το άρθρο "Οι Γυναίκες της Rock", για να το δημοσιεύσει στο περιοδικό του MusicHeaven και να μην πάει χαμένο, αφού ήταν έτοιμο. Πράγματι, το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 21 Ιανουαρίου 2007, αλλά προς έκπληξή μου, το καινούργιο περιοδικό κυκλοφόρησε στις 8 Φεβρουαρίου και εδώ, με περίμενε μία δεύτερη απανωτή έκπληξη. Το περιοδικό περιείχε μεν το concept "Οι Γυναίκες της Rock" που τους είχα δώσει, αλλά με διαφορετικό κείμενο. Να σημειώσω εδώ, ότι η ύλη του νέου περιοδικού, ήταν ολόκληρη με τα θέματα που είχαμε δώσει εμείς από το MusicHeaven, αλλά με διαφορετικά κείμενα. Δεν μπορούσαμε όμως να κάνουμε τίποτα. Ο κύριος αυτός, είχε "δανειστεί" τις ιδέες μας και τα θέματά μας, αλλά είχε αλλάξει τα κείμενα και εννοείται πως και τα ονόματα των αρθρογράφων, δεν ήταν τα δικά μας, αλλά ήταν διαφορετικά. Προφανώς δικοί του άνθρωποι.
Το γεγονός της κυκλοφορίας του νέου περιοδικού, πέρασε και στο forum του MusicHeaven και σχολιάστηκε από τα μέλη. Τώρα όμως, με αυτά που έγραψα μόλις πιο πάνω, εξηγείται η λογική (τότε) απορία των μελών: "Πώς γίνεται να γράφει ο Ορφέας (εγώ δηλαδή), ένα άρθρο για τις Γυναίκες της Rock και δέκα μέρες μετά, να κυκλοφορεί ένα περιοδικό που περιέχει το ίδιο άρθρο, αλλά με άλλο κείμενο; Πώς γίνεται;" Εγώ, σκέφτηκα: "ευτυχώς που πρόλαβε και δημοσιεύτηκε πιο πριν το άρθρο μου στο MusicHeaven, αλλιώς όλα τα μέλη θα έλεγαν: "Ορφέα πήρες την ιδέα από το περιοδικό, δεν αναφέρεις τις πηγές σου, και διάφορα τέτοια". Έγινε τότε και ένα μπέρδεμα με τον Bob Marley, που του είχα κάνει ένα μικρό αφιέρωμα στο "rock'n'ball.gr", επειδή ο Marley έπαιζε συχνά ποδόσφαιρο και το οποίο κείμενό μου, το δημοσίευσαν αυτούσιο στο νέο περιοδικό. Στο forum λοιπόν του MusicHeaven που γίνεται η συζήτηση, δίνω το link για την επαλήθευση των όσων λέω, το οποίο όμως link, δυστυχώς τώρα δεν λειτουργεί (είπαμε ότι το site έχει κλείσει).
Τρεις σελίδες είναι όλες κι όλες στο topic του forum του MusicHeaven και αξίζει να ρίξετε μια ματιά.
Εδώ: https://tinyurl.com/mrx6b3h8
Θα δείτε στην πρώτη σελίδα το μέλος Beatlus να σχολιάζει για τις "Γυναίκες της Rock" του νέου περιοδικού: "Γυναίκες της ροκ. Κάτι μου θυμίζει... Αναμένω το υπόλοιπο του αφιερώματος που -λογικά- έχει προβλεφθεί. Για να δούμε" και είναι λογικό να του θυμίζει κάτι, αφού ο Σωτήρης γνώριζε από πρώτο χέρι την ύλη που είχε δοθεί στο νέο περιοδικό, όντας και αυτός μέλος της Συντακτικής του Ομάδας, αλλά δεν ήθελε να το πει. Επανερχόμενος για λίγο στον Bob Marley, που σχολιάστηκε ως ανεπίκαιρο θέμα για το νέο περιοδικό, θέλω να πω, ότι συμπεριέλαβα το άρθρο αυτό στην ύλη που έδωσα, κατόπιν επιθυμίας τού διευθυντή τού περιοδικού και το έκανα copy από το άρθρο μου στο "rock'n'ball.gr".
Όπως προανέφερα, γνωριστήκαμε και με τα άλλα μέλη που θα αποτελούσαμε την συντακτική ομάδα του νέου περιοδικού, που δεν ήταν όμως όλοι μέλη του MusicHeaven. Ένας από αυτούς, πολύ γνωστός δημοσιογράφος/αθλητικογράφος, μου πρότεινε να γράφω στο site που μόλις είχε φτιάξει και που ήθελε να "παντρέψει" το rock με το ποδόσφαιρο. Γι αυτό και το ονόμασε "Rock 'n' Ball". Κάναμε όμορφα πράγματα με τον Θάνο εκεί. Κάποια στιγμή όμως, το site έκλεισε όπως έγραψα, γιατί δεν μπορούσε να το μετατρέψει σε έντυπο όπως αρχικά ήθελε. Διατηρήσαμε φυσικά με τον Θάνο την φιλική μας σχέση. Έγραψε μάλιστα και ένα πολύ όμορφο κείμενο στο οπισθόφυλλο του δεύτερου βιβλίου μου ("Νο. 9", Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές, 2013). Αυτά για την ιστορία του νέου περιοδικού που κυκλοφόρησε το 2006 (για ένα ή δύο τεύχη) με "δανεικές" ιδέες από τους αρθρογράφους του MusicHeaven. Λύνω έτσι και τα ερωτηματικά που είχα αφήσει στο forum για τη "σύμπτωση" του δικού μου άρθρου "Οι Γυναίκες της Rock", με το ομότιτλο άρθρο του περιοδικού. Τότε, δεν μίλησα, γιατί είχαμε κάνει συμφωνία με τα άλλα παιδιά να μην πούμε τίποτα. Με άλλα λόγια, αυτό σημαίνει πως αν έλεγα τότε κάτι, θα ανάγκαζα τους υπόλοιπους της παρ’ όλίγον Συντακτικής Ομάδας, να ομολογήσουν την αλήθεια, ή να με βγάλουν τρελλό. Τώρα έχουν περάσει πολλά χρόνια και δεν νομίζω να υπάρχει πρόβλημα. Στο link που έδωσα παραπάνω, μπορείτε να δείτε/μάθετε το όνομα του περιοδικού, αλλά και πάλι -πλην του Beatlus- δεν γράφω ποιοι είναι οι υπόλοιποι.
Με το MusicHeaven, κάναμε επίσης δύο κινηματογραφικές ταινίες. Η πρώτη, με τίτλο "Ζάχαρη Άχνη" γυρίστηκε το 2009. Η συμμετοχή μου: Ένας βασικός ρόλος (Σικελός) και τρία πρωτότυπα μουσικά μοτίβα. Άλλα μέλη που συμμετείχαν: Mprizas (που έγραψε και το σενάριο), Deos, Beatlus, Jorge, Audioslave, Unick, Saltagiannis, Emaki, Tziamourani, GL (σίγουρα ξεχνάω κάποιους).
Η δεύτερη ταινία με τίτλο "Σκοτώστε τη Νόρα", γυρίστηκε το 2021, εν μέσω πανδημίας και βρίσκεται στο στάδιο του μοντάζ. Ο Mprizas έγραψε πάλι το σενάριο. Η συμμετοχή μου: Εμφανίζομαι στην αρχή σε έναν ρόλο στον οποίο βασίζεται ολόκληρο το υπόλοιπο της ταινίας και έχω και ένα πρωτότυπο μουσικό κομμάτι. Συμμετέχει επίσης ο Deos και η Ioanna Linya Eldar.
Άλλη μία συνεργασία που είχα και που ξεκίνησε και αυτή μέσα από το MusicHeaven, ήταν αυτή με τη Boite του μέλους Kifa στου Ζωγράφου. Εκεί, έπαιζα κάθε Κυριακή, έχοντας κάθε φορά καλεσμένο ένα διαφορετικό μέλος/μπάντα από το MusicHeaven. Παίζαμε από μία ώρα ο καθένας και στο τέλος κλείναμε τη βραδιά μαζί. Μερικά μέλη από αυτά που φιλοξένησα στη Boite, ήταν οι: Dessypris (με τη μπάντα του), Saltagiannis (με τη μπάντα του), Termite (με τη μπάντα του), Ageras (με τη μπάντα του) και Stavrakakis (με τη μπάντα του). Από ό,τι θυμάμαι, βγάλαμε μία σεζόν εκεί πέρα.
Στη διάρκεια των είκοσι αυτών χρόνων, έφυγαν και τέσσερα μέλη από κοντά μας. Η AlienP, ο Pavel, ο Hastaroth και πρόσφατα η EvageliaSakellariou. Δυστυχώς όμως, έτσι είναι αυτά τα πράγματα. Όλα είναι μέσα στη ζωή. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει.
Άφησα τελευταίο το Blue Note, που δεν θα μπορούσα να μην το αναφέρω, αλλά και τι να πρωτογράψω γι αυτό. Όταν συζητούσα με τον Σωτήρη για να ξεκινήσουμε τα lives, ούτε που φανταζόμουν ότι θα είχε τέτοια εξέλιξη. Μπορώ να πω ότι μέσα από το Βlue Νote, πέρασε ολόκληρο το ΜusicΗeaven. Υπήρξαν πολλές βραδιές, που ο Σωτήρης και οι κατά καιρούς σερβιτόρες του, δεν μπορούσαν να πάνε από τη μια άκρη του μαγαζιού, στην άλλη. Χωρίς να είναι υπερβολή, εδώ χωράει άνετα η ρήση "δεν έπεφτε κάτω, ούτε καρφίτσα". Πολλές φορές ο κόσμος κάθονταν έξω από το μαγαζί, γιατί μέσα δεν χωρούσε. Ο Σωτήρης έστελνε ένα ταξί και με έπαιρνε από το σπίτι και πήγαινα εκεί κατά τις 9. Λίγο η προετοιμασία, λίγο το κούρδισμα, λίγο το ζέσταμα, ξεκινούσα κατά τις 10 και γύρω στις 2 σταματούσα. Δεν σταματούσε όμως το live. Απλώς, σταματούσα εγώ, γιατί μετά τους ανέβαζα όλους επάνω με τη σειρά: Jorge, Astron, Deos, Unick, Stasis, Saltagiannis, Beatlus και γύρω στις 4 τα ξημερώματα ερχόταν και ο Ageras που έλεγε κι αυτός τα δικά του. Άλλα μέλη που πέρασαν από το πάλκο του Βlue Νote ήταν και οι: Pavel (RIP), Dessypris, Kifa, Faltso, Pramateftis και ας με συγχωρέσει κάποιος ή κάποιοι εάν τους ξεχνάω. Σταματούσαμε κατά τις 6 το πρωί και συχνά μας έβρισκε ο ήλιος σε κάποιο Everest, να πίνουμε καφέ.
Μου τα θύμισε ο Παύλος (Astron) και θα πρέπει να τα συμπληρώσω.
1) Στο forum (topic: Bob Dylan https://tinyurl.com/3bnvy9yc) θα βρείτε τις αναλύσεις που κάναμε στα τραγούδια του Δάσκαλου, μαζί με: Astron, Revekka & Vouliakis)
2) Το αφιέρωμα που κάναμε στον Δάσκαλο μαζί με τον Παύλο στο Blue Note)
To Blue Note επίσης, υπήρξε κατά περιόδους και στέκι επωνύμων φίλων και μη, όπως:
*** ο Jazz κιθαρίστας Πρίαμος Μωράκης (γιος του Τάκη Μωράκη και της Νάντιας Κωνσταντοπούλου)
*** ο συγγραφέας Περικλής Κοροβέσης,
*** ο πολιτικός Νικήτας Κακλαμάνης,
*** οι σκηνοθέτες Μιχάλης Παπανικολάου, Δημήτρης Αθανίτης και Αντώνης Κόκκινος,
*** οι ηθοποιοί Θύμιος Καρακατσάνης, Γρηγόρης Βαλτινός, Δημήτρης Λιάγκας, Νίκος Τσούκας, Γιάννης Βόγλης, Άρτεμις Ορφανίδου, Κατερίνα Μηλιώτη, Κώστας Καζανάς και Ειρήνη Καζάκου (Η Ειρήνη τραγούδησε μαζί μας στα 5/4 στις 22 Απριλίου του 2007. Στην τελευταία σελίδα του topic https://tinyurl.com/y6zy8uez την αναφέρω ως Ρηνιώ). Τελευταία, έρχεται πολύ συχνά ο Φίλιππος Σοφιανός,
*** και οι τραγουδιστές Μιχάλης Βιολάρης και ...Robert Plant (Ο Robbie, ήταν τακτικός πελάτης του ξενοδοχείου Zafolia και το Blue Note στην απέναντι πλευρά της Αλεξάνδρας, ήταν το κοντινότερο rock bar για να πιει καθαρό ποτό και να ακούσει καλή rock μουσική).
Και τώρα που σας τα είπα όλα, σβήνω τον προβολέα των αναμνήσεων και κλείνοντας, θέλω να ευχαριστήσω όσους ήταν μαζί μου σ’ αυτό το ταξίδι. Είναι βέβαιο ότι αν αρχίσω να γράφω ονόματα, θα ξεχάσω αρκετά μέλη. Δεν μπορώ όμως να μην ευχαριστήσω ιδιαιτέρως:
*** τον Jorge (για πολλά πράγματα, αλλά και για το ότι χωρίς αυτόν δεν θα υπήρχε το MusicHeaven και δεν θα είχε γίνει τίποτα από όλα αυτά),
*** τους Faltso, Fantasma, GL & Pramateftis (για τη μπάντα που φτιάξαμε),
*** τους Ageras, Angela77, Beatlus, Capone69, Christos54, Deos, FaidonAlkinoos, Kifa, Kit-Kat, Philippossm, Rapsodos, Mprizas, Saltagiannis, Sillia & Vouliakis (για τις συνεργασίες μας),
*** τον εξαιρετικό και αγαπημένο μου φίλο, Thank (που τον γνώρισα εδώ στο MusicHeaven),
*** τον κ. Χρόνη Αηδονίδη, την Gate, την Mary_Omikron, τον Stefanos604 και τον Sven, που τους εκτιμώ απεριόριστα,
*** τις αγαπημένες, Alena, Dinastixos, Ioulialibera, Luthien & Tziamourani (για πολλά πράγματα την κάθε μία)
*** και φυσικά την πολυαγαπημένη μου, Antonia-Kassina (τι να γράψω για το αστέρι μου και την μοναδική μου Tonya...)
Είκοσι χρόνια, μια ολόκληρη ζωή! Είκοσι χρόνια! Πώς πέρασαν, ούτε που το κατάλαβα. Να είστε όλοι καλά και σας εύχομαι τα καλύτερα! Το ταξίδι συνεχίζεται...
7 σχόλια - Στείλε Σχόλιο
Ο Charlie στον ουρανό με τις μπαγκέτες, τα μεταξωτά φουλάρια και τα μανικετόκουμπα πολυτελείας. Πιθανότατα τον υποδέχεται ο Brian Jones (« it’s been a long time, mate»). Αυτοί οι δύο πέρα από τα οργανοπαικτικά των Rolling Stones είχαν και άλλον ένα κώδικα επικοινωνίας: τους άρεσαν τα κομψά ρούχα και τα σένια αξεσουάρ. Μπορεί όμως και να μην είναι έτσι, μπορεί οι πρώτοι που τον ξεναγούν στα λιβάδια του κυρίου να είναι ο τζαζίστας Charlie Parker παρέα με τον Telonious Monk, τον Elvin Jones, τον Jelly Roll Morton και τον Chico Hamilton.
Μικράκι και άφραγκος στα δεκατρία του, πολλά χρόνια πριν οι Stones αλώσουν την ήπειρο και τινάξουν την μπάνκα στον αέρα, ο πιο σύντομος τρόπος για τον άφραγκο Charlie με τα μεγάλα όνειρα να ταξιδεύει στην Αμερική ήταν να ονειρεύεται πως ακομπανιάρει τις ορχήστρες τους με κόλπα δανεικά από τους τυμπανιστές τους.
Αυτό ήταν ο Charlie μέχρι και να σβήσει: ένας τζαζ πάνθηρας που ο βρυχηθμός του δεν σκεπάστηκε ποτέ στο τσίρκο από τα άλλα δυο πολεμοχαρή Rock ‘n’ Roll λιοντάρια, τον Mick και τον Keith. Αιωνία του.
Μεταπολεμικά διαλυμένο και βομβαρδισμένο Λονδίνο, περιοχή Γουέμπλεϊ, 23 Pilgrims Way, στη γειτονιά με τα λυόμενα, αφού η Luftwaffe δεν άφησε σπίτι όρθιο σε εκείνο τον τομέα. Ο Charlie ακούει τους δίσκους της τζαζ, μόνο τζαζ, και αναρωτιέται τι να διαλέξει: ντράμερ, καλές τέχνες ή μήπως παίκτης του κρίκετ ή του φούτμπολ; Ακολουθεί το πρώτο, ούτως ή άλλως τα τύμπανα πέρα από γερά χέρια και δυνατή καρδιά θέλουν και γερό κουμάντο και στα δύο πόδια. Σπουδάζει όμως και καλές τέχνες. Τα πρώτα μεροκάματά του τα κερδίζει σαν γραφίστας, μερικά χρόνια αργότερα, εκτός από το να μπαγκετάρει με τους Stones, φτιάχνει και το εξώφυλλο του Between the Buttons. Ακόμα πιο πολλά χρόνια μετά, στις μεγάλες περιοδείες, όταν οι Stones θερίζουν σε στάδια και αρένες, ο Charlie διευθύνει εκτός από τον ρυθμό και τη σκηνική παρουσία των Stones. Έχει λόγο ακόμα και στην γκαρνταρόμπα, όπου φυσικά εξαιρείται ο Keith - φοράω ό,τι θέλω- Richards! Μετά τον θάνατο του Μπράιαν, ο Keith είναι ο πιο αγαπημένος φίλος του Charlie, τόσο διαφορετικές ψυχοσυνθέσεις αλλά και τόσο μαζί βουτηγμένοι στην τζαζ και τα ρυθμ εντ μπλουζ, ακόμα και τα χρόνια που ο Mick τους έψηνε να το γυρίσουν στην ντίσκο. Δεν υπήρξε ρυθμός που ο Charlie δεν μπορούσε να τον οικειοποιηθεί αλλά και να τον ρολάρει με τον δικό του αξεπέραστο τρόπο. Ο Watts μαζί με τον λιγομίλητο αλλά στιβαρό μπασίστα Bill Wyman ήταν οι καρβουνιάρηδες που δεν άφησαν ούτε για ένα δευτερόλεπτο ατάιστη την ατμομηχανή των Stones, ώστε οι άλλοι δύο, ο Mick με τον Keith, να μπορούν να την τρέχουν μανιασμένα.
Παίξιμο ελεγκάντ αλλά και νευρικό, άριστα μετρονομημένο αλλά και αρκούντως πονηρό. Ειδικά στα λάιβ ο Charlie πάντα φρόντιζε ώστε η ροκίλα και τα μπούγκι να αντισταθμίζονται με ριξιές φινετσάτης μπλούζι και τζαζ εσάνς. Εσαεί φόρος τιμής στις πρώτες μέρες που οι Stones έπαιζαν τα «μαύρα» με τον δικό τους τρόπο. Αλλά και αυτός ούτε που φανταζόταν πως θα έφτανε ως εδώ: συνάδελφοι μουσικοί και κριτικοί να τον αποκαλούν «ο Elvis της ροκ εν ρολ τυμπανοσύνης».
Ο χόνδρινος σκελετός της μπάντας: αν οι Stones παραμένουν το μεγαλύτερο ψάρι που κολυμπά στον ωκεανό του ροκ εν ρολ και με δεδομένο πως τα ψάρια δεν έχουν μυελό στα οστά τους, ο Watts με το παίξιμό του παρήγε τα ερυθρά τους ρυθμικά αιμοσφαίρια, ήταν η σπλήνα και το επιγονίδιο -ζωτικής αξίας για την ύπαρξή τους- όργανο. Κάτι ακόμα κοινό με τον Keith: Τόσο ο Watts όσο και ο Richards, μέσα σε όλο αυτό το πανδαιμόνιο που οι σωστές λέξεις για να το περιγράψουν είναι τα λήμματα «μουσική», «πρέζα με το γαλόνι» και «μουνοθύελα», κατάφεραν να βγουν ζωντανοί και μονογαμικοί. Ο Keith, δυο αιώνες τώρα με την κυρά του την Pattie Hansen, κι ο Charlie, νυμφευθείς από το 1964 (!) με την Shirley Shepherd, κατάφεραν να περισωθούν, γιατί, πέρα από τύχη κι ένα δαιμονισμένο ένστικτο επιβίωσης και αυτοσυντήρησης, είχαν δίπλα τους γυναίκες που δεν είχαν καμιά σχέση με τα θηλυκά που προσπαθούσαν να ξεζουμίσουν τον Jagger: μονογαμικοί σε σημείο παρεξηγήσεως, καμιά σχέση με τον αρχετυπικό μύθο των πολυγαμικών ροκ εν ρόλερ. Ίσως στην μονογαμία του Charlie και την πιο τακτοποιημένη ζωή που έκανε σε σύγκριση με τους άλλους Stones να οφείλεται κι αυτό το κουλαριστό «πέρα βρέχει» παίξιμό του ή το ατάραχο βλέμμα του, ενώ κάτω από τη σκηνή επικρατούσε πανζουρλισμός. Ο Charlie Watts μπήκε και πορεύτηκε στη μουσική με την αξιοπρέπεια ενός ιπποτικού δανδή που δεν ξέχασε ποτέ ούτε τη μουσική που τον καρδάμωσε αλλά ούτε και τους γαμήλιους όρκους του.
Και φυσικά οι Stones δεν θα βγουν ποτέ ξανά περιοδεία, μιας και αυτό είναι το συμπαντικό ερώτημα που στροφάρει ανά τον πλανήτη μετά την είδηση του θανάτου του. Δεν νομίζω πως οι Stones θα ξαναπαίξουν ενώπιον κόσμου. Όσο ψωνάρα κι αν είναι ο Jagger, το πένθος του χαμού του Charlie σε πρακτικό, αισθητικό και ηθικό επίπεδο δεν μπορεί να αναπληρωθεί. Κανένας δεν μπορεί να πάρει τη θέση του, εκτός κι αν ο Πανάγαθος του δώσει μερικά ρεπό για μια τελευταία γύρα.
Κλείνω με το βασικό (ίσως) ερώτημα που σηματοδοτεί το φευγιό του Charlie: Μήπως αυτό είναι και το σβήσιμο των Rolling Stones; Το τέλος τους; Νομίζω πως ναι. Δεν χωρά καμιά αμφιβολία, ακόμα και αν κάποιοι λένε πως με τον Jagger ποτέ δεν ξέρεις. Μπορεί να παραγγείλει από τους ψηφιακούς μηχανικούς να του τον φτιάξουν ολόγραμμα, ώστε οι Stones να ξαναβγούν στη σκηνή έστω κι έτσι, με τον Watts να κάθεται πάντα πίσω από τη ντραμς σαν πίξελ. Όμως με άλλον παίκτη στη θέση του Charlie το θεωρώ αδιανόητο. Και ίσως για αυτόν τον λόγο ο διαπλανητικός θρήνος για τον θάνατο του Watts ακούγεται πιο γοερός και πιο γιγαντωμένος.
Μιλάμε για το τέλος των Rolling Stones εάν δεν το καταλάβατε, μωρά μου, συμβάν τόσο ιστορικής σημασίας όσο και το γκρέμισμα του Τείχους του Βερολίνου. Μετά από αυτό ο κόσμος παύει να είναι ίδιος και δεν νομίζω πως διαφωνεί κανείς.
Ίσως η εικόνα-ανάρτηση του Keith Richards λίγες ώρες μετά τον χαμό, αφήνει να υπονοηθούν αλλά και να δικαιωθούν όλες οι παραπάνω σκέψεις μου. Closed θα πει πως μάλλον το «μαγαζί» έκλεισε.
Πηγή: https://www.athensvoice.gr
1 σχόλια - Στείλε Σχόλιο
Ian Anderson (10 Αυγούστου 1947, Scotland)
Τον είδα για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1988 στη Ριζούπολη, στο γήπεδο του Απόλλωνα (κυριολεκτικά δίπλα στο σπίτι μου), που ήρθε με τους Jethro Tull, και θυμάμαι ότι μετά τη συναυλία δεν μπορούσα να μιλήσω. Είχε κλείσει ο λαιμός μου από τις φωνές.
Το 2007 ήρθε στην Αθήνα στον Λυκαβηττό, και είχα τη φαεινή ιδέα να του ζητήσω συνέντευξη, την οποία δεν μου έδωσε λόγω ελλείψεως χρόνου. Με αποζημίωσε όμως διαφορετικά.
Στο ταμείο του θεάτρου, με περίμενε ένα εισιτήριο "ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ" με την υπογραφή του.
Happy Birthday, Ian!
Αυτό που σας Μπερδεύει, Είναι η Φύση του Παιχνιδιού μου.
Μια ζεστή ανοιξιάτικη βραδιά, κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 1930, εμφανίστηκε ξαφνικά στη Μόσχα ο ίδιος ο διάβολος αυτοπροσώπως. Δε συστήθηκε βέβαια ως διάβολος, το επισκεπτήριό του έγραφε "Professor Woland", και παρουσιάστηκε ως ειδικός στη μαύρη μαγεία. Μαζί του κατέφθασε και η εκλεκτή συνοδεία του, μια παρδαλή ομάδα που περιλάμβανε τον Behemoth, έναν μεγάλο μαύρο γάτο που μπορούσε να στέκεται στα δυο πόδια, να μιλάει με ανθρώπινη φωνή και ενίοτε να μεταμορφώνεται σε άνθρωπο, τον αχώριστο φίλο του τον Koroviev, έναν ψηλό, καλοντυμένο και ιδιαίτερα εύγλωττο ταχυδακτυλουργό, τον τρομερό και φοβερό Azazello, μια πραγματικά δαιμονική φιγούρα, έναν γεροδεμένο κοκκινομάλλη που τα μάτια του ήταν διαφορετικά το ένα από τ’ άλλο και ο οποίος ήταν άσος στο σημάδι με όπλο, και τέλος, την όμορφη δαιμόνισσα Hella. Ο Διάβολος-Woland και η συνοδεία του αναστάτωσαν για κάμποσες μέρες την καθημερινότητα των Μοσχοβιτών. Ιδιαίτερα η παράσταση που έδωσαν ενώπιον χιλιάδων θεατών στο Βαριετέ προκάλεσε τεράστια αναταραχή. Αλλά και οι ξεκαρδιστικές φάρσες του ζεύγους Behemoth και Koroviev εις βάρος ανυποψίαστων πολιτών δημιούργησαν επίσης πανδαιμόνιο. Ακόμη πιο βαθιά άλλαξε η ζωή κάποιων συγκεκριμένων προσώπων, και ειδικά του Master και της Margarita. Ο ανώνυμος Master, ένας σπουδαίος αλλά παραγνωρισμένος συγγραφέας, είχε γράψει ένα σπουδαίο έργο, για το οποίο όμως δεν μπορούσε να βρει εκδότη. Επρόκειτο για μια λογοτεχνική εξιστόρηση της ανάκρισης του Ιησού από τον Πιλάτο. Ένα έργο που προκάλεσε την καταστροφή του. Η Margarita, ερωτευμένη μαζί του μέχρι θανάτου, θα κάνει τα πάντα για να τον σώσει, και δεν θα διστάσει να πουλήσει ακόμα και την ψυχή της στο διάβολο.
Αυτή είναι η υπόθεση του "The Master and Margarita", του Mikhail Bulgakov. Το αριστούργημα αυτό του Bulgakov γράφτηκε τη δεκαετία του 1930. Ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας ξεκίνησε να το γράφει ήδη από το 1928 και το δούλευε διαρκώς μέχρι το 1940 που πέθανε. Θα χρειαστεί όμως να περάσουν είκοσι έξι χρόνια προτού μια πρώτη, λογοκριμένη έκδοση του βιβλίου δει το φως της δημοσιότητας το 1966, αλλά η πρώτη πλήρης έκδοση θα γίνει τελικά το 1973. Από τότε και μέχρι σήμερα το βιβλίο του Bulgakov διαβάζεται όλο και περισσότερο, έγινε διάσημο στη Ρωσία και διεθνώς, αγαπήθηκε με πάθος, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, και ενέπνευσε ζωγραφικά αλλά και μουσικά έργα. [1]
Η πλοκή του βιβλίου εκτυλίσσεται σε δύο χρονότοπους: αφενός, στη Μόσχα της δεκαετίας του 1930, όπου γινόμαστε μάρτυρες της τρυφερής και άτυχης ερωτικής ιστορίας του Master και της Margarita, και του ερχομού του Woland με τη συνοδεία του στη ρωσική πρωτεύουσα, και αφετέρου, στην Ιερουσαλήμ της εποχής του Ιησού, όπου ο Ρωμαίος Έπαρχος Πόντιος Πιλάτος ανακρίνει τον Yeshua Ha-Notsri και μετά από διάφορες παλινωδίες αναγκάζεται να τον καταδικάσει σε θάνατο. Η σχέση μεταξύ των δύο ιστοριών –που τις χωρίζουν 1900 χρόνια– υποδεικνύεται ήδη από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου, όπου ο Bulgakov θέτει το ζήτημα του "ιστορικού Ιησού", όπως επίσης και το ζήτημα του αθεϊσμού και των μεταφυσικών αναζητήσεων, που ήταν κεντρικό ζήτημα στη Σοβιετική Ένωση τα πρώτα χρόνια μετά την επανάσταση του 1917.
Τα κεφάλαια του μυθιστορήματος στα οποία η δράση εξελίσσεται στην Ιερουσαλήμ έχουν γραφτεί με ουδέτερο τόνο, στο αντικειμενικό ύφος της ιστοριογραφίας. Ο αφηγητής δε θέλει να εκφράσει την πίστη του στον Ιησού ή στις διδασκαλίες του. Αντίθετα, προσπαθεί να αφηγηθεί αμερόληπτα αυτό που πραγματικά συνέβη εκείνες τις ταραγμένες μέρες του 33 μ.Χ.
Ο Bulgakov όμως σχολιάζει ειρωνικά τη θρησκευτική πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης. Με την επικράτησή τους, οι μπολσεβίκοι επέβαλαν τον κρατικό αθεϊσμό, έθεσαν ως στόχο τους την εξάλειψη όλων των θρησκειών και προπαγάνδισαν δογματικά την ανυπαρξία μεταφυσικών όντων. Ο Bulgakov σατιρίζει διαρκώς στο βιβλίο του την αφελή ιδέα ότι μπορούν όλα να εξηγηθούν ορθολογικά και εμπειρικά. Διακωμωδεί τη βεβαιότητα του σοβιετικού ανθρώπου ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά, οι μηχανισμοί της κοινωνίας και η εξέλιξη της ιστορίας μπορούν να ερμηνευτούν αποκλειστικά και μόνο με τον υλισμό. Η μαγεία, η δεισιδαιμονία, η θρησκεία και ο ανορθολογισμός επανέρχονται δριμύτερα, κάθε φορά που οι άνθρωποι προσπαθούν να τα εκδιώξουν και να τα καταπιέσουν. Και μάλιστα όσο πιο εκτεταμένος είναι ο διωγμός τους, τόσο πιο ορμητική είναι η επιστροφή τους.
Η εξιστόρηση της ανάκρισης και της σταύρωσης του Ιησού εντάσσεται στη γενικότερη προβληματική του έργου σχετικά με τη σύγκρουση του ατόμου με το κράτος και σχετικά με τη βία με την οποία συνυφαίνεται αξεδιάλυτα κάθε εξουσία. Ο Yeshua Ha-Notsri στην αρχαία Ιερουσαλήμ, όπως και ο Master στη σύγχρονη Ρωσία, είναι άνθρωποι που έρχονται αντιμέτωποι με την εξουσία όχι γιατί εξεγείρονται εναντίον της με σκοπό να την ανατρέψουν, αλλά επειδή αμφισβητούν με τις πράξεις τους το δικαίωμα των εξουσιαστών να ελέγχουν κάθε πλευρά της ανθρώπινης ζωής. Ο Yeshua και ο Master αμφισβητούν τη βεβαιότητα της εξουσίας πως ελέγχει ό,τι είναι σημαντικό για τον άνθρωπο: την αλήθεια, τη δικαιοσύνη, την τέχνη, τον έρωτα... Όσα έχουν αξία στην ανθρώπινη ζωή, λέει ο Bulgakov, δεν έχουν σχέση με την εξουσία, και δεν μπορούν ν’ αποκτηθούν με τη βία.
Στο κέντρο λοιπόν του μυθιστορήματος, τίθεται το ζήτημα της σχέσης εξουσίας και αλήθειας, ένα ζήτημα κεντρικό σε όλη την ιστορία του εικοστού αιώνα. Διότι με την εμφάνιση και την επικράτηση ολοκληρωτικών κρατών, τέθηκε γρήγορα το ερώτημα: αν οι εξουσιαστές επιβάλλουν δια της βίας τη μία και μοναδική τους αλήθεια, τότε πώς θα φανερωθεί μια άλλη αλήθεια; Πού θα βρει καταφύγιο εκείνη η αλήθεια που δε χωράει στην ιδεολογία τους; Στο Ευαγγέλιο του Νικόδημου, από το οποίο ο Bulgakov αντλεί πολλά στοιχεία για την αφήγηση της ανάκρισης και της σταύρωσης του Ιησού, αναδεικνύεται ακριβώς αυτό το ζήτημα, και η απάντηση που δίνει ο Bulgakov με το μυθιστόρημά του είναι ότι η αλήθεια είναι διαχρονική και δεν μπορούν να την ελέγξουν οι επί της γης εξουσιαστές, όσο και αν προσπαθούν.
Ο αναγνώστης του βιβλίου διαπιστώνει με έκπληξη ότι ο διάβολος του Bulgakov -παρ’ όλο που διατηρεί τον εξεγερσιακό του χαρακτήρα απέναντι στη θεϊκή τάξη-, δεν είναι ακριβώς το σκοτεινό πνεύμα του κακού που γνωρίζουμε από την ιουδαιο-χριστιανική παράδοση. Κατά μία έννοια, ενσαρκώνει το πνεύμα της εξέγερσης. Όπως ο διάβολος εξεγέρθηκε ενάντια στον παντοδύναμο Θεό, έτσι και ο Woland επαναστατεί ενάντια στο ολοκληρωτικό κράτος. Γιατί στη δεκαετία του 1930, ο παντοδύναμος Θεός είναι το ολοκληρωτικό κράτος. Η διαβολική εξέγερση είναι ταυτόχρονα και μια παθιασμένη υπεράσπιση της αληθινής τέχνης ενάντια στην ηθικολογία του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, του αγνού έρωτα ενάντια στον κοινωνικό κομφορμισμό, της πνευματικότητας και του αυθορμητισμού ενάντια στον υλισμό και τον μικροαστισμό.
Ο συγγραφέας επιτίθεται με σφοδρότητα, χρησιμοποιώντας τέλεια το διαβρωτικό του χιούμορ, σε όλους τους θεσμούς της σοβιετικής κοινωνίας, όπως επίσης και στη μικρόνοια και την υποκρισία των συμπατριωτών του. Κανείς δεν γλιτώνει από την πένα του. Ούτε οι κρατικοί υπάλληλοι, ούτε οι γιατροί, ούτε οι μικροέμποροι, ούτε οι συνάδελφοί του συγγραφείς. Οι ακόλουθοι του Woland εισβάλλουν παντού και προκαλούν αναστάτωση και χάος. Ο σατανάς του Bulgakov λοιπόν δεν είναι ο παραδοσιακός σατανάς. Δεν είναι φορτισμένος με το αρνητικό νόημα που έχει στην ιουδαιο-χριστιανική παράδοση.
Αρνητικό νόημα εδώ, παίρνει ο Θεός. Δηλαδή οι δυνάμεις του κράτους, της εξουσίας και της τάξης. Θα έλεγε κανείς ότι στο "Master and Margarita", αποδεικνύεται ότι ο διάβολος και το πνεύμα του κακού είναι ο Θεός, και ο διάβολος αποδεικνύεται ότι είναι ο Θεός και το πνεύμα του καλού. Ο Bulgakov δηλαδή, αναποδογυρίζει την παραδοσιακή ιστορία, υψώνοντας τον διάβολο στη θέση του Θεού και υποβιβάζοντας τον Θεό στη θέση του διαβόλου. Το ίδιο κάνει, άλλωστε, και με άλλα στοιχεία της λογοτεχνικής παράδοσης, όπως για παράδειγμα με το μύθο του Faust. Αντίθετα με την παραδοσιακή φαουστική ιστορία, εδώ είναι η Margarita –και όχι ο Faust- που πουλά την ψυχή της στον διάβολο για χάρη του έρωτά της, και ο έρωτάς της είναι αγνός και ανιδιοτελής.
Η έκδοση του συγκλονιστικού μυθιστορήματος του Bulgakov "The Master and Margarita" στα ελληνικά, είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να ξαναδιαβαστεί, ή να διαβαστεί για πρώτη φορά από νέους αναγνώστες, διότι αυτό το μοντερνιστικό, μαγικο-ρεαλιστικό αριστούργημα, διατηρεί τη φρεσκάδα και τη ζωντάνια του ακέραια. Μοιάζει να έχει γραφτεί σήμερα, και τα επεισόδια της πλοκής του θα μπορούσαν να διαδραματίζονται δίπλα μας εδώ και τώρα, κι ας περιλαμβάνει γάτους με ανθρώπινη μιλιά, θεούς και διαβόλους, νεκρούς που ζωντανεύουν ή ανθρώπους που ερωτεύονται αληθινά.
Κείμενο: Γιώργος Πινακούλας
Επεξεργασία & Προσαρμογή: Orfeus
[1]: Το μυθιστόρημα του Bulgakov "The Master and Margarita" μεταφράστηκε στα αγγλικά το 1967, με τεράστια επιτυχία. Η Marianne Faithfull έδωσε το βιβλίο στον Mick Jagger, ο οποίος επηρεάστηκε τόσο πολύ, ώστε εμπνεύστηκε και έγραψε το τραγούδι "Sympathy for the Devil", το οποίο ακολουθεί πιστά ολόκληρο το concept του Bulgakov:
Ο Διάβολος ζει ανάμεσά μας ως "a man of wealth and taste", αλλά δεν καταλαβαίνουμε "the nature of his game" και μπερδευόμαστε. Ο στίχος “Tell me baby, what’s my name” συνάδει απόλυτα με το σημείο του βιβλίου που όλοι έχουν ξεχάσει το όνομα του Βόλαντ.
«Το Life of Brian δεν είναι βλάσφημο, είναι αιρετικό. Δεν είναι βλάσφημο επειδή ακολουθεί κατά γράμμα τη βιβλική ιστορία. Στην ουσία, πρέπει να πιστεύεις στη Βίβλο, πρέπει να καταλαβαίνεις και να γνωρίζεις τη βιβλική ιστορία για να καταλάβεις την ταινία. Είναι αιρετική επειδή γελοιοποιεί τον τρόπο με τον οποίο την ερμηνεύει η εκκλησία. Αίρεση κατά βάση σημαίνει να πηγαίνεις κόντρα στην ερμηνεία της εκκλησίας κι όχι κόντρα στο βασικό πιστεύω”. (Terry Jones)
Η ιδέα για το Life of Brian προέκυψε στη διάρκεια μιας διαφημιστικής περιοδείας των Monty Python για την προβολή της πρώτης ταινίας τους Monty Python and the Holy Grail στο Άμστερνταμ, όταν ο Eric Idle και ο Terry Gilliam σκέφτηκαν ότι το επόμενο φιλμ θα έπρεπε να ονομαστεί «Jesus Christ – Lust for Glory», μόνο και μόνο για να δίνεται μια απάντηση στην επιμονή των δημοσιογράφων που ρωτούσαν συνεχώς για τον τίτλο της επόμενης ταινίας. Εντούτοις, η ιδέα ενθουσίασε τους υπόλοιπους Pythons και έτσι βάλθηκαν να σκαρώσουν μια κωμωδία βασισμένη στη θρησκεία, με έντονες πολιτικές αναφορές. Είχαν ήδη αφήσει πίσω την επιτυχία της πρώτης τους ταινίας Monty Python and the Holy Grail.
Ωστόσο, χωρίς τη συμβολή του George Harrison των Beatles, μέγα θαυμαστή του ανατρεπτικού θιάσου, ίσως η ιδέα να μην είχε πραγματοποιηθεί ποτέ και το κοινό να έχανε την ευκαιρία να παρακολουθήσει μια από τις καλύτερες και πιο εμπνευσμένες κωμωδίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Και όταν λίγες μόλις μέρες πριν την αναχώρηση του συνεργείου για την Τυνησία η ΕΜΙ, που αρχικά θα χρηματοδοτούσε την ταινία, αρνήθηκε να συμμετάσχει λόγω του σεναρίου, οι Pythons στράφηκαν στον George. Ο πρώην Beatle δέχτηκε με χαρά να προσφέρει τα χρήματα και μάλιστα αποφάσισε να ιδρύσει την HandMade Films, μια εταιρεία παραγωγής μόνο και μόνο επειδή ήθελε να δει την ταινία. Μια και μόνο ανάγνωση του σεναρίου ήταν αρκετή για να του πάρει τα μυαλά. Μάλιστα, δεν δίστασε να βάλει σε υποθήκη το σπίτι του στο Χένλεϊ και το γραφείο του στο Λονδίνο, προκειμένου να δανειοδοτηθεί από την τράπεζα. Αργότερα, οTerry Jones θα έλεγε ότι αυτό ήταν το ακριβότερο εισιτήριο στην ιστορία του κινηματογράφου. Η «αμοιβή» του Harrison ήταν ένα πέρασμα δευτερολέπτων σε μια σκηνή της ταινίας (στη μια ώρα και 9 λεπτά): εμφανίζεται στη σκηνή όπου η μητέρα του Brian (δηλαδή ο Terry Jones) γυρίζει στο δωμάτιο από το παράθυρο, (έχοντας προσπαθήσει μάταια να πείσει το πλήθος από κάτω ότι ο γιος της δεν είναι ο Μεσσίας) και βρίσκει μέσα ένα σωρό κόσμο να ψάχνει το γιο της. Ο Harrison διακρίνεται μέσα στον αχταρμά φορώντας ψεύτικη γενειάδα.
«Πάντοτε έβλεπε την παράλογη πλευρά των πραγμάτων και για αυτό ακριβώς του άρεσαν οι Monty Python», θα έγραφε ο Michael Palin μετά το θάνατο του Harrison τον Νοέμβριο του 2001. «Όταν σε έχουν θεοποιήσει όπως συνέβη με τους Beatles, ο κόσμος μπορεί να σου φαίνεται παράλογος. Νομίζω ότι είδε τους Pythons σαν μια μορφή λογικής».
Για την ιστορία, το σενάριο άρχισε να γράφεται τον Δεκέμβριο του 1976 και το προσχέδιο για την προπαραγωγή ήταν έτοιμο τον Ιανουάριο του 1978. Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας γυρίστηκε στο Μοναστήρι της Τυνησίας (μερικές σκηνές κινηματογραφήθηκαν στην Ιερουσαλήμ, στην τυνησιακή πόλη Σους και στην αρχαία Καρχηδόνα), ενώ οι Pythons χρησιμοποίησαν μέρος από τα σκηνικά που είχε εγκαταλείψει ο Franco Zeffirelli όταν ολοκλήρωσε τον Ιησού από τη Ναζαρέτ. Ο θίασος χρησιμοποίησε πολλούς ντόπιους σαν κομπάρσους. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν ανάμεσα στις 16/9 και τις 12/11 του 1978 και η πρώτη ιδιωτική προβολή διάρκειας δυο ωρών έγινε τον Ιανουάριο του 1979. Τους επόμενους μήνες οι Pythons ασχολήθηκαν με το μοντάζ.
Τη σκηνοθεσία ανέλαβε κατά κύριο λόγο ο Terry Jones και ο ρόλος του Brian ανατέθηκε στον Graham Chapman – αρχικά ήταν να τον αναλάβει ο John Cleese, αλλά υποχώρησε μπροστά την επιμονή του Chapman. Ο τελευταίος ήταν ήδη αλκοολικός, αλλά θα φρόντιζε να αποτοξινωθεί προκειμένου να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του και τελικά θα πέθαινε δέκα χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 1989, έχοντας χάσει τη μάχη με τον καρκίνο.
Το Life of Brian θα προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις και έντονες διαμαρτυρίες εκ μέρους διαφόρων θρησκευτικών οργανώσεων, χριστιανικών, εβραϊκών, ακόμα και μουσουλμανικών, αλλά αυτό βοήθησε ακόμα περισσότερο την προβολή του. Απέφερε κέρδη 20 εκατομμυρίων δολαρίων μόνο στις ΗΠΑ, πενταπλάσια από τον αρχικό προϋπολογισμό.
ΜΕΡΙΚΑ TRIVIA ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ
- Αρχικά, ο Eric Idle ηχογράφησε το τραγούδι «Always Look at the Bright Side of Life» με την κανονική του φωνή, αλλά τελικά αποφάσισε ότι δεν του καθόταν καλά κι έτσι το ξαναηχογράφησε με προφορά cockney στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, χρησιμοποιώντας σαν μόνωση στρώματα που στερεώθηκαν στους τοίχους.
- Η ταινία παρέμεινε υπό απαγόρευση στην Ιρλανδία μέχρι το 1987 λόγω «βλάσφημου περιεχομένου». Μια πόλη στη Νότια Ουαλία απαγόρευσε την προβολή της χωρίς να διαθέτει καν… κινηματογραφική αίθουσα! Μια άλλη πόλη στη Σκωτία επέτρεψε την προβολή της μόλις το 2009, κρίνοντάς την ωστόσο ακατάλληλη κάτω των 18 ετών. Στη Νορβηγία το Life of Brian παρέμεινε απαγορευμένο για ένα χρόνο και οι Σουηδοί δεν έχασαν την ευκαιρία να διαφημίσουν την ταινία υποστηρίζοντας ότι «είναι τόσο αστεία, ώστε απαγορεύτηκε στη Νορβηγία»
- Στη σκηνή που ο Michael Palin ως Πόντιος Πιλάτος προκαλεί τους φρουρούς του σχετικά με το όνομα «Biggus Dickus» είναι αληθινή. Οι κομπάρσοι που υποδύονται τους στρατιώτες είχαν ενημερωθεί ότι δεν έπρεπε να γελάσουν στη διάρκεια του γυρίσματος αλλά δεν τους είχαν ενημερώσει για το τι θα έλεγε ή τι θα έκανε ο Palin.
- Στη σκηνή όπου το πλήθος ακολουθεί τον Brian μετά την ομιλία του στη σκηνή, ο κομπάρσος που μένει πίσω λέγοντας «ας προσευχηθούμε… ας προσευχηθούμε», είναι ο σπουδαίος Ιρλανδο-βρετανός κωμικός Spike Milligan, συνεργάτης του Peter Sellers στη βρετανική κωμική ραδιοφωνική εκπομπή The Goon Show. Εκείνη την περίοδο βρισκόταν σε διακοπές στην Τυνησία.
- Σύμφωνα με μια από τις αρχικές ιδέες του σεναρίου, ο Brian θα ήταν ο δέκατος τρίτος Απόστολος που θα έχανε όλες τις κρίσιμες στιγμές από τη ζωή του Χριστού.
- Ο Graham Chapman ήταν πτυχιούχος της Ιατρικής και έτσι στο τέλος των γυρισμάτων πρόσφερε ιατρικές υπηρεσίες στο συνεργείο και στους ηθοποιούς.
- Αρκετές σκηνές της ταινίας περιλάμβαναν μια ομάδα Εβραίων Ζηλωτών με επικεφαλής έναν ψυχοπαθή ονόματι Ότο, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν ως σύμβολό τους κάτι ανάμεσα στη χιτλερική σβάστικα και το εβραϊκό άστρο του Δαβίδ. Τελικά, οι σκηνές αυτές κόπηκαν στη διάρκεια του post-production επειδή αρκετοί από τους ηθοποιούς αποφάσισαν ότι μια τέτοια σύγκριση ανάμεσα στο ναζισμό και τον ακραίο σιωνισμό, ακόμα κι αν επρόκειτο για σάτιρα, ήταν πολύ εμπρηστική για μια ταινία που ήξεραν πολύ καλά ότι θα προκαλούσε αντιδράσεις. Ο Terry Gilliam πάντως θεωρούσε ότι οι σκηνές έπρεπε να παραμείνουν λέγοντας χαρακτηριστικά, «Εντάξει, αποξενώσαμε τους Χριστιανούς, τώρα ας πιάσουμε τους Εβραίους».
- Το μεγαλύτερο μέρος του σεναρίου γράφτηκε στα νησιά Barbados, όπου κατέφυγαν οι Monty Python για να καταστρώσουν τα σχέδιά τους. Ο Κeith Moon, ο ντράμερ των Who, τους ακολούθησε για παρέα και τους περίμενε αραχτός στην παραλία μέχρις ότου τελειώσουν την καθημερινή τους δουλειά, καθώς τηρούσαν ωράριο γραφείου. Ο Moon προσπαθούσε να αποτοξινωθεί από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ και ο Terry Jones τον είδε για τελευταία φορά τον Σεπτέμβριο του 1978, μια μέρα πριν το θάνατό του (7/9/78).
- Για να προβληθεί η ταινία ως «κατάλληλη» κάτω των 18 στη Βρετανία, η λέξη «μουνί» αφαιρέθηκε από τη σκηνή όπου ο Reg (ο αρχηγός των επαναστατών Gleese) κατηγορεί τον Brian ότι εξαιτίας του οι Ρωμαίοι παρά λίγο να ανακαλύψουν το κρησφύγετό τους. Αντικαταστάθηκε με τη λέξη «klutz» (αδέξιος), ωστόσο το κοινό έπιασε αμέσως το νόημα.
- Για τη σκηνή του γκραφίτι, κατασκευάστηκαν ψεύτικα τείχη μπροστά από τα κανονικά. Ωστόσο, έμεινε ένα ίχνος μαύρης μουτζούρας πάνω στα πραγματικά και η παραγωγή υποσχέθηκε ότι θα την αφαιρούσε, πράγμα που τελικά δεν έγινε. «Χρειάστηκε να γυρίσουμε νύχτα και να ξαναβάψουμε τις πέτρες στο κανονικό τους χρώμα. Ακόμα δεν ξέρουμε αν το πήρε χαμπάρι κανείς».
- Ο Terry Gilliam δεν ήξερε πού να ταιριάξει τα κινούμενα σχέδια, όταν του προέκυψε η ιδέα με το διαστημόπλοιο και την απαγωγή του Brian από εξωγήινους. «Ο Brian προσπαθεί να ξεφύγει από μια ανέφικτη κατάσταση κι εγώ του πρόσφερα μια ανέφικτη λύση. Ήταν πολύ μέσα στα πλαίσια των Python… Συνήθως τα διαστημόπλοια δεν έχουν ταχύτητες, αλλά σκέφτηκα πως θα ήταν μια ωραία ανατροπή. Οι ηχολήπτες νόμισαν ότι είχα παλαβώσει. Για τον ήχο χρησιμοποιήσαμε μια μοτοσικλέτα. Οι εκρήξεις ήταν εφέ που έγιναν στο τέλος της ταινίας. Χρησιμοποιήσαμε τάσια τροχών αυτοκινήτου για το διαστημόπλοιο. Μας είχαν τελειώσει τα χρήματα».
- Γνωρίζοντας την ενδεχομένως βλάσφημη φύση του σεναρίου, οι Pythons το έστειλαν σε έναν καθηγητή της Θεολογίας για να το τσεκάρει. Εκείνος συμφώνησε ότι το έργο δεν είναι βλάσφημο, απαντώντας ωστόσο ότι «εκμαιεύει το μέγιστο της κωμωδίας από την ψευτοθρησκεία και τις θρησκευτικές ψευδαισθήσεις».
Πηγή: https://merlins.gr/index.php/blog/599-monty?fbclid=IwAR1iEQ-19UD5rRDa6mbGK7EcoYjPy4Mwl-ycEnkExND82ba1emWLZN_dBjM
13 24 30 Βιβλίο Γράμματα Γυναίκες Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκη Μπάντες Περίπτερο Around Bands Rock Stand Women 2020 Δώρα Ευχές Καλή Καλύτερη Χρονιά Χρόνος Ώρα Live Rockwood Stage Άντα Βρεττού Γία Γιώργος Δημοσιογράφος Ελληνιάδης Ηθοποιός Μπιλικάς Ντέπυ Παραγωγός Παρουσίαση Σακαρέλλου Στέλιος Χριστίδου 24symbols Adventures Al-Andalus Alypa Amazon Apple Blue Books D2D Demand Digital Draft Ebooks Eyed Heaven K Kobo No.9 Poems Print Prophets Rakuten Sad Scribd Songs Tolino Vivlio 24γράμματα Αγκαζέ Αθήνα Αίθουσα Δεκαετία Δήμος Εκδόσεις Κεραμεικός Μετρό Νέοι Παρασκευή Σαββατοκύριακο Τεχνόπολη Φούρνοι Market Vinyl Αλεξίου Διπλό Κοκαβέσης Heaven Adventures Άννα Αγγελική Αθηνά Αλεξάνδρα Αντώνης Βάσω Βίκυ Γιάννα Δημήτρης Ειρήνη Ελένη Ερίκα Ζωή Ηρώ Θωμάς Θανάσης Κώστας Λίντα Μυρτώ Μίμης Μαρία Νίκος Νεφέλη Ορφέας Πάνος Ρένα Ρούλα Σπύρος Σοφία Τάσος Τζούλια Χρήστος K. No. 9 Album Audio Background Behind Cleo Eric Even Folk Format Ghosts Gothic Green Indie Jeff Joe Kelly Label Lake Laura Leader Lichter Love Might Monkey More Neo-Psych Northern Pajamas Pop Phantom Psych-Pop Records Ross Seattle Strung Sun Sunlight Weigh Weller Angle Beneath Christina Coffee Cohen Dancing Endless Flamenco Hoyos Missingness Nepal Only Passion Peninsula Portugal River Saudade Spain Stars Suzanne Tomorrows Waltz World You Younger Aretha Aretha Franklin Flash Franklin Goldberg Jack Jumping Jumping Jack Flash Keith Keith Richards Richards Whoopi Whoopi Goldberg Γιώργος Μπιλικάς Εγκυκλοπαίδεια Bat City Facebook Intro Mail Outro Päivi Tonya Γκάζι Διαδίκτυο Θέμα Θέρμανση Καφές Κινητό Μαγείρεμα Μαιτρ Μαργαρίτα Μιχαήλ Μπάνιο Μπουλγκάκοφ Όρυζα Πετρογκάζ Πλυντήριο Ρωσίδα Σταθερό Τηλεόραση Τηλέφωνο Φιάλες Φινλανδέζα Φως Φωτισμός Ψυγείο Bill Wyman Brian Jones Charlie Parker Charlie Watts Chico Hamilton Closed Elvin Jones Jelly Roll Morton Luftwaffe Mick Jagger Pattie Hansen Rolling Stones Shirley Shepherd Thelonious Monk Bob Dylan Leonard Έζρα Πάουντ Τ. Σ. Έλιοτ Αρθούρος Ρεμπώ Κάρολος Μπωντλαίρ Ουίλιαμ Μπλέικ Νόμπελ Φαινόμενο Έβερεστ Γιώργος Μπαμπασάκης Μεταίχμιο Brand Candles Down Key Lay Maxazine Melanie New Nickel Queen Rain Safka Song UNICEF Woodstock Christmas Merry Christmas Keb Mo Cibelle Grass Μπαστούνι Ντάμα Cigarettes After Sex Sweet Greg Lake ELP Emerson Lake and Palmer Keith Emerson Carl Palmer Robert Fripp King Crimson From the Beginning Hurt John John Hurt Sir Jesus Christ Lust Glory Holly Grail George Harrison Handmade Films Monty Python Life Brian Gleese Terry Jones Gilliam Graham Chapman Moon Michael Palin Peter Sellers Spike Milligan Idle Always Look Bright Koop Island Blues Thousand Kisses Deep Rolling Stones We We Love You Pink Floyd AndVilyly Βελόνα Βινύλιο Βράδια Δίσκος Κόστος Μακαρίτης Παππούς Περιεχόμενο Σκράτς Σπίτι Στάχτες Τραγούδια Φωνή Loners Εκδοτικός Οίκος Μοναχικοί Τόμος Rockin Wishes Merry '60s '70s Χρόνια Πολλά Xαμηλοβλεπούσα Μουσική Eρμηνεία Βασίλης Σαλταγιάννης Στίχοι Αντονία Τσολάκη Κόντρα μπάσο Μαρία Παντελάκη Κρουστά Μπουζούκι Κιθάρες Πιάνο Ηχοληψία Κώστας Παρίσσης Studio Praxis Μίξη Παραγωγή Καθρέφτης Άβελ Άμλετ Αρσέν Λουπέν Αφροδίτη Δίας Ερμής Ζορρό Κάϊν Κουασιμόδος Κρόνος Οφηλία Παγόβουνο Παραφίνη Πλούτων Ποσειδώνας Πουαρώ Σέρλοκ Χολμς Σκορπιός Σταχτοπούτα Σωματοφύλακες Ταυρομάχος Τιτανικός Τροβαδούρος Χιονάτη Blue Note Disk Jokey Uma Thurman Άγγελος Άμμος Ασημένια Βασιλιάδες Δικηγόροι Ερημίτες Εσώρουχα Ήχος Καράβια Καταδικασμένοι Κυνηγόσκυλα Λιμάνια Μαντόνα Μικρό Νύχτα Παράδεισος Πεζοδρόμιο Ποιητές Προστάτης Πυξίδα Σεβάχ Σημαδεμένα Στρουθοκάμηλος Υπόγειο Φακός Φάροι Ψιλικατζίδικο Bar Άγγλος Αεροπλάνο Αίγυπτος Αλεξάνδρεια Αλέξανδρος Αλλάχ Αμερικάνος Ανδρούτσος Αχέρων Γάλλος Έλληνας Θάνατος Ιταλός Ίωνας Καραϊσκάκης Καρμούζ Νεκρομαντείο Νεκρόπολη Σαχίμπ Τάβλι Χασάν Άγνωστος Αδύναμος Αισθητική Άνθρωπος Αξίες Αξιοπρέπεια Απάντηση Γενναιότητα Διακριτικότητα Δρόμος Δύσκολος Δώρα Μαργέλη Ελευθερία Επιμονή Ερώτηση Ευθύνη Θηρίο Μεγαλοψυχία Μοναξιά Παιδεία Πτυχία Σύστημα Σωτηρία Ταπεινότητα Άη-Γιώργης Δράκος LSD Άλλωστε Γιορτές Δημήτρης Σπυρίδωνος Θερμές Οδυσσέας Όμορφες Φαίδων Αλκίνοος Χριστίνα Σαββανή Αλύπα Δεύτερη Διηγήματα Έκδοση Εξαντλημένο Κ Λυπημένα Μάτια Μυθιστόρημα Ποιήματα Προφήτες Πρώτη ΣΔ Συλλογή Lulu Note Other Press Stories Στέλλα Πετρίδου Συνέντευξη Τέχνες Arts Arts On Line Άνεμος Βουρκωμένα Βράχια Βροχή Γλέζος Γυρισμός Δάκρυ Δέντρα Δύναμη Ευκολάκι Καημός Κεραυνός Κινδύνης Λαβωμένα Ξένα Πίκρες Πουλόπουλος Σταθμός Σύννεφο Τραίνα Χαρδαλιάς Χέρια Χωρισμός Ωκεανός Άπαντα Ανδρομέδα Λολίτα Τσέπη Στίγμα Υπόμνηση Συλλέκτης Simultane Ποιητικές Συλλογές Μπαλάντα Σκωπτικό New York USA 2023 Άρης Βασίλης Γερμανός Γκαϊφύλλιας Δημητριάδη Διονύσης Ζιώγαλας Ιατρόπουλος Ισιδώρα Κατερίνα Κωχ Λεττονός Μαρίζα Μαρίνα Μάτσας Μοναχικότητα Ντάλας Ξενουδάκη Σαββόπουλος Τασούλης Τσιλογιάννης Ψαριανός Άστρο Γήινη Εγώ Επάνω Εσύ Μαγεμένη Μάγισσα Ματιά Φωτιά Αβρότητα Αγαπημένη Ασύγκριτη Ένδοση Ερωτικό Λευκό Ντελικάτη Όμορφη Πλάνο Τρυφερότητα Φεγγάρι Χάρη Χλωμό Αγ. Δημήτριος Αθανίτης Ακρίβου Ασυνείδητο Γεγονός Καζανάς Κάλτσου Κατάδυση Κινηματογράφος Κιορτσή Λαβύρινθος Μαγουλάς Πρεμιέρα Ρέτζιος Σαρημανώλης Στρογγυλό Ταινία Φεστιβάλ Φώτου FM100 Filming Greece Αγάπη Αδελφή Ακατάλληλη Διαδρομές Ε Ζάνη Κ. Νεφέλη Πόπη Ζάνη Πρόλογος Πόπη Στιγμή Συμπαντικές Συμπαντικές Διαδρομές Υπερβατική Ψυχή Support Ανάγκη Αποδοχή Ασφάλεια Βασίλισσα Βουτιά Δεσμός Δεσμά Δύσκολη Εμπιστοσύνη Ζητιάνος Μοίρασμα Οδοντόβουρτσα Ομορφιά Παράδοση Περίπτωση Πραγματικότητα Σιγουριά Συμφωνία Συναλλαγή Σχέση Απομεινάρια Ηλιοσκόταδο Καρυάτιδα Λόφος Μορφή Ντουλάπι Σκοτάδι Σκοτεινιά Σύμπαντα Βόλτες Γέλιο Επιθυμία Έρωτας Ξενύχτια Όνειρα Πάθος Παιχνίδια Πόθος Ποίημα Σημαντικά Στιγμές Συναισθήματα Ταξίδι Τραγούδι Φίλος Άδης Αδράνεια Αδρανής Απώλεια Αρχίας Άτομο Αύριο Αχελώος Εκείνη Εραστής Ευρυδίκη Ισπανία Κατάρτι Κατασκευή Κόσμος Μαλλιά Μοναχικός Πανδαμάτωρ Υπομονή Ύπουλος Φιλόλογος Χταπόδι Αγώνες Βεντάλια Γενικό Διαγωνισμός Επιτροπή Ερμηνεία Εφιάλτης Ιστιοφόρο Κέρκυρα Κριτική Μουσικοσυνθέτης Νυχτοφύλακας Όνειρο Παρατηρητής Παρελθόν Πρόσταγμα Σαμοΐλης Σανίδα Τρόποι Φαντασία Χίλιοι Air Condition Αιώνιο Αλήθεια Απλά Άφθαρτο Ερωτήματα Καθημερινότητα Μέρα Μόνος Ολοκλήρωση Πικρή Ποιητής Πορτραίτο Πρόσωπο Στόμα Ταπεινά Ύπαρξη Φτεροκόπημα Ψεύτης Ακουαρέλλες Αποθήκες Αρθρογράφος Αρκούδες Αφιερώσεις Γιόγκα Γκαρσονιέρα Διπλώματα Καπέλα Κρασί Λίμνες Μαθήματα Μαθητές Μέλι Μουσικός Οδήγηση Παρουσία Ποτάμια Ταινίες Υπερβόρεια Φεγγαρόφωτο Offline Online Skype Αγία Δημήτρης Αθανίτης Διάβολος Εκδήλωση Κώστας Καζανάς Καμία Κινηματογραφική Λένα Κιτσοπούλου Λέσχη Συμπάθεια Devil No Sympathy Αγροτικόν Βίντεο Βράδυ Δίσκοι Μπάντα Οδύσσεια Οκτώβριος Ουρανός Πανδημία Παπάζογλου Παραλλαγή Πηνελόπη Σειρήνα Σεπτέμβριος Συζήτηση Στούντιο Στρόγγυλοι Χθες Χιουμοριστική Blog MusicHeaven Αγωνία Θρίλερ Ιουλία Λυμπεροπούλου Λογοτεχνία Μεταφυσική Μυστήριο Νο 9 Περιπέτεια Αδάμ Αίμα Ανθρωπότητα Αυτοκίνητο Βαμπίρ Γνώση Γρανίτα Δημοφιλής Δολοφονία Εικασία Εξοπλισμένο Επιστήμονας Ερειπωμένο Εύα Ζόμπι Ζωντανοί Οπαδός Πατσάς Συγγραφέας Συσκευή Ταυτότητα Τράπεζα Χυμός Tesla Αεράκι Βραδάκι Ερημιά Καρδιά Κορμάκι Λυχναράκι Μπαλκονάκι Παραθύρι Παράθυρο Τζαμάκι Τραγουδάκι Φεγγαράκι Χαμηλοβλεπούσα Χατίρι Χείλη Χτύπος Αεροδρόμιο Γιόκο Γκολντ Δοξιάδη Ελληνικό Κρουαζιέρα Λένον Λονδίνο Μάρδας Μαστοράκης Μπητλς Νησιά Όνο Πασίφικ Πειραιάς Beatles Gold Lennon Ono Pacific Yoko Κιτσοπούλου Κοτανίδης Καλό Cross Orfeus Sunny Sunny Cross Αφηγητής Ελληνική Μοντάζ Ντοκιμαντέρ Οδηγός Πρόσωπα Σινεμά Σκηνοθεσία Συναντήσεις Στοές Φωτογραφία Χαλκίδα DNA Βαρσοβία Δανέζα Δανία Θεοδωράκης Κοπεγχάγη Ξαρχάκος Σουηδικό Χατζιδάκις Angie Darling Helsingborg Helsingør Kronborg Αϊνστάιν Βαστίλη Βιετνάμ Γαλλία Δαρβίνος Διαμάντια Ηλίθιος Ηλιθιότητα Ινδιάνοι Ιράκ Κάστερ Κόρινθος Λιβύη Λουδοβίκος Ναπολέων Ντοστογιέφσκι Παντοτινός Ρωσία Σιου Σεγιέν Συρία Τσιπόλλα Chiquentcento Απόλλων Γήπεδο Εισιτήριο Ένεκεν Θέατρο Ιούλιος Λαιμός Λυκαβηττός Ριζούπολη Συναυλία Ταμείο Τιμή Φωνές Anderson Birthday Happy Ian Jethro Scotland Tull Γιοκαρίνης Εκδόσεις Άλλωστε Ιησούς Ιθάκη Καλυψώ Κατερίνα Σιδέρη Κίρκη Κύκλωπας Όμηρος Παναγία Πολύφημος Σκύλλα Συμβίωση Σύμφωνο Τηλέμαχος Χάρυβδη Χριστός Instagram Mall Newsfilter Αθηναίων Πολιτεία Ανατολή Βοηθοί Δύση Ηθοποιοί Ήλιος Θεός Θησείο Κύρα Όψεις Πυγολαμπίδα Σελήνη Σκαθάρι Σοφία Παναηλίδου Σοφοί Συμβούλιο Φανταστικό Απομόνωση Βόρεια Γκέτεμποργκ Θάλασσα Κύματα Νησί Προβολές Σινεφίλ Φάρος Boutique Cinema Curators Distancing Focus Göteborg Holmberg Internet Isolated Jonas Noster Pater Project Social Sold-Out Zoom Αίθουσες Ανθολογία Ιππότης Καταθλιπτικός Κόντρα Μυαλό Μύθος Copyright Ακτή Βέλος Νόημα Παφλασμός Ποίηση Τοξότης Giralda Ακτίνες Άνθρωποι Άξονες Αστραπή Αύρες Γαλαξίας Γαλοπούλα Γεράκι Γύρη Ζέστη Κίσσα Κοράλλια Κρύο Ορίζοντας Όστρακα Πελαργός Πέτρα Σίσσυφος Σύμπαν Υγρασία Φτερά Milky Way Αλέξανδρος Καρακαντάς Γλέζου Καραμουσαλής Κρασούδης Μαστοράκη Μπενέτου Παπαθανασίου Πατσιφάς Πετρίδης Ρούσσος Ρωμανός Σαλιάρης Σουγιούλ Σπανουδάκης Στασινόπουλος Τρούσας Aphrodite’s Child Axis Charms Forminx Igloo Juniors Αλίμονο Άνθρακες Άνους Αντίδραση Αντίθετη Άποψη Αυτός Εκείνος Επιλογές Θησαυρός Κατανόηση Κυριολεξία Ορθότητα Ποιότητα Ποσότητα Προσβλητικό Ρέστα Ρήγας Σήμερα Συμπεριφορά Συνομιλητής Υπεύθυνος Φράση Φταίω Αλκαίος Άλκης Αντίο Θάνος Κακόηθες Μελάνωμα Μικρούτσικος Αλκίνοος Επίμετρο Θοδωρής Παπαδόπουλος Gordon Sumner Sting Αστείο Ενετοκρατία Κούντερα Μάνη Νύφι Πειρατές Tρικυμία Gena Rowlands John Cassavetes Paul Mazursky Raúl Juliá Susan Sarandon Tempest Vittorio Gassma Ταίναρο Ιερό Πύλη Βαθύ Κοκκινόγεια Σπηλιά Καταιγίδα Τρικυμία Vittorio Gassman Βασίλης Γκλεζάκος Λουκιανός Καρακαντάς Τζονιχάκης Ανάσταση Αλυσοδεμένος Αμίλητος Άνανδρος Ανήσυχος Ανόητος Απαρνημένος Απόβλητος Άτυχος Επαναστάτης Ζωγράφος Θύμα Θύτης Καταδικασμένος Κουτσομπόλης Κουφός Λάμψεις Μουγκός Παράνομος Πολεμιστής Πόρνη Πρόσφυγας Στρατιώτης Τυφλός Αμβρόσιος Άνθιμος Άρθρο Ασήμαντα Βατικανό Δημόσιο Δυνατός Εκκλησία Επικρατούσα Επίσημη Ευρώ Θεοφάνης Θρησκεία Ιερώνυμος Ιταλία Μεσαίωνας Παπάδες Παπάς Ποσά Προνόμιο Σεβασμός Συγγνώμη Σύνταγμα Ανεπάρκεια Ανοχή Γραμματέας Διαφορετικότητα Εγωκεντρισμός Ευθιξία Ιατρείο Κάμψεις Κατωτερότητα Κομπλεξικός Μητσοτάκης Μισογύνης Ορισμός Πληρότητα Πρόβλημα Ραντεβού Σύλλογος Ψυχολόγος Ανάλογη Ανταμοιβή Αρνάκια Αρπακτικά Βοσκός Δάσος Έξοδα Κόλαση Λιοντάρι Λύκοι Μαντρί Πειθήνια Πεποιθήσεις Τίγρης Υπάκουα Υπηρέτες Υποτακτικά Depredadores Αναμέτρηση Ανώδυνο Αυλαία Διαβολή Εγωισμός Επιθετικότητα Ζήλεια Κακοήθης Μάσκα Μέθοδος Προσωπείο Σκοπιμότητα Συκοφαντία Συμφέρον Υποκριτής Φθόνος Χειραγώγηση Ανασφάλεια Αρνητικό Δότης Δραστήριος Δυσοίωνο Ελπίδα Ενεργός Θετικό Κεφάλι Κοιλιά Κρίση Μέλλον Οικονομικά Παραλήπτης Παρόν Προβλήματα Φροντίδα Ανθοπωλείο Άντρας Αρειανός Διάλειμμα Ευνουχισμός Ιδρώτας Καρέκλα Κιθάρα Κοπή Κόρνα Λογαριασμός Παλαιά Πάλκο Πόρτα Ποτήρι Ταμπούρλο Τριαντάφυλλο Αντίθετο Αρλεκίνοι Δουλειά Θύελλες Κάβος Καιρός Μάνα Παλιάτσοι Πατέρας Πλόες Πόδια Πόλεμος Ποτάμι Ποταμόπλοια Πτήσεις Ρούχα Στολίδια Ψώνια Βερολίνο Εικόνες Εμφάνιση Επέτειος Μοναδικό Ξεχωριστή Οθόνη Προβολή Άση Δημητρουλοπούλου Eva Stylander Στάθης Πλώτας Παναγιώτης Θανασούλης Παναγιώτης Θεοφανόπουλος. Απιστία Κόλυβα Απόλαυση Γλωσσικό Διπλός Ελάττωμα Έξω Επιτυχία Ευχή Καινοτομία Κακός Καλός Κατευόδιο Κάτω Κούρεμα Κρασιά Κρυστάλλης Λάθος Λεξιλόγιο Λευτεριά Μέσα Νεολογισμός Νοηματικό Πάνω Παπαδιαμάντης Πλεονασμός Προκοπή Πρόοδος Πρόσημο Σιδεροκέφαλος Αποχρώσεις Μαύρο Bilikas Short Απόψε Κανείς Ξεκλείδωτο Πορτάκι Αρχάγγελος Καλλιμάρμαρο Μίκης Συγκίνηση Ασπρόμαυρη Βιογραφία Βλέμμα Βραχάκι Γελωτοποιός Γοργόνα Θλιμμένο Κάμερα Μικρή Μπαλκόνι Ναυαγός Ποδήλατο Χιλιόμετρα Havfrue Lille Αυλή Δίπατη Κουρελής Λήθη Μαλαματάς Μέθυσμένος Μνήμη Μονοκατοικία Μπουκάλι Ομπρέλα Σάββας Σιλουέτα Σπιτάκι Τουαλέτα Φίλη Fool Hill Sven Βασιλική Βασιλική Μπούζα Θεματοφύλακες Μπούζα Βόλος Κανάρια Κυριακή Λάρισα Όψεις του Φανταστικού Πολυχώρος Σάββατο Φουντούλης Ωδείο Καλαμάτα Bodega Γιώργο Εσένα Ζήσω Μπορώ Χωρίς. Γιώργος Βασιλείου Μάχη Σκληρή Cafe Γιάννης Αλεξίου Θέκλα Τσελεπή Στέλιος Ελληνιάδης Σίμος Κοκαβέσης Μουσική Γενιά Ζίμπρα Νίκος Παπάζογλου Πάτρα Πρωταπριλιάτικο Ψέμα Ghetto Noir Γκλίτσα Βιογραφικό Δηλητηρίαση Είδος Καθαρό Κάπα Λίρες Μάντρα Μισθός Περίφραξη Πρόβατα Σκωτία Τοίχος Τσοπάνης Φράχτης Φύκια Lighthouse North Orkney Ronaldsay Δεληβοριάς Σιδηρόπουλος Τριανταφυλλίδης John Lennon Bob Dylan Δρογώσης Καζούλλης Scorpions Caravel Marianne Faithful Walkabouts Robert Plant Ian Anderson Κόκκινος Βόγλης Βαλτινός Jethro Tull Στέλλα Κάλτσου Γιάννης Φώτου Σταμάτης Μαγουλάς Τούλα Ακρίβου Μιχάλης Σαρημανώλης London Greek Film Festival Odysseus Cosmocinema Awards Ένωση Ευαγγέλιο Ιερουσαλήμ Μόσχα Πιλάτος Πόντιος Σατανάς Σοβιετική Σταύρωση Φύση Azazello Behemoth Bulgakov Faithfull Faust Hella Jagger Koroviev Margarita Marianne Master Mikhail Mick Professor Woland Επιστροφή Κωνσταντοπούλου Πλεύση Κηλαηδόνης Λουκιανός Κηλαηδόνης Δύστυχες Πουτάνες Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες Χολέρα Δαιμόνια Χρονικό Προαναγγελθέντος Κοιμισμένα Κορίτσια Γιασουνάρι Καουαμπάτα Απίστευτη Θλιβερή Ιστορία Αθώα Ερέντιρα Άσπλαχνη Γιαγιά Πεδίον Άρεως 24 γράμματα Ελευθερίου Μάνος Μάνος Ελευθερίου Νέο Ψυχικό Νέο Ψυχικό Πεντάγωνο Τρέξιμο Περπάτημα Πατρικό Γείτονες Μετακόμιση Περισσός Ελίκη Κόκκινο Κρεμασμένος Λουκάνικο Λουτρό Μένανδρος Μένιος Μπύρα Νέα Νικόλ Ντους Ομελέτα Ορέστης Πανόραμα Παπαδάτος Παραμονή Πρωτοχρονιά Σαμπάνια Σαντορίνη Σμύρνη Σχοινί Χάρος Χατζηθωμάς Mojave 3 Εννέα Κολοκοτρώνη Νο. 9 Στυλάντερ Ευτυχισμένος Τυχερός Χαρούμενος Ωριμότητα Λιμάνι Πλοίο Ηλίας Λογοθέτης Ήρωας Τραίνο Τρένο Τρένα Θοδωρής Θοδωρής Παυλάκος Παυλάκος Strega Υπόλοιπα Βιβλία Εδώ Νο 9 2017 Year Κάπου Αρχές Σεπτέμβρη See Few Days Καρό Belongs Daddy Get Heart Marilyn Monroe Want What Καταστροφή Κούφια Λιάνα Μπαλκόνια Πολυκατοικία Αγιος Ελευθέριος Jameson Ουΐσκι Μαίρη Σπαθί Ana Ana Moura Case Do Fadista Fado Fados Joni Joni Mitchell Mitchell Moura Sou Μασάζ Αεροπειρατεία Καφεδάκι Αεροσυνοδός Τενοντίτιδα Μασέρ Νεπάλ Καλάσνικοφ Σουτιέν Φούστα Κουκουλοφόρος Φερμουάρ Εντριβή Κύκλοι Ζύμωμα Χτυπήματα Άγγιγμα Έγκαυμα Ευφορία Πτήση Επιβίβαση Απογείωση Σπυρόπουλος Σπυριδούλα Μπάμπης Φλου Αναβλητικότητα User Manual Πιθανότητα Ενδιαφέρουσα Πόλη Πηγάδια Στόμιο Εξωτερικό Επικοινωνία Μόδα Εσωτερικό Επιφάνεια Αντικείμενα Κοσμήματα Νομίσματα Τέχνη Πίνακες Ζωγραφική Γλυπτά Μανιφέστα Επιστημονικά Περιοδικά Χωρητικότητα Jorge Bucai Πρόσκληση Αθηναίων Πολιτεία Οικογένεια Άνεση Ειδήμων Φάρμακα Αντίληψη Κτίρια Προδιαγραφή Υπάρχοντα Αξία Γείτονας Διάστημα Πλανήτης Προκατάληψη Εισόδημα Ηθική Κέρδη Τρόφιμα Διατροφή Τέσσερα Αντέχεις Βυθίζομαι Μαζί Αλλεργικοί Πατρίδα Blame Irish Φιλοσοφία Νίκος Ζωιόπουλος Νίκος Χατζόπουλος Δράμα Βραβείο Φρικιό Λαμόγιο Υπάλληλος 1993 Σενάριο Τάκης Βενετσανάκος Σκηνικά Κοστούμια