Συγκρινόμαστε συνεχώς με τους άλλους -αδέλφια, φίλους, γείτονες, συμμαθητές, συναδέλφους κ.ά. Συχνά, τα αισθήματα φθόνου ακολουθούν τα χνάρια της σύγκρισης…

Το αίσθημα του φθόνου αποτελεί μέρος της καθημερινότητας όλων μας και  ελάχιστοι είναι αυτοί που ποτέ δεν το έχουν βιώσει. Η δυσκολία προσέγγισης του φθόνου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι το αίσθημα αυτό συνδέεται με ντροπή και ενοχή, από τη στιγμή που η θρησκεία το θεωρεί ως ένα από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα, ο μαρξισμός πως όλοι θα πρέπει να κατέχουν τα ίσα κ.ά. Για το λόγο αυτό, αν θέλουμε να το κατανοήσουμε, θα πρέπει να το προσεγγίσουμε χωρίς προκαταλήψεις, αφορισμούς και δαιμονοποιήσεις.

Αυτός που φθονεί δεν φθονεί επειδή νιώθει άσχημα, αλλά επειδή κάποιοι άλλοι νιώθουν καλά. Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, ο φθόνος σημαίνει όνειρα και επιθυμίες που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκαν. Το άτομο που φθονεί είναι σαν να βροντοφωνάζει πως δεν νιώθει καλά με τον εαυτό του. Κάποιων άλλων η γοητεία, η εξυπνάδα, η φήμη ή οι ικανότητες τού υπενθυμίζουν όλα όσα θα ήθελε και ο ίδιος να είναι, αλλά δυστυχώς δεν είναι…

 Στην ήπιά του μορφή, ή αυτό που αποκαλούμε «ζηλεύω με την καλή έννοια», ο φθόνος μπορεί να αποτελέσει ενός είδους κινητήρια δύναμη. Στην καταστροφική του μορφή, όμως, μπορεί να κατακλύσει τη σκέψη και τη ζωή μας. Μπορεί να αρχίσει με μία αίσθηση κατωτερότητας και αδικίας, και να συνεχίσει ως μία ανάγκη για κουτσομπολιό, συκοφάντηση, παρενόχληση, μείωση καθώς και εκδήλωσης οργής και μίσους προς το υποκείμενο του φθόνου. Στην ακραία του μορφή, ο φθόνος μπορεί να οδηγήσει και στην επιθυμία να προκληθεί ενεργητικά κακό στον άλλον.

Στην ουσία, φθόνος είναι η δυσκολία ή ακόμα και η άρνηση αναγνώρισης οποιουδήποτε θετικού στοιχείου στους άλλους. Όταν το υποκείμενο του φθόνου μας είναι ένα αδιαμφισβήτητα προικισμένο και επιτυχημένο άτομο, τότε η κάλυψη του φθόνου μας γίνεται πιο ευκολότερα διαμέσου ενός εστιασμού σε στοιχεία του χαρακτήρα αυτού που φθονούμε καθώς τέτοια έχουμε όλοι μας άφθονα...

Είναι πολύ δύσκολο να το παραδεχθεί κανείς, αλλά αυτοί που φθονούν νοιώθουν συχνά ανακούφιση, ακόμα και ευχαρίστηση, όταν τα υποκείμενα του φθόνου τους αποτυγχάνουν, ιδιαίτερα αυτά που είναι τόσο «τέλεια» και θαυμάζονται από τους περισσότερους. Στον υποδόριο φθόνο της μάζας στηρίζεται η απήχηση και η «επιτυχία» των κουτσομπολίστικων τηλεοπτικών εκπομπών και των συναφών εντύπων, κίτρινων ή μπεζ…

Συχνά, δεν κατανοούμε πως τρέφουμε αισθήματα φθόνου καθώς είναι βαθειά υποσυνείδητα. Οι συνήθεις αιτίες αυτού του είδους φθόνου είναι παιδικά βιώματα κάποιου είδους βαθιάς έλλειψης/στέρησης και μιας αίσθησης παραγκωνισμού και είσπραξης αδιαφορίας. Μερικές φορές, μπορεί να έχει να κάνει με μια ανεπίλυτη σύγκρουση αδελφικής αντιζηλίας…

Στη ναρκισσιστική κοινωνία που ζούμε, η στάση στο θέμα αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει, όπως και σε κάθε τι, άλλωστε. Οι εκδηλώσεις φθόνου, αρνητικών σχολίων και μικροψυχίας βρίθουν σε πολλές εκπομπές της TV, πίσω από την ανωνυμία του διαδικτύου κ.τ.λ., προσδίδοντας πλέον την απαραίτητη «νομιμοποίηση» στην εκάστοτε εκδήλωσή τους. Έτσι, συγκρινόμαστε πλέον πιο ανοιχτά με φίλους, συναδέλφους, διάφορους επώνυμους κ.ά. Ιδιαίτερα οι τελευταίοι, και κυρίως αυτοί που εκφράζουν δημόσια και δυναμικά τις απόψεις τους, γίνονται πολλές φορές αποδέκτες του κύριου όγκου του όποιου φθόνου κάποιων από εμάς. Η οποιαδήποτε δυσφορία, που τυχόν εκφράζεται από την πλευρά του δημόσιου προσώπου για τον οχετό που εισπράττει, αντιμετωπίζεται συχνά με την προσχηματική έκφραση: «Από τη στιγμή που είσαι δημόσιο πρόσωπο, θα πρέπει να αποδέχεσαι και την όποια δημόσια κριτική». Στις περιπτώσεις αυτές, ο οχετός ταυτίζεται με την «κριτική»…

Το υποσυνείδητο μίσος -ως απόρροια του φθόνου μας- και η αμφιθυμία μας απέναντι στα διάφορα επώνυμα πρόσωπα αντιπροσωπεύουν συνήθως την ανώνυμη, ανούσια και χωρίς ιδιαίτερο περιεχόμενο ζωή μας, και εκφράζεται, μεταξύ άλλων, και διαμέσου μιας εμμονής για δημόσια αποδοκιμασία των εν λόγω επωνύμων στο διαδίκτυο. Από τις πιο δημοφιλείς αναρτήσεις του διαδικτύου παγκοσμίως είναι αυτές που αναφέρονται με αρνητικό τρόπο σε διάφορα επώνυμα πρόσωπα. Ένα παράδειγμα περί αυτού αποτελεί το blog “What Would Tyler Durden Do”, όπου πολλά σύγχρονα είδωλα και οτιδήποτε σχετίζεται με αυτά -ακόμα και τα μικρά τους παιδιά- διασύρονται ανελέητα.

Όλες οι κοινωνίες είχαν πάντα ανάγκη από βασιλιάδες, ηγέτες και ήρωες να θαυμάζουν, να εξιδανικεύουν και κάποια στιγμή να αποκαθηλώνουν. Όμως, στη σύγχρονη ναρκισσιστική κοινωνία που ζούμε, είμαστε όλοι μας κατά κάποιον τρόπο λιγότερο ή περισσότερο junkies προσοχής. Τα πρόσωπα που γίνονται επίκεντρο προσοχής θαυμάζονται και μισούνται ταυτόχρονα. Η ολοένα και μεγαλύτερη ανωνυμία, που στέκει σαν πούσι πυκνό και απειλητικό πάνω μας, μας οδηγεί στην ανάγκη να θέλουμε να γίνουμε αντικείμενα προσοχής, που για αρκετούς αυτό σημαίνει το να «είμαι κάποιος». Ορισμένοι, μάλιστα, δεν διστάζουν να εκθέσουν τη δυστυχία, τη ζωή και τον ίδιο τους τον εαυτό σε «κοινή θέα», μέσα από τηλεοπτικές εκπομπές προσωπικής απογύμνωσης, τύπου «Big brother», «Ανίτας Πάνια» ή πώς αλλιώς ονομάζονται.

 Πολλές και πολλοί θα ήθελαν να είναι, για παράδειγμα, Paris Hilton ή Γιώργος Νταλάρας, αλλά, από τη στιγμή που δεν είναι, τους «πολεμούν», τους κατακρίνουν και τους διασύρουν ανελέητα με αφορμή ακόμα και το παραμικρότερο «ολίσθημά» τους και, αν ήταν δυνατόν, θα ήθελαν να τους αποκαθηλώσουν και  να τους αφανίσουν  ώστε να εξαλειφθεί η πηγή υπενθύμισης της αίσθησης προσωπικής τους ανεπάρκειας και ασημαντότητας, όπως συνήθως το βιώνουν. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, πως ο οποιοσδήποτε ασκεί την οποιαδήποτε κριτική σε διάφορα συγκεκριμένα δημόσια πρόσωπα νιώθει ενδόμυχα φθόνο προς αυτά. Κάτι τέτοιο ισχύει, κυρίως, στις περιπτώσεις που η επιθυμία για «κριτική» προσλαμβάνει τα χαρακτηριστικά της εμμονής, όταν και μόνο το άκουσμα του ονόματος ενός συγκεκριμένου δημοσίου προσώπου γεννά αισθήματα δυσφορίας…

Στη σύγχρονη ναρκισσιστική κοινωνία, το ερώτημα αμφισβήτησης της ταξικής κοινωνίας «γιατί να κατέχει αυτός και όχι εγώ;» μετατράπηκε στο ερώτημα αμφισβήτησης «γιατί να είναι αυτός το επίκεντρο της προσοχής και όχι εγώ;». Οι ήρωες και οι βασιλιάδες παλαιοτέρων εποχών μετατράπηκαν σε σύγχρονα «είδωλα», με τη διαφορά πως τα τελευταία σπάνια διακρίνονται για κάτι ουσιαστικό και διαχρονικό. Κι όμως, θαυμάζονται και φθονούνται, απλά γιατί αποτελούν το επίκεντρο της προσοχής και εκπροσωπούν αυτά που, όσοι φθονούν, θα ήθελαν πάρα πολύ να είναι ή να έχουν…

ΥΓ. Το παρόν ποστ αποτελεί αναδημοσίευση παλαιότερης ανάρτησης που, απ΄ότι φαίνεται, είναι πάντα επίκαιρη...

Όλοι μας έχουμε έναν εσωτερικό χάρτη που μας καθοδηγεί στις δύσκολες, απρόβλεπτες και χαοτικές καταστάσεις που θα τύχει να αντιμετωπίσουμε. Μια προσωπική στάση ζωής που βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις προσωπικές μας εμπειρίες από ανάλογες καταστάσεις από την πρώτη μέρα της ζωής μας.

 Όλοι μας γνωρίζουμε και έχουμε βιώσει λίγο-πολύ την τεράστια σημασία που έχει η παρουσία δίπλα μας, σε στιγμές πολύ δύσκολες έως οριακές, κάποιου ατόμου, που δεν κατακλύζεται στον ίδιο βαθμό με εμάς από τα δυσβάσταχτα συναισθήματα που βιώνουμε και που για το λόγο αυτό έχει το κουράγιο να μας συμπαρασταθεί και να μας παρηγορήσει ουσιαστικά και αποτελεσματικά.

 Πώς, όμως, μπορούμε να παρηγορήσουμε κάποιον αποτελεσματικά; Είναι κάτι τέτοιο εφικτό; Μια θεμελιακή αρχή που θα πρέπει να έχουμε υπόψη είναι πως ΔΕΝ υπάρχει παρηγοριά για ΚΑΘΕ είδους πόνο και θλίψη. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε μια αδυσώπητα σκληρή πραγματικότητα με την παρηγοριά. Μπορούμε, όμως, να την κάνουμε, με διάφορους τρόπους, μια ιδέα πιο ανεκτή, τουλάχιστον στιγμιαία.

 Όταν υπάρχει δίπλα μας κάποιος που αντέχει αυτό που εμείς δεν αντέχουμε και μας φροντίζει με διάφορους πολύ απλούς και ανθρώπινους τρόπους, όπως ένα φλιτζάνι ζεστό τσάϊ, ένας καφές ή ένα ποτήρι νερό, αυτό μας δίνει την αίσθηση πως δεν είμαστε μόνοι με αυτά που ζούμε. Η παρουσία μας δίπλα σε κάποιον που θρηνεί, καθώς και η «αντοχή» και η υπομονή μας απέναντι στο χρόνο που χρειάζεται κάποιος για να ολοκληρώσει τη διεργασία του πένθους-του δίνουν στον τελευταίο σταδιακά την απαραίτητη δύναμη και το κουράγιο να συνεχίσει το δύσκολο αγώνα του.

Ως παρηγορητές, αντιπροσωπεύουμε μία αναπληρωματική αίσθηση ελπίδας πως η ζωή συνεχίζεται ή πως μπορεί να συνεχιστεί κάποια στιγμή. Για να εμφυσήσουμε, όμως, μια τέτοια αίσθηση σε κάποιον που πενθεί ποικιλοτρόπως, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να χειριζόμαστε και να αντέχουμε την προσωπική μας αίσθηση ανημπόριας, να μη λυγίζουμε εμπρός στις αδικίες της ζωής και στην αδυσώπητη σκληρότητα του θανάτου. Για αυτά, κανείς μας δεν μπορεί να κάνει κάτι. «Γιατί εγώ;» αναρωτιέται κάποιος που πλήττεται από μια βαριά ασθένεια. Στο ερώτημα αυτό δεν υπάρχει απάντηση. Ο θάνατος αποτελεί ένα φυσικό κομμάτι της ζωής που, όσο μπορεί ο καθένας μας, θα πρέπει να αποδεχθεί.

Ως παρηγορητές, είναι απαραίτητο να μπορέσουμε να αποφύγουμε την παγίδα των συναισθηματικών μας απαιτήσεων πως πρέπει οπωσδήποτε να καταφέρουμε να βοηθήσουμε τον άλλον και να λύσουμε τα προβλήματά του. Αρκεί με το παραπάνω να είμαστε ΕΚΕΙ, δίπλα του και να μοιραζόμαστε συναισθήματα με αυθεντικότητα, χωρίς όμως να κατακλυζόμαστε  από αυτά.

Υπάρχουν άτομα που αποδιώχνουν κάθε είδους επώδυνο συναίσθημα, που έχουν μεγάλη δυσκολία να εμπιστευτούν άλλους, που απαξιώνουν παντελώς κάθε είδους εκδήλωση «αδυναμίας», και για το λόγο αυτό να γυρνούν την πλάτη τους σε κάθε έναν που προσπαθεί να εκφράσει με λόγια τη θλίψη και την επώδυνη απώλεια που βιώνουν. Τέτοια άτομα μετατρέπουν, επίσης, πολύ εύκολα τη θλίψη σε θυμό. Όταν κάποιος που πενθεί με τους τρόπους αυτούς είναι πολύ πιο δύσκολο να τον βοηθήσεις. Πώς μπορείς να βοηθήσεις κάποιον που μετατρέπεται σε σκαντζόχοιρο που από πουθενά δεν πιάνεται. Το να κάνουμε κάποια πρακτικά πράγματα μαζί τους, όπως να βγούμε έξω μαζί τους για έναν περίπατο ή για έναν καφέ, ίσως να είναι ο καλύτερος τρόπος για αρχή.

Η ικανότητά μας να μπορούμε να στηρίζουμε αποτελεσματικά τόσο τον ίδιο μας τον εαυτό όσο και κάποιον που πενθεί ή που βρίσκεται σε κατάσταση μεγάλης ανάγκης έχει άμεση σχέση με τον τρόπο που εμείς οι ίδιοι αντιμετωπιστήκαμε ως παιδιά. Αν οι εμπειρίες μας από ανάλογες καταστάσεις είναι θετικές, τότε δημιουργείται εντός μας μια εσωτερική φωνή που μπορεί να παρηγορεί και να καθησυχάζει τόσο εμάς τους ίδιους όσο και όποιον άλλον το έχει ανάγκη. Είναι σαν να κουβαλάμε εντός μας μια εσωτερική φιγούρα, έναν εσωτερικό μέντορα που, κάθε φορά που κάτι άσχημο θα συμβαίνει στη ζωή μας, θα μας κοιτά με κατανόηση στα μάτια, θα μας παρηγορεί και θα μας δείχνει με τον τρόπο του πως όλα θα πάνε καλά ή πως υπάρχει ακόμα ελπίδα…

 Αν, για παράδειγμα, αυτό που βιώνει ένα μικρό παιδί, που σκοντάφτει, πέφτει κάτω, χτυπά και ματώνει τα γόνατά του και σκίζει το καινούργιο ή καθαρό του παντελονάκι, είναι μια ζεστή αγκαλιά, φροντίδα της πληγής και λόγια παρηγοριάς να μην ανησυχεί γιατί όλα θα πάνε καλά, τότε το παιδί αυτό κτίζει μέσα του ένα μοντέλο ανάλογης στάσης απέναντι σε παρόμοιες καταστάσεις αργότερα στη ζωή…

Όσοι δεν αντιμετωπίζονται με έναν τέτοιον παρηγορητικό τρόπο αλλά, αντίθετα, με θυμό, εκνευρισμό, απόρριψη, κριτική και ξύλο -όπως συχνά συμβαίνει- τότε, αργότερα στη ζωή, όχι άλλους αλλά ούτε τον ίδιο τους τον εαυτό δεν θα μπορούν να παρηγορήσουν και να στηρίξουν, όταν χρειαστεί, ακόμα και σε φαινομενικά ήπιες καταστάσεις…

Μπορούμε σχετικά εύκολα να μάθουμε το χειρισμό ενός υπολογιστή, όχι όμως και το χειρισμό ή τη διαχείριση της ζωής μας. Η αυτογνωσία, και άρα η δυνατότητα αλλαγής και ωρίμανσης, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό μέρος της αναζήτησής μας για το μονοπάτι που οδηγεί σε αυτό που αποκαλούμε «σοφία της ζωής» και που δεν έχει πάντα σχέση με τη βιολογική μας ηλικία…

ΥΓ. Αφορμή για το ποστ αυτό στάθηκε το ποστ "Σαν να σε έλεγαν Ζωή..."

Από πάντα με γοήτευε η γλώσσα του σώματος των ανθρώπων και αναρωτιόμουν τι μπορεί να λέει το σώμα μας που δεν τολμά η γλώσσα ή που δεν έχει αντιληφθεί η συνειδητότητά μας…

Τι μπορεί να σημαίνουν τα σταυρωμένα στο στήθος ή τα απλωμένα στη ράχη του δερμάτινο καναπέ χέρια; Αληθεύει πως όταν οι κοπέλες χαϊδεύουν τα μαλλιά τους δηλώνουν συνειδητά ή υποσυνείδητα μία διάθεση ερωτικής προσέγγισης/διαθεσιμότητας ή φλερτ; Σημαίνουν το ίδιο πράγμα οι χειρονομίες των ανθρώπων σε όλα τα μέρη της γης;

Η αλήθεια είναι πως η γλώσσα του σώματος κυριαρχεί σε κάθε συνάντηση ή συζήτησή μας με τους άλλους. Λέγεται δε πως το 80% της επικοινωνίας μας με τους άλλους είναι μη λεκτική και γίνεται σε μεγάλο βαθμό διαμέσου της γλώσσας του σώματος, και μέσα από αυτήν μπορούμε να καταλάβουμε -άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο- αρκετά για τις διαθέσεις, τις προθέσεις και τη συναισθηματική κατάσταση αυτών που έχουμε απέναντί μας. Θα πρέπει, όμως, να έχουμε υπόψη πως η γλώσσα του σώματος καθορίζεται, εν μέρει, πολιτισμικά και, εν μέρει, από την προσωπική σφραγίδα του καθενός μας. Αυτό σημαίνει πως ο κάθε άνθρωπος έχει, ως ένα βαθμό, την προσωπική του γλώσσα σώματος, πράγμα που αυξάνει την πιθανότητα λανθασμένων ερμηνειών της, αν υπεργενικεύουμε με έναν άκαμπτο και απόλυτο τρόπο. Για παράδειγμα, η ενώ η κίνηση του κεφαλιού προς τα εμπρός, που σε εμάς σημαίνει «ναι» ή «συμφωνώ», στη Βουλγαρία, την Τουρκία και το Ιράν σημαίνει ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή «όχι». Παρόλ΄αυτά, υπάρχουν ορισμένα στοιχεία στη γλώσσα του σώματος που είναι κοινά για όλους τους ανθρώπους του πλανήτη.

Η γλώσσα του σώματος χωρίζεται σε 5 κατηγορίες: α) τις χειρονομίες, β) τις εκφράσεις του προσώπου (μιμητική), γ) τη στάση του σώματος, δ) την εγγύτητα (πόσο κοντά ή μακριά καθόμαστε/στεκόμαστε από τους άλλους) και ε) τη σωματική επαφή (ποιον, πότε, που, πως).

Για την κάθε κατηγορία, υπάρχουν δεκάδες πολύ ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά που υποδηλούν διαθέσεις και προθέσεις. Για παράδειγμα, τα σταυρωμένα στο στήθος χέρια με τους αγκώνες να προβάλουν προς τα έξω υποδηλούν μια αμυντική στάση, οι σφιγμένες η μία στην άλλη παλάμες υποδηλούν αρνητική αντίδραση, άγχος ή/και φόβο, η αποφυγή βλεμματικής επαφής ενοχή, ανασφάλεια κ.ά.

Το χαμόγελο αποτελεί, ίσως, το σημαντικότερο στοιχείο της γλώσσας του σώματος των ανθρώπων. Σε ολόκληρο τον κόσμο η ευτυχία, η χαρά και η καλή διάθεση συνοδεύονται πάντα από ένα αυθεντικό πλατύ χαμόγελο. Υπάρχουν φυσικά και χαμόγελα προσποίησης,  δυστυχίας, απόκρυψης υποβόσκοντος μίσους κ.ά. που, όμως, δεν δημιουργούν εκείνη τη χαρακτηριστική και καλοδιάθετη χαλαρή ατμόσφαιρα στην επικοινωνία.

Ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούμε το σώμα μας εκπέμπει μηνύματα προς τον περίγυρό μας για το πώς νιώθουμε, τι διάθεση έχουμε, πόσο ανοιχτοί είμαστε στην επικοινωνία κ.τ.λ. Το σώμα μας είναι, δηλαδή, ένα είδος ιδιότυπου αλφαβητάριου που όταν μάθουμε να το «διαβάζουμε» και να το αξιολογούμε με μέτρο, τότε έχουμε μεγάλες πιθανότητες να μπούμε «στο πετσί» των άλλων και να τους κατανοήσουμε ευκολότερα και ορθότερα.

Είναι, όμως, πολύ σημαντικό να έχουμε υπόψη τις πολλές ατομικές και εθνικές διαφορές στον τρόπο έκφρασης των ανθρώπων. Κάτι που εδώ σε εμάς μπορεί να είναι παντελώς αδιάφορο, σε μια άλλη χώρα ίσως να έχει ιδιαίτερη σημασία. Το να δείξει κάποιος, για παράδειγμα, στην Ταϋλάνδη, τις σόλες των παπουτσιών του σε έναν Ταϋλανδό μπορεί ακόμα και να δολοφονηθεί.

Σε πολλές περιπτώσεις, καθορίζουμε την άποψή μας για κάποιον με βάση διάφορα στερεότυπα ή προκαταλήψεις μας -συνειδητές ή υποσυνείδητες- για τον τρόπο που ντύνεται ή που εκφράζεται λεκτικά και σωματικά. Δημιουργούμε πολύ γρήγορα και αβίαστα -συχνά σχεδόν αντανακλαστικά- γνώμη για ανθρώπους που μας είναι παντελώς άγνωστοι και πριν καν ανταλλάξουμε έστω και μία λέξη μαζί τους. Αν είμαστε πιο διαλλακτικοί, ευέλικτοι αλλά και λιγότερο ανασφαλείς ή φοβισμένοι, σε σημείο που να παραμερίσουμε τις όποιες μας προκαταλήψεις, συχνά θα διαπιστώσουμε πως βιαστήκαμε να κρίνουμε και να «ταξινομήσουμε» τον άλλον.

Τέτοιου είδους «παρεξηγήσεις» είναι πολύ συχνότερες στη συνάντηση ανθρώπων από διαφορετικές κουλτούρες. Οι αρχαίοι έλληνες με τη λέξη «ξένος» εννοούσαν «εχθρός». Φαίνεται πως η «αύρα» του συγκεκριμένου στοιχείου της πολιτισμικής μας κληρονομιάς έχει αρχίσει να μετατρέπεται σε «χρυσίζουσα» φονική τ(ρ)οπική καταιγίδα…..

Πολλές φορές αναρωτήθηκα για τις απαντήσεις που θα έδιναν οι κυνηγοί στο ερώτημα «Γιατί κυνηγάτε;», για το αν -πέραν των αυτονόητων απαντήσεων για την ευχαρίστηση του να χαίρεσαι τη φύση, τη συντροφικότητα κ.τ.λ.- έχουν σκεφθεί τα πιθανά βαθύτερα κίνητρα αυτού του χόμπι τους, γιατί, εκτός από τα παραπάνω ευχάριστα, το κυνήγι συμπεριλαμβάνει και τη συστηματική θανάτωση άλλων πλασμάτων της φύσης, και μάλιστα με τρόπο άνισο και συχνά αναίτιο…

Αλήθεια, ποια να είναι άραγε τα συναισθήματα που μπορεί να έχει ένας κυνηγός, που, καμουφλαρισμένος άψογα, βλέπει ξαφνικά μπροστά του μία όμορφη ελαφίνα με τα μικρά της δίπλα της να βόσκουν αμέριμνα, μη αντιλαμβανόμενα τον θανάσιμο κίνδυνο που καραδοκεί λίγα μέτρα μακριά τους; Υπάρχει άραγε κάποιος δισταγμός για το αν πρέπει να πυροβολήσει ή όχι; Υπάρχει άραγε η σκέψη πως από τα εκατοντάδες σκάγια της σύγχρονης καραμπίνας του ένα 15-20 % των θηραμάτων του -ιδιαίτερα τα πουλιά- δεν σκοτώνονται άμεσα και πως, μέχρι να βρεθούν από τα σκυλιά τους ή τους ίδιους, αργοπεθαίνουν βαριά τραυματισμένα; Γιατί υπάρχουν κυνηγοί που, ενώ δεν τρώνε κυνήγι, παρόλα αυτά, κυνηγούν με πάθος…;;;

Αν πρόκειται για τη χαρά της φύσης και της συντροφικότητας, τότε γιατί αντί της καραμπίνας δεν παίρνουν το ψυγειάκι με τις λιχουδιές και το τσιπουράκι τους και να πάνε με τους φίλους τους για ένα όμορφο πικ-νικ;  Μήπως στα έγκατα του ψυχισμού πολλών κυνηγών υπάρχουν ακόμα ψήγματα της αρχέγονης ανάγκης και του αρχέγονου ένστικτου για επιβίωση;

Οι πιο «ψαγμένοι» κυνηγοί υποστηρίζουν, πάντως, πως κάποιος δεν γίνεται αλλά γεννιέται κυνηγός. Ενώ σε όλα τα υπόλοιπα σπορ ή χόμπι η ικανότητα του ενδιαφερόμενου μπορεί να εξασκηθεί, δεν ισχύει το ίδιο και για το κυνήγι. Η εξάσκηση και βελτίωση σε μέγιστο βαθμό της σκοπευτικής ικανότητας κάποιου δεν συνιστά αυτόματα και πιστοποίηση της θηραματικής του ικανότητας. Το κυνήγι φαίνεται να είναι πολύ περισσότερα πράγματα απ΄ότι μια αυξημένη σκοπευτική ικανότητα. Περιλαμβάνει, κυρίως, μια βαθιά συναίσθηση του κυνηγού για την ίδια τη φύση και τη ζωή των ζώων. Ένας αυθεντικός -και όχι γιαλαντζί- κυνηγός θεωρείται πως μπορεί και νιώθει τις σκοτεινές και μυστηριώδεις δυνάμεις της φύσης και της άγριας ζωής…

Το κυνήγι φαίνεται πως χαρακτηρίζεται από μια σημαντική αντίφαση και αμφισημία που έχει να κάνει, από τη μία,  με μια αγάπη για τη φύση και, από την άλλη, με μια άγρια χαρά για θανάτωση. Όσον αφορά στην ηθική διάσταση του κυνηγιού, πιστεύω πως ούτε οι ίδιοι οι κυνηγοί μπορούν να δώσουν κάποια πειστική απάντηση σε ένα τέτοιο ερώτημα. Αν πρόκειται για σοβαρό ατόπημα ή «αμαρτία», τότε η απάντηση ίσως να είναι πως πρόκειται για…κληρονομημένο ατόπημα ή αμαρτία…

Η περίπλοκη σχέση ανθρώπου-φύσης-ζώων διαφαίνεται, κατά την άποψή μου, και από την αμφιθυμία πολλών από εμάς που, ενώ δεν μας αρέσει καθόλου η ιδέα του κυνηγιού, παρόλα αυτά τρώμε ευχαρίστως κρέας…

Υπάρχουν πολλές ακόμα πτυχές γύρω από το θέμα αυτό, αλλά ίσως τα όσα αναφέρθηκαν έως τώρα να είναι μια μικρή εισαγωγή και επαρκές ερέθισμα για μια εκτενέστερη συζήτηση όσων ενδιαφέρονται...

ΥΓ. Αχ, Οράκλα, τι μας έκανες με τον…ταυρομάχο σου…!!!

Από τη στιγμή που υπάρχουν τόσο πολλοί άνθρωποι που είναι μόνοι  ή/και νιώθουν φόβο, συστολή και ανασφάλεια για κάθε είδους αμεσότητα στην επαφή με τους άλλους γενικά και με το αντίθετο φύλο ειδικά, δεν προκαλεί πλέον μεγάλη εντύπωση η επιλογή της διαδικτυακής αναζήτησης  επαφής με άλλους, είτε φιλικά είτε ερωτικά.

Τα παραπάνω αποτελούν μια πρώτη ανάγνωση αυτής της τόσο διαδεδομένης τα τελευταία χρόνια τάσης. Υπάρχουν, όμως, και άλλες αναγνώσεις. Οι ουσιαστικές σχέσεις των περισσοτέρων από εμάς έχουν συρρικνωθεί και έχασαν σε ποιότητα, συχνότητα, διάρκεια και βάθος, σε βαθμό που, σε συνδυασμό με την ολοένα και μεγαλύτερη καταναλωτική διάθεση και στάση μας απέναντι στη ζωή γενικότερα, έχουμε αρχίσει να βιώνουμε -τουλάχιστον ασυνείδητα- ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό ως εμπόρευμα…

Αυτό φαίνεται σε πολλούς τομείς της πολύπλοκης πλέον καθημερινότητάς μας -όπου σχεδόν παντού πρέπει να καταθέτουμε βιογραφικά και να λανσάρουμε όσο καλύτερα γίνεται τον εαυτό μας, οι δε πλουσιότεροι να συμβουλεύονται ακόμα και image makers- αλλά ίσως ακόμα περισσότερο στην αναζήτηση του διαδικτυακού έρωτα. Όσο αποτελεσματικότερα καταφέρει κάποιος να λανσάρει τον εαυτό του, ως να ήταν εμπόρευμα, τονίζοντας τα θετικά του και καλύπτοντας τα όποια αρνητικά του στοιχεία -όπως και σε κάθε διαφήμιση- τόσο μεγαλύτερες και οι πιθανότητές να βρει αυτό που ζητά…

Η διαδικτυακή αναζήτηση συντρόφου είναι ελκυστική και για έναν επιπρόσθετο λόγο. Μειώνει για τον ενδιαφερόμενο  τους κινδύνους που έχουν άλλες μορφές αναζήτησης συντρόφου, όπως οι αγγελίες ή η άμεση επαφή. Οι κίνδυνοι αυτοί μειώνονται καθώς αναβάλουν τη στιγμή της άμεσης συνάντησης στην πραγματική ζωή και αντικαθιστώνται από την ασφάλεια που δίνει η επιλογή διαφόρων υποψήφιων συντρόφων και η επικοινωνία μαζί τους μέσα από την οθόνη ενός υπολογιστή, που καλύπτει πλήρως τη γλώσσα του σώματος που θα αποκάλυπτε την όποια νευρικότητα, ανασφάλεια ή φόβο που τυχόν υπήρχε. Ο άμεσος διάλογος απαιτεί έκθεση στο άγνωστο και ικανότητες που δεν διαθέτουμε όλοι μας.

Η πληθώρα των ιστοσελίδων, όπου μπορεί κάποιος να αναζητήσει ταίρι, εξοικειώνουν τους «καταναλωτές» με τη νέα αυτή συνήθεια και χρήση καθώς μειώνουν το όποιο άγχος τους για το νέο και επομένως άγνωστο. Οι ιστοσελίδες του «έρωτα» είναι, επίσης, και ένα είδος «οικονομικού συστήματος» που καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση. Αυτό σημαίνει πως οι συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι ευέλικτοι και να προσαρμόζονται στις εκάστοτε απαιτήσεις του «καταναλωτικού» κοινού που ως τέτοιο είναι σχεδόν πάντα αδηφάγο. Η συνεχής κατανάλωση δεν οδηγεί αυτόματα στην ικανοποίηση και την ευτυχία αλλά, αντίθετα, σε μια συνεχή αίσθηση έλλειψης ικανοποίησης και μιας ανάγκης για ακόμα μεγαλύτερη κατανάλωση.

Το καταναλωτικό «σύνδρομο» προσπαθεί να αποτρέψει τον καταναλωτή από το να διατηρεί τα όσα αγοράζει. Κινητά, υπολογιστές, αντικείμενα ένδυσης, σχεδόν τα πάντα -έμψυχα και άψυχα- πρέπει να αλλαχθούν το συντομότερο δυνατόν για να αποτραπεί μια βαθύτερη σχέση εξάρτησης από αυτά. Ζούμε σε έναν κόσμο στον οποίο η κουλτούρα του «φθείρω και πετώ στον κάλαθο των αχρήστων» μας κάνει να νιώθουμε σχεδόν άγρια χαρά, πετώντας το οτιδήποτε χρησιμοποιημένο που θα αντικατασταθεί, είτε πρόκειται για αντικείμενο είτε για…άτομο…!!!

Όταν είμαστε μικρά παιδιά, χρειαζόμαστε τα πάντα. Εξαρτόμαστε απόλυτα από τη διάθεση, τη θέληση και τη δυνατότητα των άλλων να μας δώσουν αυτά που τόσο απεγνωσμένα πολύ έχουμε ανάγκη. Όμως αρχικά, δεν γνωρίζουμε τι θα πει φόβος. Προσμένουμε και ελπίζουμε πως αυτοί που μας φροντίζουν διαθέτουν την ευαισθησία να κατανοήσουν την ανάγκη μας για φροντίδα, αποδοχή, αγάπη και τρυφερότητα. Επιθυμούμε, οι μεγάλοι γύρω μας να μας θέλουν δίπλα τους, να μας προσέχουν αδιάλειπτα και να αντιδρούν άμεσα σε κάθε μήνυμά μας. Μόνο μέσα από μια τέτοιου είδους επιβεβαίωση γεννιόμαστε με την υπαρξιακή έννοια και μπορούμε να γίνουμε σιγά-σιγά άνθρωποι και συν-άνθρωποι.

Πολλοί από εμάς, όμως, δεν καταφέρνουν ποτέ να πάρουν όλα όσα χρειάζονται. Η μάταια προσμονή και η ελπίδα μετατρέπονται κάποια στιγμή σε απόγνωση και πανικό. Τότε, αρχίζουμε να πιστεύουμε πως κανείς δεν υπάρχει για ΄μας έτσι όπως θα θέλαμε. Αρχίζουμε να νιώθουμε ανεπιθύμητοι, απόρριψη και απέραντη ματαίωση. Νιώθουμε πως δεν έχουμε πάρει, πως δεν μας έδωσαν, μα δε γνωρίζουμε το «γιατί». Και τότε αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε: «Ποιο είναι το λάθος μου και δεν μου δίνουν;».

Παρόλα αυτά, συνεχίζουμε να προσμένουμε και να ελπίζουμε, μέχρι που σιγά-σιγά συνειδητοποιούμε πως τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει, πως δεν έχουμε τίποτα να περιμένουμε. Η συνειδητοποίηση αυτή προκαλεί τεράστιο πόνο. Στην προσπάθειά μας να απαλύνουμε τον πόνο αυτόν, κλεινόμαστε στον εαυτό μας, γινόμαστε απρόσιτοι, θάβουμε μέσα μας το τρομοκρατημένο και απεγνωσμένο κομμάτι του εαυτού μας. Προσπαθούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας. Προσπαθούμε να δείξουμε προς τα έξω πως αυτά που ζητούσαμε στην αρχή και που ποτέ δεν πήραμε δεν είναι κάτι το σημαντικό και δεν το χρειαζόμαστε πλέον. Το «Σε χρειάζομαι, ΕΛΑ» μετατρέπεται σε «Δεν χρειάζομαι κανέναν, ΑΦΗΣΤΕ ΜΕ ΣΤΗΝ ΗΣΥΧΙΑ ΜΟΥ». Όμως, κάτω και πίσω από αυτό το προκάλυμμα, συνεχίζει να υπάρχει η παγωμένη επιθυμία και η ελπίδα μας…

Η ζωή συνεχίζεται και μαθαίνουμε να ζούμε με την έλλειψη αυτή. Εφευρίσκουμε πολλούς τρόπους για να αντιμετωπίσουμε τον απειλητικό κόσμο που μας περιβάλει, και οι οποίοι στην ουσία αποβλέπουν στην απόκρυψη του τόσο στερημένου παιδιού μέσα μας. Ίσως γίνουμε ψυχροί, αδιάφοροι, ανέγγιχτοι, έτσι ώστε οι άλλοι να μη μας πλησιάζουν, θεωρώντας πως τίποτα δεν χρειαζόμαστε, πως είμαστε αυτάρκεις. Ίσως γίνουμε πολύ εξωστρεφείς που να λάμπουν και να εντυπωσιάζουν με διάφορους τρόπους. Είναι κι αυτό ένας τρόπος να κρατηθούν οι άλλοι μακριά. Ίσως, όμως, γίνουμε πολύ ευγενικοί και καλοί με τους άλλους, πάντα πρόθυμοι για το οτιδήποτε, μήπως και με τον τρόπο αυτόν εισπράξουμε κάτι που να μοιάζει με τα όσα ποτέ δεν πήραμε και να πείσουμε τον εαυτό μας πως πρόκειται για αληθινή αγάπη…

Όλα όσα κάνουμε για να επιβιώσουμε δεν είναι τίποτα άλλο από μία προσπάθεια κάλυψης του ότι βαθιά μέσα μας εξακολουθούμε να λαχταρούμε αυτό που δικαιούμασταν αλλά ποτέ δεν μας το έδωσαν και πως αυτή η στέρηση κλόνισε συθέμελα ολόκληρη την ύπαρξή μας. Η λαχτάρα των όσων δικαιούμασταν και η ελπίδα πως ίσως κάποτε τα εισπράξουμε συνεχίζει να υπάρχει σε πολλούς από εμάς. Όμως, ό,τι και να κάνουμε, ποτέ δεν πρόκειται να τα πάρουμε. Εκείνη η ευκαιρία και ο κατάλληλος χρόνος έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Δεν μπορούμε να γυρίσουμε το χρόνο πίσω και να ξαναφτιάξουμε την ιστορία μας.

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να δώσουμε στο μικρό παιδί μέσα μας το δικαίωμα να υπάρχει. Να δούμε κατάματα και να συγκρουστούμε με την παγωμένη επιθυμία και το φιμωμένο πόνο μας. Να τα βιώσουμε και πάλι από την αρχή, να αποδεχθούμε πως είναι δικά μας, να κατανοήσουμε πως δεν πρόκειται να πάρουμε αυτά που μας στέρησαν, αλλά πως τη φορά αυτή θα επιβιώσουμε…